76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
76.Sayı (2009/1) - Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
STÜ eylem plan bütüncül bir yakla-<br />
m gerektirmektedir. Eylem plan<br />
içerisinde ise; ekolojik plan, enerji<br />
snflamas <strong>ve</strong> ekolojik snflama direktifleri<br />
yer almaktadr. STÜ yakla-<br />
mndaki “daha iyi üretim” kavram<br />
Ekolojik planlama direktifi altnda<br />
incelenmektedir. Uygulama ölçütleri<br />
ise minimum gereksinimlerin belirlenmesi,<br />
çevresel performans kriterleri,<br />
ihtiyaçlarn <strong>ve</strong> ölçütlerin sürekli<br />
güncellenmesi biçimindedir.<br />
AB’de teknolojik ilerlemeler, ürün<br />
standartlarnn iyilemesi standart<br />
ev <strong>ve</strong> mutfak aletlerinin <strong>ve</strong>rimliliinde<br />
iyilemelere yol açmtr (ekil<br />
3). Yine de aydnlatma <strong>ve</strong> elektrikli<br />
ev aletleri için konut bana toplam<br />
elektrik tüketimi ylda % 1,5 orannda<br />
artmaktadr. Bunun balca sebebi<br />
ise, fazla standart ev aleti <strong>ve</strong> yeni<br />
elektrikli cihaz mülkiyetidir. Klima<br />
üniteleri balca sorundur. Toplam<br />
konut saysndaki ylda % 0,8’lik art,<br />
ev aletleri için elektrik kullanmnda<br />
2,3 orannda yllk bir arta yol açmaktadr.<br />
Sürdürülebilirlik<br />
Kaynaklarn sürdürülebilir kullanm<br />
için, kaynak gereksinimi <strong>ve</strong> ekosistemlerin<br />
üretken kapasitelerinin korunmas<br />
önemlidir.<br />
Üretimde sürdürülebilirliin artrlmas,<br />
üretim <strong>ve</strong>rimlilii açsndan iyileme<br />
yenilikçi teknik <strong>ve</strong> yönetimsel<br />
yaklamlar ile çevrenin daha iyi izlenmesi<br />
<strong>ve</strong> kontrolünü gerektirmektedir.<br />
Kaynaklarn sürdürülebilir yönetimine<br />
yönelik ihtiyaç, çevresel etkilerin<br />
ekonomik kalknma ile ilikisi bakmndan<br />
ayrlrken, üretimdeki eko<strong>ve</strong>rimliliinin<br />
artrlmas AB politika<br />
gündeminde önemli yer tutmaktadr.<br />
AB balamnda, bu radikal bir adm<br />
deil, sürmekte olan bir politika gelitirme<br />
sürecinin bir parçasdr. Politika,<br />
1980 yllarnda alt seviye teknolojilerden,<br />
1990’larda daha önleyici<br />
ekil 3 Doal kaynaklarn kullanmndan bu kaynaklarn yeniden kullanmn ortaya koyan yaam<br />
döngüsü zinciri.<br />
çevresel stratejilere günümüzde ise<br />
üretim <strong>ve</strong> hizmetlerin bütün bir ya-<br />
am döngüsü içerisinde etkilerinin<br />
azaltlmas aamasna kadar pozitif<br />
yönde bir deiim izlemektedir.<br />
Sürdürülebilir Üretim <strong>ve</strong> Tüketim<br />
kavram içerisinde endüstri, gda,<br />
konut, ulam önemli <strong>ve</strong> incelenmesi<br />
gereken balklardr.<br />
Bir çok ülkede kirlilik <strong>ve</strong> kaynak yo-<br />
unluu endüstriyel alt sektörlerde<br />
(ya, gaz , metal <strong>ve</strong> yiyecek gibi endüstrilerde)<br />
endüstriyel üretimin üstünlüünü<br />
ortaya koymaktadr.<br />
Öncelikli endüstriyel sektörler; çelik<br />
ile demir d metal imalat, kok kömürü<br />
imalat, rafine petrol ürünleri,<br />
nükleer yaktlar, kimyasallar, kimyasal<br />
ürünler, insan yapm elyaf ile çimento<br />
<strong>ve</strong> cam gibi metal d mineral<br />
ürünlerdir.<br />
Karlatrma amacyla, en büyük<br />
çevresel etkiye neden olan öncelikli<br />
tüketici ürünleri arasnda gda <strong>ve</strong> içecek<br />
(et <strong>ve</strong> et ürünleri ile bunlar takip<br />
eden süt ürünleri), özel ulam (ço-<br />
unlukla özel arabalar) <strong>ve</strong> barnma<br />
(inaat, enerji <strong>ve</strong> stma) gibi konular<br />
yer almakta olup bu balklarn kümalatif<br />
etkileri çevresel bozulmalara<br />
neden olmaktadr.<br />
Naturel Natural Resources: Doal<br />
Kaynaklar<br />
Incineration and<br />
Landlling: Landfilling: Atk Yakma <strong>ve</strong> <strong>ve</strong><br />
depolama<br />
Reco<strong>ve</strong>ry: Geri Kazanm<br />
Extraction of Raw Materials:<br />
Ham Materials: madde Ham çkartlmas madde<br />
Recycling çkartlmas of Materials and<br />
Components: Recycling of Materials Madde <strong>ve</strong> Bile- and<br />
iklerin Components: Geri Dönüümü Madde <strong>ve</strong><br />
Desing Bileiklerin and Portection: Geri Dönüümü<br />
Tasarm Design and <strong>ve</strong> Üretim Protection:<br />
Packaging<br />
Tasarm <strong>ve</strong><br />
and<br />
Üretim<br />
Distribution:<br />
Packaging and Distribution:<br />
Ambalajlama <strong>ve</strong> Datm<br />
Ambalajlama <strong>ve</strong> Datm<br />
Sonuç <strong>ve</strong> Deerlendirme:<br />
Sürdürülebilir Üretim <strong>ve</strong> Tüketim yaklam<br />
sürdürülebilir sosyal beklentiler<br />
ile paralellik göstermektedir. Bu konuda<br />
Avrupa ‘da bu yaklam destekleyen<br />
eylem planlar, göstergeler <strong>ve</strong><br />
hedefler ortaya konulmaktadr. Bu konuda<br />
Unep/Wuppertal Institute Collaborating<br />
Centre on <strong>Su</strong>stainable Consumption<br />
and Production merkezleri<br />
gibi enstitülerce küresel boyutta ortak<br />
planlar hedefler <strong>ve</strong> etkiler saptanmaya<br />
çallmaktadr. Bu enstitülerce birçok<br />
projeler balatlm yaplan projeler,<br />
yaam döngüsü zinciri içerisinde geri<br />
dönüüm <strong>ve</strong> ekonomik gelimeye<br />
pozitif katk salamak yaklam altnda<br />
yürütülmektedir.<br />
Endüstriyel tesislerde kaynak kullanm<br />
<strong>ve</strong> kirlilik konusundaki <strong>ve</strong>rilerin<br />
sistematik olarak ulusal düzeyde<br />
toplanamad gerçei ile karlalmaktadr<br />
Endüstriyel tesislerde gü<strong>ve</strong>nilir<br />
<strong>ve</strong>rilerin varl, çevresel yönetim<br />
açsndan politika salayc mekanizmalarda<br />
etkilidir.<br />
Ülkemiz, Avrupa Birliine giri sürecinde,<br />
1 Mays 2003 tarihinde Avrupa<br />
Çevre Ajansna tam üye olmutur.<br />
Avrupa Çevre Ajans, çevre politikasn<br />
gelitirme, benimseme, uygula-<br />
36 Çevre <strong>ve</strong> İnsan <strong>2009</strong>/1 Sayı:76
Change language