Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
tarihli “Terminator” ve 1985 yap›m› “Gelece¤e<br />
Dönüfl”, flimdilik alt türün mihenk tafl› filmleri<br />
olarak görülebilir. Zaten bu filmlerin yolunu<br />
izleyen tür örnekleri çekildi¤ine de tan›kl›k edebiliyoruz<br />
flu günlerde. Elbette bu eserler,<br />
serbest bir etki skalas›na da sahip oluyorlar<br />
genelde.<br />
‹lk esasl› zaman yolcu¤u filmi kuflkusuz<br />
“Maymunlar Cehennemi” idi. Alt türü ‘k›yamet<br />
sonras› bilimkurgu’ alt türü ile birlefltirdi¤i için<br />
daha çok bir ‘tür k›rmas›’ örne¤i olarak da<br />
an›labilir. Ancak daha sonra “Terminator” ve<br />
“12 Maymun”da görece¤imiz o k›yametin<br />
geldi¤i dünyan›n önceki ve sonraki halini kullanan<br />
ilk film olmas› aç›s›ndan önemli. Tabii<br />
zaman yolculu¤unu kapsüllerle yap›p (ki bunu,<br />
psikolojik bir zeminle olgun hale sokmas› olarak<br />
alg›layabiliriz), sonundaki sürprize saklamas› da<br />
bir bak›ma sözünü etti¤imiz ‘zaman makinesi’<br />
kavram›n›n yak›n›ndan bile geçmemesini<br />
sa¤l›yor. Aksine motifi, do¤al bir uzay gemisi<br />
süreci olarak kullan›yor. Böylece ‘bilimkurgu<br />
motifi’nin ciddi bir yap›ya yedirmifl oluyor.<br />
Zaten türü B s›n›f›ndan A s›n›f›na transfer<br />
etmesi de bununla ba¤lant›l›. Elbette uzayda<br />
zaman›n dünyan›n 10, hatta 100 kat› daha<br />
ileride seyretmesi de bu filmle ortaya ç›kt› ve<br />
sinema külliyat›na bir ‘kural’ ya da ‘motif’<br />
olarak yerleflti. Onun bu tavr›na sonradan<br />
“Mesaj”da (“Contact”) da tan›k<br />
oldu¤umuzu ekleyelim.<br />
Buradan Robert Zemeckis imzal› “Gelece¤e<br />
Dönüfl”e geçersek. Film, deli bir bilim adam› ile<br />
genç bir adam›n dostlu¤una uzan›yor.<br />
Geçmiflte olan bir olay› de¤ifltirmek isteyen<br />
ikiliden genç olan, o döneme lamborjini fleklindeki<br />
‘zaman yolculu¤u arabas›’yla gidiyor. Tabii<br />
bunun elektromanyetik bir alan açmas› için çok<br />
u¤rafl›lmas› ve eski durdu¤unun bilinmesi de<br />
asl›nda ‘zaman yolculu¤u’ kavram›n›n yenilenmesi<br />
aç›s›ndan önemli. Sonradan gelecek ve<br />
western dönemine yolculuklar sunan iki de<br />
devam filmi üreten seri, gençlik filmi ile<br />
zaman yolculu¤u filmini iç içe geçirerek,<br />
asl›nda teknolojik bir afl›<br />
yap›yordu alt türe. Zira<br />
80’lerin o meflhur ‘araba’<br />
tutkusu ilk kez zaman<br />
yolculu¤unun ana<br />
motifi haline<br />
geliyordu.<br />
O
Change language