Download (2214Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

111.2.2. Sanayi Kapitalizmi Ve Esnaf Ve SanatkarSanayi kapitalizminin ortaya çıkmasına neden olan en önemli gelişme, 18.yüzyılda, önce İngiltere'de başlayan daha sonra tüm Avrupa devletleri ile KuzeyAmerika'da ve Japonya'da yaşanan sanayi devrimi olmuştur. Bu gelişme sonucunda,bu devletler, tarım toplumlarından sanayi toplumlarına dönüşmüşlerdir. 17On sekizinci yüzyılın ikinci yarısında, teknik devrimin yarattığı imkanlarsonucunda sermaye, ağırlık noktasını ticaretten sanayiye kaydırmış ve böylece desanayi kapitalizmi devri başlamıştır. Madencilik, tekstil ve başka dalları ile endüstri,büyük ölçüde sermayeyi çeken kazanç yollarının başında yer almıştır.Bu devirde, devlet müdahalesi asgariye indirilerek serbest rekabet şartlarıalabildiğine yürürlüğe konarak “Bırakınız yapsınlar! Bırakınız geçsinler!” sloganıhakim duruma gelmiştir. Adam Smith’le özdeşleşen laissez-faire’in üç klasik ilkesiaşağıda verilmiştir. Adam Smith’e göre bu ilkelerden birinin ya da ikisinin eksikliğidoktrini pratikte olanaksız kılacaktır.• Emek fiyatının piyasada belirlenmesi,• Paranın otomatik bir mekanizmayla yaratılması (altın standardı),• Malların ayrımsız ve ayrıcalıksız olarak ülkeler arasında dolaşımı(serbestticaret) 18Sanayi kapitalizmine bazılarına göre kısaca piyasa ekonomisi de denebilir.Sanayi kapitalizmin düşünsel yapısı liberalizme dayanır. Sanayi kapitalizmindesermaye ve işgücü birbirinden farklı kavramlardır. Bu sistemde işçi ve sermayesahibi (sermayedar) bulunmaktadır. Böylece, bir üretimi genelleştirebilmek için,değişik üretim faktörlerini, teşebbüs içinde birleştirmek gerekmektedir. Bu yeniteşebbüste, eski imalathaneler, fabrikaya dönüşecektir. Sanayi kapitalizminde, buyeni teşebbüs, adeta bir yeni kurum olmaktadır. İşçiler de buna bağlı olacaklardır.Görüldüğü gibi, bu teşebbüs; çeşitli ekonomik kaynakları birleştirme, dönüştürme17 Kemal YAKUT, age, s.91-9218 Karl POLANYI, Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri, Çeviren Ayşe.BUĞRA, İstanbul, Alan Yayıncılık, 1986, s.147-149