(Isparta) Hidrojeoloji İncelemesi Simge Örmeci Yüksek Lisans Tezi ...

95
Çalışma alanındaki tüm suların (S10 hariç) SO 4 miktarının 0 – 3.12 mek/ l arasında
olduğu görülmekte S10’a ait suyun ise 20.82 – 41.16 mek/ l arasındadır ve önemli
derecede etkili olma özelliğindedir (Çizelge 4.11).
4.5.4. Doygunluk İndeksi Değerlendirmesi
Yeraltısuları derinlerde dolaşımları esnasında dokanak halinde bulunduğu kayaçlar
ile iyon alışverişinde bulunmakta ve kimyasal bileşiminde değişiklikler olmaktadır.
Su tipinin belirlenmesinde kaya-su etkileşiminden kaynaklanan çözünme ve çökelme
süreçleri etkindir. Sular tarafından kazanılan kimyasal içeriğin yorumlanması
amacıyla suların çeşitli minerallere göre doygunluk durumları incelenmektedir.
Ayrıca, suların üretimi ve iletimi aşamasında olabilecek olası çökellerin önceden
tahmin edilmesi alınabilecek önlemlerin belirlenmesi açısından minerallerin
doygunluk indeksi değerleri kullanılmaktadır. Pozitif doygunluk indeksi çökeltici,
negatif doygunluk indeksi ise çözündürücü özelliğe karşılık gelir.
Çalışma alanında yeraltısularından alınan örneklerin kimyasal analizleri Solmineq88
(Kharaka vd., 1988) programı kullanılarak değerlendirilmiş ve arazide ölçülen pH ve
sıcaklıkta hesaplanan bazı minerallerin doygunluk indeksi değerleri çizelge 4. 16’ da
verilmiştir. Aragonit, kalsit ve jips doygunluk indekslerinin genellikle eksi değerler
aldığı saptanmıştır. Bu verilere göre çalışma alanındaki yeraltısuları aragonit, kalsit,
ve jips çözündüren sulardır. Kuvars doygunluk indeksi ise sıfırdan büyük değerler
almaktadır. Bu durum yeraltısularının kuvarsı çökelten sular özelliğine sahip
olduğunu göstermektedir. Dolomitik kireçtaşlarından beslenen kaynakların dolomit
doygunluk indekslerinin pozitif değerde olduğu görülmektedir. Bu sular dolomit
mineraline doygun ve dolomit çökelten sulardır. İçmeler mineralli su kaynağı ise;
aragonit, kalsit, dolomit ve kuvarsı çökeltici özelliğe sahiptir.