You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Temiz Enerji ile Temiz Üretim<br />
ancak çok şiddetli hava akımları (rüzgarlar) sonucu dağılabilir. Atmosferik<br />
inversiyon sonucu oluşan bu tip hava kirlenmesi olayına 1952’de Londra’da bu<br />
tip hava kirliliğinin yaşanmasından dolayı Londra Smog’u adı da verilmektedir.<br />
1.8.3.4 Fotoşimik Reaksiyon<br />
Meteorolojik koşullar sonucu oluşan hava kirlenmesinde rol oynayan diğer bir<br />
neden ise fotoşimik reaksiyondur. Bu olay özellikle motorlu taşıt araçlarının<br />
egzos gazlarından açığa çıkan Azot Oksitleri, aldehitler, ketonlar, olefinler ve<br />
diolefinler gibi maddelerin güneş ışınlarının etkisi ile birtakım kimyasal<br />
reaksiyonlar sonucu ozon, formaldehit, akrolein, diketon, nitroolefinler gibi<br />
zararlı fotoşimik maddelere dönüşümü şeklinde oluşmaktadır. Fotoşimik<br />
reaksiyon sonucu oluşan fotoşimik maddeler havaya karışarak hava kirliliğine<br />
neden olmaktadırlar. Bu tipik hava kirlenmesi Los Angeles’de sıklıkla<br />
oluştuğundan bu tip hava kirlenmesine “Los Angeles Smog”’u adı verilmektedir.<br />
1.8.4 Hava Kirlenmesinde Rol Oynayan Kirletici<br />
Maddelerden En Önemlileri<br />
1.8.4.1 Kükürt Oksitleri<br />
Bu maddeler arasında en önemli madde olan Kükürt dioksit özellikle konutlarda<br />
ısınma ve endüstride enerji eldesi için kullanılan kömür ve akaryakıtın yanması<br />
sonucu oluşan baca gazlarında yoğun olarak bulunmaktadır. Kükürt dioksit hava<br />
kirliliği ölçümünde “kirlenme göstergesi” olarak kullanılan bir maddedir. Hava<br />
kirliliği standartları havadaki kükürt dioksit miktarına göre belirlenmektedir.<br />
Yüksek miktarlarda kükürt dioksite maruz kalan kişilerde gözlerde yanma ve<br />
solunum epiteli tahrişi meydana gelmektedir. Kükürt dioksitin zehirleme dozu 8<br />
saat süre ile 10 ppm’dir. Havada bulunmasına izin verilen miktar 1 saat süre ile 1<br />
ppm veya 8 saat süre 0.3 ppm’dir. Bitkiler için zararlı dozu 0.3 ppm’den itibaren<br />
başlamaktadır. Bu nedenle zararlı etkileri insanlardan evvel bitkiler üzerinde<br />
ortaya çıkmaktadır.<br />
1.8.4.2 Karbon Monoksit<br />
Renksiz, kokusuz ve zehirli bir gazdır. Yakıt ürünlerinin yanması sonucu oluşan<br />
baca gazlarında %2, egzos gazlarında %5-10, havagazında ise %20 oranında<br />
bulunmaktadır. Kişide oluşturduğu olumsuz etkileri havadaki yoğunluğuna bağlı<br />
olarak başağrısı, huzursuzluk, görme bozuklukları, kişilik değişimi, paralizi ve<br />
ölüm şeklindedir. Kişideki olumsuz etkiler kanda hemoglobin ile birleşerek<br />
karboksi-hemoglobin oluşturarak kanın oksijen taşıma yeteneğini azaltarak ortaya<br />
çıkmaktadır. Kalp ve solunum sistemi hastalığı olanlarda olumsuz etkiler daha<br />
çabuk ortaya çıkabilmektedir. Karbon monoksit vücutta birikmediğinden<br />
olumsuz etkiler düzelebilir (reversibl) dir. Olumsuz etkilerin ortaya çıkma dozu 8<br />
saat süre ile 30 ppm, ölüm oluşturma dozu ise 1 saat süre ile 120 ppm’dir<br />
26
Change language