Gazi Ãniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
Gazi Ãniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
Gazi Ãniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Mustafa TÜYSÜZ<br />
I. GİRİŞ<br />
Starya süresi, geminin yükleme/boşaltma limanında,<br />
yükleme/boşaltma için beklemek zorunda olduğu süreyi ifade eder. Taşıyan,<br />
bir ücret talep etmeden bu süreler kadar o yerde beklemek zorundadır. Starya<br />
süresi bitiminden sonra ise, bir ücret talebiyle beklenilecek sürastarya<br />
süresine girilir. Sürastarya (demurraj) ücreti, starya süresi dolunca fazladan<br />
beklenen süreler için ödenir.<br />
Starya süresinin başlangıcı, taraflar arasında yapılacak sözleşmede<br />
belirlenebilir. Böyle bir süre belirlenmemişse, yükleme/boşaltma için makul<br />
bir süre beklenmesi gerekir. Bu sürenin işlemeye başlayabilmesi için,<br />
geminin varmış ve hazırlık ihbarın yapılmış olması gerekir. Ayrıca varmış<br />
olan geminin her açıdan yükleme/boşaltmaya elverişli olması da gerekir.<br />
II. VARMIŞ GEMİ<br />
Starya süresinin işlemeye başlayabilmesi için, geminin çarter partide<br />
belirlendiği şekilde varmış bir gemi (arrived ship) olması gerektir. Bu<br />
durum, geminin çarter partide kullanılan terimlere bağlı olarak, bir liman<br />
(port), dok (dock) veya bir rıhtıma (berth) vardığı anlamına gelir. Varmış<br />
gemi olabilmek için aynı zamanda geminin, temiz ve kargoyu almaya hazır<br />
olması yani yüke elverişli olması da gerekir.<br />
Dolayısıyla, geminin belirlenen limana ya da rıhtıma varması (arrived<br />
ship) kavramı, salt varmadan daha geniş anlamdadır. Varmış gemi ile<br />
staryanın başlayabilmesi için; geminin çarter partide kararlaştırılmış yere<br />
(port-dock-berth charter ayrımı bu açıdan önemlidir) varması; geminin<br />
temiz olup, kargoyu almaya ya da boşaltmaya hazır ve hazırlık ihbarının<br />
yapılmış olması gerekir. Bu üç şartın sağlanması ile varmış gemi (arrived<br />
ship) statüsü elde edilir 1 .<br />
Çarter partilerde, geminin belirlenen limana ne zaman varacağı<br />
belirlenebilir. Bu durumda geminin çarter partide belirlenen<br />
yükleme/boşaltma yerine zamanında varmış olması gerekir. Eğer, çarter<br />
1<br />
ATAMER, Kerim, “Bir Navlun Sözleşmesinde Yer Alan Whether In Bert Or Not<br />
Klozunun Uygulama Alanı ve Davada İleri Sürülmesi”, İstanbul Barosu <strong>Dergisi</strong>, Yıl:<br />
1991, S.1, C.65, s. 69, dn. 40.<br />
38 <strong>Gazi</strong> Üniversitesi <strong>Hukuk</strong> Fakültesi <strong>Dergisi</strong> C. XVI, Y. 2012, Sa. 2