PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Kahve Rubiaceae «Kökboyaları» familyasından Coffea arabica'nın
meyvası olup kavrulmuş olduğu halde (Coffea usta) kullanılır.
Kahve tahminen terkibinde % 1-2 kadar kafeini ihtiva eder. Bundan başka
kaffeon (caffeon) adında bir esans, % 5 kadar da taneni ihtiva eder.
Kahvenin tesiri bu sebeple kafeininkinden biraz farklıdır. Taneni havi
olması dolayısiyle hafif dezenfektan, peklik yapıcı tesirlere maliktir.
Kahve damarların genişlemesini mucip olur. Kalb vurumları ağırlaşır,
sistolik zamanı uzatır, kalbin kasılmaları kuvvetleşir. Aynı zamanda
kalb, solunum ve beynin tenbihini mucip olur.
Tesiri : İnsanlarda keyiflendirici olarak kullanılır. Taneni ihtiva
ettiği cihetle bütün alkaloitlerle vukua gelen zehirlenmelerde panzehir
(zehir bozan) olmak üzere kullanılır.
Kahve uyarıcı olmak üzere bilhassa kollaps'larda, tehlikeli kalb zafiyetlerinde,
narkotik zehirlenmelerde (Alkol, Kloroform, v.s.) kullanılır.
Bundan başka hafif sürgün (İshal) olaylarında da peklik yapıcı olarak
verilir.
Dıştan : Veteriner Hekimlikte antiseptik olmak üzere serpme tozu
şeklinde ve iyodoformum fena kokusunu gidermek maksadı ile, koku düzeltici
(Corrigens) olmak üzere kullanılır. Küçük hayvanların kusmalarına
karşı da muvaffakiyetle kullanılabilir.
Kullanılışı : Hayvanların büyüklüklerine ve hazırlanan infusyonun
yoğunluğuna nazaran bir tatlı kaşığından yarım litreye kadar kullanılır.
ÇAY, The, Thea
Çay, Thea chinensis denilen bitkinin yapraklarıdır. Bu bitki Çinde
bulunmuştur. Şimdi bir çok memleketlerde ve bu arada yurdumuzda da
yetiştirilmektedir. Theaceae «Çaylar» familyasından olup bir çok
türleri vardır.
Yaprakların terkibinde bir tanen, zamk ve reçine mevcuttur. Tesirli
maddesi Theine'dir. Yapraklarda % 2-3 kadar bulunur. Az miktarda teofillini
de ihtiva eder.
KOLA TOHUMU, Noix de cola, Semen colae
Sterculiaceae «Kola ağaçları» lerden olan bu bitki 15 - 20 metre kadar
yükseklikte bir ağaçtır. Dalları toprağa kadar sarkar. Taneleri yassı,
büyük, kırmızı-sarı renklidir.
Tanelerin terkibinde % 2-3 kadar kafeini ve % 0,02 teobromini ihtiva
eder.
6