kard yopulmoner egzers z testler nde temel parametreler
kard yopulmoner egzers z testler nde temel parametreler
kard yopulmoner egzers z testler nde temel parametreler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
doğru yer değiştirebilir. Formda olmayan kişilerde eğim değişmezken eğri yukarı doğru yer değiştirir<br />
bu bazen hafif <strong>kard</strong>iyovasküler anormalliklerle karışabilir. Bu durumda diğer <strong>parametreler</strong>le beraber<br />
değerlendirme yapılmalıdır. KOAH’lı hastalarda da eğim sabitken eğri yukarı doğru yer değiştirir ve<br />
genellikle maksimum kalp hızına ulaşılamaz.<br />
Beklenen maksimal HR: 210 – (yaş x 0.65) formülü ile elde edilebilir. Maksimal HR beklenen<br />
değerin %90’ını geçmelidir.<br />
Heart Rate Reserve (HRR)<br />
Yaşa uygun beklenen maksimum kalp hızı ile hastanın test esnasında ulaştığı maksimum kalp<br />
hızı arasındaki fark nabız reservi (HRR) olarak adlandırılır. Sağlıklı kişilerde aradaki fark 15<br />
atım/dk’dan daha azdır. Nabız rezervi kalp hastalıklarında artmış veya azalmış veya normal<br />
olabilir.Anginal ağrı, periferik vasküler hastalık gibi nedenlerle testi erken bırakanlarda veya beta<br />
bloker alanlarda reserv, maksimum kalp hızına ulaşamama nedeniyle artabilir.Solunum sistemi<br />
problemi olanlarda nabız reservi genellikle artmıştır. Bir hastada hem nabız hem de solunum<br />
reservinin yüksek olması hastanın yeterli düzeyde <strong>egzers</strong>iz yapmadığına işaret eder.<br />
Ventilatory Reserve (VR)<br />
Maksimum ventilasyon kapasitesini gösterecek altın standart bir parametre olmamakla beraber<br />
maksimum volanter ventilasyon (MVV) bu amaçla kullanılır. MVV 12 saniyelik bir testle direkt<br />
olarak ölçülebilir veya FEV 1 ’den hesaplanabilir. Her ne kadar direkt ölçüm tercih edilsede FEV 1 x 40<br />
formülüyle de oldukca yakın bir değer tahmin edilebilir.<br />
Normal kişilerde solunum sistemi <strong>egzers</strong>izi kısıtlamaz ve belirli bir solunum reservi<br />
vardır.VR, MVV-V Emax veya V Emax /MVV formülleriyle hesaplanabilir. Normal kişilerde %60-70<br />
arasındadır. Atletlerde bu değer %100’e ulaşabilir ve bu genellikle VO 2 ’nin maksimuma ulaşması ile<br />
beraberdir. Hastalarda ise %100’e ulaşması patolojik olup VO 2max değerleri çok düşüktür. 11 l/dk<br />
genellikle normalin alt sınırı olarak alınır.<br />
KPET’nin değerlendirilmesi<strong>nde</strong> VR önemli bir parametredir ve düşük değerler <strong>egzers</strong>izi<br />
sınırlayan faktörün akciğerler olduğunu gösterir. Kardiyovasküler ve pulmoner vasküler patolojilerde<br />
VR normaldir.Formda olmayan kişiler erken başlayan anaerobik metabolizma nedeniyle <strong>egzers</strong>izi<br />
erken bırakırlar ancak bu olgularda VR normaldir. Obezite de ise VR normal veya azalmış olabilir.<br />
Gaz Değişim Parametreleri (VE/VO 2 ve VE/VCO 2 )<br />
(Karbondioksit İçin Ventilatuar Ekivalanı) (Oksijen için Ventilatuar Ekivalanı)<br />
V/Q oranı dengesizliğini göstermede non-invaziv olarak VE/VO 2 ve VE/VCO 2 yani O 2 ve<br />
CO 2 ’in ventilatuar ekivalanları kullanılır. Normalde progressif olarak yüklenilen <strong>egzers</strong>izlerde<br />
VE/VO 2 ve VE/VCO 2 ’nin düşmeye başladığı noktanın V/Q dengesizliği ile ilgili fikir verdiği<br />
düşünülür.VE/VO 2 ’nin en düşük olduğu nokta laktik asidozun başladığı noktayı, VE/VCO 2 ’nin en<br />
düşük olduğu nokta da solunumun bu metabolik asidozu kompanse etmeye başladığı noktayı gösterir.<br />
Yani bu noktalardan sonra her iki parametre de tekrar artmaya başlar.<br />
Pratikde VE/VCO 2 ’nin minumum değerinin AT’deki VE/VCO 2 değerine eşit olduğu kabul<br />
edilir. Ventilasyonun etkinliğinin azaldığını gösteren VE/VCO 2 ’de artma 2 esas fizyopatolojik<br />
mekanizmaya bağlıdır: 1- V/Q dengesizliğine bağlı olarak ölü boşlukta artma (VD/VT’de artma,<br />
P ETCO2 ’de artma, PaCO 2 normal veya artmış). 2- Nisbi alveoler hiperventilasyon (nedeni; santral<br />
dürtüde artma, mekanoreseptör aktivitede artma ve hipoksemi olabilir ve PaCO 2 ’de azalma ile<br />
beraberdir). Hastada bu mekanizmalardan bir veya ikisi söz konusu olabilir, fakat esas etki PaCO 2<br />
ölçümü ile belirlenir. VE/VCO 2 herhangi bir akciğer patolojisi olmaksızın sadece hiperventilasyona<br />
bağlı ise AE’deki VE/VCO 2 değerleri simultan ölçülen PaCO 2 veyaP ETCO2 ile beraber<br />
değerlendirilmelidir. Deniz seviyesi<strong>nde</strong> VE/VCO 2 ’nin 34’ün üzeri<strong>nde</strong> olması ve buna normal veya<br />
artmış PaCO 2 değerlerinin eşlik etmesi akciğerlerde gaz değişiminin anormal olduğuna işaret eder. Bu<br />
sırada P ETCO2 ’de artma saptanması da hiperventilasyonu ekarte eder. Solunum sistemi<br />
hastalıklarındaVE/VCO 2 daha çok ölü boşluk solunumunda artmaya bağlı olarak artar.