Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KURMANCÎ<br />
Biyolojî<br />
di ser daristan, avzê û<br />
deştên dirêj re nafirin,<br />
lêbelê li ser okyanosên<br />
asfaltê, daristanên<br />
balaxaneyan û zeviyan<br />
difirin ku heta qirika xwe<br />
di nav dermanên kîmyewî<br />
de mane. Wexta ku<br />
perperok xwe digihînin<br />
daristanên Meksîkayê,<br />
dibînin ku jînewarên wan<br />
yên germiyanê bi destê<br />
mirovan hatine kavilkirin.<br />
MÎKRO KLÎMAYA<br />
PÊWÎST<br />
Çiyayên li Michoacanê<br />
ku dirêjahiya wan<br />
3 hezar metroyî ne bi<br />
daran ve hatine pêçandin,<br />
ev çiyayên bilind ji<br />
bo perperokan mîkro<br />
klîmayeke pêwîst dabîn<br />
dikin. Bi milyonan<br />
perperok ji bo ku xwe<br />
ji rewşa xirab a hewayê<br />
biparêzin û ji germa wan<br />
sûdê werbigrin xwe bi<br />
gewdeyên daran ve dizeliqînin.<br />
Gewdeyên daran<br />
çiqas mezin bin ewqas<br />
zêde germahiya xwe<br />
diparêzin. Jixwe tam jî<br />
ji ber vê yekê parastina<br />
rewşa heyî ya daristanê<br />
zaf girîng e. Divê dar têra<br />
xwe mezin bibin da ku<br />
bi vî rengî di demên sar<br />
û seqemê de bikaribin<br />
perperokan biparêzin.<br />
BIRRÎNA DARAN YA NELEGALÎ<br />
Daristan, her diçe biçûk dibe. Ligel rêziknameya<br />
ku di sala 1986an de derketiye û armanca wê parastina<br />
daristana ye, tunekirin û xisara li ser daristanan<br />
her berdewam e. Li herêmeke biçûk be jî birrîna<br />
daran, wê derê ji bo perperokan dikare bike cihekî<br />
bêstar.<br />
Çend darên ku mane jî ji bo penahiya perperokan<br />
a zivistanê têrê nake.<br />
Birrîna daran ya bi kesbdar ku bi awayekî qaçaxî<br />
tê kirin di ber re zêde dibe. Banka Cîhanê ji bo<br />
karê birrîna daran êdî bi dawî bibe, û daristana 4<br />
hezar hektarî be parastin ji aliyê aborî ve alîkariya<br />
gundiyan dike. Lêbelê çeteyên darbirr ên qaçax û<br />
derqanûnî her roj bêtir bi talûke dibin.<br />
150 MILYON PERPEROK<br />
Li daristanên Meksîkayê perperokên ku ji hewldana<br />
bo wan tê kirin bêxeber in, dawiya dawîn koça<br />
xwe ya mezin temam dikin. Di serê Mijdarê de, di ser<br />
gundan re, bi komên ewrên mezin ve xwe digihînin<br />
herêma Michoacanê. Zanyar texmîn dikin ku hejmara<br />
van perperokan li derdora 100 - 150 milyonî ye.<br />
Perperok bi qasî mehekê qet ji dewsa xwe nalivin,<br />
tiştekî naxwin, bi ser hev de lod dibin, heta wê roja<br />
şahiyê ya ku wê ji xewa zivistanê şiyar bibin, dikevin<br />
xewê. Li ser şaxên daran bi komên ewqas mezin dicivin<br />
ku şaxên daran di bin giraniyê de ditewin. Hewaya<br />
hênik ya meha adarê perperokan şiyar dike.<br />
- Omer Alan<br />
52 | Kovara Zanko • 2015 Hezîran