12.yigyapı deprem hasar düzeyi ve diÄer hasar
12.yigyapı deprem hasar düzeyi ve diÄer hasar
12.yigyapı deprem hasar düzeyi ve diÄer hasar
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DĐĞER HASAR BĐÇĐMLERBMLERĐ1992 Depreminden sonra Erzincan'dayapılanŞekil-3.17'de planı <strong>ve</strong> cephegörünüşü <strong>ve</strong>rilen bazı tek katlı tuğlayığma yapılara köşelerinde kduvarlardayatay çatlaklar oluşmumuştur.Çatlaklar köşelerde k60x39 cm'lik oldukçaderin <strong>ve</strong> kalın n hatıllara hemen altında yada birkaç tuğla sırassrasının n altındadndadır.Bu çatlaklara kesin nedenibelirlenememiştir. Ancak bu tür tçatlakların n aşağıağıda sıralanan snedenlerden olabileceği i sanılmaktadlmaktadır:1. Çatı döşemesinin kenarındaki ndaki 39x60cmboyutundaki hatıl l içiduvarlarındaki19x20cm'lik hatıla göre g54 kez dahabüyük k eğilme erijitliğindedirindedir. . 7.70 x 8.95 mboyutundaki bütün b n döşeme dtek bir plakgibi davranmakta olması sonucu buçatlaklar olmuş olabilir. Eğer Edöşeme dhatılı ile duvar arasındaki bağlantlantı çok iyiise çatlak daha aşağıağıda iki tuğla sırassrasıarasında olabilir.2. Bu çatlaklar tuğla duvar ile betonarmetabiiye arasındaki farklı büzülmemiktarlarından dolayı da olabilir.Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.• KIRSAL YAPILARIN HASAR DÜZEYLERĐKırsal yapı tanımı genellikle duvarlarımoloz taştan tan yapılmlmış, çamur harçlı<strong>ve</strong> düz d z toprak damlı yapılar için i inkullanılmaktadlmaktadır. Bu yapılarların n duvartaş işçiliği i <strong>ve</strong> duvardan bağlantlantılarıŞekil-3.18'de gösterilmektedir.gÇatılan kalın n <strong>ve</strong> ağıağırdır. r. Dam kirişleriyontulmamışkütüklerden, klerden, çoğunluklakavak ağacaacından 25-50 50 cm aralıkla<strong>ve</strong> duvara 10-15 15 cm oturacakbiçimde imde yapılmlmıştır. Tomruklara üzeritahta kaplama, daha üstüneçalı-çırpı<strong>ve</strong> 50 cm'den az olmayan toprakörtüsü konulmaktadır. Son yıllarda ysusızıntısına na karşıkaplamalara üstünePVC serilmektedir. Böyle Bbir damınağırlığı0.75-1.00 ton/m2 olmaktadır.12 cm kalınlnlığında betonarme birtahliyenin ağıağırlığıise 0.300ton/m2'dir.Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.5
Çatıdan su sızıntsntısı olmaması için in yağışğışlı mevsim öncesiçatıya incemalzeme serilip "loğ" " denilen taş silindirlerle sıkışsıştırılmaktadır. Zaman içinde i indeahşap ap dam kirişlerinde olan sünme s<strong>ve</strong> zamana bağlı şekil değiştirmelerleçatı ortası sehim yapmağa a başlaylayınca bu bölgede bsu birikimini önlemek için i inburaya daha kalın n bir toprak tabakası konulmakta <strong>ve</strong> çatı düzeltilmekte <strong>ve</strong>giderek çatının n <strong>ve</strong> ortasının n ağıağırlığıartmaktadır.r. Özellikle Doğu u Anadolu'dabazı yerlerde çatıya yığıyığılan ot balyalan da çatının n ağıağırlığını 100-300 kg/m2kadar artırmaktadrmaktadır. r.Çatı kirişlerinin duvara oturdukları yerlerin kısa kolması yanında nda ahşababınzamanla çürümesi ya da böcekler btaralından yenmesi ile çatı-duvarbağlantlantısı zayıflamaktadflamaktadır.Moloz taş duvarlara dayanımı da çok zayıftftır.Çamur harem ıslak durumdabir miktar bağlaylayıcı özelliği i vardır.r. Çamur kuruyunca bu özellik tümütilekaybolmakta, kurumuş çamur taşlarların n arasından akıp p gitmekte <strong>ve</strong> birbirineçok küçüküçük k <strong>ve</strong> az sayıda noktada değen en taşlar arasındaki sürtsrtünme duvarakesme kuv<strong>ve</strong>ti taşışıma gücünün g n tek kaynağıolmaktadır. Kalın n duvara içi<strong>ve</strong>dışyüzüne konulmuş <strong>ve</strong> birbirlerine bağlantlantısı olmayan taşlar kolaycaayrılıp,özellikle dışdduvar yıkılmaktadylmaktadır.Đç duvarlara oturan çatı kirişleriningetirdiği i düşey dyük, yiçiduvarların n sürtsrtünme kuv<strong>ve</strong>ti oluşturma gücünün g n birazdaha büyük b k olmasına yol açtığıaiçin, in, içiduvar biraz daha dayanıklklı olmakta <strong>ve</strong>dışduvardan sonra yıkılmaktadylmaktadır.Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.Şekil-19’damoloz taşlı çamur harçlı <strong>ve</strong> toprak damlı yapılanlanıl l zayıf f noktaları<strong>ve</strong>rilmektedir. Duvarları çamur harçlı moloz taş olan <strong>ve</strong> damları düz z toprakdam biçiminde iminde yapılmlmışolan kırsal kyapılarların n <strong>deprem</strong> <strong>hasar</strong>larının n aşamalaraamalarıŞekil-3.20, 3.21, <strong>ve</strong> 3.22'de <strong>ve</strong>rilmektedir.Kırsal yapılardaönceköşelerde iyi bağlantlantı olmadığıiçin in çatlaklar olmaktadır.Duvarların n 50-60 cmkalınlnlığında <strong>ve</strong> içi<strong>ve</strong> dışdtarafakonulmuş taşlanlanıl l arasındabağlantlantının n olmaması nedeniile önce dışdtaraftaki duvarbölümü yıkılmaktadır. Damkirişlerinin oturduğu u duvarlarbiraz daha dayanıklklı olduğuiçin in önce damdan yük yalmayan duvarlarda <strong>hasar</strong> o'"aktadır (Şekil-3.19).Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.6
Damdan gelen düşey dyük y k buduvarların n taşlan arasındakisürtünmeyi bir miktar artırdrdığıiçin indam yükünüyalan duvarların n kesmedayanımı biraz daha yüksek yolmaktadır. Duvarların n yıkılmasylması yadazayıflamasflamasından sonraki aşamada a amadaduvarlara oturan dam kirişleriçatı ilebirlikte kayarak yapının n içine i ineyıkılmaktadır (Şekil-3.20).Kırsal konutların n sokağa a bakan öncepheleri daha özenli yapıldldığıiçin in buduvarlar daha dayanıklklı olmakta <strong>ve</strong>arka duvarlar yıkıldyldıktan sonrayıkılmalarına sıra sgelmektedir (Şekil-3.20).Bu nedenle de dam kirişleri genellikleön n duvarlara yaslanarak arkaya doğruyıkılmaktadır.Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.Yapılarda Hasar Tespiti-I Ögr. Grv. Mustafa KAVAL AKÜ.Afyon MYO.Đnşaat Prog.7
Change language