tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü ...

1.4. Havanın Neminin Değişmesine Karşılık Tekstil Materyallerinin ÖzellikDeğişimleriTekstil elyafında bulunan nem miktarı; terbiye işlemleri, alım satımlar, lifözelliklerinin tayini, lif karışım analizi ve kalite açısından önemli bir faktördür.Tekstil materyallerinin çoğu higroskopik olduklarından kendilerini çevreleyenatmosferden az veya çok nem alır veya verirler. Ortamın izafi rutubet miktarı arttıkçatekstil elyafının bünyesindeki nem miktarı da artmaktadır. Pamuk için, ortamdakiizafi rutubetin % 100 olması durumunda, kazanılan nem miktarı maksimum yani %18 dolaylarında olmaktadır.Çeşitli tekstil lifleri için ortamın izafi rutubetinin değişimi ile tekstil lifinin nem almamiktarı da değişim göstermektedir. Yün lifleri, yüzeyleri su itici bir özellikgöstermesine rağmen en yüksek nem tutma özelliğine sahip tekstil elyafıdır.Havadaki nem miktarına bağlı olarak, yün lifleri elle yaşlığı hissedilmeden,ağırlığının % 33’üne varan miktarda nem içerebilmektedir. Viskon bünyesine % 100-110 arasında su çekebilir. Ancak ıslak halde viskon liflerinin mukavemeti azalır.İpek, yün gibi muntazam nem alma özelliğine sahiptir. Islaklık hissedilmedenağırlığının % 30’una kadar nem çekebilir ancak, ağırlığının artmasıylamukavemetinin % 30’unu kaybeder. Doğal liflerde artan relatif nem ile kopmamukavemeti artar, buna rağmen diğer liflerde ve özellikle kimyasal liflerde, değişenrelatif neme karşılık kopma mukavemeti düşer. Pamukta su absorbsiyonu arttıkça lifmukavemeti ve kopma uzamaları artmaktadır.Yüksek hava neminde çalışmanın çeşitli yönlerden mahsurları vardır. Bu mahsurlarınen önemlilerinden biri de ipliklerin kopma mukavemeti ve kopma uzamalarınındeğişimidir. Çeşitli tekstil malzemelerinde relatif neme karşılık kopmamukavemetinin perlon, yün ve viskoz liflerinde düştüğü, pamuk ve ketende iseyükseldiği görülmüştür.11