DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
DERGİSİ TIPDERGİSİ - DNT ORTADOĞU YAYINCILIK :: Anasayfa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
80<br />
Perniosis: Diagnosıs And Treatment Alternatives<br />
Ayırıcı tanı ve tedavi erişkinlerle benzerdir. Fakat özellikle<br />
çocukluk çağında ayrıcı tanıda düşünülmesi gereken bir<br />
antite mikrojeodik hastalıktır. Klinik olarak pernio benzeri<br />
görünüm ve parmak uçlarında hassasiyet ile karakterizedir.<br />
Radyolojik görünümü tipiktir. Diafizin yama tarzı osteroporozu<br />
ve/veya diafiz sklerozu saptanır. Lezyonlar kış<br />
aylarında ortaya çıkar ve ortalama altı ay içerisinde klinik<br />
ve radyolojik olarak spontan rezolüsyona uğrar. Etyolojisinde<br />
soğuğun indüklediği yoğun vazospazma sekonder<br />
olarak, el ve ayaklarda ortaya çıkan vasküler yetmezlik<br />
suçlanmaktadır. Tipik radyolojik bulgularla perniyodan<br />
ayırt edilebilir (11,16,17).<br />
Perniyonun Diğer Klinik Tipleri<br />
Perniyoya, arteriyel hastalık veya sistemik hastalık eşlik<br />
ettiğinde veya uzun süre soğuk ve friksiyona maruz kalınması<br />
durumunda lezyonlarda, hiperkeratoz ve lenfödem<br />
meydana gelebilir. Bu durum haftalar ya da aylarca sürebilir.<br />
Senil pernio buna örnek teşkil eder (18). Diğer klinik<br />
tipler arasında papüler pernio, püstüler pernio ve anüler<br />
pernio sayılabilir (18).<br />
Tanı<br />
Pernio tanısı genellikle anamnez ve tipik klinik özelliklere<br />
dayalı olarak konur (Tablo II). Histopatolojik inceleme<br />
genellikle rezistan olgularda diğer inflamatuvar hastalıkları<br />
dışlamak için uygulanır (19). Biyopside genellikle<br />
yoğun papiller dermal ödem, süperfisyal ve derin perivasküler<br />
lenfositik infiltrat ve damar duvarında ödem izlenir<br />
(4). Fakat bazı araştırmacılar vaskülit de bildirmişlerdir.<br />
Crowson ve arkadaşları histopatolojideki bu farklılığın<br />
perniyonun, sistemik hastalıklarla ilişkisinden kaynaklandığını<br />
ileri sürmüşlerdir (20).<br />
Pernio lezyonları, sistemik hastalıklara sekonder olarak<br />
ta görülebilir. İdiyopatik pernio tanısı konmadan önce hemogram,<br />
antinükleer antikor, romatoid faktör, antifosfolipid<br />
antikor paneli, kriyoglobulinler, kriyofibrinojen, soğuk<br />
aglutininleri, hepatit markırları, HIV serolojisi ve serum<br />
protein elektroforezi tetkikleri yapılmalıdır (21,22).<br />
Ayırıcı Tanı<br />
Perniyonun klinik ve histopatolojik olarak çok sayıda taklitçileri<br />
vardır. Bu nedenle ayırıcı tanıda dikkatli olunmalıdır.<br />
Pernio, soğuğa karşı duyarlılığın diğer klinik bulguları<br />
olan, akrosiyanoz ve eritrosiyanoz ile ilişkili olabilir.<br />
Ancak bu durumlarla da ayırıcı tanısı yapılmalıdır. Akrosiyanoz<br />
genellikle genç kadınlarda görülür ve aileseldir.<br />
El, ayak, burun, kulak ve çenede mavi renk değişikliği<br />
mevcuttur. Etkilenen bölgeler sıklıkla soğuk ve nemlidir.<br />
Hastalık daha da ilerlerse ağrı ve hissizlik olabilir. Soğukla<br />
yakından ilişkilidir, sıcak ortamda belirtiler kaybolur.<br />
Eritrosiyanoz ise sıklıkla obez ve genç kadınlarda gö-<br />
ORTADOGU MEDICAL JOURNAL 4 (2): 78-81 2012<br />
rülür. Soğukta kaldıklarında, glutealar, uyluk ve bacaklarda<br />
morumsu-pembe renk değişikliği ortaya çıkar (3).<br />
Kronik pernio sıklıkla Reyno fenomeni ile karışır. Hasta<br />
her soğuk maruziyetini takiben, paroksismal, trifazik (solukluk,<br />
morarma ve daha sonra eritem) renk değişikliği tarif<br />
eder. Bu renk değişikliği saatler içerisinde düzelir. Perniyoda<br />
ise lezyonlar çok daha uzun sürelidir (9,11).<br />
Perniyoyu hem klinik, hem de histopatolojik olarak lupus<br />
eritematozustan ayırmak zor olabilir. Yazın devam eden<br />
lezyonlar, eşlik eden diskoid lupus eritematozus lezyonları,<br />
fotosensitivite, artralji, artrit, oral ülser, felç ve psikoz<br />
bulguları chilblain lupus eritematozusu düşündürür. Histopatolojik<br />
olarak perniyoda spongiyoz ve periekrin lenfositler<br />
daha yaygındır. Lupus eritematozusta ise bazal tabakada<br />
vakuolizasyon daha yaygın ve dermiste müsin depolanması<br />
mevcuttur. Lupus bant testi pozitiftir. Ayrıca laboratuvar<br />
testleri (antinükleer antikor pozitifliği) ile de perniyodan<br />
ayırmak mümkün olabilir (3,9).<br />
Periferik arter hastalığı, perniyodan periferik nabızların<br />
normal olması ile ayırt edilebilir (9). Kontak dermatit ise<br />
perniyodan farklı olarak, soğuk ile ilişkili değildir. Eller<br />
kurudur, zeminde eritem ve çatlaklar izlenebilir ve ayaklar<br />
genellikle etkilenmez (19). Donma lezyonları da pernio ile<br />
karışabilir. Dondurucu soğuğu takiben doku nekrozu gelişimi<br />
ile perniyodan ayırt edilebilir (11). Selülit, doku ve<br />
kan kültürlerinde üreme olması ve sistemik antibiyotik tedavisine<br />
hızla yanıt vermesi ile perniyodan ayrılır. (19).<br />
Püstüler bakterid, eritema multiforme, eritema induratum,<br />
diğer pannikülitler ve sarkoidoz ayırıcı tanıda düşünülmesi<br />
gereken diğer hastalıklardır (11).<br />
Tedavi<br />
İlk seçenek tedavi<br />
-İdiyopatik perniyoda öncelikle soğuktan korunma sağlanmalıdır.<br />
-Kalsiyum kanal blokörü nifedipin, (günde 3 kez 10 mg<br />
veya günde 2 kez 20 mg) pernio lezyonlarının iyileşmesinde<br />
ve rekürrenslerin önlenmesinde oldukça etkili bulunmuştur<br />
(3,23,24).<br />
-Topikal florlu kortikosteroidler oral steroidlerle kombine<br />
ya da tek başına kullanımda etkili bulunmuştur (25,26).<br />
Ek öneriler<br />
-Etkilenen bölgelerin ve tüm vücudun kuru ve sıcak tutulmalı<br />
-Kalın çorap ve ayakkabı giyilmeli<br />
-Yün eldiven takılmalı<br />
-Dar kıyafetlerden kaçınılmalı<br />
-Ortam sıcaklığı ılık olmalı<br />
-Nem, soğuk hassasiyetini artıracağından ayaklar daima