Hillsider 69 dergi F1 - Hillside Beach Club

Frans›z Yeni Dalga ak›m›n›n önemli isimlerinden
Alain Robbe-Grillet taraf›ndan çekilmiş filmin
oyuncu kadrosunda Sezer Sezin, Ulvi Uraz,
Belk›s Mutlu yer al›yor. Lütfü Akad’›n ise
yönetmen yard›mc›s› olarak filme emeği geçmiş.
Ümit Ünal kendi biyografisinde bu filme duyduğu
hayranl›ğ› şöyle dile getiriyor; “Türk
yönetmenlerde ‹stanbul konusunda bir utangaçl›k,
‘‹stanbul görüntülerini kullan›rsak turistik oluruz’
gibi bir inan›ş vard›r. Halbuki Alain Robbe-Grillet,
Ölümsüz’de ‹stanbul’u o kadar güzel kullan›r ki,
olabilecek en ‘kartpostal’ görüntüler, Hisar’dan
Yerebatan’a kadar en klişe mekanlar, inan›lmaz bir
esrar›n içinde uyumla yerlerini al›r.”
Bu sözlerdeki ‘uyumla yerlerini al›r’ k›sm›na ben de
özel bir vurgu yapmak istiyorum.
Zor iş çünkü bu.
Hayat Var’a gelirsek...
O zoru başarm›ş bir film.
Yönetmen Reha Erdem, buluğ çağ›ndaki genç k›z
‘Hayat’ karakterini buluğ çağ›n›n, yaşam›n ve
‹stanbul’un bütün canavarl›ğ›na rağmen var ediyor,
ya... Bay›l›yorum. Ana karakter, hikaye ve
‹stanbul şehri film boyunca sarmaş dolaşt›r.
Üstelik boğucu bir karabasana dönüşebilecekken
nas›l olmuşsa püfür püfür bir film ç›km›şt›r ortaya.
‹stanbul’da film olsam ben ‘Hayat Var’ olurdum.
Bond’lar›n ve Bond Olmayanlar›n Durumu
‹stanbul’un yabanc› filmlerde arz-› endam ettiğini
görmek insanda değişik hisler uyand›r›yor.
Belki böylece daha az yaln›z ve daha güzel
hissediyoruz şehrimizi, ülkemizi... Hassasiyetlerimiz
o kadar yüksek ki, hemen; ‘bizi nas›l göstermiş, yuh!’
da diyebiliriz, yaşad›ğ›m›z günlük telaşlar içinde
güzelliğinden zevk almay› unuttuğumuz şehrimizle
gurur da duyabiliriz. Biraz daha serinkanl› olanlar
kollar›n› kavuşturup filmi yapanlar›n ‘Bat›’ ve ‘Doğu’
tariflerini pis pis süzebilir. Büyük Hollywood
prodüksiyonlar›nda ‹stanbul’un görünmesi mi
turistleri ‹stanbul’a çekiyor yoksa zaten ‹stanbul’un
giderek daha popüler bir turist destinasyonu olmas›
m› film yap›mc›lar›n› şehrimize sürüklüyor, bilinmez.
Ama her iki durum da birbirini besliyor. 1964 yap›m›
Topkap› filmi turistlerin dikkatini ‹stanbul’a çeken
bir film olarak hat›rlan›r. Midnight Express’i ise
kimse hat›rlamak istemez.
Bond’lara gelince; Rusya’dan Sevgilerle, Dünya
Yetmez ve Skyfall filmlerinde ‹stanbul var m›, var…
Ama hiçbir Bond filmi hiçbir şehrin ruhunu
yakalamakla filan fazla uğraşamaz. Bond filmleri
şehirlerin klişelerini kullanmaktan hatta tekrar
tekrar kullanmaktan kaç›nmazlar. Gelmiş geçmiş
en ‘en’ Bond Sean Connery’i ‹stanbul’un turistik
bölgelerinde gezinirken ya da kovalamaca
oynarken izleyebilirsiniz.
Sonraki Bond’lar da aşağ› yukar› ayn› çevrelerde
ayn› faaliyetleri gösterirler. Takip ‹stanbul,
Uluslararas› ve Köstebek’te de ‹stanbul’a yaklaş›m
Bond’larla ayn› kategoride say›labilir.
Bond filmlerinin dönüp dönüp kulland›ğ› çekim
lokasyonlar› olan tarihi yar›madadaki mekanlar,
Karaköy, Kapal›çarş›, M›s›r Çarş›s› bu filmlerde de
yer al›r.
1974 yap›m›, Agatha Christie uyarlamas› Doğu
Ekspresi’nde Cinayet’te de ‹stanbul hikaye gereği
varl›k gösterir. Şehir çoğu yabanc› filmde olduğu
gibi Doğu’ya aç›lan, başka bir deyişle, bilinmeze,
kaosa aç›lan kap›d›r. Ama neyse ki Poirot vard›r.
Türkiye’de hat›r› say›l›r bir hayran kitlesi bulunan
Jackie Chan de 2001 y›l›nda Alt›n Yumruk
‹stanbul’da filmini ‹stanbul’da çeker. O da kötü
adamlar› Kapal›çarş›’da dövmekten kendini alamaz.
‹ranl› yönetmen Bahman Ghobadi’nin Monica
Bellucci’li ve Y›lmaz Erdoğan’l› Gergedan
Mevsimi’nde ise ‹stanbul ac› çekenlere kucak açan
bir şehirdir. Cevap arayana cevab›n› verir.
Ama huzur vermez.
Fatih Ak›n’›n Duvara Karş› filmindeki ‹stanbul
bölümü şiddet ve şefkat içerir. ‹stanbul’un arka
sokaklar› geceleri yaln›z dolaşan kad›n için
tekin değildir.