Hashimoto Tiroiditinde 25 Hidroksi D Vitamini Ve Paratiroid Hormon ...

Özellikle D vitamininin PTH sekresyonunu modüle edici etkisi önemlidir. D vitamini
metabolitleri ile PTH arasında negatif feedback olduğu bilinmektedir. Paratiroid bezi
hücrelerinde 1,25(OH)2D reseptörlerinin bulunması, bu metabolitin PTH salgılanmasında
önemli bir işlevi olduğunu düşündürmektedir (11, 68, 69).
PTH sekresyonu gece yarısı en yüksek seviyede olmak üzere diürnal bir ritm göstermektedir.
PTH karaciğer Kuppfer hücrelerinde ve böbrekte metabolize edilmektedir (11, 70).
Biyolojik Aktivitesi:
PTH’nın başlıca görevi ekstrasellüler sıvıda kalsiyum konsantrasyonunu normal seviyede
tutmaktır. Hormon kemik ve böbrek üzerine direkt ve 1,25(OH)2D vitamini sentezi üzerinden
barsakta indirekt etki göstererek serum kalsiyum konsantrasyonunu arttırır (11).
a) Kemik üzerine etkisi:
PTH’nın artmış düzeylerine günlerce devamlı olarak maruziyet osteoklast aracılı kemik
rezorpsiyonunda artışa yol açar. Bu etkisi sonucunda kemikten kalsiyum ve fosfatın salınımı
uyarılır. Ancak hayvanlarda veya osteoporotik hastalarda PTH’nın aralıklı olarak günlerce
uygulanması kemik yıkımından çok kemik formasyonunda net bir uyarılmaya yol açar. Bu da
osteoporoz tedavisinde düşük doz sentetik PTH kullanılmasına olanak sağlamıştır (11,71).
PTH’nın östrojen ile kombine kullanımının özellikle omurga ve kalçada olmak üzere trabeküler
kemikte önemli bir artışa yol açtığı gösterilmiştir (72).
PTH reseptörleri olan osteoblastlar ve stromal hücre prekürsörleri PTH’nın kemik oluşturucu
etkilerinde çok önemlidir. PTH reseptörleri olmayan osteoklastlar ise kemik yıkımında aracılık
eder. Osteoklastların PTH aracılığı ile uyarılmasının indirekt olduğuna inanılır. Bu olay kısmen
osteoblastların osteoklastları aktive etmek için salgıladıkları sitokinler (IGF-1, IL-6, GM-CSF
vb) üzerinden gerçekleşir (11).
b) Böbrek üzerine etkisi:
15