KOMPLEKS BİLEŞİKLER 2.1- Geometrik İzomeri:

kompleksin elektronik yap s n sistematik olarak incelemek istersek , öncelikle
metalin d orbitallerinin eksenlere yönelimlerini bilmemiz gerekir ( Lekil 5a )
Kompleks olu madan önce bu orbitaller dejenere haldedir .Limdi alt ligand n
oktahedral kompleks yapmak üzere metalin d orbitallerine yakla t n dü ünelim.
Yakla m yönleri eksenler boyunca olsun (/ekil 5a)
x ,y ve z eksenleri yönündeki dx 2 - y 2 ve dz 2 orbitalleri ligand alanlar ile kuvvetle
etkile ecektir . Bunun sonucunda bu iki orbitalin enerjisi yükselecek, di er üç orbital
, dxy ,dyz ve dxz li and alan ndan daha az etkilenecek ve enerjileride o kadar
dü ecektir. Bu orbital gruplar ndan birincisine eg orbitalleri, ikincisine t2g
orbitalleri denir. Bu iki orbital grubu aras ndaki yar lmaya ligand alan yar+lmas+
denir ve 10 q veya o la gösterilir (Lekil 6a ).
0, hesaplanabilir (zorda olsa) veya ölçülerek deneysel olarak tahmin edilebilir. Bu
yar lma modelinde tüm orbitallerin enerjilerinin cebirsel toplam s f rd r. Dolay s ile
üç t2g ve iki eg orbitali oldu undan, t2g orbitalleri 2/5 0 dü ük düzeyde, eg orbitalleri
de 3/5 0 yüksek düzeydedir (/ekil 6a )
/ekil 5a /ekil 5b
Tetrahedral düzenlemede benzer nedenlerle (/ekil 5b) d orbitalleri /ekil 6b de
görüldü ü gibi yar l r. Toplam yar lma enejisi t ile gösterilir. Bu durumda t2g
orbitalleri , eg orbitallerinden daha karars zd r. t = 4/9 o d r.
/ekil 6a /ekil 6b