tc ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü yönetim bilimleri ...

kanunlarla onaylanmıştır. Fransa’daki komünler, İngiltere’deki köyler ve Amerika
Birleşik Devletleri’nin doğusundaki kasabalar, büyük iletişim imkanlarının
gelişmediği dönemde, yerel yönetim sistemlerinin oluşumunu şekillendirmiştir. Bazı
topluluklar, bu yapının dışında, ulus devleti kurulma aşamasından önce, ticaret ve
yönetim merkezleri olarak, önemli kasaba şehir merkezleri olacak şekilde gelişmiş ve
büyümüşlerdir. Bu birimlerin bazıları, kendi kendine yeterli olacak geniş yetkilere
kavuşmuşlardır. Örneğin, Almanya’da bu merkezlerin bazıları, bağımsız şehir devleti
statüsüne kavuşmuşlardır. 12
James Watt’ın 1765 yılında buhar makinesini bulması ve bunu enerji kaynağı
olarak kullanması ile insanlık, Toffler’in deyimiyle “ikinci dalga” 13
aşamasına,
sanayi toplumu aşamasına geçmiştir. Sanayi toplumunun ortaya çıkmasında ve
gelişip kökleşmesinde itici rol oynayan teknoloji buhar makinesidir. Buhar makinesi
insanın fizik gücünü arttırmış ve giderek kas gücünün yerini alarak maddi üretimin
hem hacmini hem de niteliğini değiştirmiştir.
Sanayi toplumunda insan ile işin arasına üçüncü bir faktör olan makine
girmiştir. Sanayileşme ile birlikte insanların daha yoğun olarak bir arada yaşama ve
hizmetleri paylaşma geleneği oluşmaya başlamıştır. Kurulan kentler ile bu olgu
hayata geçirilmeye başlanmıştır. Kentler, bir bütün olarak toplumsal ilişkiler
bağlamında yeni bir konuma geçmiştir. Tüm politik ve ekonomik güç kentlerde
yoğunlaşırken, artık sanayi ve finans şirketleri feodal beylerin yerini almıştır.
Sanayileşme ile birlikte kentler önemli sorunların da kaynağı haline gelmiştir. Büyük
yerleşim yerleri oluşmaya başlamış, kent yaşamına geçilmiştir. İnsanların yoğun
olarak belli bölgelerde yaşamaları, ortak ve yerel nitelikli ihtiyaçların artması,
12 R. Kızılcık, “Liberal Batı Demokrasilerinde Yerel Yönetimler: Ortak Eğilimler”, TİD, Aralık 2002,
S.437, s.111.
13 A. Toffler, a.g.k., s.45.
19