küreselleşme ve ülkelere etkisi - BİLGİ DERGİ | Sosyal Bilimler Dergisi

18 Muhittin Ataman, Cengizhan Yıldırımreselleşme süreci ulus-devletlerin halklarındaki milliyetçilik duygusunuaşındırırken alttan küreselleşme süreci ise yerel milliyetçilikleri artırmaktadır.Bir taraftan, genelleşme eğilimini gösteren uluslar-üstü milliyetçiliklerveya kimlikler oluşmaya başladı. Diğer taraftan da, yerelleşen ve küçülenmikro milliyetçilikler dünya politikasını meşgul etmeye devam etmektedir.Neticede ulus-devletlerin dayattığı milliyetçilik ve etnik anlayışın yerini“uluslar-aşırı” veya yerel milliyetçilik ve etnik anlayışlara bıraktı.3. SonuçÜstten küreselleşme, uluslararası hâkim güçlerin ve post endüstriyel kapitalisttoplumların egemen konumlarını devam ettirmek amacıyla hızlandırdıklarıve çıkarları korumak doğrultusunda kullandıkları bir süreçtir. Waters’ın(1995) çarpıcı bir şekilde ifade ettiği gibi, bugünün dünyasında maddi ilişkiler(ekonomi) yerelleştirilmiş, kuvvet (güç) ilişkileri (siyaset) uluslararasıdüzeyde kalmış, sembolik ilişkiler (kültür) ise globalleşmiştir. Ekonomi vesiyasette üstten küreselleşme, ancak bunların tekçi bir anlayışla “kültürleştirilmesi”ile mümkündür. Bugün insan haklarının savunulmasında veya başkaalanlardaki politikalarında tam bir çifte standart varsa bu Batının kendideğerleri dışındaki anlayışlara hayat hakkı tanımak istememesinden kaynaklanır.Herhangi hak ve değer Batı çıkarlarına faydalıysa değer ve haktır.Diğer bir ifade ile bu anlamda küreselleşme denilen şey yalnızca bir retoriktenibarettir. Gelişmiş ülkelerin kültürel hâkimiyet savaşıdır ve bundabüyük oranda başarıya ulaşılmıştır. Gelişmiş Batılı ülkelerin global sömürüdüzeninin devamının diğer milletlerin kulağına hoş gelen terennümlerle devamettirilmesinin başka bir adıdır küreselleşme. Dolayısıyla, küreselleşmeyerağmen sömüren-sömürülen, gelişmiş-gelişmemiş, batı ve diğerleri(the west and the rest), kuzey ve güney ikilemleri devam etmektedir.Günümüz dünyasında gelişmiş ülkeler az gelişmiş ülkeler üzerinde yaptırımve yönlendirme gücüne sahipken, az gelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerüzerinde herhangi bir hak iddia etmeleri söz konusu değildir (Shiva,1993). Dolayısıyla küreselleşme, gezegen düzeyinde karşılıklı bir bulunmahali olarak yaygınlık kazanmamıştır. Bunun için de Barnet ve Cavanagh(1994) üstten küreselleşmenin, bir çeşit emperyalizm olduğunu vurguluyorlar.Bu yargı, Batı karşıtı bütün unsurların (genel olarak sol, İslamcı ve ye-