Arkeo Magma

İsauria Dekapolis (on şehir) eyaletini
k urar. İşte bu on şehirden biri de Lauzados’dur.
1851 - 1939 yılları arasında
yaşamış ve Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası
adlı eserin yazarı İngiliz coğrafyacı
ve arkeolog William Ramsay
de Lafsa da bulunan kalıntılar alanını
Lauzados antik kentine lokalize etmiş.
Lauzados adının kökeni hakkında
şu ana kadar net bir bilgi yok. Bazı
araştırmacılar burasının Hitit yazılı
belgelerinde geçen Lauazantiia adlı
İsaura bölgesinde çok sık rastlanan, kapağı
aslan heykeliyle süslenmiş, sandukası kaya
oyma bir mezar (solda üstte).
Kaya mezarları, antik yerleşimlerin ilk anda
kendini gösteren kalıntıları (üstte).
yerleşim olabileceğini düşünseler de
yerleşimin dip tarihi konusunda henüz
herhangi bir bilgiye sahip değiliz.
Görülebilen kalıntılar Roma ve Bizans
dönemlerine tarihlendiriliyor.
İsaura bölgesindeki dağlık ören
alanlarını gezmek ilginçtir. Çünkü
çoğunda alışıldığı gibi bir kalıntılar
alanı sizi karşılamaz. Genellikle
görülenler yerleşimin nekropolisine
ait mezarlar ve bir de tapınımla ilgili
buraya özgü yapılanmalardır. Diğer
olması düşünülen anıtsal yapılar
veya genellikle savunma amacıyla
yerleşimleri çevrelemesi gerektiğini
bildiğimiz surların izleri yoktur. Lauzados’ta
da aynı şey sözkonusudur.
Sandukaları yerli kayaya oyulmuş,
kapakları aslan heykelleri olan veya
çok sayıda insan elinin değmesiyle
oluşturulmuş arcosolium tipi yani
kaya oyma mezarlar ilk elden dikkati
çekenlerdir. Yine bu bölgeye özgü
tapınım yapıları olan basamaklı kaya
anıtları kendini gösterir. Kökeni oldukça
eskilere dayandığı belli bir pagan
inanışın göstergesi olan bu basamaklı
kaya anıtları aslında yerleşimin
dip tarihi hakkında önemli bir ipucudur.
Daha sonra gezdikçe insan ister
istemez burada yaşayan insanlara ait
diğer yapılar nerede diye kendine sormaya
başlar. Piskoposluk listelerinde
adı geçiyor buranın. Nerede buradaki
kilise veya kiliseler? Temel seviyesinde
bir iz de mi olmaz? Evet belki şu
ana kadar burada hiç kazı yapılmadığı
için kendilerini hâlâ toprak altında
31