Wiadomości Statystyczne Nr 2/2010 - Główny Urząd Statystyczny

46
STAN CYWILNY MATEK DZIECI POZAMAŁŻEŃSKICH
Zakładając, iż duża część dzieci pozamałżeńskich stale przychodzi na świat
w związkach nieformalnych, stan cywilny ich matek może wskazywać pośrednio
na typ tego związku. Generalnie wyróżnia się dwa typy związków — tradycyjny
i nowoczesny. W pierwszym przypadku związek formowany jest przez
tych partnerów, z których przynajmniej jedno ma za sobą już jakieś doświadczenia
małżeńskie, zniechęcające lub uniemożliwiające zalegalizowanie kolejnego
związku. Nowy typ związku nieformalnego, charakterystyczny dla współczes-
nych społeczeństw europejskich, obejmuje związki tworzone przez kawalerów
i panny, którzy nie mają przeszkód prawnych do zawarcia związku małżeńskiego
lub oporów mentalnych związanych z byciem „po przejściach”. W tym drugim
przypadku brak legalizacji wynika przede wszystkim z przekonania o bezcelowości
formalizowania związku, nie zaś ze strachu przed „powtórką”.
W przypadku danych o stanie cywilnym matek, GUS publikuje odpowiednie
dane w rocznikach demograficznych od roku 2001. Wielkości te można porównać
z wielkościami podawanymi wcześniej w innych opracowaniach (Kuciarska-Ciesielska,
1988; Kuciarska-Ciesielska, Tryuk, 2000) — tabl. 1.
TABL. 1. STAN CYWILNOPRAWNY MATEK DZIECI POZAMAŁŻEŃSKICH
W ODSETKACH OGÓŁU BADANEJ KATEGORII MATEK
Wyszczególnienie
Stan cywilny a
panna rozwiedziona wdowa
P o l s k a ......................................................................... 1986 78,3 17,5 4,2
1990 78,9 17,3 3,8
1995 82,5 13,6 3,8
2001 86,7 10,9 2,4
2005 87,5 10,9 1,5
2007 85,7 12,4 1,4
Miasta ............................................................................... 1986 75,7 20,7 3,6
1990 76,3 20,3 3,4
1995 81,1 15,6 3,3
2001 85,3 12,5 2,2
2005 86,1 12,6 1,4
2007 84,4 14,0 1,2
Wieś ................................................................................. 1986 83,6 11,2 5,2
1990 84,2 11,2 4,6
1995 85,6 9,5 4,9
2001 89,4 7,8 2,8
2005 90,5 7,6 1,9
2007 88,4 9,3 1,9
a W 2007 r. wielkości nie sumują się do 100%, ponieważ nie uwzględniono kobiet żyjących w prawnej separacji, stanowiących
— niezależnie od miejsca zamieszkiwania — 0,4% matek dzieci pozamałżeńskich.
Ź r ó d ł o: Kuciarska-Ciesielska (1988); Kuciarska-Ciesielska, Tryuk (2000); roczniki demograficzne z lat 2002, 2006,
2008.