76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
anlamna gelen, kurum hizmetlerinin<br />
hukuka uygun yürütülmesini etkilemeyecek<br />
olan <strong>ve</strong> kamu hizmetine<br />
tahsis edilmek, kurumun demirba<br />
listesine kaydedilmek <strong>ve</strong> kamuoyuna<br />
açklanmak kouluyla alnanlar ile<br />
kurum <strong>ve</strong> kurululara yaplan balarn<br />
Babakanlk Kamu Görevlileri<br />
Etik Kuruluna bildirilmesi gerekmektedir.<br />
Bu durumda, uluslararas ilikilerde<br />
nezaket <strong>ve</strong> protokol kurallar<br />
dâhilinde, yabanc devlet, milletleraras<br />
kurulu ya da Türk uyruunda<br />
olmayan herhangi bir özel <strong>ve</strong>ya tüzel<br />
kii <strong>ve</strong>ya kurulu tarafndan <strong>ve</strong>rilen<br />
<strong>ve</strong> alnd tarihteki deeri on aylk<br />
net asgari ücret toplamn amayan<br />
hediyeler alnabilir. Bunun üzerindeki<br />
hediye <strong>ve</strong> hibe niteliindeki eyalarn<br />
alndklar tarihten itibaren bir<br />
ay içinde kuruma teslim zorunluluu<br />
bulunmaktadr.<br />
Hediye yasa kapsamnda olanlar<br />
sralamak gerekirse; görev yaplan<br />
kurumla i, hizmet <strong>ve</strong>ya çkar ilikisi<br />
içinde bulunanlardan alnan kar-<br />
lama, <strong>ve</strong>da <strong>ve</strong> kutlama hediyeleri,<br />
burs, seyahat, ücretsiz konaklama <strong>ve</strong><br />
hediye çekleri, tanr <strong>ve</strong>ya tanmaz<br />
mal <strong>ve</strong>ya hizmet satn alrken, satarken<br />
<strong>ve</strong>ya kiralarken piyasa fiyatna<br />
göre makul olmayan bedeller üzerinden<br />
yaplan ilemler, hizmetten yararlananlarn<br />
<strong>ve</strong>recei her türlü eya,<br />
giysi, tak <strong>ve</strong>ya gda türü hediyeler,<br />
görev yaplan kurumla i <strong>ve</strong>ya hizmet<br />
ilikisi içinde olanlardan alnan<br />
borç <strong>ve</strong> krediler. Bu tür hediyelerin<br />
kamu görevlisi tarafndan kabul edilmesi<br />
mümkün deildir.<br />
Hediye alma yasa konusunda zaaf<br />
olan baz kamu görevlilerinden u<br />
söz <strong>ve</strong> benzeri sözler duyulmaktadr.<br />
“ sahiplerinden bir dolmakalem<br />
<strong>ve</strong>ya bir çakmak ya da bir saat almaktan<br />
ne çkar? sahipleriyle birlikte<br />
bir yemek yemekten ne çkar?<br />
Bir kutu çikolata ya da bir kutu baklava<br />
almaktan ne çkar? sahipleriyle<br />
birlikte, maç biletlerini i sahiplerinin<br />
karlad bir futbol maçna gitmekten<br />
ne çkar? Sözler böyle devam<br />
eder gider. Bu tür sözler söyleyenler<br />
unu da ila<strong>ve</strong> ederler: “Bunlar sosyal<br />
ilikilerin <strong>ve</strong> geleneimizdeki hediyeleme<br />
adetinin birer sonuçlardr.<br />
Ben hediyemi alsam da yine kendi<br />
iimi yapyorum <strong>ve</strong> hiç etkilenmiyorum.”<br />
Öncelikle, bu tür söz <strong>ve</strong> söylemlerin<br />
hiçbir ehemmiyeti olmadn<br />
belirtmeliyim. Burada önemli olan<br />
hususlar unlardr: Bu tür hediye <strong>ve</strong><br />
ikramlar belirli ya da muhtemel beklentiler<br />
için mi <strong>ve</strong>rilmektedir? Kar<br />
tarafn yani hediye <strong>ve</strong>renin bir kamu<br />
i <strong>ve</strong> ileminin kendi lehine cereyan<br />
etmesi için plan <strong>ve</strong> hesab var mdr?<br />
Kamu görevlisinin o görevde (ya da<br />
o makamda) olmasyla o hediyenin<br />
gelmesi arasnda bir ba var mdr?<br />
Hediye alanlar <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>renler, bu sorularn<br />
cevaplar konusunda darya<br />
kar lisanen, bazen “hayr” kkn<br />
dile getirseler de, içlerinde seslendirdikleri<br />
k her zaman “e<strong>ve</strong>t” kkdr.<br />
unu açkça belirtmek gerekir, o görevli<br />
o makamda ya da görevde olmasayd<br />
o hediye gelmeyecekti. Öyleyse,<br />
kamu görevlisine hediye <strong>ve</strong>rilmesi<br />
büyük çounlukla bir beklentiye<br />
<strong>ve</strong> hesabi bir davrana dayanmaktadr.<br />
(Buna ramen az da olsa hiçbir<br />
beklenti olmadan, hasbi bir ekilde<br />
da hediye <strong>ve</strong>rilmesi <strong>ve</strong> ikramda bulunulmas<br />
ihtimal dâhilindedir. Bu<br />
karakterde olanlara hiçbir kimsenin<br />
söyleyecek sözü olamaz. Bu karakterde<br />
olanlara ancak sevgi <strong>ve</strong> sayg<br />
duyulur.)<br />
Hediye konusunda, son bir paragraf<br />
açp unu belirtmek istiyorum: Baz<br />
hediyelerin iyi niyete dayand batan<br />
belli olmaktadr. Bu hediyelerin<br />
niteliinde hiçbir kuku uyandrmayacak<br />
<strong>ve</strong> bir beklentiye (bir hesaba)<br />
dayanmayacak özellik bulunmaktadr.<br />
Örnek <strong>ve</strong>rmek gerekirse, hastanede<br />
yatan bir hastann kendisine<br />
güzel davranlarda bulunan hemirelere<br />
taburcu olduktan sonra getirdii<br />
bir kutu pasta buna örnek olarak<br />
<strong>ve</strong>rilebilir. Ancak, bu durumda bile<br />
ilgili hemirelerin “biz görevimizi<br />
yaptk <strong>ve</strong> hastaya güzel davranlarda<br />
bulunmak iimizin bir parças”<br />
demesi <strong>ve</strong> hediyeyi kabul etmemesi<br />
en etik olandr.<br />
6- Kamu görevlisinin günlük hayatta<br />
hiç düünmeden yapt <strong>ve</strong> kendi<br />
bak açsyla ehemmiyetsiz gördü-<br />
ü baz durumlar da etik ddr. Ne<br />
gibi durumlar diye soracak olursanz,<br />
öyle cevap <strong>ve</strong>rebilirim. Bir kamu<br />
görevlisinin sabah kahvaltsn iyerinde<br />
yapmay alkanlk hâline getirmesi,<br />
bir kamu görevlisinin iyerinde<br />
yüksek sesle müzik dinlemesi <strong>ve</strong> i<br />
sahiplerine <strong>ve</strong> i arkadalarna kar<br />
kaba <strong>ve</strong> nezaket d sözlerle (argo<br />
<strong>2009</strong>/1 Sayı:76 Çevre <strong>ve</strong> İnsan 43