50 ÖRME DÜNYASIRöportajYuvarlak örmede bugün20-25 bin adet makine varancak bunlar iş olmadığıiçin yarıdan fazlası atıldurumda. Her biri 50 bin 100bin dolar olan bu makinelerçalışmadıkları için bir demiryığınından başka bir şeydeğil. Bu ülke ekonomisi için,istihdam için büyük bir kayıp.Buna çare bulunması lazımdiye düşünüyorum.Kurt, bu düşüşte, dünyayı etkilemeyebaşlayan finansal krizin büyük etkisiolduğunu ifade etti.ABD’deki finansal krizin giderekekonomik krize dönüşmesi ve tümdünyayı etkilemesiyle dünyada çok ciddibir talep azalması olduğunu belirtenKurt, konfeksiyonda ana pazarımızolan Avrupa’dan gelen siparişlerdeciddi azalmaların olduğunu bu nedenlede ciddi bir durgunlukla karşı karşıyakalındığını söyledi. ÖRSAD Başkanı şöyledevam etti: “Bankalar kredi vermektençekinir hale geldi, nakit para akışıçok yavaşladı, vadeler uzadı, çeklergeri dönmeye, borçlar ödenmemeyebaşlandı. 4–5 aylık vadelerle siparişverildi, işçilerin maaşları nasıl ödenecek,elektrik, doğal gaz ve vergi borçları nasıldöndürülecek kimse sormadı. Zor vesıkıntılı bir sürece girdik. Kriz nedeniyle,örme sektöründe ciddi iş kayıplarıoluyor. İstanbul’daki birçok örmeci, işyapamamaktan dolayı işçi çıkarmaya,kapısına kilit vurmaya başladı”Özellikle büyük ölçekli örmecilerin,yüksek giderleri nedeniyle tesislerinikapatmaya başladığına dikkat çekenÖRSAD Başkanı bu durumun, fason işalan küçük örmecileri de ziyadesiyleolumsuz etkilediğini söyledi. “İşbulamayan örmeciler, ayakta kalabilmekiçin maliyetine satış yapmaya başladı. Buda mevcut krizin daha da derinleşmesineneden oldu. Artık yüksek karlardanbahsetmek hayal bugün; maliyetineya da çok az kar marjlarıyla çalışaraksıkıntının bitmesini ümit eden bir sektörvar” şeklinde konuşan Kurt, sıkıntınınsadece örmede değil, tekstilin tümalanlarında olduğunun altını çizdi.“<strong>Örme</strong> sektöründe yaşanan sıkıntılar,aslında tekstilin tüm alanlarında yaşanıyor.Konfeksiyoncu da iplikçi de, boyahanecide büyük bir krizin içinde” diyen Kurt,sektörün önündeki engellerin kalkmamasıhalinde örmede yüzde 50’lere varanküçülmelerin olacağını, bunun neticesindebinlerce kişinin işsiz kalacağındanendişe ettiğini söyledi. ÖRSAD Başkanı,hükümetten tekstile can suyu olacaktedbirler almasını bekledikleriniancak şu ana kadar somut hiç bir şeygöremediklerini aksine elektriğe, yakıta vedoğalgaza gelen zamlarla daha da sıkıntıyadüştüklerini belirterek alınan tedbirlerinyetersizliğini eleştirdi.Küresel sermaye krize girdiUlusal sermaye, küresel sermayeile iç içe geçtiği için bu krizden fazlaetkilenmekteyiz. Ulusal sermayemizigüçlendirmenin, ihracata üretime dayalı
ÖRME DÜNYASI 51ekonomik politikayı hayata geçirmemizinartık zamanı geldi. Küresel sermayeninülkemize hâkim olmasına karşı tedbirleralmamız gerekiyor. Bakın AlmanBaşbakanı Merkel diyor ki; “Ben başkaülkelerin ekonomik krizlerine yardımetmeye onların sorunlarını çözmekiçin para vermeye mecbur değilim.Ben kendi vatanımdan sorumluyum”İşte biz de bu şekilde bir tavır içindeolmalıyız. Öncelikle kendi vatanımızı,kendi vatandaşımızın haklarını çıkarlarınıkorumalıyız. Bu yönde politikalarüretmeliyiz.Vadeler çok uzadı, nakitdönüşü azaldıÜreticiyi sıkıntıya sokan konulardanbirinin de uzun vadeler olduğunusöyleyen ÖRSAD Başkanı Fikri Kurt, içpazarda 4-5 aylık vadelerin olduğunu,bu koşullarda üreticinin işçi çalıştırması,elektriğini doğalgazını ödemesininmümkün olmadığını belirterek acilçareler üretilmesi gerektiğine vurguyaptı. Kurt, “İç piyasada uzun vadelerdesıkıntı yaşarken bu sefer Avrupalıalıcılar, 60, 90 ve hatta 120 günlükvadelerle siparişler verdiğini, bu şartlarınkabul edilmesi halinde çalışacaklarınıbelirtiyorlar. Ve yine şu anda, Li Fung’unödemeleri 4 aya 5 aya çıkaracağındansöz ediliyor. Bu şartlarla tekstildeüretici kalması mümkün değil. 5 aysonra dönecek bir paranın kime nefaydası olabilir. İşçi, elektrik, doğalgazve vergi borçları bekleyebilir mi? Öylebir noktaya geldik ki, ne kendi içimizdenakit akışı sağlayabiliyoruz ne de yeniistihdam yaratabiliyoruz. Üstüne üstlükAvrupalı alıcıları finanse eder konumageldik. Bu kadar lüksümüz mü var? Bunadayanacak kimsenin gücü yoktur” dedi.Kredi bulmak zorlaştı, üretici,bankaların kıskacındaÜreticiyi, ihracatçıyı bekleyen birdiğer tehlikenin de kredi bulmakolduğunu söyleyen Kurt, artıkbankaların kolay kredi vermediklerini,borçlarını da bir an önce geri almayaçalıştıklarını kaydetti. ÖRSAD Başkanı,“Bankalar, tekstilcinin yurtdışındangelen parası daha bankaya gelir gelmezel koyuyor. Bana göre, bankacılıksistemi doğru yönetilmiyor. Bankalar,üreticilerin üzerinde ciddi baskılaroluşturuyor. Kriz zamanlarında hemenilk işleri borçluların yakasına yapışıpparalarını almaya çalışmaktalar.Üretici, ihracatçı büyük bir baskıaltında kalmaktadır.” dedi.Şaibeli iflas ertelemeleri başladıSon üç dört aydır önemli hadiseleretanık olduklarını belirten Kurt, tekstildebazı firmaların krizden çıkamayacağınıanlayınca şaibeli yollarla iflasertelemesine gittiğini, bu firmalarınbu yola, kanunlardaki açıklardanfaydalandıklarını belirterek, “Bu nedemektir: Firma, satın aldığı mallarınborcunu erteletmek istiyor. Benimvarlıklarım bunlar, ben de bu şekildekurtulurum diyorlar” dedi.Yeni döneme hazırlıklı olalımKrizle birlikte gerek tekstil sektörünündolayısıyla örme sektörünün yeni birdöneme girdiğini belirten Başkan Kurt,örmecilerin artık geçmişteki alışkanlıklarınıdeğiştirmesi ve yeni döneme uygun üretimve pazarlama stratejileri gerçekleştirmesigerektiğine vurgu yaptı.Finansal gücü olmayanlarınhammadde bulmaları artık çok zor, diyenKurt geçmişte yaptığımız hataları birdaha yapmamız gerektiğini belirterekşöyle devam etti: “ İplikçiler artık peşinparayla iplik satmaya çalışıyor. Kezaiğne, platin, yağ; bunlar da para veher zaman el altında bulunması gerek.Bunların ihmal edilebilir tarafı yok.Vadelerin uzaması nedeniyle, nakitgücü olmayanlar fazla dayanamayacağıgörünüyor. Yeni dönemde, işini kaliteliyapan, iyi hizmet verenler yolunadevam edebilecekler. Eskiden yaptığımızhatalarımızı artık tekrarlamamalıyız.Bundan böyle komşumuz aldı diye biz demakine almamalıyız. Riskli yatırımlardanuzak durmalıyız. Ayrıca, müşteri seçerkendikkatli olmalıyız. Gelişi güzel herkesemal yapmamalıyız. Ödeme trafiğimizide bir iki aylık periyotlara sığdıralım veödemelerimizi düzgün yapalım”Ar-Ge’si, tasarımı olmayan, yenilikçiürünlere yönelmeyenlerin fazla şansıolmayacağının altını çizen Başkan,sözlerini şu cümlelerle tamamladı: “İplikçiler, boyahaneler, örmeciler vekonfeksiyoncular hep birlikte aynı gemideolduğumuzu unutmadan, anlayış içindebirbirimize yardımcı olursak birlikte bugemiyi yüzdürmeye devam ederiz”