Pamuk İpliği Sektör Araştırması - Türkiye Kalkınma Bankası

IV. PAMUK FİYATLARI
Tekstil sektörünün en önemli hammaddesi olan pamuk fiyatlarındaki değişimler, üretim
maliyetlerini doğrudan etkilemektedir. Bununla beraber, Türkiye, Çin, A.B.D., Hindistan,
Pakistan ve Özbekistan’ın ardından dünyada en fazla pamuk üreten altıncı ülke olmak gibi bir
avantajla (İTKİB, 1998: 3), fiyat değişmelerinin etkisini hafifletebilmektedir.
1998 yılı mart ayından itibaren, yurtiçi pamuk fiyatlarının dünya piyasalarının çok üzerinde
seyretmesine ve hızlı bir ivme kazanmasına rağmen, 1998 yılının ilk yarısında Türk tekstil
sektörünün iyi bir ihracat performansı yakalayarak toplam ihracat içindeki payını arttırdığı
gözlenmiştir.
Cotlook A Index’ine göre, uluslararası pamuk fiyatları şubat 1999’un başlarındaki 55
cent/pound’luk düzeyinden mart 1999 sonlarında 57 cent/pound düzeyine yükselmiştir.
Dünya ekonomisindeki belirsizlik, bu belirsizliğin tekstil sektörü üzerinde yarattığı etki ve
bunun fabrikalardaki tüketim düzeyini düşürmesi, fiyatları olumsuz yönde etkilemiştir.
Dünya pamuk piyasasında fiyatlar, Liverpool A indeksi pamuk fiyatı ile ölçüldüğünden fiyat
karşılaştırmaları genellikle bu indeks baz alınarak gerçekleştirilmektedir. Buna göre İzmir
Ticaret Borsası pamuk fiyatları incelendiğinde; pamuk fiyatlarının önceki yılların tersine
olarak son dönemlerde dünya fiyatlarının üzerinde yer aldığı dikkat çekmektedir. Örneğin,
1997/98 sezonunda; 1997 yılının ocak ayında İzmir Ticaret Borsası STD.1 pamuk fiyatları kg.
başına ortalama 215,866 TL, haziran ayında ortalama 291,895 TL iken, 1998 ocak ayında
ortalama 371,216 TL ve haziran ayında da 533,267 TL olmuştur. Öte yandan, 1998 yılı
itibariyle Liverpool A Index pamuk fiyatları kg. başına ocak ayında ortalama 334,796 TL ve
haziran ayında da 391,249 TL olarak gerçekleşmiştir.
Dünya futures ve spot piyasa pamuk fiyatları, 3 Mayıs 1999 tarihi itibariyle Tablo 6’da
verilmiştir.
16