Amiga Dunyasi - Sayi 06 (Kasim 1990).pdf - Retro Dergi
Amiga Dunyasi - Sayi 06 (Kasim 1990).pdf - Retro Dergi
Amiga Dunyasi - Sayi 06 (Kasim 1990).pdf - Retro Dergi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DONANIM<br />
DAHA HIZLI AMIGA'LAR<br />
Cem GENCER<br />
Profesyonel amaçlarla <strong>Amiga</strong> kullanımı<br />
ülkemizde de yerleşmeye başladı. <strong>Amiga</strong>'nın<br />
animasyon gibi profesyonel alanlarda<br />
az kullanılmasının sebebi, hızının<br />
yeterli olmamasıdır.<br />
Bildiğiniz gibi <strong>Amiga</strong> 7.14 MHz hızında<br />
asenkron çalışan bir bilgisayar. Asenkron,<br />
değişik birim hızlan farklı olsa bile,<br />
aletin çalışmaya devam etmesi demek. Bu<br />
özellik de <strong>Amiga</strong> için çeşitli hızlandırıcı<br />
kartların yapımına imkan veriyor. Bilgisayarın<br />
grafik ve ses gibi birimleri normal<br />
hızlarında çalışırken, 68000 işlemcisinin<br />
işlemlerini takılan kart üzerindeki işlemci<br />
devraldığı için, 68000'e düşen tüm işlemler<br />
kat kat hızlanırlar.<br />
Hızlandırıcı kartlar (transputer boards.<br />
turbo-cards) basit bir mantıkla çalışırlar.<br />
68000'e gidecek her komut kendilerine<br />
gelir. Kartların üzerinde Motorola 68xxx<br />
ailesinden gelen bir işlemci mutlaka bulunur.<br />
Bu ya 68010, 68020, 68030 ya da<br />
68040'tır. Ayrıca kart üzerinde bulunabilen<br />
ve 68881 ya da 68882 olan aritmetik<br />
işlem birimi de, hızı önemli miktarda arttırır.<br />
Kart üzerinde kullanılan işlemcilerin<br />
en önemli özellikleri, bir komutu işlerken<br />
iki-üç komut ilerisini görüp, ona göre<br />
kendini hazırlamalarıdır.<br />
68020, 68030 ve 68040'ı, 68000 ve<br />
68010'dan ayıran özellik ilk grubun 32<br />
bitlik işlemci olmaları. <strong>Amiga</strong> içinde yer<br />
alan 68000 ve istenildiğinde bunun yerine<br />
kullanılan 68010, 16 bitlik işlemcilerdir.<br />
Bu, bilgisayar içinde yer alan bilgi hatlarının<br />
16 biti aynı anda aktarabilmesi demektir.<br />
Bu da bir seferde $ffff yani 65536<br />
farklı bilgi gönderilebilmesidir. 32 bitlik<br />
işlemcilerde, bu değer ilkönce bir birimden<br />
geçirilerek 32 bit'e çevriliyor, ardından<br />
da gerekli işlemler yapılıyor.<br />
Üzerinde 68020 ya da 68030 işlemcisi<br />
bulunan bir hızlandırıcı kart, genelde 16,<br />
20 ya da 33 MHz hızlarda çalışabilir.<br />
<strong>Amiga</strong> 500 ve <strong>Amiga</strong> 2000'lerin elektronik<br />
dizaynları farklı olduğu için, kartları<br />
ayrı ayrıdır. Fakat <strong>Amiga</strong> 2000, daha pro-<br />
fesyonel kullanıcılar için düşünüldüğünden<br />
kart çeşiti fazla. Fakat <strong>Amiga</strong> 500 için<br />
de kart çeşiti giderek artıyor.<br />
İlk tanıtacağım kart, <strong>Amiga</strong> 500 için dizayn<br />
edilmiş, fakat <strong>Amiga</strong> 2000 için de<br />
benzeri üretilen bir kart. iki kartın da çalışma<br />
hızları ve elektronik devreleri aynı.<br />
Professional-030-Board adından da anlaşılacağı<br />
gibi 68030 mikro-işlemcisine<br />
sahip. Kart kullanılarak, <strong>Amiga</strong>'nızın verimi<br />
yaklaşık %600-%700 artıyor. Kart 20<br />
ile 33 MHz hızlarında üretilmiş. Karttaki<br />
aritmetik işlemci, 68882. Bu işlemcinin<br />
özelliği, normal hızdayken bile <strong>Amiga</strong>'nın<br />
aritmetik işlemlerini hızlandırması.<br />
Üst hızlarda çalışırken de asenkron çalışma<br />
sisteminden kaynaklanan bir hız artışı<br />
söz konusu. Kartın verimini daha da artırmak<br />
için, bu kart için özel olarak üretilmiş<br />
1 ya da 4 MByte'lık ek hafıza kartları kullanılıyor.<br />
Normal ek hafıza kartı kullanılmamasının<br />
sebebi, bu kart üzerindeki<br />
RAM ciplerinin 32 bitlik statik RAM olmaları.<br />
Statik RAM'ler, erişim hızlarının<br />
normal dinamik RAM'lere göre daha yüksek<br />
olması nedeniyle tercih edilirler.<br />
Kartın bilgisayara montajı gayet basit;<br />
<strong>Amiga</strong> 500'de bilgisayarın altındaki kapağı<br />
açarak kartı buradaki boşluğa yerleşirmek<br />
ve kapağı tekrar kapamak yeterli. Fakat<br />
kart <strong>Amiga</strong> 2000'e takılırken biraz daha<br />
dikkatli olunmalı. Hatta <strong>Amiga</strong>'nın<br />
hard-ware'i hakkında detaylı bilgisi olan<br />
bir kişiye yaptırmak daha akllıca. <strong>Amiga</strong><br />
2000’in ana plaketi üzerindeki 68000 işlemcisi<br />
sökülerek kart üzerine takıldıktan<br />
sonra, kartı önerilen yere takmak gerekir.<br />
Kamn hızı hakkında kısa bir bilgi isterseniz.<br />
aşağıdaki değişik programlardaki<br />
hız farkını inceleyin.<br />
DevPac Assembler ile normalden 2.5<br />
katlık bir hız artışı yaratan kart. Lattice<br />
C'de de aynı hız farkını göstermekte.<br />
Sculpt-Animate 4D isimli animasyon/raytrace<br />
programıyla %200'lük hız farkı elde<br />
edilmiş durumda. Turbo Silver ile gayet<br />
kompleks ve çok karışık bir animasyon<br />
normalde kart olmadan 10-12 saat sürerken,<br />
kart takıldıktan sonra aynı işlem 1<br />
saatten kısa bir sürede yapılmıştır. Ayrıca<br />
Interceptor ve Flight Simulator II'de de<br />
bir hayli hesaplama kullanıldığından, bu<br />
gibi oyunlar çok akıcı olarak çalışmaktadırlar.<br />
Şimdi tanıtacağım iki kart, sadece <strong>Amiga</strong><br />
2000 için hazırlanmış. Bu kartlarda,<br />
<strong>Amiga</strong>'nın multi-tasking özelliğini korumak<br />
için normal işlemcilerin yanısıra<br />
MC68851 cipi kullanılmış. Bu cipin görevi,<br />
aynı anda çalışan değişik programlar<br />
aynı hafıza bölgelerine erişmeye çalıştıklarında,<br />
bunları sıraya koymak.<br />
İlk kartımız, Commodore firmasının<br />
üretmiş olduğu A-2630 kartı. Hız artış<br />
oranı yaklaşık normalin 12 katı. Kart<br />
68882 aritmetik işlem birimini kullanarak<br />
sorun yaratmadan 25 MHz hızda çalışabiliyor.<br />
Kart üzerinde ayrılmış yerlere 32<br />
bitlik RAM cipleri takılarak 2, 4 ya da 8<br />
MByte hafıza da kullanılabilmekte. Kart,<br />
A-2000'e takılabilen Unix emülasyon kartıyla<br />
da sorunsuz olarak çalışabiliyor. A-<br />
2000'in içindeki genişletme yuvalarından<br />
birine takılan kartın değişik programlardaki<br />
hızı aşağıdadır:<br />
Sculpt-Animate 4D'de Audi Quattro<br />
arabasının komple ekran olarak hesaplanması<br />
için gerekli süre 75 dakika. Normalde<br />
böyle detaylı bir grafiğin hesabı yaklaşık<br />
1-1.5 gün sürer. HAM modunda bir<br />
resmi Page Stream programına aktarmak<br />
31 saniye alırken Sculpt-Animate 4D ile<br />
hazırlanan grafiğin Page Stream'e aktarılması<br />
ve bunun hesaplanarak HP LaserJet<br />
II ile basılması 2<strong>06</strong> saniye sürmüştür. Lattice<br />
C'de hazırlanan ve hem library hem<br />
de include dosyaları kullanan bir iş programının<br />
çalışmaya hazır duruma getirilmesi<br />
ise sadece 44 saniye sürmüştür.<br />
Bir diğer kart, Impact-A3001 adı verilen<br />
ve 50 MHz hız ile multi-tasking olarak çalışmaya<br />
izin veren bir ürün. Kart üzerinde<br />
68030 işlemcisi ve 68882 aritmetik işlem<br />
birimi sayesinde 50 MHz gibi bir hız elde<br />
edilmiş, isteyenler daha ucuz olan 28, 33<br />
ya da 40 MHz hızlarda çalışan tiplerinden<br />
alabilirler. Kartın verimini artırmak için, 4<br />
ya da 8 MByte kapasiteli 32 bitlik hafıza<br />
kartı eklenebilir. Bu ek hafıza kartları<br />
68030'un burst adı verilen bir çalışma<br />
modunu da destekliyor. Kart üzerinde bulunan<br />
hard-disk kontrol birimiyle harddiskten<br />
saniyede 700 KByte/sn. gibi bir<br />
hızla veri akışı sağlanabilmekte. Kartın<br />
asenkron olarak dizayn edilmiş olması da,<br />
bu kart için bir artı puan. Bu sayede, birçok<br />
hızlandırıcı kart ile sorunlu çalışan<br />
genlock birimleri de bu kartla hiç sorun<br />
olmadan rahatlıkla çalışabiliyor. İstendiğinde<br />
kart için ekstra olarak hazırlanan bir<br />
hard-disk de almanız mümkün. Bu harddisk'in<br />
kapasitesi isteğe göre 40 ya da 80<br />
MByte kapasiteli. Kullanılan hard-disk,<br />
Quantum'un üretmiş olduğu AT için hazırlanan<br />
hard-disk. 40 MByte'lık harddisk'in<br />
erişim hızı 11, 80 MByte olanın<br />
ise 19 msn.'dir. Her iki hard-disk'te de 64<br />
KByte'lık bir okuma tamponu bulunuyor.<br />
Bu hızlandırıcı kartı tüm birimleri ile alırsanız,<br />
A-2000 içindeki genişletme yuvalarını<br />
kullanmanız gerekmez.<br />
Bu kartla elde edilen hızlar ise kısaca<br />
şöyle: Sculpt-Animate 4D ile yukarıdaki<br />
resim 59 dakikada hesaplanmıştır. HAM<br />
resmin Page Stream'e aktarılması ise 27<br />
saniye sirerken HP LaserJet II kullanılarak<br />
basım yapılması için gerekli toplam<br />
süre 195 saniyedir. C'de hazırlanan iş<br />
programı 41 saniyelik bir işlemden sonra<br />
çalışmaya hazır hale gelmiştir.<br />
Artık üstün hızlarda çalışan yeni bir bilgisayar<br />
nesli hızla ilerlemekte. A-3000,<br />
ilavesiz 25 ve 33 Mhz'lik hızları ile şu sıralar<br />
Avrupa ve Amerika'da piyasanın<br />
çalkalanmasına sebep oldu.<br />
Biraz hızlanmaya ne dersiniz?<br />
AMİGA DÜNYASI 57