Nghiên cứu văn hóa ấn độ - Bùi Văn Lương

Quản trị Kinh doanh Quốc tế [NGHIÊN CỨU VĂN HÓA ẤN ĐỘ] 

Lời mở đầu 

Chương 1. Văn hóa Ấn Độ 

MUÏC LUÏC 

1.1 Văn hóa ........................................................................................................................... 4 

1.1.1 Khái niệm văn hóa........................................................................................................... 4 

1.1.2 Văn hóa kinh doanh ........................................................................................................ 5 

1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến nền văn hóa Ấn Độ ................................................................ 6 

1.2.1 Vị trí địa lý ....................................................................................................................... 6 

1.2.2 Địa hình .......................................................................................................................... 6 

1.2.3 Khí hậu – Tài nguyên thiên nhiên .................................................................................... 9 

1.3 Văn hóa Ấn Độ............................................................................................................... 10 

1.3.1 Ngôn ngữ ...................................................................................................................... 10 

1.3.2 Tôn giáo ........................................................................................................................ 11 

1.3.3 Truyền thống - Phong tục .............................................................................................. 14 

1.4 Văn hóa Ấn Độ theo 5 khuynh hướng văn hóa của Geert - Hofstede ............................. 16 

1.4.1 Khoảng cách quyền lực ................................................................................................. 17 

1.4.2 Né tránh sự không rõ ràng ............................................................................................ 18 

1.4.3 Tính mềm mỏng và tính cứng rắn ................................................................................. 18 

1.4.4 Chủ nghĩa tập thể, chủ nghĩa cá nhân và định hướng dài hạn ........................................ 19 

Chương 2. Con người Ấn Độ và mối quan hệ Việt Nam - Ấn Độ 

2.1 Con người và doanh nhân Ấn Độ ................................................................................... 21 

2.1.1 Con người Ấn Độ ........................................................................................................... 21 

2.1.2 Doanh nhân Ấn Độ ........................................................................................................ 24 

2.1.3 Tính cách người Ấn và doanh nhân Ấn Độ ..................................................................... 26 

2.1.4 Sự khác biệt của doanh nhân Ấn Độ với thế giới ........................................................... 28 

2.2 Nền kinh tế Ấn Độ ......................................................................................................... 30 

2.2.1 Thời kỳ cổ đại đến khi bị Anh xâm chiếm làm thuộc địa ................................................ 31 

2.2.2 Thời kỳ thuộc địa .......................................................................................................... 32 

Quả n t r ị K i n h d o a n h Q u ố c t ế


2.2.3 Thời kỳ sau khi độc lập .................................................................................................. 33 

2.2.4 Thời kỳ sau 1991 ........................................................................................................... 35 

2.3 Quan hệ bang giao Việt Nam - Ấn Độ ............................................................................. 39 

2.3.1 Từ trong lịch sử ............................................................................................................. 39 

2.3.2 Thời kì sau 1945 tới nay (2011) ..................................................................................... 43 

Chương 3. Bài học cho các doanh nghiệp Việt Nam khi hợp tác kinh doanh với người 

Ấn Độ 

3.1 Trên góc độ vĩ mô .......................................................................................................... 48 

3.2 Trên góc độ vi mô .......................................................................................................... 50 

3.2.1 Hiểu về Ấn Độ ............................................................................................................... 51 

3.2.2 Lưu ý khi tiếp xúc với người Ấn Độ ................................................................................ 53 

Kết luận 

Tài liệu tham khảo 

Phụ lục 

1 | P a g e 



LÔØI MÔÛ ÑAÀU 

Ấn Độ là một đất nước có lịch sử từ lâu đời. Thế giới nhìn nhận Ấn Độ như là một trong 

những nền văn hóa phát triển rực rỡ nhất của văn minh nhân loại. Trong lịch sử, Ấn Độ 

đã phát triển nền văn hóa của họ đến mức rực rỡ hàng ngàn năm trước công nguyên. 

Ngày nay những di sản ấy vẫn còn. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, người Ấn Độ đã và 

đang đóng góp rất nhiều vào kho tàng văn hóa nhân loại. Không chỉ là thơ ca, nghệ thuật, 

tư tưởng triết học, những công trình kiến trúc nổi bật… mà nổi bật nhất là bao thế hệ con 

người tài hoa đang duy trì văn hóa của họ và đóng góp ngày càng nhiều cho nhân loại. 

Ấn Độ là một quốc gia Nam Á, có diện tích ngày nay vào khoảng hơn 3,3 triệu km 2 , xếp 

hạng thứ 9 thế giới. Biên giới trên bộ Ấn Độ giáp với nhiều nước như Pakistan, Trung 

Quốc, Myanma, Bănglađét… và phần lớn nữa giáp Ấn Độ Dương. Ấn Độ tuy không có 

đường biên giới trực tiếp giáp với Việt Nam, nhưng bán đảo Đông Dương lại nằm trên 

bán đảo Trung Ấn. Về mặt dân số thì Ấn Độ hiện nay đứng hàng thứ 2 thế giới sau Trung 

Quốc nhưng tương lai có thể vượt Trung Quốc. Dân số Ấn Độ hiện nay có cơ cấu dân số 

vàng và còn duy trì trong nhiều năm nữa. 

Người Ấn Độ nổi tiếng với các điệu múa, phụ nữ ăn mặc cầu kì và họ có nhiều điểm thú 

vị. Có một người khi lên một diễn đàn về du lịch nói rằng: sang Ấn Độ, anh ta trông thấy 

một phiến bia đá của đế quốc Anh ca ngượi người Anh đã anh hùng khi đánh tan quân 

mọi rợ Ấn Độ và thống trị đất nước Ấn suốt nhiều năm. Nếu như ở Việt Nam, ngay sau 

khi dành độc lập, chúng ta đã đập những thứ như thế nát như cám. Mà thực có vậy. 

Sức hút của Ấn Độ không chỉ ở diện tích lớn, dân số đông, lịch sử rực rỡ (con gái Ấn Độ 

có nét quyến rũ riêng, múa đẹp, nghệ thuật phong phú…) mà hiện nay, Ấn Độ đang là 

nền kinh tế thứ 10 thế giới về quy mô. Trong tương lai gần, Ấn Độ sẽ là một cường quốc. 

Việt Nam cũng xác lập mối quan hệ với Ấn Độ từ lâu. Trước kia, cương vực của Việt 

Nam chủ yếu là ở miền Bắc và chịu ảnh hưởng nhiều của văn hóa Trung Quốc. Qua quá 

trình mở rộng lãnh thổ, người Việt Nam mở mang đất nước của mình đến những vùng đất 

2 | P a g e 



phương Nam, những nơi chịu ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ, và từ đó văn hóa Ấn Độ 

một phần nào đó được hấp thu nhiều. Ngoài ra có thể kể đến Việt Nam đón nhận văn hóa 

Ấn Độ qua tôn giáo (Phật giáo) và giao thương… Nhưng xét cho cùng có một điểm chính 

yếu mà các sử gia đánh giá, đó là Việt Nam và Ấn Độ giao lưu văn hóa là do hợp tác, 

dung hòa nhau. Khác hẳn cách Việt Nam hấp thụ văn hóa Trung Quốc, đa phần từ đối 

đầu, thù địch. Mặc dù vậy, ảnh hưởng của Ấn Độ lên Việt Nam không nhiều như Trung 

Quốc. Do vậy ngày nay, Ấn Độ vẫn xa lạ với nhiều người Việt Nam. Việc giao thương 

cũng như các công trình nghiên cứu ở Việt Nam về Ấn Độ cũng chưa thực sự nhiều. Điều 

này cần phải thay đổi. Tư tưởng của nhân loại thật vĩ đại và phong phú. Người Việt Nam 

nên biết nhiều hơn ngoài những cái cũ nát của tư tưởng phong kiến Trung Quốc. Nếu như 

có thể tiếp nhận tư tưởng mới thì cũng là điều mà chúng ta đáng làm, sẽ có nhiều khác 

biệt thú vị và nhiều điều để chúng ta so sánh. 

Điều này ngày nay thực sự cần thay đồi. Việt Nam và Ấn Độ có nhiều điểm tương đồng. 

Cả hai đều ở châu Á, giao lưu đã có từ rất lâu, cả hai trong thế kỉ XX đều bị thống trị bởi 

ngoại bang và giành độc lập trong khoảng thời gian gần như nhau. Và quan trọng nhất là 

ngày nay cũng giống như trong lịch sử, mối quan hệ giữa hai nước vẫn là hợp tác và bổ 

sung là chủ yếu. Trong bối cảnh Ấn Độ hiện nay đang trên đà phát triển mạnh và triển 

vọng lớn trong tương lai, toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, người Ấn Độ ngày nay nói 

tiếng Anh là chủ yếu, khoảng cách địa lý lại không quá xa. Đó là các yếu tố mà doanh 

nhân cả hai nước cần đặc biệt phải quan tâm. 

Việc Việt Nam chậm trễ trong quan hệ kinh tế với Ấn Độ là một sai lầm về tầm nhìn. 

Nhận thấy việc nghiên cứu về Ấn Độ có nhiều điều thú vị. Chúng ta biết quá ít về Ấn Độ 

mà đã dành quá nhiều sự “ưu ái” không đáng cho Trung Quốc. Thực sự đây có thể là một 

con đường mới dù rằng con đường này chúng ta nên đi từ lâu. Tức là Việt Nam ngày nay, 

nhất là các doanh nhân cần hiểu nhiều hơn về Ấn Độ và hợp tác với họ. Trong mọi quan 

hệ, nếu quan hệ kinh tế tốt đẹp thì có thể dẫn tới nhiều ích lợi khác. Giao thương ngay từ 

trong lịch sử đã được coi trọng và ngày nay vẫn vậy. Hiểu nhau và giao lưu với nhau sẽ 

dẫn tới nhiểu lợi ích cho cả hai. 

3 | P a g e 



1.1 Văn hóa 

1.1.1 Khái niệm văn hóa 

Chương 1 

Văn hóa Ấn Độ 

Có nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa, mỗi định nghĩa phản ánh một cách nhìn nhận 

và đánh giá khác nhau. 

Theo định nghĩa của UNESSCO: Văn hóa bao gồm tất cả những gì làm cho dân tộc này 

khác với dân tộc kia. Văn hóa nên được đề cập đến như là một tập hợp của những đặc 

trưng về tâm hồn, vật chất, trị thức và xúc cảm của một xã hội hay một nhóm người trong 

xã hội và nó chứa đựng, ngoài văn học và nghệ thuật, cả cách sống, phương thức chung 

sống, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin. 

Theo Đại từ điển tiếng Việt của Trung tâm Ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam - Bộ Giáo 

dục và đào tạo, do Nguyễn Như Ý chủ biên, NXB Văn hóa – Thông tin, xuất bản năm 

1998, thì: “Văn hóa là những giá trị vật chất, tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch 

sử”. 

Có một định nghĩa được nhiều người chấp nhận của Edward Tylor: "Văn hoá là tổng thể 

phức hợp bao gồm kiến thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, thói quen và bất 

kỳ năng lực hay hành vi nào khác mà mỗi một cá nhân với tư cách là thành viên của xã 

hội đạt được". 

Còn theo Geert Hofstede, một chuyên gia về sự khác biệt trong so sánh giữa các nền văn 

hóa và quản lý đã định nghĩa văn hóa là “Một chương trình chung của trí tuệ phân biệt 

thành viên của nhóm người này với nhóm người khác… Văn hóa theo nghĩa này bào gồm 

hệ thống các giá trị và các giá trị giữa tòa nhà văn hóa”. 

4 | P a g e 



Tóm lại, văn hóa là sản phẩm của loài người, văn hóa được tạo ra và phát triển trong quan 

hệ qua lại giữa con người và con người, con người và xã hội. Song, chính văn hóa lại 

tham gia vào việc tạo nên con người, và duy trì sự bền vững và trật tự xã hội. Văn hóa 

được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua quá trình xã hội hóa. Văn hóa được 

tái tạo và phát triển trong quá trình hành động và tương tác xã hội của con người. Văn 

hóa là trình độ phát triển của con người và của xã hội được biểu hiện trong các kiểu và 

hình thức tổ chức đời sống và hành động của con người cũng như trong giá trị vật chất và 

tinh thần mà do con người tạo ra. 

1.1.2 Văn hóa kinh doanh 

Chúng ta đều biết văn hoá là biểu hiện hành vi, tư duy và tình cảm đã ăn sâu hay bị ảnh 

hưởng qua học hỏi và là điểm đặc thù của một nhóm người chứ không phải của một cá 

nhân. Hành vi thể hiện ở các hành động, trong khi tư duy và tình cảm thể hiện nội tâm và 

tri thức của con người. Ở một mức độ nhất định, văn hoá có liên quan đến các quy chuẩn 

hay phong cách xử sự truyền thống của một nhóm người hình thành qua thời gian. Ở mức 

độ sâu sắc hơn, văn hoá là những giá trị mặc nhiên được chia sẻ trong một nhóm người, 

ấn định cái gì quan trọng, cái gì tốt và cái gì xấu. Những giá trị này nhất quán với quy tắc 

nhóm, nghĩa là các quy tắc xử sự phản ánh các giá trị, và ngược lại, các giá trị phản ánh 

quy tắc xử sự. 

Với cách tiếp cận về văn hóa như trên, có thể hiểu: Văn hoá kinh doanh một hệ thống các 

giá trị, các chuẩn mực, các quan niệm và hành vi do chủ thể kinh doanh tạo ra trong quá 

trình kinh doanh, được thể hiện trong cách ứng xử của họ với xã hội, tự nhiên ở một cộng 

đồng hay khu vực nào đó. 

Văn hoá kinh doanh là những giá trị văn hoá gắn liền với hoạt động kinh doanh. Các giá 

trị văn hóa này được dùng để đánh giá các hành vi, do đó, được chia sẻ và phổ biến rộng 

rãi giữa các thế hệ thành viên trong doanh nghiệp như một chuẩn mực để nhận thức, tư 

duy và cảm nhận trong mối quan hệ với các vần đề mà họ phải đối mặt. Văn hoá kinh 

5 | P a g e 



doanh không chỉ tạo ra tiêu chí cho cách thức kinh doanh hằng ngày mà còn tạo ra những 

khuôn mẫu chung về quan điểm và động cơ trong kinh doanh. 

1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến nền văn hóa Ấn Độ 

1.2.1 Vị trí địa lý 

Nằm ở một khu vực tương đối biệt lập, phía bắc là dãy Himalaya sừng sững, phía nam là 

biển rộng mênh mông đã tạo nên cho đất nước Ấn Độ một vị trí đặc biệt, ngăn cách với 

thế giới xung quanh, cho nên Ấn Độ đã xây dựng được cho mình một nền văn hóa tương 

đối biệt lập, ít chịu ảnh hưởng từ bên ngoài. Đồng thời, cũng do chính vì có địa hình núi 

cao, biển rộng bao quanh nên hầu như người Ấn Độ ít quan tâm đến thế giới bên ngoài 

lãnh thổ của mình, đồng thời ít có ý thức đối phó với giặc ngoại xâm từ bên ngoài tiến 

vào. 

Cảm giác “an tâm” với sự che chở của núi rừng Himalaya rộng lớn và đại dương mênh 

mông, người Ấn Độ hầu như không có khả năng chống trả đối với những thế lực ngoại 

xâm từ bên ngoài tiến vào, họ nhanh chóng thất thủ và quy hàng. Tuy nhiên, với cửa ngõ 

duy nhất là đèo Khyber nằm ở phía Tây Bắc, dường như mọi lực lượng ở bên ngoài tiến 

vào Ấn Độ đều gặp một tình huống chung là khó liên hệ lại với mẫu quốc, những thế lực 

ngoại xâm này trải qua thời gian hầu hết đều hòa mình vào cuộc sống của người bản địa 

và dần dần bị Ấn hóa, đồng thời những xu hướng văn hóa mới cũng qua đó len lỏi vào 

nền văn hóa Ấn Độ. 

1.2.2 Địa hình 

Địa hình Ấn Độ là một phức hợp gồm ba loại cơ bản: “dãy núi định mệnh” Himalaya, 

đồng bằng Ấn-Hằng với hai con sông Ấn (Indus) và sông Hằng (Ganges) và vùng cao 

nguyên Deccan. 

Himalaya – “dãy núi định mệnh” 

6 | P a g e 



Đây là dãy núi hùng vĩ nhất, nóc nhà của thế giới, trùng trùng điệp điệp suốt 2.600 km, 

trong đó có hơn 40 ngọn cao trên 7 km. Đây chính là dãy núi định mệnh của Ấn Độ, là 

Vạn Lý Trường Thành tự nhiên đã ban tặng cho đất nước này. Sừng sững án ngữ toàn bộ 

phía Bắc, Himalaya trở thành bức tường thành tự nhiên đồ sộ, vững chắc tuy không phải 

hoàn toàn bất khả xâm phạm vì vẫn có những đèo thấp như Khyber nhưng vai trò của 

Himalaya giữ cho Ấn Độ nhiều thế kỷ bình yên, xây dựng nền văn hóa riêng của mình là 

một điều chắc chắn. Biển rộng, núi cao là những chướng ngại tự nhiên đáng kể làm cho 

Ấn Độ trở thành một khu vực văn hóa tương đối riêng biệt, chừng nào đó tách rời với thế 

giới bên ngoài. 

Ngoài những ảnh hưởng trên, núi rừng Himalaya còn tác động lớn lao tới tư duy của 

người dân Ấn Độ. Ngay từ khi họ bắt đầu tư duy và mơ mộng, nhiều ngọn núi cao trong 

trí tưởng tượng của họ đã trở thành nơi cư ngụ của thần linh, giống như Olympus với 

người Hy Lạp. Cũng chính trong những núi rừng Himalaya này, những trường học tu tập 

đã ra đời, nơi đây các thầy trò Upanishad thảo luận và tư duy về bí mật của nhân sinh, vũ 

trụ. Qua nhiều thế kỷ, Himalaya cũng là nơi ghi lại nhiều dấu chân của những con người 

từ bỏ cuộc sống trần tục để kiếm tìm và thực hiện khát vọng giải thoát (điều này được 

xem như mục tiêu cao nhất của đời người). Himalaya dường như mãi mãi vẫn giữ sự xa 

cách, thâm nghiêm, mãi mãi là một miền thần bí siêu thực và khêu gợi tâm linh với người 

Ấn Độ. Con người càng trở nên nhỏ bé trước thiên nhiên hùng vĩ, bí ẩn, điều này khiến 

cho đời sống tâm linh Ấn Độ trở nên phức tạp, đa dạng vô cùng. Trong kinh thánh Hindu, 

Himalaya là nơi cư ngụ của thần Shiva và nàng Pavarti (con gái của Himalaya). Đứng 

trước dãy núi cao vời vợi đó, người Ấn tự nhiên cảm nhận sự cao cả vô cùng của tinh 

thần thuần khiết. Đối với người Ấn, Himalaya là ngôi đền tự nhiên, và những ngôi đền 

khác cũng đã xây theo hình ảnh của nó. Có thể khẳng định rằng những tư tưởng lớn của 

Ấn Độ đã nảy nở trong bối cảnh tĩnh mịch của núi rừng: “Điều kì diệu nhất chúng ta nhận 

thấy ở Ấn Độ là tại đây rừng núi chứ không phải thành thị là ngọn nguồn của tất cả nền 

văn minh của nó… chính núi rừng đã nuôi dưỡng hai thời đại lớn: thời Veda và thời Phật 

giáo… dòng nước văn minh chảy từ những rừng núi đó đã tưới nhuần khắp cõi Ấn Độ”. 

7 | P a g e 



Ấn tượng về Himalaya có thể nói là rất đậm nét trong tâm thức người Ấn Độ, không chỉ 

là nơi ẩn thân tu hành của các bậc hiền triết, những tán rừng rậm nhiệt đới này còn dạy 

cho người Ấn Độ bài học về cuộc sống, về mối tương quan chặt chẽ giữa vũ trụ và con 

người. 

Đồng bằng Ấn - Hằng 

Ấn Độ được thiên nhiên ưu đãi ban cho một hệ thống sông ngòi phong phú, có tới 7 dòng 

sông, có những dòng sông thuộc loại lớn nhất thế giới: Indus (sông Ấn), Ganga (sông 

Hằng). Từ lòng chảo của hai con sông này đã hình thành dồng bằng Ấn - Hằng vĩ đại, 

một trong những đồng bằng màu mỡ và rộng lớn nhất thế giới, hình thành cái nôi của một 

nền văn minh, văn hóa cổ xưa và rực rỡ nhất châu Á. Phù sa màu mỡ cùng nguồn nước 

tưới tiêu phong phú của hai con sông đã hào phóng cưng chiều những cư dân nông 

nghiệp xứ này từ buổi đầu lịch sử và về sau vẫn rộng rãi chở che cho Ấn Độ trở thành 

quê hương của những cuộc “Cách mạng Xanh”, “Cách mạng Trắng”. 

Chính bởi nhiều ưu ái mà những con sông đã ban tặng cho đất nước này mà người Ấn 

luôn có tình cảm đặc biệt với những dòng sông, với họ hầu hết các con sông đều là linh 

thiêng. Hình ảnh dòng sông chảy ra biển lớn gợi cho người Ấn ý niệm về sự hòa nhập của 

linh hồn cá thể hữu hạn vào với linh hồn vũ trụ vô hạn, sự hòa nhập của tiểu ngã với đại 

ngã. Hơn tất cả các dòng sông khác, sông Hằng gắn bó với lịch sử văn hóa và đời sống 

tinh thần của Ấn Độ. Người Ấn gọi sông Hằng là “sông mẹ” vì với họ, sông Hằng chính 

là một bà mẹ giàu tình cảm, nước sông Hằng theo niềm tin Ấn Độ có khả năng tự thanh 

lọc, vĩnh viễn trong trẻo thiêng liêng. Trong tiềm thức của người Ấn, sông Hằng vốn là 

con sông trên trời. Nó chảy tung bọt dưới chân thần Vishnu nên nó tên là Vishnupadi, 

chảy ngang qua núi Himavati, rồi tiếp tục chảy xuống thế giới âm phủ. Những người Ấn 

Độ tin rằng đến được với sông Hằng, uống nước sông Hằng, tắm trong làn nước sông 

Hằng hay được chết bên bờ sông Hằng thì được tẩy rửa mọi ô uế vật chất và tinh thần. Vì 

phẩm chất thanh lọc đặc biệt đó mà việc tắm sông Hằng trở thành một hành vi tôn giáo. 

Khi một người Ấn chết, họ mong được nhỏ vài giọt nước sông Hằng vào miệng trước khi 

8 | P a g e 



hỏa táng và tro thiêu được thả xuống dòng sông mong tìm được sự giải thoát linh hồn như 

hòa vào với dòng sông mẹ. Với Ấn Độ, sông Hằng nói riêng, những linh giang nói chung 

đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống, nhất là trong tâm linh mỗi con 

người. Hầu như mọi nghi lễ tôn giáo trên đất nước này đều ít nhiều gắn với những dòng 

sông, đặc biệt là sông Hằng. 

Cao nguyên Deccan 

Cao nguyên Đêcan (Deccan) chiếm 2/3 diện tích lãnh thổ, nằm ở phía nam Ấn Độ, có độ 

cao trung bình từ 300 - 900 m. Hai rìa phía đông và phía tây của Đêcan là núi Gat Đông 

và Gat Tây dốc đứng về phía đại dương. Phía đông bắc Đêcan và phía tây của dãy Gat 

Tây là rừng gió mùa; vùng núi cao, có rừng hỗn hợp ở chân núi, lên cao hơn là rừng lá 

kim rồi đến đồng cỏ núi cao. Theo nghiên cứu, đây chính là nơi mà 3 tôn giáo chính của 

Ấn Độ cùng tồn tại bên nhau, đó là Hindu giáo, Phật giáo và Thiên chúa giáo. 

1.2.3 Khí hậu – Tài nguyên thiên nhiên 

Do địa thế rộng lớn, địa hình đa dạng, Ấn Độ có nhiều vùng khí hậu khác biệt. Trên nền 

chung của khí hậu nhiệt đới gió mùa, phía Bắc Ấn Độ với Himalaya có tính chất của khí 

hậu ôn đới, trong khi phía Nam tiến tới gần sát xích đạo lại là nhiệt đới điển hình. Phía 

Đông và phía Tây ít nhiều ảnh hưởng của khi hậu đại dương. Cách Himalaya băng tuyết 

chừng 100km là sa mạc Thar nóng bỏng. Trong khi đồng bằng Ấn – Hằng với lượng mưa 

2000mm/năm thì cao nguyên Decan lại rất ít mưa. Nhìn chung ở Ấn Độ có những cực 

đoan khí hậu: hạn – lụt (từ tháng 6 đến tháng 9 với 90% lượng mưa cả năm), nóng – lạnh 

(52 độ, -15 độ). Từ đó có thể thấy rất rõ ảnh hưởng của khí hậu đối với tính cách và đời 

sống tâm linh của họ. Trường phái thiền tọa, Yoga có lẽ cũng ra đời trong hoàn cảnh khắc 

nghiệt ấy của thiên nhiên. Nếu như trong suốt cả mùa khô cái nắng cái nóng dai dẳng như 

thiêu đốt, thì những giọt mưa do gió mùa mang tới chính là phúc lành và niềm ân huệ lớn 

lao. Hơn tất cả những nơi có gió mùa khác, người Ấn khao khát và đón nhận những cơn 

mưa đầu mùa thật rộn rã. Vì sau một thời gian dài khô nóng, lúc này thực sự là mùa xuân, 

thời kì sống lại và sinh sôi của vạn vật cùng con người. Chính những đặc điểm về khí hậu 

9 | P a g e 



trên cũng đã quy định những đặc trưng trong văn hóa tâm linh Ấn Độ. Những người tu sĩ 

lang thang ở Ấn chỉ đến mùa mưa mới dừng chân lại trên một mái nhà. Vào mùa mưa, do 

đi lại khó khăn và cũng một phần vì đây là thời điểm vạn vật sinh sôi, các tu sĩ bớt đi lại 

nhiều để tránh dẫm đạp lên những sinh linh bé nhỏ ấy (tư tưởng Ahimsa: bất tổn sinh). 

Mùa mưa cũng là thời kì hệ trọng trong tổ chức và sinh hoạt của các tôn giáo để trau dồi 

và truyền đạt giáo lý. Đây là thời kì Phật giáo gọi là “kết hạ”. Trong suốt thời kì này các 

thầy tu lo việc học tập, rèn luyện phẩm chất, đánh dấu một bước tiến mới trên con đường 

tu hành của mỗi người. Vì vậy tuổi đạo của Phật giáo mới gọi là “hạ lạp”. 

Nói tóm lại, điều kiện tự nhiên Ấn Độ đã ảnh hưởng rất lớn tới tinh thần dân tộc, tính 

cách dân tộc. Trước một thiên nhiên vừa rộng rãi, khoáng đạt vừa khắc nghiệt con 

người đã chọn cách ứng xử hòa hợp hơn là chinh phục tự nhiên. Điều này cũng đã ảnh 

hưởng đến văn hóa của người Ấn, đó là: không nơi đâu trên thế giới như đất nước này 

nhiều tôn giáo lại có thể chung sống hòa hòa hợp với nhau đến như vậy. Cả tôn giáo 

bản địa lẫn những tôn giáo ngoại lai cùng tồn tại vì mục tiêu cao đẹp: giải thoát con 

người, hướng tới sự tốt đẹp, hoàn thiện của con người. Nhìn chung sông núi, thiên 

nhiên còn in đậm ảnh hưởng của mình lên văn hóa tâm linh Ấn Độ, một dân tộc 

khuôn hình theo sông núi, một mảnh đất đầy rẫy thần linh và truyền thuyết. 

1.3 Văn hóa Ấn Độ 

Ấn Độ có một di sản văn hóa phong phú và đặc trưng duy nhất, và họ luôn tìm cách giữ 

gìn những truyền thống của mình trong suốt thời kỳ lịch sử trong khi vẫn hấp thụ các 

phong tục, truyền thống và tư tưởng từ phía cả những kẻ xâm lược và những người dân 

nhập cư. Nhiều hoạt động văn hoá, ngôn ngữ, phong tục và các công trình là những ví dụ 

cho sự đan xen văn hóa qua hàng thế kỷ đó. 

1.3.1 Ngôn ngữ 

Ngôn ngữ là một yếu tố hết sức quan trọng của văn hóa vì nó là phương tiện được sử 

dụng để truyền thông tin và ý tưởng, giúp con người hình thành nên cách nhận thức về 

10 | P a g e 



thế giới và có tác động lên việc định hình văn hóa con người. Ngôn ngữ là một tài sản vô 

giá. Và Ấn Độ phải tự hào rằng họ là quốc gia sử dụng nhiều loại ngôn ngữ nhất trên thế 

giới. Theo thống kê, hiện có khoảng 7.000 ngôn ngữ đang tồn tại trên thế giới. Theo cuộc 

điều tra dân số năm 2001, 1,16 tỷ dân Ấn Độ sử dụng tới 6.500 ngôn ngữ khác nhau. 

Trong số đó, có khoảng 1.652 ngôn ngữ được coi là ngôn ngữ mẹ đẻ. Tuy nhiên, đa số 

ngôn ngữ đó xuất phát từ hai nhóm ngôn ngữ chính là Ấn-Aryan (chiếm 74% dân số sử 

dụng) và Dravidian (chiếm 24%), 2% còn lại dựa trên các nhóm Nam Á và Tạng-Miến. 

Hai ngôn ngữ phổ biến nhất được dùng làm ngôn ngữ chính thức của Chính phủ và trong 

giáo dục cao học là tiếng Hindi và tiếng Anh. Ngoài ra, 21 ngôn ngữ khác cũng được coi 

là ngôn ngữ chính thức như tiếng Phạn, tiếng Sindh, tiếng Kannada… Sự đa dạng trong 

ngôn ngữ này chắc chắn sẽ dẫn đến sự phong phú trong các phong tục, tập quán, hay nói 

đúng hơn, sự phong phú và độc đáo của nền văn hóa Ấn Độ. Và thật vậy, khách quan đã 

cho thấy, ở những nước có nhiều ngôn ngữ thì người ta cũng thấy rằng ở đó có nhiều nền 

văn hóa khác nhau. 

1.3.2 Tôn giáo 

Tôn giáo có ảnh hưởng lớn đến cách sống, niềm tin, giá trị và thái độ, thói quen làm việc 

và cách cư xử của con người trong xã hội đối với nhau và đối với xã hội khác. Ở Ấn Độ, 

tôn giáo và triết học cực kỳ phát triển, không phải ngẫu nhiên mà nhiều nhà nghiên cứu 

đã gọi Ấn Độ là “xứ sở của tôn giáo, xứ sở của tâm linh”. Ở Ấn Độ là sự hòa hợp, giao 

thoa giữa nhiều trường phái triết học khác nhau, qua thời gian tạo nên một sự đa dạng 

trong tôn giáo, tín ngưỡng của người Ấn Độ. Một số tôn giáo chính ở Ấn Độ có thể kể 

đến như Hindu giáo (chiếm 80,5% dân số), Hồi giáo (chiếm 13,4%), Thiên Chúa giáo 

(2,3%), đạo Sikh (1,84%), Phật giáo (0,76%), đạo Jaina (0,4%) và một số tôn giáo khác. 

Đạo Hindu - Ấn Độ giáo 

Đã nói đến tôn giáo ở Ấn Độ thì không thể không đề cập đến đạo Hindu – một thứ “tôn 

giáo mẹ” đã đi cùng dân tộc Ấn trong suốt chiều dài 3.500 năm lịch sử, đồng thời tạo nên 

những đặc trưng tính cách điển hình của con người nơi đây. 

11 | P a g e 



Đạo Hindu là tôn giáo cổ xưa nhất của người Ấn Độ, đồng thời cũng là tôn giáo đặc biệt 

nhất. Tôn giáo này không có người sáng lập, không có giáo chủ, cũng không có một giáo 

hội chặt chẽ và những giáo điều cứng rắn. Trải qua những biến động thăng trầm (từ thời 

Veda đến thời Bàlamôn rồi đến đạo Hindu như giai đoạn hiện nay) bản thân tôn giáo này 

đã thể hiện được những đặc tính điển hình trong tư duy của người Ấn Độ - không hề đoạn 

tuyệt với truyền thống mà luôn luôn tự biến đổi cho thích ứng nhu cầu thời đại để bảo tồn 

và phát triển. 

Giáo lý của đạo Hindu thời kỳ Bàlamôn giáo nằm trong tư tưởng Nhất nguyên luận – cho 

rằng linh hồn vũ trụ (Brahman) đồng nhất là một với linh hồn cá thể (Atman). Linh hồn 

vũ trụ hòa tan vào tất cả cũng giống như muối khi hòa tan vào nước, vĩnh viễn không thể 

tách ra được nữa. Giáo lý nhất nguyên luận và triết lý bất tổn sinh (Ahimsa) của đạo 

Hindu đã trở thành cơ sở nền tảng chi phối cách sống của người Ấn Độ, nền tảng cho sự 

mở rộng tình yêu với đồng loại, với chúng sinh trong một cuộc sống hòa bình. 

Triết lý bất tổn sinh Ahimsa từ thời Bàlamôn giáo của đạo Hindu đã được vận dụng trong 

các tôn giáo khác của Ấn Độ và trở thành một dấu ấn đặc trưng của lối sống của con 

người ở xứ sở này. Phật giáo phát triển Ahimsa thành nguyên lý cấm sát sinh, mở rộng 

tình yêu thương đối với toàn thể chúng sinh trong tư tưởng nhất thiết bình đẳng. Đạo Jain 

thì thực hành Ahimsa đến mức cực đoan (người theo đạo Jain có thói quen cầm chổi quét 

đường phố trước mỗi bước chân để tránh không làm tổn thương các sinh vật, luôn bịt 

khẩu trang để tránh hít thở và ngáp phải những sinh vật nhỏ, không làm nông nghiệp để 

tránh sát sinh những côn trùng trong lòng đất...) Triết lý Ahimsa phát triển qua nhiều tôn 

giáo đã tạo nên một đặc điểm chung trong tính cách con người là trân trọng sự sống của 

mọi đồng loại. Có thể nói tinh thần hòa hợp khoan dung qua tư tưởng Ahimsa đã trở 

thành truyền thống lớn của văn hóa Ấn và gần như trở thành phong cách Ấn. 

Đạo Hồi 

Mặc dù phần lớn dân số theo đạo Hindu nhưng Ấn Độ lại là nước có số lượng tín đồ Hồi 

giáo đứng thứ 3 thế giới (con số ước tính hiện nay khoảng hơn 160 triệu người). 

12 | P a g e 



Đạo Hồi đã đến với Ấn Độ lần đầu tiên vào năm 711, khi quân Hồi Giáo Ả Rập đánh 

chiếm tỉnh Sind, nay là Pakistan. Đến thế kỷ XI, toàn miền Bắc Ấn theo đạo Hồi, trong 

đó có tỉnh Ghaznawid, nay là nước Afganistan. Vào năm 1206, Thổ Nhĩ Kỳ cai trị Ấn Độ 

đã biến nước này thành "Quốc Gia Hồi Giáo Ấn Độ" (Muslim State of India) đặt thủ đô 

tại La Hore. 

Năm 1555, Hoàng Đế Humayun của đế quốc Mông Cổ Hồi Giáo (Mughuls) chiếm toàn 

thể lãnh thổ Ấn Độ và cai trị xứ này từ đó đến năm 1858 thì bị đế quốc Anh thay thế (303 

năm). Trong 3 thế kỷ dưới sự thống trị của đế quốc Mughuls, nhiều người Ấn Độ đã bỏ 

đạo Hindu theo Hồi Giáo. Và do đó, sự ảnh hưởng của Hồi giáo lên nền văn hóa Ấn Độ 

là không hề nhỏ. 

Đạo Phật 

Cuối cùng, tuy hiện nay chỉ chiếm con số rất khiêm tốn 0,76% dân số, nhưng chúng ta 

không thể không nhắc tới Phật giáo – tôn giáo đã xuất hiện từ rất lâu và mang lại nhiều 

đổi thay sâu sắc đối với nền văn hóa Ấn Độ. 

Là một trong những tôn giáo lớn ra đời đầu tiên ở Ấn Độ, rõ ràng, Phật giáo đã có ảnh 

hưởng tỏa khắp chiều rộng lẫn chiều sâu ở Ấn Độ. Các tháp, tu viện, đền và các thánh 

tượng của Phật giáo được xây dựng ở nhiều nơi phật tích trên lục địa Ấn Độ này. Trong 

nhiều thế kỷ, người dân Ấn đã kính trọng và tôn thờ các danh hiệu, hình tượng, lời dạy 

của chư Phật và Bồ Tát. Phật giáo đã sản sinh một khối lượng đồ sộ văn học Pali, 

Sanskrit và các ngôn ngữ bản xứ; các bài học, cao đẳng và tu viện Phật giáo với những 

thư viện và giáo lý phong phú vĩ đại đã hướng dẫn người dân Ấn trong nhiều thế kỷ qua; 

vô số trung tâm nghệ thuật và chiêm bái của Phật giáo khắp Ấn Độ đã trở thành một 

nguồn giáo dục và rèn luyện cho vô số người Ấn từ thời cổ đại. Tôn giáo, đạo đức, triết 

học và mật tông của Phật giáo đã phát triển như là một đỉnh cao đã tạo ra sự ảnh hưởng 

lâu dài đến nền văn hóa và văn minh của Ấn Độ. Ấn giáo của đạo Bàlamôn về Smritis, 

các thiên sử thi và chuyện cổ tích Ấn Độ đã thấm nhuần di sản phong phú của Phật giáo 

và chấp nhận Đức Phật như là vị thần Avatara thứ chín. Các bậc đạo sư Hindu nổi tiếng 

13 | P a g e 



đã tự hào khi tuyên bố Đức Phật như bậc thánh vĩ đại của đạo Hindu, và như "người sáng 

lập đạo Hindu hiện đại". Chúng ta không thể chối bỏ sự thật rằng, Phật giáo tiếp tục tồn 

tại trong đạo Hindu, mà Hindu đã đồng hóa các giáo lý trung tâm của đạo đức và siêu 

hình học của Phật giáo và đó là lý do tại sao Phật giáo đã chuyển hóa đạo Bà la môn cổ 

thành đạo Hindu hoặc Tân Bàlamôn. Đức Phật được xem như vị thần Avatara là hóa thân 

của thần Vishnu. Các đấng sáng tạo Hindu đã thêm vào các ý niệm hữu thần trong hệ 

thống vô thần của Yoga, Samkhya và Phật giáo. Điều này hình như đã thành công trong 

việc đem Yoga, Samkhya và Phật giáo vào trong đạo Hindu. 

Sau khi Ấn Độ đã được độc lập, Chuyển pháp luân (Dharmacakra) của Phật giáo được 

xem là biểu tượng của quốc gia và được gắn trên quốc kỳ Ấn Độ, cũng như đầu cột hình 

sư tử nổi tiếng của vua A Dục đã trở thành con dấu của nước cộng hòa Ấn Độ. Những di 

sản của Phật giáo này đối với đời sống hàng ngày của chúng ta phải được duy trì vô hạn. 

Hãy để những biểu tượng của lý tưởng Hòa bình và Giác ngộ của Phật giáo là những ngôi 

sao sáng để dẫn đường tất cả tư tưởng và hành động của chúng ta trong đời sống quốc gia 

và trật tự quốc tế trên thế giới này. 

Không chỉ là nơi đã sản sinh ra nhiều tôn giáo lớn trên thế giới như đạo Hindu, đạo 

Phật... Ấn Độ còn được biết đến như một xứ sở nổi tiếng với tinh hòa hợp tôn giáo từ 

những truyền thống lâu đời. Chính tại nơi đây, những tôn giáo lớn hầu như đối nghịch 

vẫn có thể chung sống hòa bình bên cạnh nhau. 

“Những nhân cách lớn trong lịch sử Ấn từ Asoka, Harsha Vardhana đến Akbar đều là 

những mẫu mực về tinh thần khoan dung tôn giáo. Một hệ quả của tinh thần khoan dung 

là những hàng rào ngăn cách các tôn giáo ở Ấn Độ không bao giờ trở nên không thể vượt 

qua. Tất cả chúng đều ảnh hưởng và chịu ảnh hưởng lẫn nhau...” (Lương Duy Thứ, 1998) 

1.3.3 Truyền thống - Phong tục 

Phong tục, tập quán chính là những quy ước thông thường của cuộc sống hàng ngày, là 

toàn bộ những hoạt động sống của con người đã được hình thành trong quá trình lịch sử 

14 | P a g e 



và ổn định thành nền nếp, được cộng đồng thừa nhận và tự giác thực hiện, được lưu 

truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, tạo nên tính tương đối thống nhất của cộng đồng. 

Đến với Ấn Độ, chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều những phong tục, tập quán truyền 

thống, đồng thời cũng là điều hết sức lưu ý đối với các doanh nghiệp, doanh nhân Việt 

Nam khi đến làm việc hoặc làm ăn với các đối tác người Ấn Độ. Có thể nêu ra một số 

truyền thống, phong tục của người Ấn như sau: 

Giới thiệu bản thân 

Thật ngạc nhiên, người Hindu truyền thống không có họ. Tên của những người Hồi giáo 

thường có nguồn gốc từ A-Rập. Thông thường, tên của phụ nữ Hồi giáo thường bắt đầu 

bằng tên + "binti" ("daughter of") + tên của cha. Trước tên của người Sikh Ấn Độ 

thường thêm "Singh"đối với nam giới hay "Kaur" đối với nữ giới, và cần nhớ rằng không 

được giới thiệu bản thân với một phụ nữ đang đi trên đường một mình. 

Các ngày lễ chính 

Như tất cả các quốc gia khác trên thế giới, ở Ấn Độ cũng có những ngày lễ trong năm: 

- 26/1 : Quốc khánh (Republic Day) 

- 2/2 : Ngày Hiến tế (Feast of the Sacrifice) 

- 22/2 : Năm mới của người Hồi giáo (Islamic New Year) 

- 9/4 : Thứ Sáu tốt lành (Good Friday) 

- 15/8 : Ngày Độc lập 

- 14-16/11: Kết thúc ngày lễ Ramadan (End of Ramadan) 

- 25/12 : Lễ Giáng Sinh (Christmas Day) 

Ẩm thực 

Nếu như người Á Đông thường dùng đũa để gắp thức ăn, người Tây Âu dùng dao và thìa 

thì người Ấn Độ lại dùng tay. Điều này đã tạo nên một nét khác biệt trong cách chế biến 

các món ăn. 

15 | P a g e 



Người Ấn nổi tiếng với phong cách nấu nướng dùng rất nhiều gia vị. Đối với người Ấn, 

gia vị được xem là yếu tố cực kì quan trọng để tạo ra món ăn ngon. Chúng có tác dụng 

làm sánh đặc thức ăn ở dạng bột thường được làm từ ngũ cốc như ngô, lúa mạch, đỗ. 

Loại gia vị tạo hương thơm đặc trưng và không thể thiếu trong nhiều món ăn là lá càri. 

Người Hồi giáo kiêng ăn thịt lợn trong khi người Hindu giáo lại không dùng thịt bò. Do 

đó, thịt gà, dê, cừu và các loại thuỷ hải sản là loại thông dụng nhất. 

Cơm là món ăn chính trong bữa ăn của người Ấn. Tuy nhiên, khác với cách nấu của 

người Việt, người Ấn lấy gạo xào với dầu hay bơ trước, sau đó mới cho nước vào nấu. 

Khi cơm gần chín, cho nhiều hương liệu khác như tiêu, hạt cumin, quế… Bên cạnh món 

cơm chiên còn có cơm nấu với cá, thịt gà, rau củ. Người Ấn dùng món càri trong bữa ăn 

với nhiều khẩu vị khác nhau: càri trứng, thịt băm càri, càri bắp cải khô… và thường được 

nấu ở dạng khô 

Theo phong tục của người Ấn, trong các buổi tiệc cưới hỏi, lễ lạt quan trọng không thể 

thiếu món cừu nấu với hạnh nhân, món thịt cừu nướng. 

Nước sữa và nghệ tây là một trong những thức uống phổ biến nhất. Được chế biến từ 

hạnh nhân, hạt pít-tat, sữa, thảo quả, nghệ tây, cho thêm chút rượu. Thường được dùng 

như một thức uống giải khát thường thấy trong các lễ hội hoa đăng, lễ hội mùa xuân… 

1.4 Văn hóa Ấn Độ theo 5 khuynh hướng văn hóa của Geert - Hofstede 

Để tìm hiểu văn hóa doanh nghiệp Ấn Độ nói chung hoặc một doanh nghiệp nói riêng 

không thể không xem xét các nguồn tác động vào văn hóa doanh nghiệp, trong đó phải kể 

đến nguồn từ văn hóa dân tộc, văn hóa vùng và văn hóa cá nhân - đặc biệt là văn hóa của 

người đứng đầu tổ chức. Văn hóa doanh nghiệp trước hết ảnh hưởng rất sâu đậm bởi văn 

hóa dân tộc. Do đó, khi muốn làm ăn với đối tác từ Ấn Độ, ta cần tìm hiểu kỹ lưỡng văn 

hóa dân tộc họ. 

16 | P a g e 



Xem xét ảnh hưởng của văn hóa dân tộc người ta thường dựa vào một số tiêu chí để phân 

biệt mức độ ảnh hưởng của văn hóa dân tộc này với dân tộc khác. Theo nghiên cứu của 

Geert Hofstede, có các tiêu chí dưới đây. 

1.4.1 Khoảng cách quyền lực 

Tiêu chí này nhằm xem xét mức độ con người chấp nhận sự bất bình đẳng trong xã hội. 

Một nền văn hóa có khoảng cách quyền lực cao xem sự bất bình đẳng là cần thiết, quyền 

lực chính là biểu tượng cho danh giá, quan niệm mỗi người có một vị trí riêng trong xã 

hội và người có quyền không nên che giấu quyền lực. 

Khoảng cách này được đo bằng chỉ số PDI (Power Distance Index) với thước đo tăng dần 

theo khoảng cách quyền lực từ 0 đến 100. Theo nghiên cứu của ITIM (tổ chức Tư vấn 

Văn hóa và Quản lý) đã cho kết quả sau: 

Country PDI Country PDI 

China 80 Malaysia 104 

Japan 54 United Kingdom 35 

Thailand 64 France 68 

Indonesia 78 India 77 

Vietnam 70 United States 40 

South Korea 60 Poland 68 

Phillipines 94 

(Nguồn: ITIM - Culture and Management consultants) 

Qua đó ta thấy Ấn Độ được đánh giá là nước có khoảng cách quyền uy khá lớn với số 

liệu định lượng là 77. Thật vậy, ở Ấn Độ, địa vị thường được quyết định bởi tuổi tác, 

trình độ học vấn, nghề nghiệp. Ngoài ra, việc làm ở các cơ quan nhà nước được xem là có 

uy tín hơn những công việc ở các cơ quan tư nhân. Điều này cũng thể hiện ở việc tuy chỉ 

có khoảng 30% dân số sống ở thành thị nhưng ở Ấn Độ lại xuất hiện những tỉ phú thuộc 

vào dạng giàu có nhất thế giới, trong khi phần lớn dân số sinh sống ở nông thôn, đói 

17 | P a g e 



nghèo và mù chữ vẫn là hiện tượng dễ bắt gặp ở nước này. Theo thống kê thì Ấn Độ là 

nước có GDP bình quân đầu người cao, nhưng đồng thời cũng là một trong những quốc 

gia có tỉ lệ mù chữ, tỉ lệ đói nghèo cao hàng đầu thế giới. 

Cũng dễ dàng nhận ra rằng chỉ số PDI của Việt Nam so với Ấn Độ chênh lệch không 

nhiều, từ đó có thể kết luận văn hóa 2 nước sẽ có những điểm tương đồng. 

1.4.2 Né tránh sự không rõ ràng 

Tiêu chí này đưa ra nhằm xem xét sự chịu đựng của con người trước những sự việc 

không chắc chắn. Chỉ số UAI (Uncertainty Avoidance) dùng để đo lường mức độ e ngại 

đối với sự việc của Ấn Độ là 40. Như vậy, người Ấn Độ có mức độ chấp nhận sự không 

rõ ràng ở mức tương đối cao. Điều này có thể do từ xa xưa cho tới ngày nay, rất nhiều tôn 

giáo, triết học đã và đang song song tồn tại bên cạnh nhau một cách hòa hợp, mặc dù có 

thể đó là những giáo phái đối lập. Người Ấn cũng có xu hướng chấp nhận sự việc, hòa 

hợp hơn là chinh phục, họ cảm thấy ít bị căng thẳng và sẵn sàng chấp nhận sự bất đồng. 

Đồng thời người Ấn Độ rất linh động và sáng tạo, thể hiện qua nhiều công trình kiến trúc, 

khả năng Toán học, thiên văn học… Điều này cũng một phần không nhỏ chịu tác động 

của Thực dân Anh trong thời gian họ cai trị nơi đây. 

1.4.3 Tính mềm mỏng và tính cứng rắn 

Nền văn hóa mang tính cứng rắn là nền văn hóa có khuynh hướng đề cao những giá trị 

như tiền bạc, địa vị, danh tiếng, thử thách… Trái lại, nền văn hóa mang tính mềm mỏng 

sẽ đề cao các giá trị như mối quan hệ, sự hợp tác, sự an toàn… Vậy văn hóa Ấn Độ được 

đánh giá là nền văn hóa như thế nào..? 

Chỉ số MAS (Masculinity) được dùng để đo lường tính mềm mỏng hay cứng rắn của nền 

văn hóa. Với thước đo từ 0 đến 100, theo chiều tăng dần của tính cứng rắn, ITIM đã đưa 

ra các số liệu được tổng hợp lại như sau: 

18 | P a g e 



Country PDI Country PDI 

China 66 Russia 36 

Japan 95 United Kingdom 66 

Thailand 34 France 43 

Indonesia 48 India 56 

Vietnam 40 United States 62 

South Korea 39 Germany 66 

Phillipines 64 

(Nguồn: ITIM - Culture and Management consultants) 

Chỉ số này của Ấn Độ được đánh giá ở mức trung bình cao, có nghĩa, dường như mang 

yếu tố của “nam quyền” hơn của “nữ quyền”. Đúng như vậy, ở Ấn Độ, đàn ông có vai trò 

thống trị. Đàn ông là trụ cột gia đình. Việc buôn bán và kiếm tiền chỉ có cánh đàn ông 

làm. Ra chợ hay đến bất kỳ công sở, nhà hàng, khách sạn, khu mua sắm nào, rất ít thấy 

bóng dáng phụ nữ. Tất cả công việc buôn bán kinh doanh thuộc về đàn ông. Đàn ông cắm 

hoa, đàn ông bán vải, quần áo, thức ăn, rau cải, bán Chai – một loại nước uống, bán 

thịt… Từ những việc nặng nhọc cho đến những công việc chỉ dành cho phụ nữ như may 

vá, đàn ông đảm nhận hết. Đó cũng là công bằng vì văn hoá cưới hỏi ở Ấn Độ là phụ nữ 

đi cưới đàn ông. Bên nhà trai yêu cầu lễ vật, nhà gái phải đáp ứng đầy đủ nếu không 

muốn từ hôn. Vì thế, sau khi cưới, đàn ông phải ra đường để kiếm tiền nuôi vợ con. Phụ 

nữ chỉ mỗi một việc ở nhà chăm sóc con cái, gia đình. Đây là sự khác biệt đối với văn 

hóa Việt Nam. 

1.4.4 Chủ nghĩa tập thể, chủ nghĩa cá nhân và định hướng dài hạn 

Ngoài các chỉ tiêu trên, Geert – Hofstede còn nêu ra 2 chỉ tiêu khác để phân biệt các nền 

văn hóa, đó là chủ nghĩa tập thể, chủ nghĩa cá nhân và định hướng dài hạn. 

Theo xếp loại của ITIM, chỉ số đo lường khuynh hướng đề cao vai trò cá nhân trong xã 

hội IDV (Individualism) và chỉ số đo lường tính dài hạn nền văn hóa LTO (Long-Term 

Orientation) của Ấn Độ lần lượt là 48 và 61. Với IDV ở mức 48, ta có thể thấy văn hóa 

19 | P a g e 



Ấn Độ ở mức trung lập giữa việc đề cao chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa tập thể trong xã 

hội. Và đây chính là xu hướng mà dần dần sau này các nước có thể sẽ hướng đến. Sự hài 

hòa giữa khi nào nên coi trọng ý kiến cá nhân, khi nào thì tập thể rất có thể sẽ là nét độc 

đáo trong văn hóa Ấn Độ, đồng thời có thể gây những trở ngại cho các doanh nghiệp, 

doanh nhân đến làm ăn tại quốc gia này. 

Cũng theo kết quả nghiên cứu này, chỉ sô LTO của Ấn Độ được đánh giá là 61 điểm, có 

nghĩa là văn hóa Ấn Độ mang định hướng dài hạn. Điều này là hoàn toàn chính xác. Từ 

hàng ngàn năm trước, Ấn Độ đã hình thành và xây dựng cho mình một nền văn hóa riêng 

biệt, do vị trí địa lý, địa hình… mà trở nên tách biệt với bên ngoài. Nhưng sau quá trình 

thương mại, giao lưu văn hóa cùng sự xuất hiện xâm chiếm của ngoại bang đã khiến văn 

hóa Ấn Độ dần thay đổi, điều chỉnh dần phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại. Người Ấn 

xưa thường có khuynh hướng hòa hợp hơn là chinh phục, họ cho rằng không nhất thiết 

phải đấu tranh mà để cho mọi việc diễn ra một cách tự nhiên, và điều đó giường như vẫn 

còn ảnh hưởng cho đến tận bây giờ. Nền văn hóa mang tính dài hạn còn thể hiện ở việc 

sẵn sàng phục vụ người khác. Chúng ta đều biết, người Ấn rất hiếu khách, nhất là đối với 

du khách nước ngoài. Chính vì lẽ đó mà du lịch ở Ấn Độ rất phát triển và mang lại nguồn 

thu lớn cho quốc gia mỗi năm. 

Tóm lại, theo các tiêu chí của Geert – Hofstede, Ấn Độ được đánh giá là quốc gia có 

khoảng cách quyền lực cao, đồng thời có nền văn hóa mang tính cứng rắn và dài hạn. 

20 | P a g e 



Chương 2 

Con người Ấn Độ và mối quan hệ Việt Nam - Ấn Độ 

2.1 Con người và doanh nhân Ấn Độ 

2.1.1 Con người Ấn Độ 

Truyền thống đến… hiện đại 

Không nói thêm nhiều về các phần như văn hóa, tính cách, ngôn ngữ… của người Ấn Độ, 

vì các yếu tố đó đã được đề cập ở phần trên, mặc dù tất cả các yếu tố đó đều từ con người 

mà ra. Nhưng khái quát lại, nếu con người Ấn Độ không tài ba, thì sẽ không có những 

công trình kiến trúc nổi tiếng khắp thế giới, không có những tôn giáo được nhiều nước 

tôn thờ, không có được một nền kinh tế hùng mạnh để không bao lâu nữa theo dự đoán 

của giới chuyên gia, Ấn Độ sẽ trở thành cường quốc trên thế giới. Những điều Ấn Độ làm 

được khiến Việt Nam phải khâm phục và cần nhìn nhận lại mình. 

Nếu như ngày nay, Trung Quốc được coi là công xưởng của thế giới thì Ấn Độ được gọi 

là văn phòng của thế giới. Theo suy nghĩ quen thuộc của người Việt Nam thì anh văn 

phòng có khi được nể hơn vì dùng nhiều lao động trí óc mà lại an nhàn. 

Có thể nhận xét chung về người Ấn Độ qua các đặc điểm sau: 

Người Ấn Độ rất hiếu khách 

Đặc biệt với du khách nước ngoài. Hàng năm Ấn Độ đón rất nhiều khách đến du lịch. Ấn 

Độ là nước có nền văn hóa lâu đời và giàu bản sắc nên trở thành điểm đến có một không 

hai. Điều này cũng dễ hiểu vì trên thế giới không có nước nào là giống nhau cả. Người 

21 | P a g e 



dân Ấn Độ lại sử dụng tiếng Anh như là ngôn ngữ chính thức nên điều này rất thuận lợi 

cho người Ấn Độ ngay cả trong công việc và giao lưu với thế giới. Nhưng bên cạnh đó 

tiếng Hindu cũng được hiến pháp thừa nhận và còn có hàng nghìn ngôn ngữ khác. Quả là 

người Ấn Độ rất đa dạng về tính cách và từ đó tạo nên sự đa dạng văn hóa. 

Người Ấn Độ rất sáng tạo 

Như đã nói ở trên, ở Ấn Độ có hàng ngàn ngôn ngữ. Số di tích lịch sử thì nhiều vô kể, 

trong đó có nghiều công trình nổi tiếng thế giới như Taj Mahal gắn liền với truyền thuyết 

tình yêu nổi tiếng của vua Môgôn Shāh Jahān và hoàng hậu Mumtaz Mahal, đền Ajanta 

và hang động Ellora… Các điệu múa Ấn Độ như Bharatnatyam, Odissi, Kathakali, 

Kuchipudi, Mohiniattam làm say lòng người. Mỗi điệu múa này là một cách biểu đạt cảm 

xúc như yêu thương, ao ước, buồn đau… được thể hiện qua động tác và chuyển động của 

cơ thể, cánh tay, ngón tay, khuôn mặt, đôi mắt. 

Nói chung do có tính sáng tạo mạnh mẽ nên nền nghệ thuật và kiến trúc Ấn Độ từ xưa đã 

rất phát triển. Đến thời hiện đại, có nhiều nhà văn của Ấn Độ đã đoạt giải Nobel như 

Tagore. Còn trong lịch sử, nền văn học Ấn Độ ảnh hưởng nhiều bởi truyền thống văn 

chương Hindi. Văn học cổ Ấn Độ cũng có lịch sử lâu đời và được truyền miệng phổ biến 

trước khi hệ thống văn viết ra đời. Điều này cũng giống như lịch sử văn học của nhiều 

nước khác. 

Khả năng trí tuệ của người Ấn Độ 

Triết học Ấn Độ: Ðời sống, tôn giáo và nền triết học gồm nhiều triết hệ của tiểu lục địa 

Ấn Ðộ phô diễn một hỗn hợp phong phú và đầy kinh ngạc. Ðược phát triển từ hơn ba 

ngàn năm trước, chúng gồm các ý tưởng, các thực hành và các phong tục xã hội. Tại Ấn 

Độ, không có một tôn giáo thuần nhất, cũng chẳng có một nền triết học độc nhất; đúng 

hơn, với nhiều cách thức am hiểu và liên hệ với thế giới, triết học Ấn Ðộ cũng như Ấn 

giáo, là một kho tàng chứa đựng các ý tưởng được bảo lưu một cách rộng rãi, trong đó 

một số ý tưởng này cổ đại hơn một số ý tưởng khác tới cả ngàn năm. 

22 | P a g e 



Có thế nói, các tư tưởng tôn giáo và nghệ thuật… phần nào đó bắt nguồn từ tư tưởng triết 

học và cũng có thể coi chúng như là hệ thống tư tưởng triết học. Ấn Độ có lịch sử giao 

thương, giao lưu từ rất lâu nên nhiều người quan niệm Ấn Độ mang nhiều đặc điểm của 

giao lưu văn hóa Đông - Tây. Tôn giáo Ấn Độ ra đời từ sớm. Đạo Bàlamôn xuất hiện từ 

lâu. Sau đó nhiều thế kỉ là Phật giáo. Dù các nhà tư tưởng Phương Tây không theo đạo 

Phật nhưng họ vẫn khẳng định Đức Phật là một nhân vật lịch sử đã sáng tạo ra phật giáo 

và mang nhiều tư tưởng tiến bộ. Phật giáo sau đó rất thịnh hành ở nhiều nước phương 

Đông trong đó có Việt Nam. 

Ngoài ra kinh Veda hay nhiều phong tục tập quán hiện nay ở Ấn Độ minh họa thêm cho 

quá trình phát triển lâu dài của tư tưởng Ấn Độ. Nói chung thì đây là một vấn đề đa dạng 

và rất phức tạp. 

Về khoa học tự nhiên từ rất lâu, nền khoa học tự nhiên của người Ấn Độ đã phát triển. Về 

thiên văn và địa lí, người Ấn Độ đã biết làm lịch từ rất sớm. Thiên văn Ấn Độ bắt nguồn 

ngẫy nhiên từ môn chiêm tinh, họ duy tâm nên quan sát vũ trụ và các sao, từ đó sinh ra 

lịch. Các nhà thiên văn Ấn Độ cổ đại đã biết quả đát và mặt trăng đều hình cầu, biết được 

quỹ đạo của mặt trăng và tính được các kỳ trăng tròn, trăng khuyết. Họ tính được trực 

kính của mặt trăng, các ngày nhật thực, nguyệt thực,vị trí của các lưỡng cực.Họ biết được 

năm hành tinh: Thuỷ, Hoả, Mộc, Kim, Thổ. Họ còn biết được một số chòm sao và sự vận 

hành của một số vì sao chính. Về sau, Aryabhata (thế kỷ V) có giảng về nhật thực, nguyệt 

thực, hạ chí, đông chí, xuân phân, thu phân. Ông còn biết được Trái Đất tự quay quanh 

trục: “Thiên cầu đứng yên vì quả đất quay chung quanh trục của nó nên ta thấy các tinh 

tú mọc mỗi ngày mỗi đêm”. Điều đó cho thấy người Ấn Độ khá hiểu biết về thiên văn và 

ngày càng phát triển. Tác phẩm thiên văn cổ nhất của Ấn Độ được biết đến ngày nay là 

quyển Siddhantas (khoảng 425 TCN). 

Toán học của người Ấn Độ cũng phát triển từ sớm. Họ là người phát minh là hệ thống 

các con số gồm 10 chữ số, và quan trọng là họ phát minh ra số 0. Từ đó tất cả các giá trị 

23 | P a g e 



đều được diễn tả qua hệ số này. Trước kia người ta tưởng thành tựu này là của người 

Arập nhưng không phải. 

Về đại số: người Ấn Độ đã có ý niệm về số âm, đặt ra các quy tắc về hoán vị, tổ hợp, tính 

được căn bậc hai của số 2, họ còn sáng tạo nên các bài toán đố đại số rất hay… 

Về hình học, người Ấn Độ tính được số pi (π = 3,1416), tính được diện tích hình vuông, 

hình chữ nhật, tam giác, đa giác; biết được mối quan hệ các cạnh của tam giác vuông… 

Ngoài ra họ còn có nhiều thành tựu khác về vật lí và y dược… 

Trong thế giới hiện đại ngày nay, người Ấn Độ được biết đến trong nhiều lĩnh vực họ 

phát triển mạnh như công nghệ thông tin, công nghiệp nặng, công nghệ quốc phòng… Ấn 

Độ hiện nay cũng là một trong những nhà xưởng của thế giới. Họ cũng đặc biệt phát triển 

mạnh công nghệ thông tin, nhất là lĩnh vực phần mềm. Trong các tập đoàn lớn hiện nay 

như IBM hay Microsoft có rất nhiều nhân lực là người Ấn Độ. Việt Nam cũng hợp tác 

với Ấn Độ không chỉ về kinh tế mà còn về khoa học công nghệ. 

Với nhịp độ dân số phát triển nhanh như hiện nay, không lâu nữa Ấn Độ sẽ là quốc gia 

đông dân nhất thế giới, và họ sẽ là đất nước cung cấp nguồn nhân lực cho thế giới, nhất là 

khi dân số thế giới đang tăng chậm và có xu hướng già đi, ngay cả ở Trung Quốc. 

2.1.2 Doanh nhân Ấn Độ 

Thương mại của Ấn Độ phát triển từ khi nào? 

Có lẽ trong lịch sử của bất kì một quốc gia hay dân tộc nào, hoạt động thương mại luôn 

xuất hiện sớm nhất. Theo ý nghĩa của 7 ngày trong tuần, ngày thứ Tư theo lịch sử phương 

Tây là ngày của sao Thủy, nguyên tố đặc trưng là thủy ngân và Sao Thủy được coi là vị 

thần của Thương mại. Thương mại ra đời rất lâu trước khi có tiền tệ, ngay từ xã hội sơ 

khai của loài người nguyên thủy. 

Ở Ấn Độ cũng vậy. Hàng trăm năm trước công nguyên, con đường tơ lụa đã hình thành 

nối liền Đông - Tây và đi qua Ấn Độ. Lịch sử của con đường này cũng từ Trung Quốc và 

24 | P a g e 



Ấn Độ mà ra. Đây cũng là con đường mà từ đó giao lưu của Ấn Độ với các vùng khác 

cũng phát triển mạnh. Sau này khi con đường tơ lụa trên bộ mất đi, con đường tơ lụa trên 

biển hình thành và cũng đi qua Ấn Độ như là một mắt xích quan trọng. Ấn Độ là nơi có 

nhiều thương cảng lớn trong giai đoạn này hơn bất kì quốc gia nào kể cả Trung Quốc.Ấn 

Độ trở thành nơi trung gian giao lưu giữa Đông và Tây. 

Ngày nay Ấn Độ trở thành nền kinh tế lớn. Thương mại của Ấn Độ vẫn tiếp tục phát 

triển. Ấn Độ là một trong những thành viên đầu tiên của GATT trước kia và WTO sau 

này. Với dân số đông, Ấn Độ là thị trường có sức thu hút lớn, nhất là vài năm nữa khi nền 

kinh tế có nhiều bước tiến đáng kể. Ấn Độ là một đối tác thương mại quan trọng của rất 

nhiều nước, trong đó có cả Việt Nam. Nhiều bài báo hiện nay còn nói đến con đường tơ 

lụa trong thế giới hiện đại nối Ấn Độ và Trung Quốc. Liệu điều này có thể thành hiện 

thực. Chắc chắn quan hệ Việt Nam và Ấn Độ nhất là giao lưu thương mại sẽ phát triển 

mạnh khi mà cả hai nước cùng quan tâm đến nhau và khu vực ASEAN trong đó Việt 

Nam là thành viên trở thành một trung tâm mới của thế giới, là điểm chú ý đặc biệt trong 

chính sách hướng Đông của Ấn Độ. ASEAN hiện nay cũng là mối quan tâm của các 

nước trên thế giới. Hiện nay ASEAN và Ấn Độ đã kí kết hiệp định thương mại tự do. 

Hiệp định kí ngày 14-8-2009 tại Băng Cốc, Thái Lan. Với hiệp định này, giao lưu không 

chỉ thương mại mà rồi từ đó, sẽ phát triển mạnh ở các lĩnh vực khác. 

Con đường tơ lụa trên bộ 

25 | P a g e 



Con đường tơ lụa trên biển 

2.1.3 Tính cách người Ấn và doanh nhân Ấn Độ 

Có nhiều cách nhìn về tính cách của người Ấn, những nhà làm du lịch thì cho là người 

Ấn mến khách và cởi mở. Nhiều người không nghĩ thế, họ cho là người Ấn Độ hay tự ti 

và khó gần. Nhưng chắc chắn là có sự khác biệt so với người Việt Nam. 

Có rất nhiều điều thú vị được kể từ những người đã đến Ấn Độ. Nhiều người khi nói đến 

Ấn Độ họ nghĩ đến bẩn thỉu, nhếch nhác. Cũng có phần đúng.Ở những đô thị quá đông 

dân thì rác thải rất nhiều.Rất nhiều người Ấn Độ hiện nay còn sống ở mức nghèo khổ. 

Các thành phố luôn gắn với hình ảnh những khu ổ chuột. Nhưng cũng cùng đó là những 

con người giầu có sống hết sức xa hoa lộng lẫy. Ví dụ Antilla, căn nhà đắt nhất thế giới 

thuộc sở hữu của người giàu thứ 4 hành tinh, tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani. Căn nhà 

này có giá 2 tỷ $. Có người nói thế này: “Đối với người nước ngoài, người Ấn Độ vừa có 

26 | P a g e 



mặc cảm tự ty vừa tự tôn. Họ biết rất rõ bán đảo bao la của mình là một cái nôi văn hóa 

và học thuật của loài người. Cuộc đời của nhiều vĩ nhân nước họ là những bó đuốc soi 

đường cho hậu thế. Nền văn minh, triết lý và tôn giáo của họ là nền tảng của nhiều nền 

văn hóa lớn trên thế giới, kể cả của Âu Mỹ và Trung Quốc. Thế nhưng nước họ ngày nay 

thuộc loại lạc hậu nhất, đời sống dân chúng khốn khổ nhất. Họ có cái đau khổ của một 

nhà quí tộc khánh kiệt.” 

Nói chung nhiều người có thể có cảm giác chưa mấy hay về Ấn Độ, nhưng đa phần họ 

khi đến Ấn Độ và trở về đều thấy khâm phục những gì mà người Ấn Độ đã làm. Những 

công trình kiến trúc vĩ đại đến những nếp sống của dân cư thường này đều có nhiều khác 

biệt so với Việt Nam và khác xa những thứ họ biết về châu Âu và Mỹ. Ấn Độ có thể nói 

là một xứ sở mang nặng đầu óc tôn giáo. Như vậy người Ấn Độ vẫn rất tin vào tôn giáo 

và phong tục trong xã hội hiện đại. Điều này có thể các doanh nhân Việt Nam cần lưu ý. 

Một số doanh nhân nhận xét: Xuất phát từ một cấu trúc xã hội có tính đẳng cấp, người Ấn 

Độ rất khó thân cận. Lạ thay, đối với thú vật thì họ gần gũi mà đối với người thì họ xa 

cách. Hình như mỗi người Ấn Độ khi gặp người khác, việc đầu tiên là họ định nghĩa ai 

hơn ai, về đẳng cấp huyết thống ai ưu việt hơn ai. Ấn Độ là một xứ sở của sự phân biệt 

giai cấp. Người giàu có thì hợm hĩnh khinh người, người nghèo khổ thì yên phận chịu 

đựng. Những người là kỹ sư hay thương nhân, họ thuộc thành phần có học và có tiền, 

trong nội bộ xã hội, họ coi khinh người khác, đối với người nước ngoài đến thì họ e dè và 

phức tạp. 

Những người đã tiếp xúc với nhiền nền văn hóa trên thế giới, đi qua châu Âu và Mỹ 

nhiều, làm việc nhiều với người Phương Đông nhưng đến Ấn Độ vẫn thấy “khác lạ”. Đây 

là những gì đang xảy ra. 

Rõ ràng tính cách hay văn hóa kinh doanh của Ấn Độ bị ảnh hưởng nhiều bởi cộng đồng 

mà họ sống. Điều này là hiển nhiên. Mở rộng quan hệ với các doanh nhân Ấn Độ là điều 

các doanh nhân Việt Nam nên làm, vượt qua các trở ngại để làm ăn với họ. Ấn Độ có thể 

có nhiều mặt chưa tốt. Chính phủ liên bang của họ có khi chưa được đánh giá cao nhưng 

27 | P a g e 



phải nói rằng hệ thống doanh nghiệp tư nhân của họ rất mạnh. Con đường phát triển kinh 

tế của Ấn Độ giống như Nhật Bản và Đức. Họ rất chú trọng khoa học công nghệ. Họ 

không màu mè như Trung Quốc mà họ rất thực chất. Nếu so sánh với Trung Quốc thì 

doanh nghiệp Ấn ít phụ thuộc vào sự bảo trợ của nhà nước hơn các doanh nghiệp Trung 

Quốc, và vì thế họ sáng tạo hơn. Ấn Độ là nơi tiên phong sản xuất ra loại xe hơi giá 2.000 

đô la Mỹ, máy tính 35 đô la, các ca mổ tim chi phí cực thấp và một số phương pháp mới 

lạ trong việc quản trị nhằm tương tác nhiều hơn với khách hàng. 

Ấn Độ có rất nhiều tỉ phú. Hai mươi công ty của Ấn Độ bao gồm Bajaj Auto, Bharat 

Forge, Cipla, Ranbaxy, Tập đoàn Reliance, TCS, Tata Motors, Tata Steel, Wipro và 

Infosys đã được Tập đoàn Tư vấn Boston (BCG) liệt vào Danh sách 100 Công ty khổng 

lồ mới thách thức toàn cầu của năm 2008. Đây là những thành tích rất đáng nể của một 

đất nước có một mô hình phát triển khác biệt và mới mẻ. 

2.1.4 Sự khác biệt của doanh nhân Ấn Độ với thế giới 

Kì lạ là Ấn Độ tuy là nước nghèo nhưng những doanh nhân của họ lại rất giàu. Nếu tính 

những người giầu nhất châu Á thì chắc đa phần là người Ấn Độ mặc dù Ấn Độ hiện nay 

chưa có nền kinh tế quy mô như Nhật và Trung Quốc. Các tập đoàn tư nhân của Ấn Độ 

cũng nổi tiếng với các sản phẩm như ôtô, máy tính, sắt thép giá rẻ. Nếu như các tập đoàn 

công nghệ tránh xa Trung Quốc vì thói ăn cắp bản quyền và nạn làm hàng giả, hàng nhái. 

Chính phủ Trung Quốc dường như cổ vũ cho việc này, chính phủ Trung Quốc cũng “bắt 

chước” đủ thứ như công nghệ quốc phòng, vũ trụ… thì giới công nghệ lại thích Ấn Độ, 

nhất là công nghiệp phần mềm. Mặc dù Ấn Độ hiện nay còn ngheo hơn cả Trung Quốc 

nhưng tại sao họ lại không chơi “xấu” như vậy. 

28 | P a g e 



Ngôi nhà đắt nhất thế giới của tỉ phú Ấn Độ 

Ngay cả trong chính sách phát triển kinh tế của mình, chúng ta cũng thấy Ấn Độ có 

những cách khác. Chẳng hạn nhiều năm trước thế giới không đánh giá cao mô hình kinh 

tế của Ấn Độ, họ nói nhiều đến Trung Quốc nhưng ngày nay, xu hướng có thể chưa 

ngược lại 100% nhưng cũng đã có nhiều thay đổi. 

“Chúng ta suy nghĩ theo cách của người Anh nhưng hành động theo phương thức của 

người Ấn Độ” (giám đốc điều hành R. Gopalakrishnan của tập đoàn Tata Sons) 

Có rất nhiều người nước ngoài đến Ấn Độ, sau các cuộc trao đổi với các nhà quản lý Ấn 

Độ, họ đều nhận ra rằng các nhà quản lý này thật sự rất tài năng, có óc phân tích, rất 

thông minh và nhanh nhạy - và sau đó từ những trải nghiệm của mình, họ không thể chỉ 

ra tại sao người Ấn Độ không thể làm theo những gì được đưa ra trong các bản phân tích. 

Bốn khả năng kinh doanh khác biệt của người Ấn Độ 

Có sự gắn kết tổng thể với nhân viên 

Nguồn lực con người được xem như một dạng tài sản cần được phát triển, không phải là 

chi phí cần phải giảm; như là nguồn của các ý tưởng sáng tạo và các giải pháp thiết thực; 

và lãnh đạo doanh nghiệp ở tầm riêng của họ. 

Khả năng tùy biến và thích nghi 

29 | P a g e 



Trong một môi trường phức tạp và bất ổn với ít nguồn lực và nhiều tham nhũng, những 

nhà điều hành doanh nghiệp cần phải học cách dựa vào trí thông minh để vượt qua vô số 

các rào cản mà họ phải đối đầu. Đôi khi trong các cuộc đối thoại tiếng Anh, thuật ngữ 

tiếng Hindi jugaad được sử dụng để miêu tả tư duy này. 

Đưa ra những lời đề nghị sáng tạo và giá trị 

Dù kinh doanh trong nền văn hóa cổ xưa, những nhà lãnh đạo doanh nghiệp Ấn Độ đều 

có thể sáng tạo ra những sản phẩm hoàn toàn mới và khái niệm dịch vụ để thỏa mãn nhu 

cầu ngày càng tăng của khách hàng với chi phí tiết kiệm tối đa. 

Mở rộng nhiệm vụ và mục tiêu 

Bên cạnh việc thỏa mãn nhu cầu của những bên có liên quan - công việc phải làm của tất 

cả các CEO - các doanh nghiệp Ấn Độ mở rộng hơn mục tiêu xã hội của mình. Họ tự hào 

về thành công của công ty - và cũng tự hào trên các khía cạnh như sự thịnh vượng gia 

đình, tiến bộ tôn giáo, và phục hưng đất nước. 

Các lãnh đạo doanh nghiệp người Ấn Độ tập trung hơn vào mục đích xã hội và các nhiệm 

vụ lớn lao, và hiện thực hóa các mục tiêu này nhờ tập trung hơn vào việc vượt qua vô số 

các rào cản bằng các giải pháp sáng tạo và một lực lượng lao động đã được chuẩn bị 

trước đầy nhiệt tình. 

2.2 Nền kinh tế Ấn Độ 

Với Ấn Độ, một quốc gia có tới 5.000 năm lịch sử, và nhất là khi người Việt Nam còn 

biết quá ít về Ấn Độ thì việc xem về lịch sử kinh tế của họ có lẽ là không thừa. Nếu nói 

đền một nền kinh tế của một quốc gia hiện nay thì người ta có lẽ chỉ chú ý đến hiện tại. 

Các nhà làm kinh doanh luôn là những người rất thực tế và họ ít khi để ý đến quá khứ vì 

những thứ đã qua ít còn ảnh hưởng gì đến thực tại. Nhưng có lẽ sẽ thú vị nếu chúng ta 

tìm hiểu một nền kinh tế trong lịch sử trước, và xem nó phát triển và hiện nay định hình 

như thế nào. 

30 | P a g e 



Sau đây sẽ mô tả nền kinh tế Ấn Độ từ lịch sử đến hiện đại theo một quá trình. Nhưng 

phần kinh tế Ấn Độ hiện nay, đương nhiên sẽ được mô tả kỹ nhất. 

Lịch sử kinh tế Ấn Độ có thể chia ra thành 3 kỷ nguyên, bắt đầu bằng thời kỳ tiền thuộc 

địa kéo dài đến thế kỷ XVII. Thời kỳ thuộc địa của Anh quốc bắt đầu từ thế kỷ XVII, kết 

thúc bằng mốc Ấn Độ giành được độc lập từ Anh quốc năm 1947. Thời kỳ thứ 3 kéo dài 

từ năm 1947 cho đến nay. 

2.2.1 Thời kỳ cổ đại đến khi bị Anh xâm chiếm làm thuộc địa 

Các công dân của nền văn minh lưu vực sông Ấn Độ, một khu vực định cư đô thị vượt 

trội và lâu dài đã phát triển thịnh vượng giữa năm 2800 trước Công nguyên và năm 1800 

Công nguyên, sống bằng nghề canh nông, thuần hóa động vật, sử dụng cân và đơn vị đo 

lường thống nhất, chế tạo công cụ và vũ khí và trao đổi mậu dịch với các thành phố khác. 

Các dãy phố quy hoạch hoàn chỉnh, hệ thống cấp thoát nước đã cho thấy kiến thức của họ 

trong việc quy hoạch đô thị, bao gồm các hệ thống vệ sinh đô thị đầu tiên của thế giới và 

sự hiện diện của một hình thức chính quyền đô thị. 

(Đồng tiền xu bằng bạc trong thời kỳ trị vì của vua Gupta Kumara Gupta I (414–55 AD) 

Cuộc điều tra dân số năm 1872 cho thấy 99,3% dân số tạo thành nước Ấn Độ ngày nay 

đã sống trong các ngôi làng, những người có kinh tế phần lớn là cô lập và tự cung tự cấp 

với nghề nông là chủ yếu. Các chế độ đẳng cấp và gia đình tứ đại đồng đường đã đóng 

một vai trò ảnh hưởng trong việc định hình các hoạt động kinh tế. Chế độ đẳng cấp thực 

hiện chức năng rất giống với phường hội Châu Âu, đảm bảo sự phân chia lao động, cung 

cấp việc đào tạo huấn luyện những người học việc, cho phép những người người sản xuất 

đạt được một sự chuyên môn hóa hẹp. 

31 | P a g e 



Sự du nhập của người nước ngoài và sự suy yếu trong lễ nghi truyền thông làm tầng lớp 

Hindu mất đi đặc quyền xã hội, do đó, ngoại thương Ấn Độ phần lớn nằm trong tay người 

nước ngoài và người Hồi giáo. Các mặt hàng dệt như vải muxơlin, vải in hoa, khăn 

choàng, và các sản phẩm nông nghiệp như tiêu, quế, thuốc phiện và cây chàm đã được 

xuất khẩu sang Châu Âu, Trung Đông và Đông Nam Phi để đổi lấy vàng và bạc. 

Một ước tính cho thấy thu nhập của Đế quốc Môgôn của Akbar Đại đế năm 1600 với 

mức 17,5 triệu bảng Anh, tương phản với tổng thu nhập của Anh năm 1800, với tổng số 

16 triệu bảng. Trước khi người Anh đến xâm lược, Ấn Độ là một nền kinh tế phần lớn là 

nông nghiệp truyền thống với một bộ phận chủ yếu sống phụ thuộc vào công nghệ 

nguyên thủy. Ngành nông nghiệp đã tồn tại cùng với một hệ thống thương mại, chế tạo 

và tín dụng phát triển một cách mạnh mẽ. Sau khi Môgôn sụp đổ và sự nổi lên của Đế 

quốc Maratha, nền kinh tế Ấn Độ đã rơi vào thời kỳ bất ổn chính trị do các cuộc chiến 

tranh can thiệp và các cuộc xung đột. 

2.2.2 Thời kỳ thuộc địa 

Sự cai trị thực dân đã mang đến một thay đổi lớn trong môi trường thuế má từ thuế thu 

nhập sang thuế tài sản đã dẫn đến một sự bần cùng hóa hàng loạt và cảnh cơ cực của đại 

đa số nông dân. Nó cũng tạo ra một hoàn cảnh chế độ mà trên giấy tờ là đảm bảo quyền 

sở hữu giữa những người thực dân, khuyến khích tự do thương mại và tạo ra một đơn vị 

tiền tệ thống nhất với tỷ giá hối đoái cố định, hệ thống cân đong đo đếm tiêu chuẩn hóa, 

các thị trường vốn, cũng như hệ thống đường sắt và điện báo phát triển, một dịch vụ dân 

sự với mục tiêu độc lập khỏi sự can thiệp chính trị và một hệ thống thông luật, hệ thống 

pháp lý adversarial. Sự thực dân hóa của Anh đối với Ấn Độ trùng hợp với các thay đổi 

lớn trong nền kinh tế thế giới – công cuộc công nghiệp hóa và một sự tăng trưởng đáng 

kể trong sản xuất và thương mại. Tuy nhiên, cuối thời kỳ cai trị thực dân, Ấn Độ đã thừa 

hưởng một nền kinh tế thuộc loại một trong những nước nghèo nhất thế giới đang phát 

triển, với sự phát triển công nghiệp trì trệ, ngành nông nghiệp không thể nuôi nổi dân số 

đang tăng trưởng, có tuổi thọ và tỷ lệ biết chữ thuộc loại thấp nhất thế giới. 

32 | P a g e 



Một ước tính của nhà sử học Angus Maddison thuộc Đại học Cambridge cho thấy rằng tỷ 

lệ thu nhập của Ấn Độ trong tổng thu nhập của thế giới giảm từ mức 22,6% năm 1700 

xuống còn 3,8% năm 1952. Trong khi các nhà lãnh đạo Ấn Độ trong quá trình đấu tranh 

giành độc lập và những nhà nhà lịch sử kinh tế dân tộc chủ nghĩa cánh tả đã đổ lỗi chế độ 

thực dân cho tình trạng ảm đạm của nền kinh tế Ấn Độ do hậu quả của chế độ thực dân, 

một quan điểm kinh tế vĩ mô khái quát hơn về Ấn Độ trong thời kỳ này cho thấy có các 

lĩnh vực tăng trưởng và giảm sút, dẫn đến sự thay đổi mang lại bởi chế độ thực dân và bởi 

một thế giới đang đi về hướng công nghiệp hóa và hội nhập kinh tế. 

Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người theo giá cố định của Ấn Độ 1950 – 2005 

được tóm tắt qua biểu đồ dưới đây. 

10 

8 

6 

4 

2 

0 

-2 

-4 

-6 

4.94 

-0.09 

-0.5 

-0.33 

1951 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 

2.2.3 Thời kỳ sau khi độc lập 

-3.67 

Nguồn số liệu: Penn World Tables 

Chính sách kinh tế của Ấn Độ từ khi độc lập chịu ảnh hưởng của kinh nghiệm thời kỳ 

thực dân (bị các nhà lãnh đạo Ấn Độ coi là có tính bóc lột) và chịu ảnh hưởng của 

7.31 

4.67 

3.28 

2.53 

6.23 

2.69 

7.6 

33 | P a g e 



phương hướng các nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa xã hội Fabia. Chính sách có thiên hướng 

theo chủ nghĩa bảo hộ, nhấn mạnh thay thế nhập khẩu, công nghiệp hóa, sự can thiệp của 

nhà nước vào các thị trường lao động và tài chính, khu vực công lớn, cơ chế điều tiết hoạt 

động kinh doanh và kế hoạch hóa tập trung. Jawaharlal Nehru, thủ tướng đầu tiên của Ấn 

Độ, cùng với nhà thống kê Prasanta Chandra Mahalanobis, và tiếp theo là Indira Gandhi 

đã thiết kế và giám sát chính sách kinh tế. Họ hy vọng thu được kết quả thuận lợi từ chiến 

lược này vì nó kết hợp cả khu vực tư nhân lẫn công cộng và vì chiến lược này dựa trên sự 

can thiệp trực tiếp và gián tiếp của nhà nước hơn là hệ thống chỉ huy tập trung cực đoan 

theo kiểu Liên Xô. 

Do tốc độ tăng trưởng bình quân từ năm 1947–1980 thấp so với tốc độ tăng trưởng của 

các nước Nam Á khác, đặc biệt là "Các con hổ Đông Á", nên người ta đã dùng cụm từ "tỷ 

lệ tăng trưởng Hindu" để bêu giếu Ấn Độ. Sau năm 1980, có hai cuộc cải cách kinh tế tạo 

ra sự tăng tốc tăng trưởng kinh tế cho Ấn Độ. Các biện pháp ủng hộ kinh doanh năm 

1980, do Rajiv Gandhi khởi xướng, đã xóa bỏ các hạn chế mở rộng công suất từ thời kỳ 

trước, xóa bỏ kiểm soát giá và giảm các loại thuế doanh nghiệp. Chính sách tự do hóa 

kinh tế năm 1991, được thủ tướng Ấn Độ lúc đó là P. V. Narasimha Rao và bộ trưởng tài 

chính của ông là Manmohan Singh khởi xướng phản ứng lại cuộc khủng hoảng cán cân 

thanh toán, đã thủ tiêu chế độ giấy phép Raj (cấp giấy phép nhập khẩu, công nghiệp và 

đầu tư) và đã chấm dứt nhiều sự độc quyền của khu vực công, cho phép phê duyệt tự 

động đầu tư trực tiếp nước ngoài trong nhiều lĩnh vực. Kể từ đó, phương hướng tự do hóa 

chung vẫn được giữ, bất kể chính đảng nào cầm quyền, mặc dù không có đảng nào là 

không cố tiến hành các cuộc vận động hành lang đầy quyền lực như các nghiệp đoàn và 

nông dân, hay các vấn đề có khả năng tranh cãi như đổi mới các luật lao động và giảm trợ 

cấp nông nghiệp. 

Nói chung, từ những năm 40 đến những năm 80, GDP Ấn Độ tăng trung bình 3,5%. 

34 | P a g e 



2.2.4 Thời kỳ sau 1991 

Ấn Độ đã nổi lên như là một trong những nền kinh tế thịnh vượng nhất trong thế giới 

đang phát triển. Trong thời kỳ này, nền kinh tế đã tăng trưởng ổn định, chỉ có một vài đợt 

giảm sút lớn. Sự tăng trưởng này đã đi cùng với sự gia tăng tuổi thọ, tỷ lệ biết chữ và an 

ninh lương thực. Ấn Độ áp dụng mô hình kinh tế mới mở cửa và dựa nhiều hơn vào dịch 

vụ và tri thức để phát triển công nghệ thông tin. 

Tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ đạt trung bình trên 6%/năm. Trong những năm gần đây, 

Ấn Độ luôn có tốc độ tăng trưởng cao, bình quân hàng năm trên 8%; riêng năm 2006 đạt 

khoảng 9%; dự trữ ngoại tệ đạt 180 tỷ USD. Năm 2008 là hơn 300 tỷ USD. Tổng GDP 

năm 2006 đạt 852 tỷ USD (theo World Bank), thu nhập bình quân đầu người năm 2006 

khoảng 780 USD. Tính theo PPP thì con số này còn cao hơn nhiều. 

Hiện nay, Ấn Độ là thành viên nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS. Theo các chuyên 

gia kinh tế thế giới, với quy mô dân số lớn và trẻ của Ấn Độ, cùng với nền kinh tế phát 

triển liên tục ở mức độ cao, đặc biệt những thành công của Ấn Độ hiện nay như khoa học 

công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, trong tương lai không xa, Ấn Độ sẽ là nền kinh tế 

chủ lực của thế giới, vượt qua cả Nhật và Đức. Khi đó quyền lực và tiếng nói của Ấn Độ 

sẽ trở nên rất có sức nặng, và vai trò của nhiều nước lớn hiện nay sẽ có nhiều biến đổi. 

Mumbai - Thành phố lớn nhất Ấn Độ 

35 | P a g e 



Mọi thành công đều chủ yếu từ yếu tố con người mà ra. Hãy cùng anh Phan Bảo Lâm so 

sánh tương đối thú vị về Ấn Độ, Việt Nam và Trung Quốc để thấy những điều thú vị (đây 

là nhận xét phản hồi bài báo: “Cơ hội xuất khẩu vào Ấn Độ” trên vneconomy ngày 

24/12/2010) : 

“Cơ cấu kinh tế của Ấn độ cũng không khác mấy so với Trung Quốc nhưng đường hướng 

phát triển kinh tế của họ khác hẳn Trung Quốc.” 

“Cách của Trung Quốc là tập trung phát triển dọc theo ven biển, dựa vào các hải cảng 

để thuận tiện giao thương, lấy thặng dư kinh tế của khu vực này bù vào sự yếu kém của 

khu vực khác nên kinh tế Trung Quốc phát triển rất nhanh về mặt tổng giá trị nhưng chia 

cho dân số thì vẫn thấp.” 

“Cách của Ấn độ là phát triển cân đối về mọi mặt để tạo nền tảng vững chắc trước khi đi 

vào giai đoạn tăng tốc. Kể từ cuộc "cách mạng xanh" cải tổ toàn bộ cơ cấu nông nghiệp 

do cố Thủ tướng Indira Ghandi chủ xướng tới khoảng 5 năm trước thì tốc độ tăng trưởng 

của Ấn độ là khá chậm nhưng đồng đều về mọi mặt, đặc biệt là vấn đề giá trị gia tăng và 

làm chủ công nghệ.” 

Trong 5 năm trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của Ấn độ tuy kém Trung Quốc về tỷ lệ % 

nhưng tốc độ tăng trưởng GDP lại vượt hẳn Trung Quốc. Trung Quốc áp đảo thế giới về 

xuất khẩu còn Ấn độ lại chủ trương lấy tiêu thụ nội địa làm nền tảng trước khi vươn ra 

thế giới. Đường lối tăng trưởng GDP của Trung Quốc tương tự "4 con hổ châu Á" trước 

đây (gồm Hàn Quốc, Singapo, Hồng Kông và Đài loan), tức là dựa vào xuất khẩu trước 

để tạo vốn mà làm chủ công nghệ, nhưng những nước này có quy mô dân số rất nhỏ so 

với Trung Quốc nên họ "đi" nhanh hơn. 

Đường lối của Ấn độ là theo con đường của Nhật và Đức, chậm nhưng chắc, lấy nền 

tảng công nghệ làm sức mạnh (chứ không phải là lấy năng lực sản xuất làm sức mạnh 

như Trung Quốc). 7-8 năm trước các chuyên gia kinh tế thế giới còn bình luận khá bi 

quan về kinh tế Ấn độ khi so với Trung Quốc cho đến khi họ hạ thủy chiếc tàu ngầm chạy 

bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên thì người ta mới vỡ lẽ ra, "à, thì ra thế". 

36 | P a g e 



Trung Quốc phát triển công nghiệp vũ trụ, Ấn độ phát triển công nghiệp hạt nhân. Trung 

Quốc "đói" năng lượng còn Ấn độ thì không. Thành tích của công nghiệp vũ trụ Trung 

Quốc là rất ấn tượng khi tự đưa được người vào không gian nhưng ứng dụng kinh tế của 

nó thì chưa có điều kiện kiểm chứng. 

Thành tích của công nghiệp hạt nhân Ấn độ cũng ấn tượng không kém khi cứ vài năm họ 

lại cho "nổ bom" để thử nghiệm (chứ không phải để đe dọa người ta vào những thời điểm 

nhạy cảm như Triều Tiên), ứng dụng của công nghiệp hạt nhân là muôn hình vạn trạng, 

từ năng lượng, nông nghiệp, y tế đến vật liệu nano (thay đổi cấu trúc nguyên tử của vật 

chất nhằm tạo ra những vật chất không có trong tự nhiên nhưng đáp ứng các đòi hỏi của 

khoa học như tạo ra loại pin có kích thước nhỏ nhưng khả năng tích điện cao, vật liệu 

siêu dẫn hay làm ra... vàng nhân tạo cũng từ công nghệ này tuy nhiên đây vẫn còn là 

công nghệ của tương lai). 

Buồn cười là giải Field do Ấn độ lập ra nhưng chưa có người Ấn nào đoạt giải trong khi 

Việt Nam lại có một người là GS. Ngô Bảo Châu. Trong những năm gần đây, tốc độ tăng 

GDP của Ấn độ khá ấn tượng, bỏ xa Trung Quốc khoảng vài nghìn đô tính theo đầu 

người nhưng lại rất âm thầm và lặng lẽ chứ không "đình đám" như Trung Quốc. 

Điều này làm nhiều chuyên gia kinh tế thế giới phải tự đặt câu hỏi, với quy mô dân số 

nhất nhì thế giới của hai nước này, ai đang đi đúng hướng? 

Giữa hai hướng đi ấy, liệu chủ trương "xuất khẩu kiếm ngoại tệ bằng mọi giá" mà bỏ qua 

vấn đề làm chủ công nghệ của Việt Nam (tức là không theo hướng nào) là đúng? 

Khái quát chung lại: Kinh tế Ấn Độ 

Đơn vị tiền tệ: Rupee Ấn Độ 1 INR = 100 paise 

- Năm tài chính 1 tháng 4 - 31 tháng 3 

- Các tổ chức thương mại tham gia WTO, SAFTA (Thương mại Tự do Nam Á) 

- Các chỉ số thống kê: 

37 | P a g e 



o GDP 4,042 tỷ USD (ước 2006) ( thứ 12 thế giới xét theo giá trị danh 

nghĩa, thứ 4 xét theo PPP 

o Tốc độ tăng trưởng 9,0% (2005/2006) 

o GDP bình quân đầu người 820 USD (danh nghĩa), 3.700 USD (PPP) 

o GDP theo khu vực nông nghiệp (19,9%), công nghiệp (19,3%), dịch vụ 

(60,7%) (ước 2006) 

o Tỷ lệ lạm phát (CPI) 5,3% (2006) 

o Tỷ lệ phần trăm dân số dưới ngưỡng nghèo 25% (ước 2002) 

o Lực lượng lao động 509,3 triệu người (ước 2006) 

o Lực lượng lao động theo khu vực kinh tế nông nghiệp (60%), công nghiệp 

(12%), dịch vụ (28%) 

o Tỷ lệ thất nghiệp 7,8% (ước 2006) 

- Các ngành kinh tế chính: dệt, hóa chất, chế biến thực phẩm, thép, thiết bị vận tải, 

xi măng, khai mỏ, hóa dầu, cơ khí, phần mềm 

- Kinh tế đối ngoại 

o Xuất khẩu: 112 tỷ USD (ước 2006) 

o Các mặt hàng xuất khẩu chính: hàng dệt, đá quý, đồ trang sức, máy móc, 

hóa chất, đồ da 

o Các đối tác chính: Mỹ 18%, Trung Quốc 8,9%, UAE 8,4%, Anh 4,7%, 

Hong Kong 4,2% (2005) 

o Nhập khẩu: 187,9 tỷ USD f.o.b (ước 2006) 

o Các mặt hàng nhập khẩu chính: Dầu thô, máy móc, đá quý, phân bón, 

hóa chất 

o Các đối tác chính: Trung Quốc 7,2%, Mỹ 6,4%, Bỉ 5,1%, Singapore 

- Tài chính công 

4,7%, Áo 4,2%, Đức 4,2%, Anh 4,1% (2005) 

o Nợ công: 132,1 tỷ USD (ước 2006) 

o Thu ngân sách: 109,4 tỷ USD (ước 2006) 

38 | P a g e 



o Chi ngân sách: 143,8 tỷ USD bao gồm chi đầu tư 15 tỷ USD (ước 

2006) 

o Viện trợ kinh tế: nhận 2,9 tỷ USD (năm tài chính 1998/1999) 

Với sự phát triển mạnh mẽ, người dân Ấn Độ trong tương lai sẽ xây dựng một đất nước 

vững mạnh như những gì họ đã làm trong lịch sử. Nhiều dự báo đầy triển vọng cho nền 

kinh tế Ấn Độ. Chẳng hạn, Tập đoàn Citigroup (Mỹ) cho hay Ấn Độ có thể sẽ vượt Mỹ 

và Trung Quốc, trở thành nền kinh tế lớn nhất vào năm 2050. Đến năm 2050, GDP của 

Ấn Độ dự kiến đạt 85.970 tỷ USD. Báo cáo cũng cho rằng trước năm 2015, Ấn Độ sẽ 

thay thế Nhật Bản để trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới. Đằng sau số liệu GDP, báo 

cáo của Citigroup cũng nhận xét dân số và tỷ lệ tiết kiệm cao sẽ là ưu thế đem lại tăng 

trưởng cho Ấn Độ. 

Người ta có thể dự đoán rất nhiều như thế theo tình hình hiện nay. Mấy năm trước chắc 

không nhiều người quan tâm nhiều đến Ấn Độ mà có lẽ chỉ chú ý chạy theo Trung Quốc. 

Tình hình có nhiều thay đổi thì lại có nhiều dự báo thay đổi theo. Đúng là một sự chạy 

theo thực tế nhưng chắc chắn một điều, hiện tại Ấn Độ vẫn là một nước lớn và có thị 

trường rất rộng. Nền kinh tế sẽ còn tăng trưởng cao nhiều năm nữa nên việc nhanh chóng 

củng cố quan hệ và nhất là quan hệ kinh doanh đối với Ấn Độ là việc Việt Nam nên làm 

ngay. 

2.3 Quan hệ bang giao Việt Nam - Ấn Độ 

Việt Nam hiện nay là một quốc gia có diện tích trung bình, nằm ở trung tâm của khu vực, 

có cả những tuyến đường bộ, đường biển, đường không chiến lược. Nước Việt Nam hiện 

nay cũng là sự hợp nhất của nhiều quốc gia, nhiều nền văn hóa hợp thành. Quá trình này 

là một quá trình lịch sử lâu dài hàng trăm năm mở cõi của tiền nhân người Việt. 

2.3.1 Từ trong lịch sử 

Nếu chỉ xét với người Việt, giai đoạn lịch sử trước khi mở rộng đất nước từ các Vương 

quốc Phù Nam, Chân Lạp thì có lẽ ít có ảnh hưởng từ Ấn Độ. Nếu có thì chỉ là Phật giáo. 

39 | P a g e 



Phật Giáo được truyền đến Việt Nam cách nay khoảng 2000 năm, do nhà sư người Ấn 

Độ là Marajivaca (Ma Ha Kỳ Vực) truyền bá đạo Phật vào Việt Nam năm 188 trước 

Công Nguyên. Có nhiều bằng chứng cho thấy Phật giáo du nhập vào Việt Nam tại thời 

điểm trước sau công lịch xê dịch một, hai thế kỉ. Việt Nam có thể được coi là xứ sở tiếp 

nhận Phật giáo sớm hơn, là nguồn cung cấp tu sĩ và kinh sách đầu tiên cho Trung Quốc, 

nhưng Việt Nam lại chịu một sự truyền giáo ngược khi các văn bản kinh sách bằng tiếng 

Hán được truyền vào từ Trung Quốc. Như vậy, Việt Nam mọi mặt vẫn bị ảnh hưởng từ 

Trung Quốc rất nhiều, nhất là qua thời gian dài nô lệ, nên giao lưu văn hóa với Ấn Độ 

của người Việt là ít. 

Nói chung lịch sử mở cõi của người Việt trải qua không dưới 700 năm là một quá trình 

lâu dài và phức tạp. Người Việt ít giao lưu văn hóa với người Ấn Độ nhưng trong quá 

trình mở cõi, người Việt đã hợp nhất lãnh thổ của các vương quốc Chămpa, Chân Lạp để 

40 | P a g e 



hợp thành nhà nước Việt Nam như hiện nay. Lãnh thổ của Chămpa và Chân Lạp tương 

ứng với phần từ miền Trung tới Đồng bằng sông Cửu Long trên dải đất hình chữ S. 

Chămpa và Chân Lạp lại là những quốc gia ảnh hưởng nhiều bởi văn hóa Ấn Độ. Vương 

quốc Chân Lạp chẳng hạn, trước đó là Vương quốc Phù Nam. Ngay cả chữ viết của 

người Phù Nam cũng được coi là có nguồn gốc Ấn Độ. Mà không đâu xa, những di chỉ 

văn hóa mà ngày nay chúng ta tìm thấy như các tháp Chăm, các di tích văn hóa Óc Eo… 

đều có thể thấy là mang nặng ảnh hưởng của Ấn Độ. Và vì thế, người Việt dần tiếp xúc 

ngày một nhiều hơn với các giá trị văn hóa như thế thì việc ít nhiều chịu ảnh hưởng bởi 

văn hóa Ấn Độ là việc có thể. 

Các vương quốc Chiêm Thành (Chăm) và Phù Nam thế kỷ I đến VII 

Như vậy việc người Việt giao lưu văn hóa và chịu ảnh hưởng của Văn hóa Ấn là việc có 

thật trong lịch sử. Ngày nay, vấn đề chủ quyền đã khác, cùng với sự kiên cường và không 

chịu khuất phục của người Việt thì ảnh hưởng của các đất nước khác lên đất nước chúng 

ta là có nhưng không nhiều. Ngay cả Trung quốc, Ấn Độ, thậm chí cả ảnh hưởng của 

Pháp, Mỹ cũng không còn. Nhưng lịch sử đã xảy ra như thế và đã có một thời kì chúng ta 

tiếp nhận một số giá trị văn hóa nước ngoài. Điều này không có gì là lạ nhất là khi chúng 

ta ở một vị trí địa lý như vậy. 

41 | P a g e 



Tháp Chăm Thánh địa Mỹ Sơn-di sản văn hóa thế giới (ChămPa) 

(Thánh địa Mỹ Sơn là trung tâm tế lễ, là nơi giao nối giữa con người và thần linh của 

vương quốc Chiêm Thành xưa, giống như vai trò lễ đài của quốc gia. Đây là công trình 

duy nhất ở Đông Nam Á mang ảnh hưởng cuả Ấn Độ về vấn đề vấn đề này. Vì vậy công 

trình này được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ rất sớm, biểu đạt quá 

trình giao lưu văn hóa lâu dài.) 

Ngoài ra còn phải nói đến giao lưu thương mại giữa Việt Nam và Ấn Độ trong lịch sử. 

Con đường tơ lụa trên biển cũng đi qua Việt Nam và Hội An - ngày nay là một di sản thế 

giới là minh chứng. Hầu như các quốc gia Đông Nam Á khác ngoài Việt Nam thì đều 

chịu ảnh hưởng từ Ấn Độ. Việt Nam giống như con đê ngăn lại dòng thác văn hóa Tầu. 

Nhưng người Việt cũng thiệt hại nhiều. 

Tóm lại, miền Bắc Việt Nam trước kia chịu ảnh hưởng nhiều từ Trung Quốc, còn các 

quốc gia cổ ở miền Nam và Nam Trung Bộ thì chịu ảnh hưởng nhiều từ Ấn Độ. Sau này 

nước Việt Nam lại bị tác động nhiều bởi văn hóa châu Âu như Nga, Pháp, Mỹ. Nhưng 

nước Việt Nam này nay là một quốc gia độc lập. Trong bối cảnh đó Việt Nam vẫn chú 

trọng và ngày càng mạnh quan hệ với Ấn Độ. 

42 | P a g e 



2.3.2 Thời kì sau 1945 tới nay (2011) 

Như đã từng nói, quan hệ Ấn Độ - Việt Nam trước đây trong lịch sử cũng như hiện nay, 

mang tính bổ sung và hợp tác nhiều hơn. Quan hệ văn hóa hai nước mang tính dung hòa, 

khác hẳn cái cách Việt Nam giao lưu văn hóa với Trung quốc. Thời kỳ xung quanh năm 

1945, hai nước Việt Nam và Ấn Độ, một nước thì vừa độc lập tạm thời, một nước đang 

còn đấu tranh. Nhưng trước đó thì luôn ủng hộ nhau trong bối cảnh cả hai nước đều bị 

xâm chiếm như vậy. Ấn Độ tích cực ủng hộ Việt Nam trong các cuộc kháng chiến giành 

độc lập trước đây, trong công cuộc tái thiết đất nước cũng như trong sự nghiệp đổi mới và 

phát triển kinh tế sau này. 

Năm 1954, Ấn Độ mở Tổng Lãnh sự quán tại Hà Nội. Năm 1956, Việt Nam lập Tổng 

lãnh sự quán tại Niu Đê-li. Ngày 07/01/1972, hai nước nâng quan hệ lên cấp Đại sứ. 

Quan hệ chính trị 

Trong thời kỳ hiện đại, mối quan hệ giữa hai dân tộc đã được hai vị lãnh đạo tiền bối kiệt 

xuất của hai nước là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng J. Nehru tạo dựng nền móng, 

các thế hệ lãnh đạo kế tiếp và nhân dân hai nước dày công vun đắp. 

Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói về mối quan hệ Việt Nam - Ấn Độ nhân chuyến 

thăm Ấn Độ của Người vào năm 1980 là “một mối quan hệ trong sáng như bầu trời 

không một gợn mây”. 

Tổng Bí thư Lê Duẩn thăm Ấn Độ năm 1984, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh thăm năm 

1989, Tổng Bí thư Đỗ Mười thăm năm 1992, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh thăm năm 

2003; Chủ tịch nước Trần Đức Lương thăm Ấn Độ năm 1999; Thủ tướng Phạm Văn 

Đồng thăm Ấn Độ các năm 1955, 1978, 1980 và 1983, Thủ tướng Võ Văn Kiệt thăm năm 

1997; Chủ tịch Quốc hội Việt Nam thăm năm 1994. Năm 2007, Thủ tướng Chính phủ 

Nguyễn Tấn Dũng cũng thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước tới Ấn Độ. 

Tổng thống Ấn Độ R.Venkatraman thăm Việt Nam năm 1991, Phó Tổng thống 

K.R.Narayanan thăm năm 1993, Thủ tướng R.Gandhi thăm Việt Nam các năm 1985 và 

43 | P a g e 



1988, Thủ tướng P.V. Narasimha Rao thăm năm 1994, Thủ tướng Ấn Độ A.B. Vajpayee 

thăm năm 2001, và chuyến thăm Việt Nam tháng 3-2007 của Chủ tịch Quốc hội 

S.Chatterjee. Tổng thống Ấn Độ Pratibha Devisingh Patil thăm Việt Nam năm 2008. Và 

nhiều cuộc gặp gỡ của các nhà lãnh đạo hai nước ở các diễn đàn quốc tế khác như Liên 

hiệp quốc, Phong trào Không liên kết, hợp tác Nam-Nam, ASEM, APEC, các cơ chế hợp 

tác của ASEAN như ARF, Cấp cao Đông Á và hợp tác sông Hằng - sông Mê-kông… 

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đón tiếp Tổng thống Pratibha Devisingh Patil (2008) 

Từ năm 2003, hai nước đã thành lập cơ chế đối thoại chính trị thường niên giữa Bộ Ngoại 

giao hai nước. Cơ chế này đã trở thành một kênh trao đổi thường xuyên và có hiệu quả 

giữa hai nước về các vấn đề chính trị quốc tế và khu vực hai bên cùng quan tâm. 

Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư 

Tháng 12/1982, Uỷ ban Hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế, thương mại và Khoa học kỹ thuật 

đã được thành lập và chính thức đi vào hoạt động. Đến nay, hai bên đã tổ chức được 13 

kỳ họp luân phiên giữa New Delhi và Hà Nội. Uỷ ban Hỗn hợp là một trong những cơ 

chế quan trọng và hữu hiệu, giúp thúc đẩy quan hệ giữa hai nước trong các lĩnh vực kinh 

tế, thương mại, đầu tư, tín dụng, ngân hàng, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, văn 

hoá, giao thông vận tải, nông nghiệp, công nghiệp, thuỷ sản, bưu chính viễn thông… 

Về thương mại: Kim ngạch buôn bán hai chiều Việt Nam - Ấn Độ tăng lên rõ rệt, từ mức 

khởi điểm khoảng 50 triệu USD vào giữa thập kỷ 1980 lên trên 1 tỷ USD năm 2006. Kim 

44 | P a g e 



ngạch thương mại giữa hai nước có tốc độ tăng trưởng khá cao, ở mức trung bình 20% 

mỗi năm. 

Những năm gần đây, Ấn Độ luôn là một trong 10 đối tác thương mại hàng đầu của Việt 

Nam. 11 tháng đầu năm 2010, buôn bán hai chiều giữa Việt Nam và Ấn Độ đạt 2,3 tỷ 

USD, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Ấn Độ đạt trên 863 triệu USD tăng 39% so 

với cùng kỳ năm trước, những con số này là minh chứng rõ nét về tác động tích cực của 

Hiệp định tự do Ấn Độ - ASEAN có hiệu lực từ 2010 đối với hai nước. 

Dưới đây là bảng thống kê kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Ấn Độ một số năm gần 

đây: 

(*) Số liệu năm 2010 là số liệu của 11 tháng đầu năm. 

Năm Xuất khẩu 

của Việt Nam 

2006 137,84 

2007 

2008 

2009 

2010 (*) 

Đơn vị tính: triệu USD 

Nhập khẩu Tổng kim Cán cân 

của Việt Nam ngạch XNK thương mại 

880,28 1.018,12 -742,44 

179,70 1.356,93 1.536,63 -1.177.23 

388,99 

2.094,40 2.483,39 -1.705,41 

420,00 1.635,00 2.055,00 -1.215,00 

992,00 1.762,00 

2.754,00 -770,00 

(Theo số liệu công bố của Tổng Cục Hải quan Việt Nam) 

Về đầu tư: Tính đến cuối năm 2006, Ấn Độ có 12 dự án FDI còn hiệu lực với tổng số vốn 

đầu tư đăng ký 46,4 triệu USD, đầu tư thực hiện hơn 580 triệu USD. Năm 2007 đã đánh 

dấu một bước chuyển lớn trong đầu tư của Ấn Độ vào Việt Nam. Tháng 2/2007, Tập 

đoàn ESSAR đã ký thỏa thuận đầu tư một dự án thép cán nóng tại Bà Rịa - Vũng Tàu trị 

giá 527 triệu USD. Tháng 5/2007, Tập đoàn TATA của Ấn Độ đã ký Bản ghi nhớ (MOU) 

với Tổng công ty thép Việt Nam để nghiên cứu xây dựng nhà máy thép liên hợp Hà Tĩnh, 

45 | P a g e 



khai thác mỏ sắt Thạch Khê với công suất 4,5 triệu tấn thép/năm. Hai dự án này đã đưa 

Ấn Độ vào nhóm 10 nước và vùng lãnh thổ đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, và Việt Nam 

trở thành nước nhận đầu tư lớn nhất của Ấn Độ trong các nước ASEAN. 

Tính đến tháng 1-2011, Ấn Độ có 50 dự án còn hiệu lực tại Việt Nam, với vốn đăng ký 

hơn 212 triệu đô la Mỹ, đứng thứ 28/92 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư vào Việt 

Nam. Tuy nhiên, theo ông Abhay Thakur, Tổng lãnh sự Ấn Độ tại thành phố Hồ Chí 

Minh, vốn đầu tư từ Ấn Độ vào Việt Nam, tính cả đầu tư qua nước thứ ba, lên đến gần 

500 triệu đô la Mỹ. 

Ngoài ra hiện nay xu hướng đầu tư của Ấn Độ vào Việt Nam vẫn tiếp tục. Các nghành 

như công nghệ thông tin, sắt thép, hàng gia dụng… có chi phí sản xuất ở Việt Nam rẻ 

hơn so với ở Ấn Độ. 

Ngoài ra, các nhà chính trị Ấn Độ cũng rất khuyến khích các nhà đầu tư Việt Nam, đồng 

thời Ấn Độ cũng cung cấp cho Việt Nam những khoản tín dụng rất quý báu. 

Hợp tác quân sự, khoa học công nghệ, giáo dục, văn hóa 

Về khoa học công nghệ: Ấn Độ là một trong những đối tác quan trọng trong lĩnh vực 

khoa học công nghệ của Việt Nam. Ngoài việc thành lập Tiểu ban Hợp tác về khoa học 

công nghệ, hai nước cũng ký Nghị định thư đầu tiên về Công nghệ thông tin vào tháng 

8/1999. Ấn Độ đang giúp Việt Nam rất có hiệu quả trong một số dự án công nghệ thông 

tin, trong đó có dự án Hỗ trợ Phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp phần mềm ở 

Việt Nam và dự án thành lập Trung tâm Nguồn nhân lực cao ở Hà Nội. Ngoài ra, hai 

nước cũng đang có quan hệ hợp tác tốt trong các lĩnh vực tiên tiến như sử dụng năng 

lượng hạt nhân vì mục đích hoà bình, công nghệ sinh học (lai tạo giống cây, giống con)... 

Về giáo dục và đào tạo: Từ đầu những năm 90, hàng năm, chính phủ Ấn Độ dành cho 

Việt Nam trên 100 suất học bổng (14 suất học sau Đại học theo Chương trình trao đổi 

văn hoá CEP và hơn 100 suất theo Chương trình kinh tế kỹ thuật ITEC ngắn hạn) để đào 

tạo đại học, sau đại học trong hầu hết các lĩnh vực như kinh tế, thương mại, công nghệ 

46 | P a g e 



sinh học, công nghệ thông tin, y tế, nông nghiệp, thú y, ngân hàng, bảo hiểm, năng lượng 

hạt nhân v.v... Ngoài ra, Ấn Độ cũng cấp mới cho Việt Nam một số học bổng trong 

khuôn khổ hợp tác Sông Hằng - Sông Mêkông, Kế hoạch Colombo. Ấn Độ cũng giúp 

Việt Nam thành lập Trung tâm Phát triển Doanh nghiệp Việt-Ấn (VIEDC), Trung tâm 

đào tạo tiếng Anh tại Đà Nẵng. Ấn Độ đang và sẽ là điểm đến đầy hứa hẹn cho sinh viên 

Việt Nam, với học phí hợp lý, lại được đào tạo bằng tiếng Anh. 

Trong lĩnh vực văn hoá, hàng năm hai bên đều tiến hành trao đổi các đoàn nghệ thuật và 

văn hoá. Hai bên đã ký kết Chương trình Trao đổi Văn hoá giai đoạn 2007-2009. Ấn Độ 

cũng giúp Việt Nam trùng tu các di sản như các tháp Chăm ở mền Trung… 

Hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực an ninh và quốc phòng cũng có những bước 

phát triển tốt đẹp thông qua việc trao đổi đoàn, trao đổi thông tin, tài liệu, hợp tác đào 

tạo... giúp bổ trợ cho quan hệ hợp tác gắn bó và tin cậy giữa hai nước. 

Hiện nay quan hệ quốc phòng hai nước rất phát triển. Các chuyến thăm của lãnh đạo 

quân đội Ấn Độ đến Việt Nam ngày càng nhiều. Các đoàn quân sự, nhất là hải quân Ấn 

Độ thường xuyên ghé thăm Việt Nam. 

Trong bối cảnh Ấn Độ hiện nay có chính sách hướng Đông mạnh mẽ, cùng với khu vực 

ASEAN hiện nay đang ngày càng liên kết mạnh và trở thành khu vực năng động, là trung 

tâm trong hợp tác nhiều khu vực. Triển vọng quan hệ hai nước ngày càng phát triển, tạo 

nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh. 

47 | P a g e 



3.1 Trên góc độ vĩ mô 

Chương 3 

Bài học cho các doanh nghiệp Việt Nam 

khi hợp tác kinh doanh với người Ấn Độ 

Quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam - Ấn Độ đã có từ lâu đời, khởi nguồn từ những 

mối liên hệ và giao lưu lịch sử sâu xa về văn hóa - tôn giáo - thương mại. Với sức hấp 

dẫn của một thị trường tiềm năng như Ấn Độ, việc tìm hiểu và tăng cường hợp tác, ngoại 

giao trên góc độ vĩ mô là điều hết sức cần thiết. Việt Nam và Ấn Độ vốn đã có mối quan 

hệ tốt đẹp từ xa xưa, do đó không lý do gì chúng ta lại không phát triển mối quan hệ cũng 

như việc tận dụng điều kiện thuận lợi đó để có thể tạo ra môi trường kinh doanh tốt cho 

các doanh nghiệp, doanh nhân nước nhà. 

Trên cấp độ vĩ mô, nhóm xin kiến nghị một số giải pháp cho việc phát triển mối quan hệ 

bang giao giữa hai quốc gia như sau: 

Tiếp tục duy trì và củng cố quan hệ ngoại giao 

Trong quá khứ, những chuyến thăm cấp cao thường xuyên đã giúp hai nước không ngừng 

củng cố và phát triển một mối quan hệ chính trị gắn bó và bền chặt. Thông qua các 

chuyến thăm đó, rất nhiều Hiệp định, dự án, hợp đồng, thỏa thuận kinh doanh… đã được 

ký kết, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam khi làm ăn tại Ấn Độ, cũng 

như thu hút nguồn vốn đầu tư từ Ấn Độ vào Việt Nam. Hai bên cần thường xuyên trao 

đổi thông tin và kiến nghị với Chính phủ hai nước đưa ra những giải pháp có lợi cho 

doanh nghiệp mỗi bên. Đây là việc làm hết sức quan trọng, chúng ta cần phải duy trì và 

củng cố điều này, đồng thời có những chính sách điều chỉnh phù hợp trong nước để có 

thể khai thác tối đa lợi thế này. 

Đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, tìm hiểu văn hóa Ấn Độ 

48 | P a g e 



Nền văn hóa Ấn Độ vô cùng đặc sắc và có nhiều khác biệt so với Việt Nam, hơn nữa tuy 

môi trường chính trị - kinh tế - pháp luật giữ vai trò quan trọng nhất và có tác động mạnh 

nhất đến môi trường thương mại và đầu tư quốc tế nhưng môi trường văn hóa đang ngày 

càng chứng minh tầm ảnh hưởng của nó. Nếu làm ăn kinh doanh tại Ấn Độ (hay bất kỳ 

nước nào khác) mà không hiểu được văn hóa dân tộc cũng như văn hóa kinh doanh nơi 

đây thì sẽ khó có thể đạt được hai chữ “thành công”. Ấn Độ được xác định là một thị 

trường hấp dẫn kể cả ở thời điểm hiện tại và trong tương lai, tất nhiên Việt Nam không 

nằm ngoài danh sách những quốc gia hướng tới khai thác thị trường này. Do đó, việc tìm 

hiểu văn hóa Ấn Độ là điều hết sức cấp thiết mà Chính phủ phải là người chủ động. Việc 

này có thể được thực hiện bằng cách tổ chức các chương trình “Trao đổi Văn hóa”, các 

ngày hội giao lưu ẩm thực, văn học nghệ thuật, thể dục thể thao…, các buổi tọa đàm giao 

lưu giữa các doanh nghiệp, doanh nhân Ấn Độ với Việt Nam… 

Đầu tư hợp tác giáo dục 

Để có thể tìm hiểu tốt về văn hóa, cách hiệu quả nhất có lẽ là giáo dục. Giáo dục về văn 

hóa nên được đưa vào các chương trình giảng dạy trong trường đại học, cao đẳng, thậm 

chí cấp trung học. Trên thực tế, Việt Nam và Ấn Độ cũng đã có một số chương trình hợp 

tác đào tạo nhưng chưa thực sự hiệu quả và chỉ mang tính ngắn hạn. Trong tương lai 

chúng ta cần khắc phục điều này. Đưa chương trình đào tạo văn hóa vào trường học, nhất 

là cho các sinh viên khối ngành kinh tế sẽ là việc làm mang hiệu quả thiết thực, nó trang 

bị cho sinh viên – những doanh nhân, những chủ doanh nghiệp tương lai của đất nước 

một kiến thức nhất định về văn hóa, không chỉ của Ấn Độ mà bất cứ nước nào cũng thế. 

Một phương pháp nữa đó là mở các chương trình hợp tác quốc tế, đưa sinh viên Việt 

Nam sang học bên Ấn Độ, như thế sinh viên có thể tiếp xúc trực tiếp với nền văn hóa Ấn, 

và có được những trải nghiệm thực tế, phục vụ rất hữu ích cho sau này khi quay về làm 

việc với các doanh nghiệp, doanh nhân Ấn Độ. 

49 | P a g e 



3.2 Trên góc độ vi mô 

Khi làm ăn với các đối tác nước ngoài, việc hiểu và giao tiếp với họ phù hợp theo văn 

hóa của họ là điều cần thiết. Mỗi quốc gia có những đặc điểm văn hóa riêng, doanh nhân 

của họ cũng vậy. 

Ví dụ thế này: tiếng Anh ở Ấn Độ rất phổ biến. Nếu bạn ở miền Bắc, nói một vài câu 

bằng tiếng Hindi như chào hỏi, cảm ơn thì rất có giá trị, nhưng nếu bạn nói tiếng Hindi ở 

miền Nam thì không hay chút nào. 

Lưu ý cho người Việt Nam khi kinh doanh tại Ấn Độ 

Khi kinh doanh tại một quốc gia ngoài lãnh thổ chính quốc, các doanh nhân tất nhiên phải 

lưu ý đến rất nhiều yếu tố. Tạm thời lưu ý sau đến các yếu tố được biết đến nhiều, các 

yếu tố này chia ra hai nhóm là vĩ mô và vi mô. Các yếu tố thuộc vĩ mô mà doanh nhân 

Việt cần lưu ý khi kinh doanh ở Ấn Độ là: kinh tế, chính trị, pháp luật, dân số, tự nhiên, 

công nghệ… Còn các yếu tố thuộc môi trường vi mô mà ta phải chú ý như: nhà cung cấp, 

khách hàng, đối thủ cạnh tranh, sản phẩm thay thế, người sắp gia nhập nghành… 

Theo nguyên tắc thì cần phải phân tích một cách đầy đủ như thế. Kết hợp các công cụ 

như ma trận SWOT, BCG, IE… Ngoài ra công ty có thể thuê bộ phận nghiên cứu thị 

trường, rồi dùng các công cụ thống kê như SPSS… Nói chung là phải làm sao tìm hiểu 

thật kĩ môi trường vĩ mô cũng như môi trường nghành. Phân tích càng chi tiết, thông tin 

càng nhiều thì chúng ta càng nắm chắc thành công. Đó là đối với nghành kinh doanh cụ 

thể. Còn bài nghiên cứu này xét đến tính chất tổng quát. Làm sao có thể áp dụng, có thể 

sử dụng tham khảo cho nhiều đối tượng nên vẫn sẽ trình bày các nội dung như trên. 

Nhưng mang tính chung nhất và tổng quát và có thể không hoàn toàn đi theo các nội 

dung rành mạnh như sách dùng trong giảng dạy, có thể liên hệ giữa các phần một cách 

uyển chuyển. Ngoài ra thì còn có nhiều nội dung có thể được trình bày ở các phần trên 

nên phần sau đây chỉ chú ý đến các nội dung mà các phần trên chưa trình bày. 

50 | P a g e 



3.2.1 Hiểu về Ấn Độ 

Tìm hiểu thật kỹ chính sách: ngoại thương, đầu tư, thuế, lao động… 

Ấn Độ là thể chế dân chủ lớn nhất đồng thời cũng là nền kinh tế đứng thứ 10 trên thế 

giới. Cơ quan hành pháp của Ấn Độ theo thể chế liên bang, có ranh giới rõ ràng giữa 

Chính quyền Trung ương và chính quyền các bang. Đặc điểm này có vẻ giống với Mỹ. 

Luật pháp của tiểu bang rất quan trọng. Mỗi tiểu bang như là một quốc gia nhỏ và khu 

vực này với khu vực khác có nhiều điểm khác nhau. 

Theo một nghiên cứu của Học viện McKinsey Global (MGI), thị trường tiêu dùng của Ấn 

Độ sẽ nhảy vọt từ vị trí hiện tại thứ 12 trên thế giới lên thứ 5 vào năm 2025, và tầng lớp 

trung lưu của Ấn Độ sẽ tăng lên gấp 10 lần, từ 50 triệu dân trong hiện tại lên 583 triệu 

trong năm 2025. 

Với hơn 70.000 chi nhánh, hệ thống ngân hàng vững mạnh của Ấn Độ là một trong 

những hệ thống ngân hàng lớn nhất trên toàn cầu. Tháng 6 năm 2007, tổng lượng tiền gửi 

tại các ngân hàng thương mại lên tới 445 tỉ đô la Mỹ (chiếm tới 50% GDP) và tổng mức 

tín dụng ngân hàng đạt 320 tỉ đô la Mỹ (chiếm 36% GDP). Tỉ lệ nợ tồn đọng của các 

ngân hàng Ấn Độ nằm ở dưới mức 3%, gần như thấp nhất trong số các quốc gia đang 

phát triển. 

Môi trường đầu tư ở Ấn Độ 

Đây là nước có chính sách về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) minh bạch và tự do nhất 

trong số những nền kinh tế lớn trên thế giới. 100% vốn FDI được cấp phép theo chương 

trình Automatic Route, ở tất cả các lĩnh vực hoạt động, trừ một số ít khu vực cần phải có 

sự phê duyệt của Chính phủ trước khi đầu tư. Theo cách cấp phép tự động này, các nhà 

đầu tư chỉ phải trình báo với Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ trong vòng 30 ngày kể từ ngày số 

vốn đầu tư được chuyển vào trong nước. Ấn Độ tìm kiếm nguồn vốn FDI lớn để phát 

triển cơ sở hạ tầng, nâng cấp công nghệ của ngành công nghiệp Ấn Độ, thông qua các dự 

án đầu tư mới vào lĩnh vực sản xuất và các dự án có khả năng tạo thêm việc làm ở qui mô 

51 | P a g e 



lớn. Chính phủ Ấn Độ đã chính thức phê duyệt 404 đặc khu kinh tế, trong số đó 187 đặc 

khu đã được thông báo. Các đặc khu này được hưởng một số mức miễn giảm thuế, trong 

đó miễn thuế doanh thu trong một khoảng thời gian nhất định theo Luật về Đặc khu Kinh 

tế năm 2005 và các văn bản sửa đổi sau đó. 

Chính phủ Ấn Độ dành ưu tiên lớn cho việc phát triển cơ sở hạ tầng như đường cao tốc, 

cảng biển, đường sắt, sân bay, năng lượng và viễn thông… Hiện nay Chính phủ đang tích 

cực tìm kiếm nguồn vốn đầu tư tư nhân trong nước và nước ngoài để phát triển cơ sở hạ 

tầng. Dự thảo của Kế hoạch năm năm lần thứ 11 của Ấn Độ đặt mục tiêu khu vực đầu tư 

tư nhân sẽ chiếm tới 30% tổng lượng vốn đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng trong vòng 

năm năm tới. Chính phủ cũng đang tích cực theo đuổi mô hình đối tác Nhà nước – Tư 

nhân (PPPs) để bù đắp những thiếu hụt về vốn cho cơ sở hạ tầng trong nước. Một vài 

sáng kiến đã được đưa ra để thúc đẩy mô hình này ở những lĩnh vực như năng lượng, 

cảng biển, đường cao tốc, cảng hàng không, du lịch và hạ tầng đô thị. Trong năm 2002- 

2004 và 2006-2007, toàn khu vực dịch vụ của Ấn Độ đã đóng góp tới 68,6% vào tăng 

trưởng chung của GDP. 

Ấn Độ cũng đã tự do hóa và đơn giản hóa cách quản lý thị trường ngoại hối. Đồng rupee 

có thể được tự do chuyển đổi với bất cứ tài khoản tiền gửi thanh toán nào. Nó gần như có 

thể chuyển đổi đầy đủ được trong tài khoản vốn của người không thường trú. Đối với lợi 

nhuận từ đầu tư trực tiếp nước ngoài, cổ tức và tiền thu được phát sinh ngoài bán hàng 

của các dự án đầu tư có thể được kết chuyển đầy đủ về nước. Phần lớn các rào cản liên 

quan đến tài khoản vốn của dân Ấn Độ thường trú đối với các nguồn thu nhập từ Ấn Độ 

cũng đã được xóa bỏ, vì nguồn dự trữ ngoại hối của Ấn Độ đã tăng vọt lên. 

Một số website để thu thập thông tin: 

o http://dipp.gov.in/ 

o http://www.dipp.gov.in/publications/fdi_policy_2006.pdf 

o http://www.investmentcommission.in/destination_india.htm 

52 | P a g e 



Chính phủ các bang và vùng lãnh thổ thuộc Liên bang của Ấn Độ cũng cố gắng thu hút 

các nhà đầu tư đến địa phương mình bằng cách miễn giảm thuế và các hình thức miễn 

giảm khác. 

Hệ thống luật pháp kinh doanh tại Ấn Độ 

Nói chung là phức tạp vì cũng như Mỹ, mỗi tiểu bang của Ấn Độ đền có một luật riêng, 

chính sách của các bang cạnh tranh nhau. Ấn Độ cũng là một nước đang phát triển nên 

tham nhũng cũng còn nhiều. Ngoài ra cần chú ý đến các công ước quốc tế mà Ấn Độ 

tham gia vì chúng cũng có vai trò điều chỉnh. 

Tài nguyên và khí hậu 

Tài nguyên của Ấn Độ cũng phong phú. Tài nguyên đất rất lớn, xét cả về diện tích và 

chất lượng.Đồng bằng Ấn-Hằng là một trong những vùng đồng bằng rộng và phì nhiêu 

nhất thế giới. Khí hậu Ấn Độ cũng đa dạng: chênh lệch nhiệt độ tương đối cao và địa 

hình rất phức tạp gồm núi non, cao nguyên, sông ngòi… 

3.2.2 Lưu ý khi tiếp xúc với người Ấn Độ 

Thiếu hiểu biết về nền văn hoá của đối tác sẽ dẫn đến những hiểu nhầm, bối rối và lúng 

túng trong cách ứng xử. Cho nên, việc xây dựng một mối quan hệ làm ăn thành công là 

một phần tất yếu trong bất kỳ sự liên kết quốc tế nào. Và những mối quan hệ như vậy 

cũng phụ thuộc rất nhiều vào việc bạn có hiểu rõ được những mong đợi và ý định của 

khách hàng hay không. 

Có một người Việt khi sang Ấn Độ công tác kể rằng, anh ta chẳng hiểu tại sao khi mới 

làm việc cùng nhau trong công ty, vì chưa rõ nhiều điều, anh ta nhờ chị nhân viên đi 

photocopy tài liệu. Chị ta lắc mình, anh ta lấy làm lạ vì nghĩ là chị ta từ chối làm công 

việc nhưng lại thấy sau khi lắc chị ta cầm đống tài liệu và vui vẻ đi làm nhiệm vụ. Một 

thời gian sau thì biết lắc với họ là sự đồng ý. 

Lưu ý cho doanh nhân Việt Nam 

53 | P a g e 



Nghi thức giao tiếp với đối tác Ấn Độ 

Chào hỏi, làm quen 

Thường lệ chỉ cần bắt tay khi chào hỏi, nhưng không quá chặt. Bắt tay quá chặt ở Ấn Độ 

bị coi là thiếu lịch sự. Không được chắp hai bàn tay lại như khấn vái để chào hỏi. 

Những tiếp xúc đầu tiên thường chỉ là chuyện không đầu không cuối vì người Ấn Độ rất 

đa nghi và thường để ý ngay từ đầu để đánh giá đối tác có đáng tin cậy không. Họ thường 

nói chuyện về gia đình. Bạn đừng ngạc nhiên khi người Ấn Độ tìm hiểu tỷ mỷ về gia đình 

bạn, đã kết hôn chưa hoặc có phải đã ly hôn không, con tên là gì, vợ hoặc chồng năm nay 

bao nhiêu tuổi. Cho nên nhiều khi đem ảnh gia đình theo lại có tác dụng tốt cho bàn bạc 

chuyện làm ăn. Crickê bao giờ cũng là chủ đề thích hợp cho mọi dịp tiếp xúc với người 

Ấn Độ vì đó là môn thể thao rất được ưa chuộng ở nước này. 

Giao tiếp kinh doanh 

Các quy tắc giao tiếp trong kinh doanh ở Ấn Độ tương tự như hầu hết các nước ở Tây 

Âu. Phần lớn các khách hàng Ấn Độ có trình độ về quản lý và kỹ thuật đều giao tiếp tiêng 

Anh rất tốt. 

Các lãnh đạo trong các công ty ở Ấn Độ thường mặc véc. Tuy nhiên, do điều kiện thời 

tiết nên họ có thể mặc những trang phục đơn giản hơn. Các nữ doanh nhân thường mặc 

trang phục truyền thống. 

Mặc dù theo như phong tục ở Ấn Độ thì bạn có thể bắt tay nam giới khi bắt đầu cuộc họp, 

nhưng với phụ nữ bạn nên tránh điều này. Nên chú ý, chỉ khi người phụ nữ chủ động mời 

bạn bắt tay thì bạn mới nên thực hiện nghi thức này với họ. Một nghi thức chào truyền 

thống khác nữa là bạn chắp hai tay, để dưới cằm, mỉm cười, đầu hơi cúi nhẹ và nói 

“Namaste”. 

Bạn nên bắt đầu cuộc họp bằng những vấn đề nhỏ xung quanh mục đích chính của cuộc 

họp sau đó mới dần bàn phần quan trọng nhất của công việc. Trong cuộc họp, tốt nhất 

54 | P a g e 



bạn nên xưng hô với các đối tác Ấn Độ bằng các chức danh của họ như "Professor X" 

(Giáo sư X), "Mr. X" (Ông X) hay "Ms. X" (Cô X) kèm theo họ chứ không phải tên 

riêng. 

Danh thiếp nên được đưa ra ngay từ đầu cuộc họp. Bạn chú ý chuẩn bị đầy đủ danh thiếp 

cho tất cả những thành viên có mặt trong cuộc họp. Ban phải dùng tay phải để trao danh 

thiếp của bạn và nhận danh thiếp từ tay người Ấn Độ. Tay trái bị coi là “không sạch sẽ”. 

Chức danh trên danh thiếp rất quan trọng. Nếu trên đó không ghi ít nhất là “Phó Chủ 

tịch” hay “Giám đốc” thì thường không được coi trọng vì doanh nghiệp Ấn Độ được tổ 

chức theo trật tự quyền lực nghiêm ngặt, chức danh thấp hoàn toàn không có quyền quyết 

định. 

Trong cuộc họp, bạn đừng bao giờ chống tay lên hông vì hành động đó được coi như biểu 

hiện sự tức giận của người Ấn Độ. 

Giao tiếp hàng ngày 

Trong văn hoá Ấn Độ, sẽ không phải phép lịch sự nếu hai người khác giới ôm hôn nhau ở 

nơi công cộng. 

Quà tặng: Khi bạn muốn tặng quà cho đối tác của mình, hãy lưu ý giấy gói quà không 

được là màu trắng hay màu đen vì người Ấn Độ tin rằng những màu này hay mang lại 

điều không may. Mặt khác, những màu theo họ sẽ mang lại may mắn là màu đỏ, xanh lá, 

và màu vàng. Theo quan niệm của họ, bạn không nên mở quà trước sự có mặt của người 

tặng. Nếu họ tặng bạn một món quà, bạn hãy mở nó sau khi người tặng quà đi khỏi 

phòng. 

Người Ấn Độ thích nhận được các món quà như hoa, sôcôla, nước hoa hay những đồ 

điện nhỏ. Bạn nên chú ý tránh những quà tặng có liên quan đên các quan niệm tôn giáo 

hay đạo đức của họ. Ví dụ bạn đừng nên tặng họ một bức tranh về một chú chó vì theo họ 

chó là loài động vật không sạch sẽ. Một điều nữa bạn nên nhớ là người Ấn Độ không 

uống rượu và ăn thịt bò, thịt lợn. 

55 | P a g e 



Khi được cá nhân mời thì quà tặng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Người Ấn Độ đặc biệt 

thích và đánh giá cao những món quà có liên quan đến quê hương của người tặng quà. 

Bạn nên gửi kèm theo một danh thiếp hoặc bưu thiếp vì nhiều khi quà tặng không được 

mở trước mặt người tặng quà. 

Thời gian tốt nhất trong năm để đi thăm họ là vào giữa tháng Mười và tháng Ba. Bạn 

không nên sắp xếp lịch làm việc với họ vào các ngày nghỉ lễ. Một điều quan trọng doanh 

nhân cần chú ý là ngoài các ngày nghỉ lễ lớn, người Ấn Độ còn có các lễ hội tôn giáo 

khác và nó không theo như đúng lịch dương mà chúng ta hay dùng. Vì vậy, hãy tìm hiếu 

kỹ những ngày này thông qua đại sứ quán Ấn Độ của nước mình để có được lịch hẹn phù 

hợp nhất. 

Thời gian: Có lẽ do chịu ảnh hưởng từ hơn 200 năm đô hộ của Thực dân Anh, người Ấn 

rất xem trọng sự đúng giờ trong các cuộc hẹn. Tuy nhiên, hiện nay điều này vẫn có thể 

được điều chỉnh linh hoạt - việc hẹn lại lịch là một việc cũng khá phổ biến ở đây. Những 

cuộc hẹn vào giữa trưa khá phổ biến ở Ấn Độ. 

o Như chúng ta đã biết, Ấn Độ là quốc gia đông dân thứ nhì thế giới chỉ sau Trung 

Quốc nhưng có vẻ như chỉ có một nửa dân số trong độ tuổi lao động làm việc vì 

phụ nữ Ấn sau khi có chồng hầu như chỉ ở nhà nội trợ, chăm sóc con cái và gia 

đình. Nam giới thường có trách nhiệm với gia đình. Do vậy, họ có thể hẹn lại lịch 

vào giờ phút cuối. Đây là một thói quen khá phổ biến trong văn hoá Ấn Độ. 

o Giờ làm việc bắt đầu vào lúc 9h30 sáng và kết thúc lúc 5h chiều, từ thứ Hai đến 

thứ Sáu. Nhiều nơi còn bắt đầu làm việc vào 10h30 và làm việc liên tục 8 giờ 

không nghỉ trưa. Nhưng khi đã đến giờ nghỉ, nhất định họ không làm nữa, cho dù 

việc đó là nhẹ nhàng và thu nhập cao đi chăng nữa – câu trả lời của họ sẽ là – đã 

đến giờ nghỉ. 

Đàm phán: Các cuộc đàm phán thường bắt đầu bằng những chuyện ngoài lề, uống chè 

hoặc cà phê ngọt, nhiều sữa. Sau đó là những cuộc đàm phán được chuẩn bị chi tiết như 

thể vở diễn trên sân khấu. Doanh nhân ta có thể thẳng thắn lập luận, vặn bẻ số liệu hay đề 

56 | P a g e 



nghị mời chào của đối phương, nhưng không bao giờ được tỏ ra là mất bình tĩnh. Rất 

hiếm khi người Ấn Độ có chương trình nghị sự định sẵn cho cuộc đàm phán và điều quan 

trọng nhất bao giờ cũng được để ở cuối cùng. Đàm phán thường kéo dài và mất thời gian. 

Người Ấn Độ cho rằng nếu đạt kết quả nhanh thì việc đàm phán, thỏa thuận có gì đó 

không ổn. 

Đồ uống: Đồ uống rất được ưa chuộng ở Ấn Độ, đặc biệt là bia, gin tonic và whisky. 

Người thuộc đẳng cấp cao nhiều khi không uống rượu. Trong bữa ăn không dùng đồ có 

rượu. 

Mời: Người Ấn Độ rất thân thiện và việc mời nhau đi dự tiệc riêng tư thường được coi là 

biểu hiện của mối quan hệ đối tác tốt đẹp. Bạn không đươc từ chối những lời mời như 

vậy. Bữa ăn thường rất muộn, sau các thủ tục và nghi lễ đón tiếp cầu kỳ và kéo dài, vì thế 

bạn không nên để bụng đói đến dự tiệc. Sau món tráng miệng là thời điểm phải cáo từ ra 

về, ở lại lâu hơn bị coi là thiếu lịch sự. 

Trả lời: Không phải cứ trả lời “Vâng” có nghĩa là đồng ý. “Vâng” cũng có thể có nghĩa là 

“Tôi không biết”. Thậm chí nếu nói “vâng” với biểu hiện ngần ngại thì còn có thể bao 

hàm ý “Không”. Để tránh hiểu nhầm, bạn không nên đặt những câu hỏi để có thể trả lời 

hoặc phải trả lời với “Yes” hoặc “No”. 

Phê phán: Không phải người Ấn Độ không chấp nhận bị phê phán mà họ chỉ không bao 

giờ phê phán trực diện thôi. Ai không hài lòng thì tốt hơn là nên hỏi đối tác xem có cách 

nào khác không. Từ chối hay bác bỏ thẳng thừng cũng bị coi là thiếu lịch sự - tương xứng 

gần bằng một cái bạt tai. 

Quần áo: Đối tác người Ấn Độ của bạn nhiều khi xuất hiện với áo cộc tay và không thắt 

cravat, nhưng người Ấn Độ lại mong chờ đối tác của họ ăn vận lịch sự. Chỉ có mùa hè là 

không vận comple. Nhưng bạn nên mang áo comple theo vì trong phòng làm việc của 

người Ấn Độ thường để nhiệt độ điều hòa rất thấp, khoảng 18 độ C để thể hiện đẳng cấp. 

Nếu không cẩn thận, bạn sẽ bị cảm lạnh giữa mùa hè. 

57 | P a g e 



Quan trọng nhất: Đối tác người Ấn Độ của bạn nhiều khi xuất hiện với áo cộc tay và 

không thắt cravat. Nhưng người Ấn Độ lại mong chờ đối tác của họ ăn vận lịch sự - Hãy 

hiểu theo nghĩa ẩn của câu nói này. 

“Họ rất cầu kì, y như văn hóa của họ vậy” - Tác giả bài tiểu luận này. 

Ấn Độ có rất nhiều công ty lọt top 500 thế giới nên các doanh nhân của ta rất có thể sẽ 

học hỏi được nhiều điều từ họ. 

KEÁT LUAÄN 

Thứ nhất: Người Việt Nam chưa hiểu nhiều về Ấn Độ. Điều này thật sự phải thay đổi. 

Trong mọi quan hệ, quan hệ giao thương đi trước. Doanh nhân Việt Nam phải biết quan 

tâm đến thị trường hơn 1 tỷ dân của Ấn Độ. Việt Nam gần cả Trung quốc nữa. Tổng 

cộng, chúng ta gần 2 thị trường lớn nhất thế giới với gần 3 tỷ dân. 

Thứ hai: Do người Việt ít giao lưu với Ấn Độ, có lẽ do nhiều nguyên do mà chúng ta 

chưa biết thói quen, văn hóa của họ. Nên khi làm ăn trước hết phải thật chú ý. Vì họ có 

rất nhiều điểm khác xa chúng ta. 

Thứ ba: Đối với chính phủ, phải chú trọng quan hệ vĩ mô với Ấn Độ để tạo lực cho bước 

tiến của doanh nhân cũng như nhân dân. Đây là mối quan hệ hai chiều, tương tác liên tục. 

Thứ tư: Dù là thị trường lớn, nhưng nền kinh tế hai nước cũng có nhiều điểm tương đồng. 

Vì vậy có thể kinh doanh sẽ diễn ra không đơn giản.Phải hết sức cẩn trọng. Nghiên cứu 

thị trường thật kĩ.Nếu cần phải đến các cơ quan chính quyền để hỗ trợ. 

Thứ năm: Ấn Độ là nước đang phát triển nên vẫn còn những tiêu cực như tham nhũng. 

Các doanh nghiệp Việt Nam cần phải cẩn thận và chú ý. 

Kinh doanh là quá trình khám phá. Doanh nhân Việt Nam sẽ khám phá ra nhiều điều thú 

vị và làm sâu sắc hơn mối quan hệ hai nước. Ngày nay, biết tận dụng cơ hội thị trường là 

yếu tố rất quan trọng quyết định thành công hay thất bại. 

58 | P a g e 



TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 

Nguyễn Tấn Đắc, 2000, Văn hóa Ấn Độ, NXB. Tp. Hồ Chí Minh. 

Cao Xuân Phổ - Trần Thị Lý (chủ biên), 1997, Ấn Độ xưa và nay, NXB. Khoa 

học Xã hội. 

Diane Morgan, 2006, Triết học và tôn giáo phương Đông, Lưu Văn Hy dịch, 

NXB. Tôn giáo. 

Hà Nam Khánh Giao, 2010, Giao tiếp Kinh doanh, NXB. Lao động – Xã hội 

Các website: 

o www.vanhoahoc.edu.vn 

o www.duhocando.com 

o www.wikipedia.org 

o www.vneconomy.vn 

o www.value.vn 

o www.clearlycultural.com 

o www.vietnamnet.vn 

59 | P a g e 



PHUÏ LUÏC 

Phụ lục: Danh sách Cơ quan Xúc tiến Đầu tư của Chính phủ các bang ở Ấn Độ 

Vì chính quyền Ấn Độ tổ chức theo bang, mỗi bang có luật pháp riêng tương tự như ở 

Mỹ, nên đây sẽ là thông tin cần thiết cho các doanh nghiệp khi muốn liên hệ với các 

chính quyền bang để phục vụ việc kinh doanh tại đất nước này. 

Andaman & Nicobar (Vùng lãnh thổ thuộc Liên bang của Ấn Độ) 

Công ty TNHH Xây dựng vùng Andaman & Nicobar (ANIIDCO) 

Đảo Andaman & Nicobar 

Port Blair - 744101 

Tel: + 91 3192 232666 

Fax: + 91 3192 235098 

Website: http://www.aniidco.nic.in 

Email: aniidco@vsnl.com 

Bang Andhra Pradesh 

Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp Andhra Pradesh 

Parishrama Bhavan, 

5-9-58/B, Đường Fateh Maidan 

Hòm thư số 1049 

Hyderabad - 500 004 

DT: + 91 40 23235253-56 

Fax: + 91 40 23235516, 23236756 

Website: http://www.apidc.org 

Email: apidc@ap.gov.in 



Bang Arunachal Pradesh 

Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp và Tài chính Arunachal Pradesh 

Khu C 

Gần cây xăng 

Itanagar - 791 111 

DT: + 91 360 2212672, 2212673 

Fax: + 91 360 2212672 

Email: koyutony@yahoo.com 

Bang Assam 

Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp Assam 

Đường RGB 

Guwahati - 781 024 

DT: + 91 361 22003999 

Fax: + 91 361 2202017 

Email: aidcltd@gw1.dot.net.in 

Bang Bihar 

Công ty TNHH Đầu tư và Tín dụng Nhà nước (BICICO) 

Tầng 4, Tòa nhà Indira Bhawan, 

Đường Ram Charitra Singh 

Hòm thư số 204 GPO 

Patna - 800 001 

DT: + 91 612 228552, 232277 

Fax: + 91 612 234298 

Website: http://www.bicico.com 

1 | P a g e 



Email: bicico@vsnl.net 

Bang Chandigarh (UT) 

Chandigarh Industrial and Tourism Development Corporation Ltd (CITCO) 

SCO 121-122 

Sector 17-B, 

Chandigarh 

DT: + 91 172 2704761, 2704356 

Fax: + 91 172-2705288 

Website: http://www.citco.nic.in 

Email: info@citcochandigarh.com 

Bang Chhattisgarh 

Chhattisgarh State Industrial Development Corporation Ltd 

B-4, M.R Colony 

Sailendra Nagar 

Raipur 

DT: + 91 771 2429024, 5055888 

Fax: + 91 771 2429025 

Website: http://www.csidcindia.com 

Email: csidc@csidcindia.com 

Bang Dadra & Nagar Haveli (UT) 

Omnibus Industrial Development Corporation of Daman & Diu and Dadra & Nagar 

Haveli Ltd 

Paryatan Bhavan, 

2 | P a g e 



Nani Daman - 396210 

DT: + 91 260 2250743, 2250421, 2250903 

Fax: + 91 260 2250328 

Website: http://www.oidc.nic.in 

Email: paryatan_ad1@sancharnet.in 

Bang Daman & Diu (UT) 

Omnibus Industrial Development Corporation of Daman & Diu and Dadra & Nagar 

Haveli Ltd 

Paryatan Bhavan, 

Nani Daman - 396210 

DT: + 91 260 2250743, 2250421, 2250903 

Fax: + 91 260 2250328 

Website: http://www.oidc.nic.in 

Email: paryatan_ad1@sancharnet.in 

Bang Delhi 

Delhi State Industrial Development Corporation (DSIDC) 

N Block Bombay Life Building 

Connaught Circus 

Delhi 110 001 

DT: + 91 11 23312013 

Fax: + 91 11 23315067 

Website: http://www.dsidc.org 

Email: dsidc@nda.vsnl.net.in 

3 | P a g e 



Bang Goa 

Goa Industrial Development Corporation (GIDC) 

Patto, Next to Passport Office 

Panaji, Goa 403 001 

DT: + 91 832 2437470 to 73 

Fax: + 91 832 2228012 

Website: http://www.goaidc.com 

Email: goaidc@sancharnet.in 

Bang Gujarat 

Gujarat Industrial Development Corporation (GIDC) 

Block # 4, 2nd Floor 

Udyog Bhavn, Sector 11 

Gandhinagar - 382 017 

DT: + 91 79 23225811, 23225805, 23225816 

Fax: + 91 79 23221191, 23225815 

Website: http://www.gidc.gov.in 

Email: info@gidc.gov.in 

Bang Haryana 

Haryana State Industrial Development Corporation (HSIDC) 

Plot No.13-14, 

Institutional Area, Sector 6 

Panchkula-134109 

4 | P a g e 



DT: + 91 172 2590481-83 

Fax: + 91 172 2590474 

Website: http://hsidc.nic.in/hfi.htm 

Email: hsidc@chd.nic.in 

Bang Himachal Pradesh 

The Himachal Pradesh State Industrial Development Corporation (HPSIDC) 

New Himrus Building 

Circular Road 

Shimla-171001 

DT: + 91 177 2624751, 2624752, 2624754, 2625422 

Fax: + 91 177 2624278 

Website: http://hpsidc.nic.in 

Email: hpsidc@sancharnet.in 

Bang Jammu & Kashmir 

J & K State Industrial Development Corporation Ltd 

Drabu House 

Ram Bagh, Shere Kashmir Bhavan 

Vir Marg, Srinagar,J&K - 190001 

Jammu, J&K -180001 

DT: + 91 194 430036 

Fax: + 91 194 430036 

5 | P a g e 



Directorate of Industry 

Nepal House, 3rd Floor 

Doranda, Ranchi 

DT: + 91 651 2491844 

Fax: + 91 651 2491884 

Email: doijharkhand@doijharkhand.net 

Bang Jharkhand 

Bang Karnataka 

Karnataka State Investment and Industrial Development Corporation (KSIIDC) 

MSIL House No 36 

Cunningham Road 

Bangalore - 560 052 

DT: + 91 80 2258131 

Fax: + 91 80 2255740 

Website: http://www.ksiidc.com 

Email: ksiidc@bir.vsnl.net.in 

Bang Kerala 

Kerala Industrial Infrastructure Development Corporation (KINFRA) 

TC 31/2312 , KINFRA House 

Sasthamangalam 

Trivandrum - 695 010 

6 | P a g e 



DT: + 91 471 2726585 

Fax: + 91 471 2724773 

Website: http://www.kinfra.com 

Email: kinfra@vsnl.com 

The Director, 

Department of Industries 

UT of Lakshadweep, 

Kavaratti - 682 555 

DT: + 91 4896 262325 

Fax: + 91 4896 263132 

Bang Lakshadweep (UT) 

Website: http://www.lakshadweep.nic.in/depts/industries/home.htm 

Email: lk-doi@hub.nic.in 

Bang Madhya Pradesh 

Madhya Pradesh State Industrial Development Corporation Ltd (MPSIDC) 

AVN Towers, 192 Zone-1 

M.P Nagar 

Bhopal - 462011 

DT: + 91 755 5270370/246/247 

Fax: + 91 755 5270280, 5203106 

Website: http://www.mpsidc.org 

Email: mpsidc@sancharnet.in 

7 | P a g e 



Bang Maharashtra 

Maharashtra Industrial Development Corporation Ltd (MIDC) 

Udyog Sarathi 

Mahakali Caves Road, Andheri (E), 

Mumbai - 400 093 

DT: + 91 22 26870052 / 54 / 73, 26870800 

Fax: + 91 22 26871587 

Website: http://www.midcindia.org 

Email: feedback@midcindia.org 

Bang Manipur 

Manipur Industrial Development Corporation Ltd 

Industrial Estate 

Takyelpat, P.B 46 

Imphal - 795001 

DT: + 91 385 2223624, 2221967 

Bang Meghalaya 

Meghalaya Industrial Development Corporation Ltd 

"Kismat", Upland Road 

Laitumkhrah 

Shillong - 793 001 

DT: + 91 364 224965, 224763, 226941, 226893 

Fax: + 91 91 364 224763 

8 | P a g e 



Website: http://www.meghalaya.nic.in/MIDC/midc.htm 

Email: midc@shillong.meg.nic.in 

Zoram Industrial Development Corporation 

M.G Road 

Upper Khatla 

Aizawal 796001 

DT: + 91 389 2323217, 2326240 

Email: zidco@sancharnet.in 

Bang Mizoram 

Bang Nagaland 

Nagaland Industrial Development Corporation (NIDC) 

IDC House 

P.B No 5 

Dimapur 797 112 

DT: + 91 3862 226473 

Fax: + 91 3862 226473 

Bang Orissa 

Orissa Industrial Infrastructure Development Corporation Ltd. 

IDCO Tower, Janpath 

Bhubaneswar - 751007 

DT: + 91 674 2540820, 2542784 

9 | P a g e 



Fax: + 91 2542956 

Website: www.idcoindia.com 

Email: cmd@idcoindia.com 

Bang Pondicherry (UT) 

Pondicherry Industrial Promotion Development and Investment Corporation Ltd 

Post Box. No. 190 

60, Romain Rolland Street 

Pondicherry - 605 001 

DT: + 91 413 2334606, 2335116, 2334361, 2336842 

Fax: + 91 413 336842 

Website: http://www.pipdic.com 

Email: md@pipdic.com 

Bang Punjab 

The Punjab State Industrial Development Corporation Ltd 

Udyog Bhawan 

18, Himalaya Marg 

Sector - 17 

Chandigarh 

DT:+ 91 172 2702881-84, 2702791 

Fax:+ 91 172 2704145 

Website: http://www.punjabgovt.nic.in/Industry/ind552.htm 

Email: psidc@sancharnet.net.in 

10 | P a g e 



Bang Rajasthan 

Rajasthan State Industrial Development Corporation Ltd 

Udyog Bhawan 

Tilak Marg 

Jaipur - 302005 

DT:+ 91 141 5113201, 2227751 

Fax:+ 91 141 5104804 

Website: http://www.riico.co.in 

Email: riico@riico.co.in 

Bang Sikkim 

Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp và Đầu tư Sikkim (SIDICO) 

Tashiling Secretariat 

Gangtok - 737103 

DT:+ 91 3592 202530 

Fax:+ 91 3592 202851 

Website: http://www.sikkiminfo.net/sidico/ 

Bang Tamil Nadu 

Công ty TNHH phát triển công nghiệp bang Tamil Nadu (TIDCO) 

19-A, Rukmani Lakshmipathy Salai 

Egmore 

Thành phố Chennai - 600008 

DT:+ 91 44 28554421 

11 | P a g e 



Fax:+ 91 44 28553729 

Website: http://www.tidco.com 

Email: cmdtidco@vsnl.com 

Bang Tripura 

Công ty TNHH phát triển công nghiệp bang Tripura (TIDC) 

Khu phức hợp văn phòng Gorkha basti 

PO: Kunjaban 

Thành phố Agartala - 799006 

DT:+ 91 381 220342 

Website: http://www.tripura.nic.in/tidc/ 

Bang Uttar Pradesh 

Công ty phát triển công nghiệp bang Uttar Pradesh 

UPSIDC Complex, A-1/4 Lakhanpur 

Thành phố Kanpur 

DT:+ 91 512 2582851, 2582852, 2582853 

Fax:+ 91-512-2580797 

Website: http://www.upsidc.com 

Email: feedback@upsidc.com 

Bang Uttaranchal 

Công ty phát triển công nghiệp bang Uttaranchal (SIDCUL) 

2, Đường New Cantt 

12 | P a g e 



Thành phố Dehradun 248001 

DT:+ 91 135 2743292/97, 2743838 

Fax:+ 91 135 2743288 

Website: http://www.sidcul.com 

Email: sidcul@sidcul.com 

Bang Tây Bengal 

Công ty phát triển công nghiệp bang Tây Bengal (WBIDC) 

5, Council Street House 

Kolkata 700001 

DT:+ 91 33 22435343 

Fax:+ 91 33 22483747 

Website: http://www.wbidc.com 

Email: chairman@wbidc.com 

13 | P a g e

Nghiên cứu văn hóa ấn độ - Bùi Văn Lương

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?