Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I<br />
PROF.DR.HACI BODUR<br />
AC Kıyıcıların Temel Özellikleri<br />
- AC kıyıcılar, AC gerilimin her iki yarım dalgasını belli açılarda keserek, çıkış geriliminin efektif<br />
değerini değiştirir.<br />
- Doğal komütasyonlu ve problemsiz devrelerdir.<br />
- Hem şebeke hem de yük tarafında yüksek değerli harmonikler oluşur.<br />
- Tek veya üç fazlı olarak gerçekleştirilirler.<br />
- Endüstride ısı ve ışık kontrolünde yaygın olarak kullanılırlar.<br />
- Vantilatör karakteristikli yükleri tahrik eden düşük güçlü AC motorların kontrolünde de<br />
kullanılmaktadır.<br />
- Prensip olarak her bir faz için, gücünün yettiği yere kadar bir adet triyak daha sonra ters paralel<br />
bağlı iki tristör kullanılır. Bilindiği gibi, 100-150 A’lere kadar triyaklar 5000 A’ e kadar tristörler<br />
üretilmektedir.<br />
- Triyaklar sadece AC kıyıcılarda kullanılmak üzere üretilmektedir.<br />
Kontrol Devrelerinin Temel Özellikleri<br />
Genel olarak AC kıyıcının kontrol devresi aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır.<br />
1. Şebeke gerilimi ile senkronize çalışmalıdır. Şebeke geriliminin sıfır noktalarını görerek, bu<br />
noktalarda resetlenmeli ve zaman saymaya başlamalıdır.<br />
2. Omik yüklerde α anında kısa süreli (birkaç on µs ), omik endüktif yüklerde ise α - π aralığında<br />
sürekli olarak yeterli tetikleme akımı sağlamalıdır.<br />
3. Gerektiğinde sinyaller izole edilmeli, yükseltilmeli ve kesilebilmelidir.<br />
Temel AC Kıyıcı Devreleri<br />
Ana akım elemanlarına göre AC kıyıcılar, genel olarak aşağıda verilen üç şekilde<br />
gerçekleştirilmektedir.<br />
1. Ters paralel bağlı 2 tristör ile gerçekleştirilen AC kıyıcı devreleri<br />
2. Bir triyak ile gerçekleştirilen AC kıyıcı devreleri<br />
3. Bir diyot köprüsü ve bir tristör ile gerçekleştirilen AC kıyıcı devreleri<br />
46