Samtim 4

samtim
Süs Bitkilerinden
Ali Rza DEMRBA
Ziraat Yüksek Mühendisi
Samsun Tarm l Müdürlüü
GÜLLERN BUDANMASI
Güllerde budama gençletirme, verimi
arttrma, kaliteyi arttrma ve form verme amacyla
yaplr. Güller her yl ne kadar iyi baklrsa
baklsn, zamanla dallarn ksalp gelimedii,
kurumu bir hal ald görülür. Bu durumda,
güllerin keskin aletle a noktasnn üzerinden
kesilmesi hem gençletirmeye hem de verimli ve
kaliteli çiçek elde edilmesine yardmc olur.
Gençletirmenin söz konusu olmad,
verimin de iyi olduu güllerde budama form
içindir. yi bir form için “V” eklinde budama
gerekir. Güllerde budama zaman k sonu veya
ilkbahar badr.
1- Uzun Budama (yumuak budama):
Dallarn dipten itibaren 5-10 göz braklacak
ekilde kesilmesiyle yaplr. Bu tip budama çok
kuvvetli, salkl gelien güllerde, melez çay
güllerinde, sarlc güllerde uygulanr.
2- Ksa Budama (Sert Budama ) : Dallar
dipten itibaren 2-4 göz üzerinden budanr. Bu tip
budama genç sürgünlerin kuvvetli ve dayankl
olmasn, çiçek dallarnn da daha uzun ve
kuvvetli olmasn salar. Zayf, güçsüz, verimli
olmayan güllerin çou bu ekilde budanr.
3- Kark Budama : Gül fidanlarndaki
dallarn kuvvet, kalnlk, uzunluk, ya, verim gibi
faktörler göz önünde bulundurulmas suretiyle
33
yerine göre uzun, yerine göre ksa budanmasdr.
Cinsleri ne olursa olsun pratikte güller u ekilde
budanmaldr. 1. yl 2 göz üzerinden, 2. yl 3-4
göz üzerinden, 3. yl 5-6 göz üzerinden ve 4. yl 2-
3 göz üzerinden. Bu ekilde yaplan budamayla
güllerin ekillerini korur, ömürlerini uzatrz.
Budanan fidanlara sulamayla birlikte
sulandrlm gübre verilmelidir. Budamann
sabah veya akam üzeri serinlikte sonbaharilkbahar
mevsimleri arasnda yaplmas uygundur.
Güllerde Uç Alma Teknikleri
Güller genel olarak, dipten itibaren 1 veya 2
kaln dal ve çok sayda ince dal meydana
getirirler. Kaliteli gül yetitiriciliinde, bitkilerin
dipten itibaren birkaç kaln dal meydana getirmesi
istenir, bu da “ uç alma teknii “ ile salanabilir.
Yeni dikilen güller, gelimeye baladktan
sonra sürgün geliimi dikkatle gözlenmeli,
sürgünler 2.5-3 cm olunca 2. veya 3. be
yaprakçkl yapran üzerinden sürgün ucu
kopartlmak suretiyle “Erken Uç Alma“
uygulanmaldr. Bu yöntemle, meydana gelen
sürgünlerin daha kaln çapl olmas, bitki üzerinde
küçük çapl sürgün kalmamas ve sürgünler
üzerindeki yapraklarn da en büyük ölçülerine
kadar gelimesi salanm olur.
Doal gelien kuvvetli, orta kalnlktaki gül
sürgünlerine çiçek tomurcuklar görülene kadar
gelimelerine izin verilir, daha sonra üstteki ilk
be yaprakçkl yapran altndan kesilirler. Bu
ekilde “Yumuak Uç Alma” teknii uygulanan
güllerin daha uzun sapl olmas salanm olur.
Güllerde bir de “Sert Uç Alma” vardr ki:
bu da uzun sapl, kaliteli gül elde edilmesi için
uygulanr. Sürgünler alttaki iki adet be
yaprakçkl yapran üzerinden kopartlr.
Filiz alma, güllerde çiçek sap ve buna bal
olarak ta çiçek tomurcuu saysn kontrol altnda
tutmak amacyla yaplr. Çünkü uç alma ile ikinci
ve üçüncü derecedeki gözlerin sürgün yapmalar
tevik edilmi olur. Bunlardan en üst noktadaki
braklrken, dierleri alnarak kontrol yaplr.
Mays-Haziran 2004