42α - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
42α - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
42α - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
12<br />
Πολύ σύντομα θα ήταν πάλι διαφορετική και, αργότερα, έως τις μέρες μας,<br />
θα εξακολουθούσε να γίνεται διαφορετική. Αλλά κρατούσε και κράτησε εσαεί μια<br />
μόνον ψυχή – θα λέγαμε βυζαντινή, απλόχωρη, στοχαστική και ανεκτική. Αυτή<br />
τα εμψύχωνε και τα εμψυχώνει όλα: τα κάνει όλα ενιαία τηρώντας τα ευλαβικά,<br />
διαφορετικά μέσα στην ποικιλομορφία των στοχαστικών προσαρμογών.<br />
Όταν οι 34 ιδρυτές, πατέρες της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, έθεταν<br />
την υπογραφή τους στο πρώτο της Πρακτικό, είχαν απόλυτη συνείδηση της<br />
ιστορικής αποστολής της. Οι περισσότεροι είχαν ζήσει γεγονότα συνταρακτικά<br />
και μετά απ’ αυτά όλα ήσαν διαφορετικά, ριζικά.<br />
Πριν 35 μόλις χρόνια είχε αρχίσει ο Μακεδονικός Αγώνας και είχε κρατήσει<br />
ανελέητος τέσσερα χρόνια με διευθύνοντα κέντρα τη Θεσσαλονίκη και<br />
το Μοναστήρι.<br />
Πριν 31 χρόνια είχε κηρυχθεί στη Θεσσαλονίκη και, αμέσως, είχε επιβληθεί<br />
παντού η Επανάσταση των Νεοτούρκων. Πλατεία Ελευθερίας ονομάσθηκε η<br />
παράλια πλατεία της, όπου κηρύχθηκε το Χουριέτ, Σύνταγμα αδελφοσύνης και<br />
ισοπολιτείας όλων των κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανεξάρτητα<br />
από θρησκεία και φυλή. Εδώ μεταφέρθηκε σύντομα, αιχμάλωτος των επαναστατών<br />
αξιωματικών του, ο Σουλτάνος και Χαλίφης του Αλλάχ, Αβδούλ Χαμίτ<br />
Χαν.<br />
Πριν 27 χρόνια νικηφόρος ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωνε τη Θεσσαλονίκη<br />
και, μετά από έξι μήνες, όλη σχεδόν τη Μακεδονία. Εδώ συνέρρευσαν<br />
σύντομα πρόσφυγες Μακεδόνες από το Μοναστήρι, όπως οι 4 από τους 34<br />
ιδρυτές: Δημ. Σάντης, Κων. Μικρού, Γεώργιος Σαγιαξής και Κων. Γκαρίπης κι<br />
από τη Γευγελή ο παρατηρητής, ποιητής Γ. Βαφόπουλος.<br />
Πριν 23 χρόνια είχε επιβληθεί το Κίνημα Εθνικής Αμύνης και η Τριανδρία<br />
(γι’ αυτό κι η νέα επώνυμη συνοικία), με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, είχε ανακηρύξει<br />
το προσωρινό «Κράτος της Θεσσαλονίκης» σε πόλεμο με το «Κράτος των<br />
Αθηνών» από τη μια μεριά και με τους Γερμανοβουλγάρους από την άλλη.<br />
Πριν 22 χρόνια η μεγάλη πυρκαγιά είχε κάνει στάχτη, στο κέντρο της,<br />
όλη τη Θεσσαλονίκη.<br />
Πριν 16 χρόνια, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, δεκάδες χιλιάδες<br />
ανέστιοι, απελπισμένοι δεκάδες χιλιάδες Μικρασιάτες, Πόντιοι και Θράκες είχαν<br />
συρρεύσει πρόσφυγες, ξεριζωμένοι διά πυρός και σιδήρου από τις προαιώνιες<br />
εστίες τους. Και η Θεσσαλονίκη έγινε μάνα τους. Προσφυγομάνα. Γεμάτη<br />
παράγκες, παραπήγματα, χαμόσπιτα και καημούς. Βαθείς, πικρούς καημούς –<br />
συχνά μακρόσυρτους, μουσικούς.<br />
Πριν 14 χρόνια είχε ιδρυθεί το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και είχε φιλοξενηθεί<br />
στη Βίλλα Αλλατίνη, στο ηγεμονικό δεσμωτήριο του Αβδούλ Χαμίτ,<br />
πριν μετακινηθεί οριστικά στο οθωμανικό Ινταντιέ, όπου είχε φοιτήσει ο Σαλονικιός<br />
Μουσταφά Κεμάλ, μετά πασάς, έπειτα Γαζής και τελικά Ατατούρκ, πατέρας<br />
των Τούρκων και ισόβιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που μόλις πριν ένα<br />
χρόνο είχε αποβιώσει, αφού είχε προκηρύξει την ελληνοτουρκική φιλία – μετά<br />
τη γενοκτονία.<br />
Πριν 4 χρόνια, μετά από στρατιωτικά κινήματα, οπερέτες αλλά και Δημοκρατία,<br />
είχε παλινορθωθεί στον θρόνο του ο Βασιλιάς και άλλαζαν ονόματα<br />
ξανά όλοι οι μεγάλοι δρόμοι της πόλης – αλλ’ όχι μόνον ονόματα και όχι μόνον<br />
οι δρόμοι.<br />
Πριν τρία χρόνια οι κοινωνικές αλλαγές ήσαν πια βαθιές, η εξαθλιωμένη<br />
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Change language