02.01.2013 Views

Nazîm Divan›'nda Üsküdar

Nazîm Divan›'nda Üsküdar

Nazîm Divan›'nda Üsküdar

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

512<br />

Yine bugün teferrücîlere ârâm-gâh<br />

Su kenar› ve a¤aç gölgesi ba¤ bucag›d›r<br />

Gel baga teferrüc k›luben ibretile bak<br />

Gör kim bu a¤açlar ne aceb mu’teber oldu17 Dede Korkut Hikayeleri’nde teferrüc kelimesi “Bay›nd›r Han kal›n O¤uz Begleriyile<br />

tamaflaya bakar›d›, teferrüc ederidi” 18 cümlesinde kullanm›flt›r:<br />

Battal Gazi Destan›’nda da teferrüç kelimesinin yer ald›¤› görülmektedir:<br />

Seyyid bir gün gine a¤z›n açd›, Kur’an okud›. Ulu kiçi kalmad› anda denildi. A¤lamaya<br />

bafllad›lar. Ol müvekkeller an› görüp Tariyon’a haber virdiler. Eyittiler:<br />

“Ol k i fl i n i n ölümden derdi yoktur. fi i i r e y d ü r, her kim iflüdür, k e n d ü y i yavu k›lur.”<br />

Bir hafta bunun üzerinden geçti. Veli bu Tariyon’un bir k›z› vard›, ad›na Gülendam<br />

dirlerdi. Azim hûblardan idi, ayun on dördüne benzerdi. Bir gün saray› dam›na<br />

ç›kt›. Teferrüc iderken Seyyid’in avaz› bunun kula¤›na girdi, gayet hofl geldi.<br />

Tayesine sordu kim: “Ya taye, bu avaz nedür?” taye eyitdi: “Atan an› tutd›,<br />

zindana koyd›.” K›z eyitti:” Ey can›m taye, bari bir kez yüzin göreyin. Nice kiflidür<br />

didi.” 19<br />

Eskiden K›r›m Türklerinde H›drellez'den sonra gelen ilk Cuma günü "Tepreç"<br />

günü olarak kararlaflt›r›lm›flt›. H›drellez Cuma gününe rastlarsa, bu pek iyi bir<br />

alâmet addedilirdi. Bu güne "K›d›rlez Cumas›" da derlerdi. 20<br />

"Tepreç" kelimesinin canlanmak, hareketlenmek manas›na gelen depreflmek<br />

(tepreflmek) fiilinden türedi¤i düflünülmektedir. Ayr›ca bir baflka fikre göre<br />

Arapçada, k›rlara ç›karak gezinti yapmak, ferahlamak anlam›na gelen "teferrüc"<br />

sözü K›r›m Türkleri flivesine "tepreç" fleklinde girmifl ve yerleflmifl olacak ki, bu<br />

da ayn› manay› ifade eder. Günümüzde K›r›m Türkleri Kültür ve Yard›mlaflma<br />

Derne¤i flubelerinin organizasyonu ile Haziran ay› içinde Türkiye'nin pek çok<br />

yerinde binlerce vatandafl›m›z›n kat›ld›¤› Tepreç flenlikleri düzenlenmektedir.<br />

Bat›l›larda journey ve trip kelimeleri ile karfl›lanan gezi ve gezinti Osmanl› döneminde<br />

seyahat ve teferrüç kelimeleri ile ifade edilmifltir.<br />

Birçok flâirimiz teferrüc kelimesini fliirlerinde kullanm›fllard›r.Bunlara örnek<br />

olarak fieyhî’nin flu m›sralarda kelimeyi kulland›¤›n› görürüz.<br />

Can bülbülü teferrüc-i dîdâr k›lmasa<br />

Firdevs bostân› gözüne kafes gelür21 Yunus Emre teferrüç k›lmak gerekti¤ini flu m›sralar› ile anlat›r:<br />

Bir bahçeye girmek gerek<br />

Hofl teferrüç k›lmak gerek<br />

Ü S K Ü D A R S E M P O Z Y U M U I V<br />

.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!