DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Genel Bilgiler<br />
Pernio, soğuğa karşı anormal bir inflamatuvar yanıttır. İnflamatuvar,<br />
eritemli veya menekşe rengi, kaşıntılı veya ağrılı<br />
akral lezyonlarla karakterizedir (1). İlk olarak 1881 yılında<br />
Henry Piffard tarafından tanımlanmıştır (2). Kuzey<br />
batı Avrupa ve İngiltere’de oldukça yaygındır. Duyarlı kişilerde<br />
dondurucu olmayan soğuklara ve nemli ortamlara<br />
uzun süre maruziyet sonucunda gelişir. Nemin termal<br />
geçirgenliği artırdığı düşünülmektedir. Pernio herhangi bir<br />
yaşta ve her iki cinsiyette görülmekle birlikte, 15-30 yaş<br />
arası kadınlarda daha sıktır (1,3). Yayınlanan olguların yarısından<br />
fazlası idiyopatik olmasına rağmen, son zamanlarda<br />
perniyonun %20-40 oranında sistemik hastalıklarla<br />
ilişkili olduğu bildirilmiştir (Tablo I) (4,5).<br />
Tablo I. Sekonder pernio nedenleri<br />
Kronik miyelomonositik lösemi<br />
Disproteinemi<br />
Kriyoglobulinemi, kriyofibrinojenemi<br />
Konnektif doku hastalıkları (özellikle lupus eritematozus)<br />
Romatoid artrit<br />
Antifosfolipid antikor sendromu<br />
HIV infeksiyonu<br />
Viral hepatitler<br />
Anoreksia nervosa<br />
İnflamatuvar barsak hastalıkları<br />
Çölyak hastalığı<br />
Meme kanseri metastazı<br />
Kilo kaybı için kullanılan ilaçlar<br />
Tablo 2. Perniyonun tipik klinik özellikleri<br />
El ve ayaklarda karakteristik lezyonlar (ağrılı, eritemlimenekşe<br />
rengi papül ve plaklar)<br />
Bilateral lezyonlar<br />
Dondurucu olmayan soğuklarla ilişkisi<br />
Kendi kendini sınırlaması, ısınma ile iyileşmesi<br />
Özellikle kadınlarda saptanması<br />
Düşük vücut kitle indeksi ile ilişkisi<br />
Geç kış ve erken bahar aylarında ortaya çıkış (kasım-nisan<br />
ayları arasında)<br />
Etyopatogenez<br />
Etyopatogenezi tam olarak bilinmemektedir. Bazı çalışmalarda<br />
vaskülopati olarak tanımlanmıştır. Lezyonlar, duyarlı<br />
bireylerde dermal sıcaklık değişimine yanıt olarak ortaya<br />
çıkan nörovasküler cevabın bozulması sonucunda ortaya<br />
çıkmaktadır. Soğuğun indüklediği vazodilatatör refleks,<br />
deriyi iskemiden korumak ve reperfüzyonu sağlamak<br />
için aralıklı olarak kan akımını açık tutmaktadır. Perniyolu<br />
Pernio: Tanı ve Tedavi Seçenekleri<br />
hastalarda ise persistan ve uzamış soğuğun indüklediği vazokonstrüksiyon,<br />
hipoksemiye ve buna sekonder inflamatuvar<br />
reaksiyona yol açar (6). Ayrıca bazı çalışmalarda düşük<br />
vücut kitle indeksinin pernio ile ilişkili olduğu ileri sürülmüştür<br />
(7,8).<br />
Resim 1. Her iki ayakta eritemli-menekşe rengi yama tarzında<br />
lezyonlar<br />
Klinik bulgular<br />
Lezyonlar tipik olarak ağrılı, kaşıntı veya ödemin eşlik ettiği<br />
eritemli-menekşe rengi plaklar şeklindedir (Şekil 1).<br />
Lezyon üzerinde erozyon, ülserasyon ve bül görülebilir.<br />
Lezyonlar sıklıkla distal ekstremitelerde, özellikle el ve<br />
ayak parmaklarında görülür. Burun, kulak, uyluk lateralleri<br />
ve glutealar etkilenen diğer alanlardır. Pernio genellikle<br />
kasım ile nisan ayları arasında görülür (3,6). Lezyonlar<br />
soğuğa maruziyetten 12-24 saat sonra ortaya çıkar ve genellikle<br />
üç hafta içerisinde spontan olarak rezolüsyona uğrar<br />
(4).<br />
Lezyonlar bazen kronikleşebilir. Soğuk maruziyetinin sürekli<br />
olduğu meslek sahiplerinde (örneğin; soğuk hava deposu<br />
çalışanları) veya sistemik hastalığın eşlik ettiği durumlarda<br />
kronik pernio gelişebilir (9).<br />
Hastaların özellikle birinci derece akrabalarında pernio bildirilmiştir.<br />
Ancak bu durum genetik predispozisyonu gösterebileceği<br />
gibi, ortak çevresel koşullardan kaynaklanıyor<br />
da olabilir. Pakistan’da yapılan bir çalışmada birinci derece<br />
akrabalarda pernio hikayesi, el ve ayak parmaklarında karıncalanma<br />
ve uyuşma hissi, sık sık el ve ayak yıkama alışkanlığı<br />
ve kış aylarında daha az çay tüketilmesi hastalık gelişimi<br />
için risk faktörleri olarak tespit edilmiştir (10).<br />
Çocukluk çağında pernio<br />
Pernio genç kadınlarda sık görülmekle birlikte çocuk ve<br />
yaşlılarda da bildirilmiştir. Klinik bulguları erişkinlerle aynıdır<br />
(11). Çocukluk çağı perniyosu, kriyoglobulinler, soğuk<br />
aglütininler, aşırı soğuk maruziyeti ve anoreksia nervosa<br />
ile ilişkili iken, erişkin çağı perniyosunda lupus eritematozus,<br />
antifosfolipid antikor sendromu, kronk miyelositik<br />
lösemi, meme karsinomu metastazı ve ilaç kullanımı ile<br />
ilişki saptanmıştır (8,12-15).<br />
<strong>ORTADOĞU</strong> TIP <strong>DERGİSİ</strong> 4 (2): 78-81 2012<br />
79