24.07.2013 Views

Sinhala / සිංහල - Berghof Handbook for Conflict Transformation

Sinhala / සිංහල - Berghof Handbook for Conflict Transformation

Sinhala / සිංහල - Berghof Handbook for Conflict Transformation

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

©2006 <strong>Berghof</strong> Research Center <strong>for</strong> Constructive <strong>Conflict</strong> Management<br />

www.berghof-handbook.net


194<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

jHdj¾;k yd ueÈy;aùï ls%hdj,s ie,iqï lsÍu<br />

gdkshd me*kafyda,aia (Thania Paffenholz)<br />

1' ye¢kaùu<br />

ueÈy;aùfï ls%hdj,s ie,iqï lsÍfï § fmdÿfõ uqyqK fok m%Yak nyq;rhla uQ,sl<br />

jYfhka tla m%Yakhla flakaø lr.kS' —l=uk ls%hdOrhl=g" l=uk Wmdh yd fuj,ï u.ska" l=uk<br />

wjia:dfõ § .egqfï ksYaÑ; ;;a;ajhl§ ueÈy;aúh yelso˜ hkak thhs' W.;=ka iy jD;a;slhka<br />

ueÈy;aùfï rduqjla fmkakqï lrk ;ks msgqfõ rEm igyka wÉpqjla fhdod .ksñka fï m%Yakhg<br />

ms


fmdÿfõ .;a l, iïnkaëlrKh kHdhd;aul mig keUqre fjhs' ueÈy;ajk iEu<br />

ls%hdOrhl=u iïnkaëlrKh wjYH jk kuqÿ lsisjl=g fyda iïnkaëlrKh lrkq ,eîug wjYH<br />

ke;æ wfkl=;a ls%hdOrhska iu. f;dr;=re fnod yod .ekSu iïnkaOfhka úfYaIfhkau ixfõ§<br />

jkakdjQ o" .egqï jHdj¾;kh iy iduh f.dvke.Sfï iuia; wruqK iu. iuyrúg fkd.e


196<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

úi÷ula ms


fldgqj I LPI ys oDIaáh<br />

iduh f.dvke.Su flfrys jk LPI ys m%fõYfha uQ,sl o¾Ykh my; i|yka f,i<br />

f.k yer ±laúh yelsh'<br />

• l,amj;sk iduh f.dvke.Su §¾> ld,Sk ls%hdj,shla jk w;r" th w;alr<br />

.; yelafla .egqu mj;sk iudch ;=


198<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

(i) id¾j ^Wmßu& uÜgu(<br />

fuu uÜgu .egqï iy ls%hdOrhska ms


.egqï úYaf,aIKh flfrys jQ jvd;a úia;rd;aul m%fõY olskakg ,efnkafka mQ¾j<br />

wk;=re weÕùfï lafIa;%fhys h' úoaj;ayq .egqï úYaf,aIK m%fõY flfrys jQ .=Kd;aul yd<br />

m%udKd;aul jYfhka fjka fldg ols;s' Okd;aul yd RKd;aul ueÈy;aùï idOl o úYaf,aIKh<br />

lrñka" .=Kd;aul úYaf,aIKh mqreÿ mßÈ jYfhka ksYaÑ; .egqul uQ, iy wdikak fya;= úuid<br />

n,hs' fï wdldrfha úYaf,aIKhl jeo.;au ldrKh jkafkaa f;dr;=re /ia lsÍuhs' cd;Hka;r<br />

iy foaYSh úfYaI{hska" ckudOH iy wka;¾cd,h" m%jD;a;s tackais wdh;k fyda .=Kd;aul<br />

úYaf,aIKh i|yd moku imhk úµd;aul m%ldYk fj;ska f;dr;=re ,nd.; yels fõ' iyNd.S;aj<br />

úYaf,aIKh o fhdod.; yelsh( tlaflda m¾fhaIlfhda ;u úYaf,aIKh .egqï m%foaYfhka msg;<br />

fukau we;=


200<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

uÜgfï§ Ndú; flÍ ke;' óg m%;spdr jYfhka úfYaIs; rgj,a i|yd fuu uÜgï fofla§u<br />

fuu l%u Ndú; lrk f,i FAST jHdmD;sh ;=< ks¾foaY flf¾'<br />

fuu uÜgfï ueÈy;aùfï § .egqï úYaf,aIKh i|yd ksYaÑ; m%fõY .Kkdjla<br />

bÈßm;a lrkq ,en we;' tajdhska jvd;a lemS fmfkk m%fõY folla jkafka hqo jeÿKq iudc<br />

ms


taldnoaO PCM/ ZOPP .egqï úYaf,aIKfha m%Odk wvqmdvqj kï m%dfhda.sl jYfhka<br />

ls%hd;aul l< yels ÈhqKq fuj,ï ysÕluhs' tfy;a fuu wjYH;dj imqrd,Su i|yd wdOdr<br />

wdh;k m¾fhaIK ls%hdj,shla wdrïN lrñka isáhs'<br />

2'3' Wmdh iy ld¾hNdr<br />

jHdj¾;k yd ueÈy;aùï ls%hdj,s ie,iqï lsÍu<br />

iajNdjfhkau oDIaáh hkq id¾:l;ajh i|yd iy;slhla fkdfõ' ueÈy;aldÍ<br />

ls%hdOrhska ;u oDIaàka M,odhS ls%hdldÍ ueÈy;aùï Wmdhhka f,i mßj¾;kh lr .ekSfuys ,d<br />

id¾:l úh hq;=h' Tjqkaf.a b,lal meyeÈ,sj mej;sh hq;= jk w;r" fuu b,lal imqrd<br />

.ekSfï§ ilia flfrk Wmdhhka fjkia úh yelsjd fiau" .egqï jHdj¾;k ls%hdj,sfha §<br />

wkqj¾;kh lr .ekSug fyda kùlrKh lr .ekSug yels úh hq;=h'<br />

ueÈy;aùul wdrïNfha isgu ls%hdOrhska ls%hdj,sh ;=< ish N+ñldj wjfndaO<br />

lr.; hq;=h' ndysr ls%hdOrhska msgia;rhska f,i ish N+ñldj iSñ; nj;a" wNHka;r<br />

ls%hdOrhskag iyfhda.h fokakg iu;a jk m%udKh u; ish M,odhl;ajh r|d mj;sk<br />

nj;a ms


202<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

ndysr j¾Ok u.ska fndfyda ÿrg fufyhjkq ±l.; yelsh' LPI wjia:djka ys§ wfkl=;a jeo.;a<br />

ld¾hhka fkd;ld yßñka mqyqKqj jeks ksYaÑ; Wmdhka ls%hd;aul lsÍu flfrys muK blaujd<br />

wjOdkh fhduq lf


(i) wdOdrlrefjda (<br />

fndfyda úg wdOdrlrefjda foaYSh idu ls%hdOrhskag Rcqj iydh fkdfok kuq;a" t'<br />

cd' wdh;kh jeks cd;Hka;r ixúOdk" rdcH fkdjk ixúOdk" foajia:dk iNd mokï lr.;a<br />

fyda ls%hdldÍ;ajhg keUqre m¾fhaIK ixúOdk yryd wdOdr imh;s' fuu t' cd' wdh;k fyda<br />

rdcH fkdjk ixúOdk l%shd lrkafka ndysr wdOdrlrejka iy wNHka;r ls%hdOrhska w;r<br />

fodrgqmd,hka f,i fyda myiqlï i,ikakka f,ih' fndfyda úg wNHka;r ls%hdOrhskag<br />

fm!oa.,slj fmfkkakg isák tlu md¾Yjh ndysr rdcH fkdjk ixúOdkhhs' we;a; jYfhkau"<br />

wNHka;r ls%hdOrhskag Rcqj wdOdr lsÍug o ndysr wdOdrlrejkag mq¿jk¦ WodyrKhla jYfhka<br />

fndfyda ngysr ;dkdm;s ld¾hd, .egqï m%foaYj, l=vd m%dfoaYSh jHdmD;sj,g uqo,a fohs' tfy;a<br />

idudkHfhka jkafka jvd úYd, jHdmD;Ska i|yd cd;Hka;r rdcH fkdjk ixúOdk u.ska fyda<br />

t'cd' wdh;k u.ska fyda wdOdr lsÍuhs'<br />

cd;Hka;r rdcH fkdjk ixúOdk ksis wdOdrlre iu. lghq;= lsÍu w;sYhska u<br />

jeo.;ah' rdcH fkdjk ixúOdkfha uq,ia:dkhg iy m%Odk lghq;=j,g wjYH lrk uQ,sl<br />

uqo,a wdOdr o ,efnk w;r" Bg wu;rj .egqï jHdj¾;khg iy iduh f.dvke.Sfï jHdmD;Skag<br />

iïnkaO fkdjk kuHYS,S uqo,a wdOdr o ,efnk úg fuu ixúOdk fyda m¾fhaIK wdh;k<br />

idudkHfhka jvd;a ld¾hlaIuj ls%hd;aul fõ'<br />

WodyrKhla jYfhka wdOdrlrefjl= jYfhka hqfrdamd ix.uh w¾nqo m%foaYj, lghq;=<br />

lrk hqfrdamSh rdcH fkdjk ixúOdkj,g uqo,a wdOdr fohs' hqfrdamd ix.ufha wfYdaNk<br />

ks,OdÍ ;ka;%hg wdfõKsl jHdl+, uqo,a mámdá iy f.ùï m%udohka" hqfrdamd ix.ufhka uqo,a<br />

,nk rdcH fkdjk idu ixúOdkj,g foaYSh idu ck fldÜGdij, wjYH;d kuHYS,S f,i<br />

yd ksis fõ,djg imqrd,Su w;sYhskau ÿIalr lrjhs' fndfyda úg" ;ks ;ks rdcH wdOdrlrejkag<br />

mj;sk ;;a;ajfha wjYH;d wkqj wruqo,a imhd .ekSu jvd;a fyd¢ka l< yels fõ' wdOdrlre<br />

iy rdcH fkdjk ixúOdk w;r m%udKj;a úYajdihla mj;sk úg iy fomd¾Yjhg fmdÿ<br />

oDIaáhla we;súg fuh jvd;a ld¾hlaIu fjhs'<br />

(ii) ndysr ls%hdOrfhda (<br />

jHdj¾;k yd ueÈy;aùï ls%hdj,s ie,iqï lsÍu<br />

idudkHfhka ndysr m: I ls%hdOrhska jkafka t'cd' wdh;kh" t'cd' ¥; uKav,"<br />

hqfrdamfha wdrlaIdj iy iyfhda.S;dj i|yd jQ ixúOdkh (OSCE) jeks l,dmSh ixúOdk fyda<br />

flaj, rdcHhkah' ndysr m: II ys fyda III ys ls%hdOrhska jkafka idudkHfhka cd;Hka;r idu<br />

ixúOdk fukau ixj¾Ok rdcH fkdjk ixúOdk" ls%hdldÍ;ajhg keUqre m¾fhaIK wdh;k<br />

fyda foajia:dk iNd mokï lr.;a ixúOdkhs' idudkHfhka fï ls%hdOrfhda ndysr wdOdrlrejka<br />

iy foaYSh idu ls%hdOrhska w;r ikaksfõokhg myiqlï i,iajñka fodrgq md,hska f,i<br />

lghq;= lr;s' Tjqka foaYSh yjq,alrejd f;dard.ekSug iy Tyqg wdOdr lsÍug WmldÍ jk<br />

w;ru" wdOdrlrejd iu. foaYSh yjq,alrejd Rcqj iïnkaO;d meje;aùu id¾:l f,i j


204<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

Tjqkg ud¾.h wjysr lsÍug o mq¿jk' tfy;a" ixls¾K l%shd ms


jHdj¾;k yd ueÈy;aùï ls%hdj,s ie,iqï lsÍu<br />

tjeks lKavdhï y÷kd .ekSu i|yd ueÈy;alrejl= ork W;aidyfha § úúO fuj,ï<br />

Ndú; l< yelsh' WodyrKhla jYfhka mj;sk yd meje;sh yels lKavdhï ms


206<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

úúO jQ fuu ñksiqka tla lsÍu tys iajNdjfhkau ikaOdk.; lsÍfï wNHdihla nj Tmamq úh'<br />

lKavdhï f.dvke.Sug iuyrúg jevuq¿ meje;aùu u.ska myiqlï ie,fik nj LPI ;jÿrg;a<br />

fidhd.;af;ah' WodyrK jYfhka 1999 § ðnqáys /ia ù zfidaud,s wdKavqjZ f.dvke.+<br />

ksfhdað;hskaf.ka ishhg mkylg jeä msßila LPI úiska mqyqKq lrk ,oaojqkah hk ldrKh<br />

u.ska olakg ,enqKq mßÈ" fuu m%fõYfha úYd,u ch.%yKh jQfha fuu ls%hdOrhskaf.ka fndfyda<br />

fofkl= id¾:l f,i n, .ekajqKq njhs'<br />

2'5 ld,h ksYaph lsÍu (<br />

§¾>-ld,Sk kshqla;sh iy m%ia;d fodrgqj, wjYH;dj<br />

ueÈy;aùfï ld,h ksYaph lsÍu ms


j;auka idu ueÈy;aùï ms


208<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

ls%hdj,shla ia:dms; lsÍug fudieïìlays we;=


jHdj¾;k yd ueÈy;aùï ls%hdj,s ie,iqï lsÍu<br />

tjeks mqoa.,hska fidhd .ekSu i|yd lafIa;% ks,OdÍka n|jd .ekSfï ukd ls%hdj,shla<br />

w;HjYHh' wfmalaIlhska" ish wNsm%dhhka" lemùï" w;a±lSu" wOHdmkh iy mqyqKqj" l=i,;d<br />

iy iqÿiqlï ms


210<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

h;a" lKavdhula ;=< mqoa., ÿ¾j,;d ys,õ l< yels ksidh' iqmsß ldka;dj fyda iqmsß ñksid<br />

fidhkjdg jvd isysk lKavdhu fidhd.ekSu ksjerÈ m%fõYh fia fmfka' fndfyda wjia:dj,§<br />

n|jd .ekSu jD;a;sh iqÿiqlï flfrys muK blaujd wjOdkh fhduq lrhs¦ fndfyda ixúOdkj,<br />

fm


;ukaf.a wruqKq i|yd fhdod.ekSug W;aidy lrkq we;' m: I, II iy III ys ls%hdOrhska M,odhS<br />

f,i iyfhda.S jkafka kï wod< N+ñld iy p¾hd ms


212<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

h


WodyrKhla jYfhka" .egqï mj;sk m%foaYj, isú,a iudc n, .ekaùfï mqyqKq<br />

jevigyka ;sridr nj ms


214<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

jevigykaj, iy jHdmD;sj, fldgila jqjo" tajd ls%hd;aul jk ls%hdj,s ;=


wjdikdjlg" fuu wNs,dI fndafyda úg iduh f.dvke.Sfï b,lalh iu. iumd; jkafka<br />

ke;' WodyrKhla jYfhka" ;uka kshe


216<br />

gdkshd me*kafyda,aia<br />

Lederach, J. P. 1997. Building Peace: Sustainable Reconciliation in Divided Societies, Washington, DC:<br />

United States Institute of Peace.<br />

Lund, M. S. 1996. Preventing Violent <strong>Conflict</strong>, Washington, DC: United States Institute of Peace.<br />

Lund, M. S. and A. Mehler 1999. Peace-Building and <strong>Conflict</strong> Prevention in Development Countries.<br />

A Practical Guide, Ebenhausen: CPN.<br />

Mehler, A. and C. Ribeaux 1999. Krisenprävention und Konfliktbearbeitung in der Technischen<br />

Zusammenarbeit (Schriftenreihe der GTZ No. 269), Wiesbaden: Universum Verlagsanstalt.<br />

Miall, H., O. Ramsbotham and T. Woodhouse 1999. Contemporary <strong>Conflict</strong> Resolution: The Prevention,<br />

Management and Trans<strong>for</strong>mation of Deadly <strong>Conflict</strong>s, Cambridge: Polity Press.<br />

Mott Foundation 1999. Reaching <strong>for</strong> Peace: Lessons Learned from the Mott Foundation, Flint, MI:<br />

Charles Steward Mott Foundation.<br />

OSCE, 2000. Field of Expertise: General Minimum Requirements (Semi-final version), Vienna: OSCE<br />

Secretariat.<br />

Paffenholz, T. 1998. Konflikttrans<strong>for</strong>mation durch Vermittlung, Mainz: M. Grünewald.<br />

Paffenholz, T. 2000a. "Thirteen Characteristics of Successful Mediation in Mozambique," in Paffenholz<br />

and Reychler, op. cit., 121–127.<br />

Paffenholz, T. 2000b. "Conclusions: Peacebuilding: A Comprehensive Learning Process," in Paffenholz<br />

and Reychler, op. cit., 535–545.<br />

Paffenholz, T. 2001 (<strong>for</strong>thcoming). "Community-based Bottom-up Peacebuilding," Horn of Africa<br />

Series, Uppsala: Life and Peace Institute.<br />

Paffenholz, T. and L. Reychler 2000. Peacebuilding: A Field Guide, Boulder, Co: Lynne Rienner<br />

Publishers.<br />

Responding to <strong>Conflict</strong> 1999. Working with <strong>Conflict</strong>s. Skills and Strategies <strong>for</strong> Action, London: Zed<br />

Books.<br />

Reychler, L. 2000. "Conceptual Framework," in Paffenholz and Reychler, op. cit., 3–16.<br />

Smillie, I. and H. Helmich 1999. Stakeholders. Government-NGO Partnerships <strong>for</strong> International<br />

Development, London: Earthscan.<br />

Spelten, A. 1999. Instrumente zur Erfassung von Konflikt- und Krisenpotentialen in Partnerländern<br />

der Entwicklungspolitik (Forschungsberichte des BMZ, No. 126), Bonn: Welt<strong>for</strong>um Verlag.<br />

Stedman, S. J. 1991. Peacemaking in Civil War: International Mediation in Zimbabwe, 1974–1980,<br />

Boulder, Co: Lynne Rienner Publishers.<br />

Svensson, J. 2000. "Designing Training Programmes," in Paffenholz and Reychler, op. cit., 291–300.<br />

Truger, A. 2000. "Training Peacebuilders and Peacekeepers,“in Paffenholz and Reychler, op. cit., 35-<br />

42.<br />

Wehr, P. 1978. "Citizen Values and Forest Policymaking," Western Sociological Review, Vol. 9, No. 1,<br />

39- 48.<br />

Wehr, P. 1979. <strong>Conflict</strong> Regulation, Boulder, Co: Westview Press.<br />

Wouters, J. 2000. "Training Humanitarian Aid Workers," in Paffenholz and Reychler, op. cit., 43–49.<br />

Zartman, W. I. 1989. Ripe <strong>for</strong> Resolution, <strong>Conflict</strong> and Intervenbtion in Africa, New York, NY: Ox<strong>for</strong>d<br />

University Press.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!