You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
çare olmuyor, çünkü girdi maliyetleri<br />
artıyor. Çin ve ABD paralarının<br />
değerini %5 düşürmekten avantaj<br />
sağlıyorlar. Bizde dolar 2 yılda %70<br />
arttı, yine yetmedi. Gelişmiş ülkelerde<br />
akaryakıt fiyatları geçen yıl %25-<br />
30 oranında düştü. Türkiye’de 2013<br />
Aralık ayından bu yana benzinde fiyat<br />
düşüşü sadece %11. Son bir yılda<br />
fiyat düşüşü yok.<br />
Dolayısıyla dünyada petrol fiyatı<br />
üçte bire düştü, ama bizim haberimiz<br />
olmadı. Çünkü döviz artışı<br />
Türkiye’de maliyetleri yükseltmeye<br />
devam ediyor.<br />
Böyle bir ortamda, enflasyon %9’a<br />
dayanmışken ve döviz baskısı devam<br />
ederken Merkez bankasının<br />
duruşu önemini koruyor. Nisan’da<br />
Sayın Başçı’nın görev süresi doluyor.<br />
Bu konuda Hükümet kararı son güne<br />
bırakılmamalıdır. Merkez bankasına<br />
güvenin artırılması için herkes çaba<br />
göstermelidir.<br />
Bu çıkmazdan kısa vadede çıkacak<br />
bir yol yok. Tek çözüm verimliliği<br />
yükseltmek, maliyetleri düşürecek<br />
önlemler almak, enerji başta olmak<br />
üzere dışa bağımlılığı azaltmaktır.<br />
Türkiye enerjide 3 ülkeye<br />
bağımlı<br />
Enerjide dışa bağımlılık demişken<br />
bu konu üzerinde biraz daha duracağım.<br />
Türkiye enerjide 3 ülkeye<br />
bağımlı ve bu 3 ülkeyle de ilişkilerimiz<br />
sorunlu. Petrolün %61’i İran<br />
ve Irak’tan. Doğal gazın ise %56’sı<br />
Rusya’dan, %19’u İran’dan.<br />
Avrupa ülkeleri bu bağımlılığı azaltmak<br />
için önlemler aldılar. 2000 yılından<br />
bu yana birçok Avrupa ülkesinde<br />
doğal gaz tüketimi, hatta petrol<br />
tüketimi azaldı. Almanya gibi ülkeler<br />
elektriği artık güneş ve rüzgar enerjisinden<br />
üretiyor. Türkiye ise elektriği<br />
doğal gaza bağladı. Rüzgar enerjisi<br />
yatırımları çok arttı, ama doğal gaz<br />
bağımlılığı devam ediyor.<br />
Bu bağımlılık nedeniyle Rusya son<br />
günlerde Türkiye’nin bütün iyi niyet<br />
çağrılarına olumsuz cevap veriyor.<br />
Görüyoruz ki, Türk mallarını şikayet<br />
etme hattı kurulmuş, bakıyorsunuz<br />
buz hokeyi takımı Türkiye’ye gelmiyor.<br />
Spora böyle siyaset karıştırılması<br />
doğru değil. Ayrıca, Rusya Dünya<br />
Ticaret Örgütü üyesi, Ticaret Örgütü<br />
üyeleri yabancı mallara karşı ayrımcılık<br />
yapamazlar.<br />
Rusya sorunu<br />
Rusya ile sorunlar Antalya’nın tarım<br />
ihracatında beklediğimiz düşüşü<br />
yarattı. Yaş meyve ve sebzede 3<br />
haftalık ihracatta %50’ye yakın bir<br />
düşüş görüyoruz, domates, portakal<br />
salatalık en fazla etkilenen ürünler.<br />
Bölgemizden Rusya’ya ihracat %79<br />
oranında azaldı. Şimdi İran’ın da Türk<br />
ürünleri Rusya’ya ihraç edilmesin<br />
diye önlem aldığı haberi geldi. İsrail<br />
ve Macaristan’a ihracatta artış görüyoruz,<br />
ama bu da toplam ihracatta<br />
düşüşü engellemiyor.<br />
İhracatta düşüşe rağmen geçen ay<br />
fiyatlar düşmedi, tersine arttı, çünkü<br />
soğuk hava maliyeti artırdı. Son<br />
günlerde domates fiyatında gerileme<br />
başladı, portakal fiyatı 50 kuruşa<br />
kadar geriledi.<br />
Turizmi konuşmak için henüz erken.<br />
Ama kış turizmi bakımından kötü bir<br />
gidiş var ve bu da olumsuz bir işaret<br />
vermektedir. 2014 Aralık ayında<br />
gelen yabancı turist 130 bindi, geçen<br />
Aralıkta 99 bine düştü, yani %24<br />
düşüş oldu. Son 3 haftada ise %13<br />
oranında düşüş söz konusu. İstanbul’daki<br />
terör saldırısı tuz biber oldu<br />
ve yaz rezervasyonları iyi değil.<br />
Kültür ve Turizm Bakanımız<br />
Frankfurt’ta Alman tur operatörleriyle<br />
görüştü ve uçak desteklerini<br />
konuştu. Ama operatörler yaz ayları<br />
için destek çıkmazsa, yeterli rezervasyon<br />
olmayacağı için kendilerinin<br />
de uçuş planlarını azaltacaklarını,<br />
dolayısıyla uçak desteğinin işe yaramayacağını<br />
söylemişler. Öyle görünüyor<br />
ki, bu yıl İspanya ve Yunanistan<br />
dolacak ve oraya gidemeyen<br />
bize gelecek.<br />
Turizmde önemli bir konunun sektörün<br />
ortak duruşunun sağlanması<br />
olduğunu düşünüyorum. Eğer bu yıl<br />
da fiyat rekabeti olur ve ciddi indirimler<br />
yapılırsa, bunun etkisi diğer<br />
yıllara da yayılır. Sayın Osman Ayık<br />
bazı tesislerin kapasite düşüreceklerini<br />
açıkladı.<br />
Fiyat indirimi yerine böyle bir önlem<br />
daha doğru olur. Bunun en üst<br />
düzeyde görüşülmesi ve istihdam<br />
desteği gibi önlemlerle kapsamlı bir<br />
program yapılması gerekir.<br />
50 ATSO Ocak - Şubat 2016
Change language