Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Fqcst+S9aY=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=20069793&hid=d148d6a6d4756d137f86e7bed9268e06&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KURMANCÎ<br />
Erdnîgarî<br />
îdia kiribûn ku ev ji ber<br />
xeletiyên materyalan<br />
pêk hatiye, pereyê çêlekan<br />
dabûn û bi vî awayî<br />
ser bûyerê girtibûn. Li<br />
ser vê yekê hin kesan bi<br />
çavê xwe çizirîna li ser<br />
dîwarê bendava bermayînê<br />
dîtibûn û ev yek<br />
ji rayedaran re gotibûn.<br />
Lê dîsa ji bo bergirtina<br />
karesateke mezintir tu<br />
tevdîr nehatibûn girtin û<br />
ev jî bibû sedema nîqaşan.<br />
Li gor Yekîtiyên<br />
Xwezayê ya Ewropayê<br />
karesata Baia Mareyê,<br />
karesata herî mezin bû<br />
ku hatibû serê çemên li<br />
herêmê. Her wiha piştî<br />
çizirînê di lêkolînan de<br />
radeya siyanûra di nav<br />
avê de her ku diçû zêde<br />
dibû. Di endustriya madenvaniyê<br />
de madeyên<br />
toksît ên wek siyanûr û<br />
arsenîkê hêj jî tê bikaranîn<br />
û ev ji bo mirov<br />
û hemû tiştên jîndar<br />
xetereyek e. Zirarên vê<br />
bûyerê pir mezin bûn<br />
û herî girîng jî ev bûyer<br />
ji ber xebatên mirovan<br />
XETEREYA MEZIN<br />
pêk hatibû. Lê piştî<br />
qezayê xwediyên kanan<br />
li ser tesîrên toksîtê ew<br />
qas nesekinîn û girîngî<br />
nedan bûyerê. Vê yekê<br />
zanyarên jingehê aciz kir.<br />
Lewra li gor rayedarên<br />
kanan ev mijar zêde mezin<br />
dihat nişandan û ev<br />
karesateke jingehê nebû<br />
qezayeke ji rêzê bû ku<br />
wekî bûyerên xwezayê<br />
ku tesîrên wê piştî bi<br />
dehan salan derdikevin<br />
meydanê.<br />
Piştî ku siyanûr di salên 1960î de dest bi helînê<br />
kir û ket sektora madenvaniyê, tesîrên toksîtê yên<br />
madenvaniya zêr bi awayekî zelal zêde bû. Solûsyaneke<br />
bi siyanûr dirijînin ser metaleke pelixî û xam.<br />
Ev solûsyona bisiyanûr bin qul dike, dihelîne û ber<br />
bi çemên solûsyonê ve diherike. Ji bo van kiryariyan<br />
pêdivî bi siyanûrekê heye ku rêjeya jehra wê pirr<br />
zêde ye.<br />
Piştre tê bikaranîn an jî nayê bikaranîn ferq nake.<br />
Ev siyanûra ku li bendavan kom dibe an vala çeman<br />
an jî vala behran dikin. Metalên bijehr ên mîna<br />
arsenîkê bi helîn an jî pelîxîna rewşa wan a xam bi<br />
awayekî hêsan belav dibin. Derbarê siyanûra ku di<br />
60 | Kovara Zanko • 2015 Hezîran
Change language