Diyabette Böbrek ve SorunlarI
Diyabette Böbrek ve SorunlarI
Diyabette Böbrek ve SorunlarI
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİDİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBUTEMD DİABETESMELLİTUS ÇALIŞMAVE EĞİTİM GRUBUHASTA EĞİTİMKİTAPÇIKLARI SERİSİ 09<strong>Diyabette</strong>böbreksorunları
Diyabet <strong>ve</strong>böbrek sorunlarıKanda glukoz (şeker) miktarınınuzun süreli olarak yüksek olması(hiperglisemi) diyabet sorunlarına yolaçar. Hiperglisemi damarları bozarakgöz, sinir <strong>ve</strong> böbrek hasarlarına,kalp krizi <strong>ve</strong> inmeye neden olabilir.Bu kitapçık, diyabetli hastalardakarşılaşılabilecek böbreksorunlarını tanımlamak <strong>ve</strong> busorunlardan korunmayı sağlamakamacı ile hazırlanmıştır.TEMD DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU adınaProf.Dr. İlhan SATMAN - Prof. Dr. Şazi İMAMOĞLUProf. Dr. Candeğer YILMAZ - Prof. Dr. Sema AKALIN‘Diyabetik Hasta Eğitim Broşürleri Serisi’ Novo Nordisk firmasından sağlanan koşulsuz eğitimdesteği ile TEMD Diabetes Mellitus Çalışma <strong>ve</strong> Eğitim Grubu tarafından hazırlanmıştır.’2 3
Böbreklerimizne yapar?Böbrekler kanı temizleyen filtrelerdir.Atıkları <strong>ve</strong> filtre edilmiş sıvıyı gerekliyerlere gönderirler.Böbreklerdeki küçük filtrelere “glomerül”denir. Böbrekler sağlıklı çalışırken,atardamar kan dolaşımındaki kanı <strong>ve</strong>atıkları böbreklere getirir. Glomerül kanıtemizler. Ardından atıklar <strong>ve</strong> fazla sıvıidrar aracılığı ile vücuttan atılır.Temiz kan böbrekleri terk eder <strong>ve</strong>damarlar ile kan dolaşımına karışır.Sağlıklı Böbrek> Atardamar (atıklar <strong>ve</strong> kan böbreğe buradan gelir)> Toplardamar (temiz kan böbreği buradan terk eder)> Glomeruller (böbreklerdeki küçük filtreler)> İdrar yolu (atıklar <strong>ve</strong> sıvılar buradan idrara karışır)Vücut sağlığınızı koruyabilmeniz içinproteine ihtiyacınız vardır. Böbreklerinizsağlıklı iken glomerüller proteinin(albumin) vücudumuzda kalmasınısağlar. Yüksek kan şekeri <strong>ve</strong> yüksek kanbasıncı böbreklerdeki filtrelere zarar<strong>ve</strong>rır.Böbrekleriniz zarar gördüğünde proteinböbrekten idrara sızar. Hasarlı böbrekleratıkları <strong>ve</strong> fazla sıvıyı vücuttan atamaz<strong>ve</strong> vücudu terk etmesi gereken bumaddeler kana karışır. Böbrek hasarlarıçok uzun bir süre hiçbir belirti <strong>ve</strong>rmez.Hasar varlığını en erken anlama yöntemiidrarda albümin (mikroalbuminüri)testini yaptırmaktır.Böbrekteki hasar arttıkça böbrekler çokdaha fazla albumin sızdırır. Bu problemeproteinüri (makroalbuminüri) denir.Bu durum kandaki atıkların sürekliartmasına yol açar <strong>ve</strong> böbrekler tamameniş göremez hale gelene kadar devameder.Diyabet kaynaklı böbrek sorunlarınadiyabetik nefropati adı <strong>ve</strong>rilir. Nefropatiher iki böbreği de aynı zamanda etkiler.Bozulmuş Böbrek> Atardamar (kan <strong>ve</strong> atıkları getirir)> Proteinleri sızdırır> Toplardamar (temiz kanı götürür)> İdrar (atıkları <strong>ve</strong> sıvıyı uzaklaştırır)> Böbrek küçülür, büzüşür, filtrelertıkanır.4 5
<strong>Diyabette</strong>nkaynaklananböbrek sorunumolduğunu öğrendim.Bundan sonra neyapmalıyım?Bir kere böbrekleriniz hasar gördü ise çoğu kezdurumu tümüyle geri çevirme şansınız yoktur.Fakat kan şekeri <strong>ve</strong> kan basıncınızı kontrolaltında tutarak, böbrek fonksiyon testlerinizidüzenli yaptırarak, doktorunuzun <strong>ve</strong>rdiğiACE-I <strong>ve</strong> ARB grubu ilaçlarınızı kullanarakböbreklerinizdeki hasarı yavaşlatabilir <strong>ve</strong> dahakötü olmasını engelleyebilirsiniz.Böbrek yetersizliğimolduğunu nasılanlarım?Başta anlayamazsınız. Diyabet kaynaklı böbrekyetersizliği yıllar içinde oluşur <strong>ve</strong> siz bunu farkedemeziniz.Böbrekleriniz yarım kapasite ile çalıştığında bilekendinizi hasta hissetmezsiniz. Böbrekleriniztamamen durana kadar bazen hiçbir sorunhissetmeyebilirsiniz. Eğer yılda bir defa idrar <strong>ve</strong> kantahlili yaptırırsanız bu sorunu erken dönemde farkedilebilirsiniz.Böbrek yetersizliğine yakalandığınızda mideşikayetleriniz olur, kendinizi halsiz hissedersiniz.Vücudunuzdaki fazla sıvı nedeniyle elleriniz <strong>ve</strong>ayaklarınız şişer.8 9
Böbrek yetersizliğibaşladığında ne olur?Son dönem böbrek yetersizliğini tedavi etmeninyollarından biri diyaliz, diğeri ise böbrek naklidir.Diyaliz böbreğin işlevini yapan bir tedavidir. İkitip diyaliz vardır. Hangisinin size uygun olduğunadoktorunuz karar <strong>ve</strong>recektir.Hemodiyaliz:Hemodiyaliz kanın vücut dışında bir makinearacılığıyla temizlenip vücuda geri <strong>ve</strong>rilmesiişlemidir.Periton diyalizi:Periton diyalizinde karın boşluğu özel bir sıvıile doldurulur. Bu sıvı, vücuttaki atıkları <strong>ve</strong> fazlasuyu toplar <strong>ve</strong> ardından vücuttan uzaklaştırılır.Böbrek nakli:Böbrek yetersizliği için bir diğer tedavi yöntemiböbrek naklidir. Ailenizden, arkadaşlarınızdan yada hiç tanımadığınız bir <strong>ve</strong>riciden alınan böbreksizin vücudunuza takılabilir. Vücudunuzun yeniböbreği tam olarak kabul etmesi gerekmektedir.Böbrek nakli için pek çok kişi sıra beklemektedir.Diyabetli bir kişi olarak sağlığımıkorumak için yapmam gerekenlernelerdir?Diyet uzmanınızınhazırladığı beslenmeprogramına uyun.Ayaklarınızdaçatlak, nasır,iltihap, yara, şişme,kızarıklık <strong>ve</strong> tırnakbatması olupolmadığını her günkontrol edin.Her gün en az30 dakika ortaşiddette egzersizyapın (örneğintempolu yürüyün).Size uygun olanegzersizleriöğrenmek içindoktorunuzadanışın.Dişlerinizi düzenliolarak fırçalayın <strong>ve</strong>diş ipi kullanın.İlaçlarınızıdoktorunuzunönerdiği şekildealın.Kan basıncınızı<strong>ve</strong> kan yağlarınızıkontrol altındatutun.Her gün kanşekerinizi ölçün.Ölçümlerinizikaydedin.Sigara içmeyin.10 11
Meşrutiyet Cad. Alibey Apt.29/12 Kızılay, AnkaraTel: 0312 425 20 72Faks: 0312 425 20 98TEMD Diabetes MellitusÇalışma <strong>ve</strong> Eğitim Grubutarafından hazırlanmışır.Ekim 2011 / İSTANBUL
Change language