AYŞEGÜL YILDIZ E DERGİ 20181804009

ATLAS · KASIM 2020 ATLAS · KASIM 2020
Türkiye’de yayılış gösterdiği bölgede, 100 kilometrekarelik
alanda yaşadığı tespit edilen ortalama karakulak sayısı
15
2000 de bir olasılık. Dolayısıyla, araştırmaları sırasında
Asya ve Anadolu’da karakulaklarla haşır neşir
olmuş Türklerle etkileşime giren Buffon, bu canlıyı
en iyi tarif edecek özelliğin siyah kulakları ve bu
tanımlamayı öğrendiği Türkler olduğunu düşünerek,
karakulak ismini önermişti. 1776’da Schreber de
Buffon’un önerisini dikkate alacak ve kedimizi Felis
caracal ismiyle literatüre dahil edecekti. 1843’te İngiliz
zoolog John Edward Gray ise türü Felis cinsinden
Caracal cinsine aktardı ve Caracal caracal isimlendirmesi
ile Türkçe bir sözcük bilimsel literatürde
yerini aldı. Bu, nadir ve güzel bir detaydır. Bu enteresan
tarihi parantezi kapatıp günümüzün ekolojik
gerçeklerine dönecek olursak, ilk olarak şunu söylememiz
gerekir: Karakulak, bulunduğu ekosistemin
adeta sigortasıdır. Karakulak varsa o bölge bakirdir.
İnsan müdahalesi çok azdır. Karakulak olmayan
alanlarda ise ekolojik denge bozuktur. Nitekim yaban
domuzu nüfusunun aşırı arttığı yerlerde karakulak
yok denecek kadar azdır. Çünkü karakulakların en
sevdiği besinlerden biri yaban domuzu yavrularıdır.
Bu besin zinciri, yaban domuzu nüfusunu kontrol
etme ve dengeleme gibi önemli bir amaca hizmet
eder. Bu zincir kırıldığındaysa, yaban domuzu nüfusu
artar. Benzer şekilde, karakulakların yaşam
alanında otçul türlerin popülasyonları ve davranış
biçimleri de kontrol altında tutulur. Böylece flora üzerindeki
otçul baskısı azalır ve bitki çeşitliliği korunur.
Karakulaklar, Afrika’da ve Asya’da geniş bir alana
yayılır. Ülkemizde ise kızılçam ormanı ile karışık bir
görünüm sergileyen maki bitki örtüsü ideal yayılış
gösterdikleri habitatlardır. Bin 500 metre yüksekliğin
üzerine pek çıkmazlar. Ilıman Akdeniz ikliminin
görüldüğü alanlar yuvalarıdır. Ülkemizde karakulakların
yoğunlaştığı yerler, Muğla’nın Köyceğiz, Marmaris
ve Datça ilçeleri, Denizli’nin güneyi, Burdur ve
Antalya. Hesaplamalarımıza göre, Türkiye’de ortalama
2 bin karakulak yaşıyor (100 kilometrekarelik
alanda ortalama 15 karakulak yaşadığını tespit ettik).
8 9