76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Yeniden<br />
Kullanm<br />
Geri Dönüüm<br />
Geri Kazanm<br />
Doal<br />
Kaynaklar<br />
Plan<br />
malat /<br />
Üretim<br />
döngüsü zinciri ile paralellik tamaktadr.<br />
Avrupa Komisyonu’nun finanse<br />
ettii, Ortak Aratrma Merkezi’nin<br />
gerçekletirdii “Ürünlerin Çevresel<br />
Etkisi (EIPRO)” projesi, yaam döngülerinin<br />
tamamna göre deerlendirildiinde<br />
<strong>ve</strong> AB-25’e yönelik toplam<br />
tüketim içinde, en fazla çevresel<br />
etkiye sahip olan ürün <strong>ve</strong> hizmetleri<br />
belirlemitir. Avrupa Birlii çalmalarnn<br />
deerlendirmesi en yüksek<br />
yaam döngüsü etkisine sahip olarak<br />
tüketim kategorilerini barnma, gda<br />
<strong>ve</strong> içecekler; özel ulam biçiminde<br />
saptamtr.<br />
Toplama<br />
Datm<br />
Isnma <strong>ve</strong> scak su, elektrikli ev aletleri<br />
<strong>ve</strong> yap ileri dahil olmak üzere,<br />
tüketim alanlar hep birlikte çevresel<br />
etkilerin % 70 ila % 80’nine, tüketim<br />
harcamalarnn ise % 60’na karlk<br />
gelmektedir.<br />
karlatrlmakta, <strong>ve</strong>rimsizlik, ar<br />
kullanm örneklerinin olumsuz çevresel<br />
etkilerinin önemi ortaya konulmaktadr.<br />
STÜ konusunda oluturulabilecek<br />
politikalar ile yaam döngüsü zinciri<br />
aadaki yaklam ile ifade edilebilir.<br />
Yaam Döngüsü Zinciri<br />
Kullanm<br />
ekil 2: Eko-yenilik (Atk-Geri Dönüüm Mevzuat Döngüsü)<br />
Yaam döngüsü yaklam, sürdürülebilir<br />
üretim <strong>ve</strong> tüketim kavramlarnn<br />
temelini oluturmakta olup, tüm ya-<br />
am döngüsü içerisinde bir üretimin<br />
ekonomide brakt etkinin hem sosyal<br />
hem de çevresel etkilerini ortaya<br />
koymaktadr.<br />
Yaam döngüsel bir yaklam madde<br />
<strong>ve</strong> enerjinin ömürleri boyunca kullanmyla<br />
gerçekleen olumsuz çevresel<br />
etkileri saptar <strong>ve</strong> bunlarn önemini<br />
belirler.<br />
Doal Kaynaklarn Sürdürülebilir Kullanmna<br />
ilikin AB Tematik Stratejisi<br />
ise; bir ürünün tüm yaam döngü zinciri<br />
içerisinde etkilerinin, bir çevresel<br />
ortamdan bir baka ortama geçii ile<br />
olumsuz çevresel etkilerinin nasl önlenebilecei<br />
üzerinedir.<br />
Yaam döngüsü yaklamnda, bir<br />
üretim meteryalinin geri dönüümü,<br />
ham madde çkarm <strong>ve</strong> enerjinin<br />
elde edilmesi ile balamakta olup<br />
madde <strong>ve</strong> enerji üretimi, paketleme<br />
süreci ilem dalmnn bir parçasdr.<br />
Ekonomik göstergeler içerisinde<br />
ticari <strong>ve</strong> endüstriyel sektörler asl faaliyet<br />
alanlar içerisindedir.<br />
Tüketici tarafndan kullanlmak üzere<br />
ortaya konan mal <strong>ve</strong> hizmetler sürdürülebilirlii<br />
salayabildii müddetçe<br />
yaam döngüsünün bir parças<br />
haline gelmektedir. Bu düünce yeniden<br />
kullanm, geri kazanm <strong>ve</strong> yaam<br />
Sürdürülebilir Üretim <strong>ve</strong> Tüketim<br />
-Sürdürülebilir Endüstri Politikalar<br />
üzerine bir eylem plan, 4 Aralk 2008<br />
tarihinde Avrupa Komisyonu tarafndan<br />
onaylanm <strong>ve</strong> son halini almtr.<br />
Eylem plannda;<br />
•Daha iyi üretim<br />
•Daha akll tüketim<br />
•Daha dayankl üretim<br />
•Küresel boyutta eylem<br />
ile snflandrlmaktadr. Bunlarn bir<br />
ksm, üretimin geri dönüüm salamaya<br />
imkân <strong>ve</strong>recek boyutta planlanmas<br />
amacn tamaktadr.<br />
Ürünlerin yaam döngüsü zincirinde<br />
desteklenmesi, ürün geliimlerinde<br />
süreklilik, pazar çalmalarn da daha<br />
iyi üretim <strong>ve</strong> akll tüketim alkanlklar<br />
ile birlikte düünülmesi gereklilii<br />
ortaya konulmaktadr.<br />
Uygulama da yaam döngüsünün<br />
salanmas; ekonomik tevikler,<br />
standartlar, etiketleme mekanizmlarnn<br />
oluturulmas, yeil kamu ihalesi,<br />
gönüllü düzenlemeler <strong>ve</strong> paydalarn<br />
katlm ile gerçekleebilecektir.<br />
<strong>2009</strong>/1 Sayı:76 Çevre <strong>ve</strong> İnsan 35