معرفی دوره آموزش بالینی عفونی ویژه دانشجویان اکسترن

نرتسکا نایوجشناد هژیو ینوفع ینیلاب شزومآ هرود یفرعم 

: نیظٌت ٍ ِیْت 

ؽٍسَخ يیصشف شتکد یبقآ 

یًاذیه غحه شتکد یبقآ 

ذیها شْطا شتکد 

: یسبکوّ بب ٍ 

یٌیئبً یهبها بضشیلع شتکد یبقآ 

ىبگظیٍآ ذیجه شتکد یبقآ 

یداَج یلعػببع شتکد یبقآ 

تکشؿ بیٍس شتکد نًبخ 

ییبطع صٍشْب شتکد یبقآ 

یویشک جشیا شتکد یبقآ 

یَفطصه سبیهبک شتکد یبقآ 

7922544 

EDO شتفد 

نیئبوً یه ضشع مذقه شیخ ٍ کیشبت یًشتؼکا ِهبًشب ِب اس بوؿ يتػَیپ 

: عبوت يفلت ُسبوؿ

: لٍا ؾخب 

ُسٍد تبعلاطا 

2 

یهاطگ یَدكًاز 

:: سیًاَس یه بوق لهف يیا ِٗلبُه ظا ؽد ٍ سقبجیه ُضٍز بث ٌبجسضا ضز یلو ربٖلاَا یٍبح لٍا فرث 

. سیَق بٌقآ رضبْه ٍ ـطگً ،فًاز ُِیح ِؾ ضز ىَذ فرث یقظَهآ ِهبًطث ظا 

. سیَق بٌقآ ُضٍز ربهركه بث -فلا 

(Outcomes) ضبٓشًا زضَه یبّسهبید بث 

. سیَق بٌقآ ) 87/ 

8/ 

9 خضَه ُبگكًاز یقظَهآ یاضَق ةَهه یٌیلبث ُضٍز ِهبً يیئآ ظا ِشفطگطث ( فرث راضطمه ٍ يیًاَل بث 

) 87/ 

8/ 

9 

. سیَق بٌقآ فرث یسٌث ىبهظ لٍسخبث 

خضَه ُبگكًاز یقظَهآ یاضَق ةَهه یٌیلبث ُضٍز ِهبً يیئآ ظا ِشفطگطث ( ُضٍز ىبیبد ضز زَذ یثبیظضا ی َُحً بث 

-ة 

- ر 

- ز 

-ُ 

. 

سیَق بٌقآ

بًْآ خػبپ لببًد ِب ِک تػا ِتفشگ لکؿ بوؿ يّر سد یدبیص یبّ لاَػ بوتح ذیؿبب یه ُسٍد يیا صبغآ فشؿ سد بوؿ ِک کٌیا 

. نیٌک يؿٍس یدٍذح بت بوؿ یاشب اس ِهبًشب يیا نْبه تبکً ِک دشک نیّاَخ یعػ بوٌّاس يیا ِئاسا بب به . ذیتؼّ 

ٸ ڀسٷٳٶاٹس حُؾ ءب٣سضا ضٹٓٷٲ ٻث ٸ ٴبٽٟنا ځ٧قعد ٺس٧كٶاز ضز ،ځٷڃٮبث ځ٧قعد ربٲس٣ٲ ٺضٸز راطڃڃٛس ٻٲازا ضز 

ٺضٸز ٻث زٸضٸ ڀاطث ٴبڂٹدكٶاز ڀظبؾ ٺزبٲآ ٜسټ بث ٸ زٞط٪ ضاط٢ ڀط٫ٶظبث زضٹٲ ځٷڃٮبث ٺضٸز ٴبڂٹدكٶاز ـط٫ٶ 

ٱڃؿ٣س ) ٻشٞطكڃد ڀظٹٲآضب٦( 

ځٶطشؿ٦ا ٸ ) ځسبٲس٣ٲ ڀظٹٲآضب٦( 

ٻټبٲ 12 

3 

ځڂٹدكٶاز ٺضٸز ٸز ٻث ځٷڃٮبث ڀظٹٲآضب٦ ٺضٸز ڀظضٸضب٦ 

ٴآ ٻئاضا ٺٹحٶ ٸ ٺزٹث ) ٬بَٟا ٸ ٴبٶظ ،ځحاطخ ،ځٯذاز( 

ځٯنا ڀبټ فذطچ ٭ٲبق ٺسٳٖ ضٹَ ٻث ځڂٹدكٶاز ٺضٸز . سق 

ٺضٸز ٥ڂ ٭ٲبق ځٶطشؿ٦ا ٺضٸز . زؾا ٺسق ٬بٳٖا ٴآ ضز ځ٦سٶا راطڃڃٛس ٸ ٺزٹث ١ثبؾ ڀظٹٲآضب٦ ٺضٸز ٻڃجق 

. سٶضٸآ ځٲ زؾسث اض ) ځٶطشٷڂا( 

ڀظضٸضب٦ ٺضٸز ٻث زٸضٸ ځ٪زبٲآ مركٲ ٝڂبْٸ حطق بث ٴاطڃ٪اطٞ ٴآ ضز ٻ٦ سقبث ځٲ 

: سقبث ځٲ ٺزبٟشؾا زضٹٲ ځٲٹٳٖ ځ٧قعد ٺضٸز ځٷڃٮبث ٭حاطٲ ٻٲبٶ ٵڃئآ ضز طڂظ ٝڂضبٗس 

: ) ځسبٲس٣ٲ ڀظٹٲآضب٦( 

ځڂٹدكٶاز ٻٯحطٲ 

ُزبفشؾا یٌیلبث ٍیحه فلشره یبّ ِجٌخ ییبؾبٌق یاطث ىحه ِثطدس ظا ٍ سؾبٌق یه اض یٌیلبث ٍیحه هی یلنا ءاعخا ِلحطه يیا ضز طیگاطف 

ِو اض ینبذ فیبٍْ سًاَس یه ٍ زؾا طگ ُضبًٓ اض یٌیلبث زطىلوٖ یبّ َگلا ٍمف ٍ سؾبٌكث اض بّ زیَلٍا سًاَس یوً ٍیاطق يیا ضز یلٍ سٌو یه 

یه ضبىث ُسق ُزاز ـظَهآ يیًاَل ىزطذؾ طَبرث یاطث اض زَذ نغ ٍ نّ مبوس ٍ سًبؾطث مبدًا ِث زیوّا ىاعیه ظا ٔلاَا ىٍسث ُسق لَحه ٍا ِث 

. سقبث یه ) لبفَا ٍ ىبًظ ،یحاطخ ،یلذاز( 

یلنا یبّ فذطچ طث لوشكه ٍ ُسیهبدًا لَُث ُبه 10 ِلحطه يیا . زسٌث 

: ) ٻشٞطكڃد ڀظٹٲآضب٦( 

ځٶطشؿ٦ا ٻٯحطٲ 

ٍ زیبفو ؼبؾاطث ِو زعیض یه ضبویث بث زضَذطث ضز اض یا ُسیدٌؾ ٍ ًِبّبگآ حطَ ٍ سٌو یه یطشكیث یشحاض ؼبؿحا حُؾ يیا ضز طیگاطف 

بث ٍجسطه ضبو سٌچ ٍ ِشقاز ٍلؿس زَذ ضبو طث یلٍ زضاسً اض ظضٍضبو فبًُٗا زیلثبل ٍ لوٖ زٖطؾ ،ِلحطه يیا ضز طیگاطف . سقبث یه یّسًبهظبؾ 

یه ضبویث یشجلاطه ربهاسلا ِث ضبویث لَئؿه ضبیشؾز بی حلبٗه هقعد نیمشؿه رضبًٓ زحس طیگاطف ِلحطه يیا ضز . سٌو زیطیسه سًاَس یه اض نّ 

. زظازطد 

: ) ڀظضٸضب٦( 

ځٶطشٷڂا ٻٯحطٲ 

طّبه زطف . زضاز طًٓ سه اطًآ رسه ظاضز تلاَٖ ٍ زضاز طًٓ ضز یلو ضَُث اض اطًآ زیٗلَه هی ءعخ ءعخ يشفطگ طًٓ ضز یبدث ِلحطه يیا ضز طیگاطف 

طّبه زطف . زَق لیسٗس زیٗلَه يیا بث ِْخاَه ضز یلجل یبّ یعیض حطَ سیبث ًَِگچ ِو زطیگ یهاطف لبذ زیٗلَه هی ضز زَذ ربیثطدس ظا 

رضبًٓ زحس طیگاطف حُؾ يیا ضز . سٌو ِینَس اض یهظلا ربهاسلا ِچ سًاز یه ٍ زضاز ىبٌیوَا ضبویث بث ِْخاَه ضز زَذ یبّ یثبیظضا ِث زجؿً 

. 

سًظازطد یه ضبویث ظا زجلاطه ِث زًسیظض بی حلبٗه هقعد نیمشؿه طیغ

ٍسقبث یه یًطشؿوا ُبه 12 ٍ یشًزَیشؾا ُبه 10 لهبق ِلحطه يیا ٍ سقبث یه ُبه 22 

نامز 

هبم 1 

یزومآربک بب نبمزمه 

ذحاو داذعت 

ذحاو 3 

ذحاو 2/ 

5 

4 

) یًطشؿوا ٍ یشًزَیشؾا( 

یٌیلبث یظَهآضبو لحاطه لََ 

: سقبث یه یًَفٖ فرث یظَهآضبو ؼضز ،یًطشؿوا ُضٍز ؼٍضز ظا 

شخب ای سرد مان 

ینوفع شخب یزومآربک 

* ینوفع یروئت سرد 

: یؿصَهآ ٍُشگ 

یطیؿهطگ ٍ یًَفٖ یبْیضبویث 

: یولع ِتیوک یبضعا 

ضبیكًاز -یٌیئبً 

یهبها بيطیلٖ طشوز یبلآ 

- 1 

زبشؾا - ىبگػیٍآ سیده طشوز یبلآ - 2 

ضبیكًاز -یزاَخ 

یلٗؾبجٖ طشوز یبلآ 

- 3 

ضبیزبشؾا – ـٍضَذ يیظطف طشوز یبلآ - 4 

ضبیكًاز – یوشؾض یجشده طشوز یبلآ - 5 

یًَفٖ یبْیضبویث مهرشه – زوطق بیٍض طشوز نًبذ - 6 

زبشؾا – یحلبن يؿح طشوز یبلآ - 7 

ضبیزبشؾا – ییبُٖ ظٍطْث طشوز یبلآ - 8 

ضبیزبشؾا – یویطو جطیا طشوز یبلآ - 9 

ضبیزبشؾا – یَفُهه ضبیهبو طشوز یبلآ- 

ضبیزبشؾا - یًاسیه ؽحه طشوز یبلآ- 

10 

11 

: یًشتؼکا لَئؼه مبً 

یًاسیه ؽحه طشوز یبلآ 

: شتفد عسدآ 

یًَفٖ یبْیضبویث ٍُطگ طشفز – اطّعلا ىبشؾضبویث – ىبْفنا 

: عبوت یبّصٍس ٍ يفلت 

ِٗوخ ٍ ِجٌق حٌد عخ ِث ُظٍض ِوّ

5 

03116255555 -1596 

: ؼبوس يفلس 

: ُسٍد یلصا فذّ 

طّ بوق بس نیٌو یوً تیمٗس اض فسّ يیا یشح ،سیَق یًَفٖ یبْیضبویث مهرشه بس نیظَهبیث بوق ِث ِو زؿیً يیا به فسّ ُبه يیا یَ ضز 

ِث ِو زؾا ىآ یلنا فسّ ِىلث نیظَهبیث بوق ِث اض ،سیٌو ِفیٍْ مبدًا یهَوٖ هقعد ىاٌَٖ ِث بس سیضاز ظبیً یًَفٖ یبْیضبویث زضَه ضز ِچًآ 

. نیظَهبیث اض 

: ؾًاد ِطیح سد 

شوعلا مادبه یشیگدبی هی یاطث مظلا یبْیسٌوًاَس ٍ بّ رضبْه بوق 

: ؾخب صا سبظتًا دسَه یبّذهبیپ 

،یٌیلبث ِچریضبس ،یٌیلبث راطّبٓس ،یؾبٌق تیؾآ ،ییاعیضبویث ،یؾبٌق تجؾ ،یغَلَیهسیدا زضَه ضز یفبو فًاز سیبث ظَهآضبو ،ُضٍز ىبیبد ضز 

اضاز زَق یه ِخاَه ىآ بث یًَفٖ فرث ضز ِو یضَئس سحاٍ ضز ُسق ؽیضسس ٕیبق زضاَه ٌِیهظ ضز ضبویث طث یحٍض ٍ یىیعیف َُملبث لهاَٖ طیثبس 

Problem list 

دروم 

َلثبس ؼبؾا طث( 

: تسبْه ِطیح سد 

ِیْس ٍ كیلز یىیعیف ٌِیبٗه ، لبح حطق صذا بث سقبث ضزبل سیبث زَذ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز یًَفٖ فرث ظَهآضبو - 1 

. سیبوً حطُه اض تؾبٌه یلاطشفا یبّ میركس 

ضز ضبویث یلنا یبّ ًِبكً ٍ ربیبىق ِث تؾبٌه یهیركس زطىیٍض سیبث یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز یًَفٖ فرث ظَهآضبو 

. سٌو اسید اض ، یًَفٖ یبْیضبویث 

یًَفٖ یبّ ؽًاغضٍا ٕلَه ِث میركس يوي سقبث ضزبل سیبث زَذ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز یًَفٖ فرث ظَهآضبو 

. سّز مبدًا زلٍ ٔطؾا ضز ىاضبویث يیا یاطث اض ِیلٍا ربهاسلا ،) 

ِیلٍا لبح حطق ٍ یٌیلبث 

یبْیضبویث میركس زْخ ، یهیركس یلوٖ ربهاسلا مبدًا ِثضزبل سیبث فرث ضز زَذ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز یًَفٖ فرث ظَهآضبو - 4 

1 Self long learner 

: سقبجیه طیظ زضاَه لهبق یهیركس ربهاسلا يیا . سقبث یًَفٖ فرث ٕیبق 

PPD زؿس مبدًا 

یٌیلبث یبّ ًَِوً ظا نیمشؿه طیوؾا ِیْس 

یُیحه ىَذ ملا ِیْس 

) غلاَه یٍض طث مبدًا ( ضَلد ٕیبه ىزطو خس 

) غلاَه یٍض طث مبدًا 

كلح ظا یطیگ ًَِوً 

مطگ یعیهآ گًض 

ضاضزا عیلبًآ 

( LP مبدًا 

ٍلذ یطیگ ًَِوً 

- 2 

- 3 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

سقبث

فرث ضز حیاض یغَلَیزاض ٍ یّبگكیبهظآ یبّ زؿس ِو سقبث ضزبل سیبث ،فرث ضز زَذ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز یًَفٖ فرث ظَهآضبو - 5 

. سقبث 

6 

. سٌو طیؿفس اض یًَفٖ 

Progress note حیحن يشقًَ ِث ضزبل سیبث یًَفٖ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز ظَهآضبو - 6 

. سؿیٌَث ِرؿً یًَفٖ ٕیبق یبْیضبویث یاطث سًاَشث یؿیًَ ِرؿً حیحن لَنا زیبٖض بث سیبث یًَفٖ یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز ظَهآضبو 

اض سًَق یه یطشؿث فرث ضز ِو یٗیبق ىاضبویثReorder 

یفاطگَیزاض ،MRI,CT 

scan 

– 

-Order 

- 7 

سًاَشث سیبث یًَفٖ فرث یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز ظَهآضبو - 8 

. سؿیٌَث 

ِلوخ ظا یضازطث طیَهس زؾاَذضز یبّ ِگطث سًاَشث سیبث یًَفٖ فرث یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز ظَهآضبو - 9 

. سؿیٌَث اض ُضٍبكه یبّ ِگطث ٍ یفاطگَیػًآ ،یدَىؾٍسًآ ،یفاطگًََؾ ٍ 

ٍ یطیگكید یاطث مظلا یبّ ـظَهآ ضبویث بث طثَه ٌبجسضا هی یضاطلطث بث سًاَشث سیبث یًَفٖ فرث یقظَهآ ُضٍز ىبیبد ضز ظَهآضبو- 

: ؽشگً ِطیح سد 

. سّسث یٍ ىبّاطوّ ٍ ضبویث ِث اض یًَفٖ ٕیبق یبْیضبویث ىبهضز 

،ضبویث بث ًِبیَخ زوضبكه ٍ طثَه ،تؾبٌه یَبجسضا سًاَشث ُضٍز ىبیبد ضز سیبث یًَفٖ ظَهآضبو ،یىقعد یبّ زجلاطه يیطشْث ِئاضا ضٌَٓه ِث 

. سٌو ضاطلطث یىقعد فطح ىاضبوضسًا زؾز ٍ ىبىقعد طیبؾ ،یٍ ىبّاطوّ ٍ ُزاًَبذ 

يیسث . سٌو تلخ اض ضبویث زبوشٖا سًاَشث بس سقبث ًِبیَخ زوضبكه ـٍض ٍ یزضسوّ ؼبؿحا بث ، ًِاظَؿلز ، زجغض بث سیبث ضبویث بث ظَهآضبو ٌبجسضا 

10 

: ضٌَٓه 

ُِثاض هی زبدیا طث ٍُلاٖ كیطَ يیا ظا ٍ ُزاز اطف ـَگ یٍ ىبّاطوّ ٍ ضبویث یبّ زجحن ِث زلٍ فطن ٍ ِلنَح ٍ زلز بث سیبث ظَهآضبو -فلا 

لاثبمشه . سیبوً لیلحس ٍ ِیعدس ٍ زجث اض ضبویث ىبهضز ٍ میركس زْخ ضز ظبیً زضَه ُسق فكو ربٖلاَا ٍ لبح حطق ،بًْآ بث یًبؿًا یفَبٖ 

. سّسث یٍ ىبّاطوّ ٍ ضبویث ِث اض مظلا یطیگكید راضَشؾز ٍ فلشره یبْقٍض یلبوشحا راطُذ ،ضبویث زیٗيٍ زضَه ضز اض مظلا ربٖلاَا 

یجّصه یبّ ٌِیهظ ،رلایهحس ىاعیه ،ؽٌخ ٍ يؾ طیًٓ یلهاَٖ طیثبس ،یٍ ىبّاطوّ ٍ ضبویث بث ٌبجسضا یضاطلطث َُحً ضز سیبث ظَهآضبو -ة 

. سیبوً نضز قَف لهاَٖ ِث ِخَسبث اض ضبویث زیٗلَه ٍ ُزاز ضاطل طًٓ سه اض یٍ یزبهشلا 

– یٖبوشخا ٍ یگٌّطف 

ٍ ِیعدس َُحً ٍ ىآ ییاطخا لحاطه ،یسبمیمحس ضبو هی یاطث یعیض ِهبًطث سًٍض ٍ ،سًاسث اض یًَفٖ یبْیضبویث ٌِیهظ ضز بّ فٍّػد زیوّا -ج 

. سیبوً زوطق ِیبد بی ٍ یٌیلبث یبّ فٍّػد ضز زَذ ِثًَ ِث ٍ ،زطیگ اطف اض ُسهآ زؾز ِث حیبشً لیلحس 

ضبویث ىبهضز سًٍض ضز اض بًْآ فمً ٍ نْؾ ٍ ُزَوً ُضٍبكه یىقعد فطح ىاضبوضسًا زؾز طیبؾ بث تؾبٌه ىبهظ ضز ِو زطیگاطف سیبث ظَهآضبو -ز 

. 

سقبث ِشقاز ُسًظبؾ ٍ لبٗف زوضبكه یٍّطگ یبّضبو ضز يیٌچوّ ،زطیگضبو ِث ٍ سثبیضز

ِهبًشب 

کیـک 

13-14 

ظبوً ٍ ضبّبً 





11/ 

15-13 

ؼلاو 

یضَئس 

ؼلاو 

یضَئس 

ؼلاو 

یضَئس 

ؼلاو 

یضَئس 

ؼلاو 

یضَئس 

: ُسٍد یذٌب ىبهص لٍذج 

9/ 

5-11/ 

15 

زحس یقظَهآ سًاض 

گٌیسٌسا رضبًٓ 









7 

8/ 

5-9/ 

5 

ـضاعگ ضز ضًَح 

یّبگحجن 

رضبْه ـظَهآ 

یلوٖ یبّ 

یّبگحجن ـضاعگ 

نطشكه ؼلاو 

یغَلَیزاض 

نطشكه ؽًاطفٌو، 

7/ 

5-8/ 

5 

ٌِیبٗه-لبح 

حطق يشفطگ 

يشقًَ-یىیعیف 

Progress note 




Progress note 




Progress note 

: کیـک ِهبًشب 

: هیكو زًسیظض فطَ ظا ُسق لَحه فیبٍْ مبدًا ٍ ُسق نیٌٓس ِهبًطث كجَ ؽًاغضٍا هیكو ضز لبٗف ضًَح 

ىاربویث سا یًبهرد یقیخؾس ِهبًزث ىبیث ٍ یثبیسرا ،هیٌیلواربد یبْیعرزث ٍ ربؾیبهسآ جیبشً یزیگیدٍ زیغفس ، یٌیلبث ٌِیبؼه مبجًا ٍ لبح حزؽ ذخا 

هیؾو ربلٍا رد ظًاصرٍا ِث ُذٌٌو ِؼجازه 

هیٌیلواربد ربؾیبهسآ ةاَج زفبیرد یزیگید 

یفازگَیضًآ، یدَىعٍذًآ ، یفازگًََع ٍ یفازگ َیدار، CT scan,MRI ِلوج سا یرادزثزیَقس زعاَخ رد یبّ ِگزث يشؽًَ 

ُازوّ ِث زلٍ عزعا رد ىاربویث يیا یازث ِیلٍا ربهاذلا مبجًا ،) 

ِیلٍا لبح حزؽ ٍ یٌیلبث َلثبس طبعا زث( 

یًَفػ یبّ ظًاصرٍا غلَه ِث ـیخؾس يوض 

هیؾو ربیشعد زظً زیس ٍ سرٍربو 

جلبؼه هؽشد بی ربیشعد ، سرٍربو زظً زیس CPR مبجًا ٍ ذًَؾیه ءبیحا ِو یًاربویث يیلبث زث رَضح 

ِعَثزه ربیشعد بی جلبؼه هؽشد زظً ِث بٌث ِیلو ٍ ذجو یغدَیث ذًٌبه یوجبْس یقیخؾس ربهاذلا مبجًا سا ظد ىاربویث سا زجلازه ٍ یسبیح نیلاػ لزشٌو 

یلذاز 

سًاض سًاطگ 

ةلاو لبًضٍغ 




Progress note 




Progress note 

زًذیسر زظً زیس ٍ ىزشٌیا ُازوّ ِث ) order &reorder( 

لجل سٍر رارَشعد يیزخآ يشؽًَ 

زًذیسر ٍ دبشعا ذیذحلاف ِث مٍشل ررَف رد ) ىزشٌیا یّازوْث ( مسلا یبّ ػسَهآ سا ظد ربویث یّازوّ 

مبیا 

ربٖبؾ/ 

ِشفّ 

ظٍض 

ِجٌق 

ِجٌكىی 

ِجٌقٍز 

ِجٌق ِؾ 

ِجٌقضبْچ 

ِجٌق حٌد 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

-

Principles of Internal Medicine Harrison2008 

Cecil Essentials of medicine2007 

. دَؿ مبجًا ذیبب تًذیصس شظً شیص کیـک ىبهص سد ىشتؼکا فیبظٍ مبوت دَـیه یسٍآدبی 

8 

یضَئس سحاٍ زْخ ُطوً % 100 

: یتبعلبطه عببٌه 

: یببیؿصسا َُحً 

) یًَفٖ فرث یظَهآضبو ( یلوٖ سحاٍ زْخ ُطوً % 50 

) یًَفٖ فرث یظَهآضبو( 

یلوٖ سحاٍ زْخ ُطوً % 30 


یلوٖ سحاٍ زْخ ُطوً % 10 

یضَئس ىبحشها 

OSCE 

Log Book 

Case based discussion ِیْس 


یلوٖسحاٍ زْخ ُطوً % 10فرث 

سیسبؾا راطوً 

: ؾخب یًبهسد 

- یولع نیت یفشعه 

نیْؾ ُضٍز يیا ِئاضا ضز نیس يیا زاطفا ِوّ ٍ نیضاز ضبیشذا ضز بوق ِث هوو یاطث یقظَهآ ُضٍز يیا ضز اض زَذ نیس یهبوس ِو نیسٌؾطذ ضبیؿث 

یه به طًٓ سه ُضٍز يیا ضز ِو سقبث یه يیًَ یىقعد ىزَث یههرس سٌچ زیّبه طث یسّبق زاطفا يیا یا ِفطح یههرس یبّ ٌِیهظ . سًا 

زجلاطه ٍ میركس یاطث مظلا یبْیسٌوًاَس بث ٌبجسضا ضز بّ ـظَهآ ِیلو ٍ سٌقبث یه بوق ـظَهآ نیمشؿه لَئؿه مطشحه گٌیسٌسا : فرث سٌسا 

. سقبث 

. سقبجیه بًْآ ُسْٖ ِث ضبویث بث ٌبجسضا یضاطلطث ٍ یىقعد قلاذا لَنا ،ضبویث 

بث ٌبجسضا ضز بّ ـظَهآ ِیلو سیًاَس یه گٌیسٌسا ضًَح مسٖ رضَن ضز ٍ سٌقبث یه بوق ـظَهآ لَئؿه گٌیسٌسا ضبٌو ضز ضبیشؾز : ضبیشؾز 

. سییبوً زفبیضز یٍ ظا اض ضبویث بث ٌبجسضا یضاطلطث ٍ یىقعد قلاذا لَنا ،ضبویث زجلاطه ٍ میركس یاطث مظلا یبْیسٌوًاَس 

ِفیٍْ مبدًا يیح ضز یٍ ُسّبكه بث ٍ سقبث یجؾبٌه یَگلا 

) یظضٍضبو( 

ـظَهآ یسٗث ُضٍز ضز بوق فیبٍْ مبدًا یاطث سًاَشیه ظضٍضبو : ظضٍضبو 

بًْآ ةضبدس ظا ٍ سیظازطذث زَذ یقظَهآ یبّظبیً یطیگزبی ِث یٍ ضبٌو ضز . سیقبث بًْآ یطیگزبی لبجًز ِث ٍ ُزطو فكو اض زَذ یقظَهآ یبّظبیً 

. سیٌو ُزبفشؾا 

یضبشؾطد نیس ٍؾَس ىطشؿوا ـظَهآ طث رضبًٓ ٍ یًبهضز ٍ یهیركس ربهاسلا مبدًا زْخ یضبىوّ : فرث ضبشؾطدطؾ 

بّ ُضٍبكه ٍ ربكیبهظآ یطیگید زْخ یضبىوّ : فرث یكٌه 

ربمیضعس ٔاًَا ٍ ِیرث ىسیكو ٍ ىزظ ِیرث ـظَهآ : زفیق ضبشؾطد 

: بًْشتؼکا فیبظٍ حشؿ 

یزشغث ىاربویث ِیلو سا یًبهرد یقیخؾس ِهبًزث ىبیث ٍ یثبیسرا ،هیٌیلواربد یبْیعرزث ٍ ربؾیبهسآ جیبشً یزیگیدٍ زیغفس ، یٌیلبث ٌِیبؼه مبجًا ٍ 

لبح حزؽ ذخا 

هیؾو ٍ یدبػ ربلٍا رد دَخ ِث طَثزه 

: یىیعیف ٌِیبٗه ٍ لبح حطق يشفطگ 

طث ضًَح بث ؽذؾ ٍ زَق ِٗلبُه عشیث اضبثضبث یىیعیف ٌِیبٗه ةبشو ظا ََِثطه یبّ فرث زَق یه ِینَس اسشثا یىیعیف ٌِیبٗه ٍ لبح حطق ـظَهآ یاطث 

ِث سیًاَشث مٍعل رضَن ضز بس سیقبث ِشقاز ُاطوّ ِث یىچَو صغبو یٍض اض لبح حطق لحاطه لٍا ربٗفز زؾا طشْث 

. سیئبوً لبح حطق صذا ِث ماسلا ضبویث يیلبث

ىبهرد ِهبًزث ربیلو سا علاعا ٍ جلبؼه هؽشد ربیشعد زیشیٍ سا لجل سرٍربو ُازوّ ِث ىبىهلاا یشح ؼخث رد طَثزه یزشغث ىاربویث ًِاسٍر زیشیٍ 

ذٌسا ٍ زًذیسر زظً زیس ) on and off service note( 

ُرٍد زّ ىبیبد ٍ سبغآ ؿَقخه یبْشؽاددبی يشؽًَ ٍ یربویث زیع يشؽًَ 

ربویث یىیٌیلواربد یبْؽراشگ يیزخآ یعرزث ٍ ظًاصرٍا دراَه رد زگه یرَضح زیغ لىؽ ِث ٍ ربؾیبهسآ ةاَج زفبیرد یزیگید 

یفازگَیضًآ، یدَىعٍذًآ ، یفازگًََع ٍ یفازگ َیدار، CT scan,MRI ِلوج سا یرادزثزیَقس زعاَخ رد یبّ ِگزث يشؽًَ 

جلبؼه هؽشد بی ربیشعد ، سرٍربو رربظً زحس CPR مبجًا ٍ ذًَؾیه ءبیحا ِو یًاربویث يیلبث زث رَضح 

ِعَثزه ربیشعد بی جلبؼه هؽشد زظً ِث بٌث ِیلو ٍ ذجو یغدَیث ذًٌبه یوجبْس یقیخؾس ربهاذلا مبجًا سا ظد ىاربویث سا زجلازه ٍ یسبیح نیلاػ لزشٌو 

ذٌسا ٍ زًذیسر زظً زیس ) order &reorder( 

لجل سٍر رارَشعد يیزخآ يشؽًَ 

زًذیسر ٍ دبشعا ذیذحلاف ِث مٍشل ررَف رد ) ىزشٌیا یّازوْث ( مسلا یبّ ػسَهآ سا ظد ربویث یّازوّ 

9 

: ؾخب تاسشقه ٍ يیًاَق 

ىبشؾضبویثضزضًَح ربٖبؾ ِیلوضز یىقعد قلاذا ٍ را ىَئق زیبٖض ٍ ّفح- 

ُبگكًاز ٍ ُسىكًاز ،ىبشؾضبویث 

، فرث بی ٍُطگ یلذاز راضطمه زیبٖض 

7/ 

5 زٖبؾ ظا فرث ضز ضًَح- 

یىقعد ربًَئق سح ضز ِشؾاضآ یطّبْ بثٍ تسطه ٍ عیوس سیفؾ ـَدٍض بث فرث ضز ضًَح- 

سقبث مركه زطف یلیهحس ُزض ٍ مبً لاهبو ِىیئبخ ضز زىیسا تهً- 

یقظَهآ یبّْبگًبهضز ٍ سًاض سًاطگ ، ةَلو لبًضٍغ ،یّبگحجن ـضاعگ ربؿلخ ،یضَئس یبْؾلاو ضز لبٗف ضًَح - 6 

سقضا ضا یزؾز 

بی فرث ـظَهآ لَئؿه ٍؾَس یویٌٓس ِهبًطث كجَ مٍعل رضَنضز یولٖ یبْؿًاطفٌو ِئاضا- 

) 87/ 

8/ 

9 خضَه ُبگكًاز یقظَهآ یاضَق ةَهه یٌیلبث ُضٍز ِهبً يیئآ ظا ِشفطگطث ( سقبث یه طیظ حطق ِث ةبیغ ٍ ضًَح يیًاَل- 

ربؿلخ یهبوس ضز َدكًاز ضًَح 

: ) یعیض ِهبًطث یلبٖ یاضَق ةَهه یهَوٖ یاطشوز ُضٍز ِهبً يیئآ 

ُزبه( 

) 19 

زجیغ ،ربؿلخ ظا هی طّ ضز َدكًاز ضًَح مسٖ ٍ زؾا یهاعلا یظضٍضبو ٍ یظَهآضبو یبّ ُضٍز ٍ ؼضز طّ ِث ٌَثطه 

23 

ُزبه 

. زَق یه ةَؿحه 

ؼضز طّ ضز َدكًاز زجیغ ربٖبؾ : ) یعیض ِهبًطث یلبٖ یاضَق ةَهه یهَوٖ یاطشوز ُضٍز ِهبً يیئآ 24 ُزبه( 

) 20 

ظٍبدس سیبجً فرث ىآ ربٖبؾ َٔوده 

1/ 

10 

ظا یظضٍضبو ٍ یظَهآضبو ، 

2/ 

17 

ُزبه 

ظا یّبگكیبهظآ ٍ یلوٖ ،4/ 

17ظا 

یطًٓ 

. زَق یه ةَؿحه طفن فرث بی ؼضز ىآ ضز َدكًاز ُطوً رضَهٌیا طیغ ضز ،سٌو 

زبشؾا میركس ٍ سٌشؿه نضاسه ِئاضا بث ِو زَث سّاَذ ظبده یسضَن ضز ،20 

ُزبه ضز ُسق مركه فمؾ بس زجیغ : 1ُطهجس 

. زَث سّاَذ ُسىكًاز سییبس بث ٍ زبشؾا ُسْٖ طث ) ِخَه طیغ بی ِخَه ( َدكًاز زجیغ بث زضَذطث َُحً . زَق ِشذبٌق ِخَه 

سیطیگث زبی یسسه ظا سٗث نو نو بس زَق صذا یًلاََ لهبو لبح حطق سق یه ِینَس لاجل لبح حطق صذا یاطث . سیٌو حیحهس اض زَذ ـٍض ُزَوً ِٗخاطه ىآ 

ٍ سٌیبوً یٌیلبث للاسشؾا سًٌاَس یه عیً ) Novice( 

ضبو ُظبس ىاطیگاطف ِو ُزطو سیوبس لنا يیا طث طیذا یبّ ِینَس ِىیلبح ضز . زفطگ لبح حطق سیبث ًَِگچ 

ظا ٍ ِشذازطد ربٖلاَا یضٍآ ٕوخ ِث یٍ رلاىكه طگیز ٍ ضبویث یلنا زیبىق ـَح ٍ لَح ِو یٌٗه يیا ِث . سًطیگث لبح حطق سٌوفسّ سیبث اسشثا ىبوّ ظا 

ؽًاطفض ِث ِٗخاطه ِث سیبث طیگاطف زضاز زَخٍ ) knowledge gap( 

یكًاز لاذ ِو یزضاَه ضز . سًظبؾ ٍجسطه نّ ِث اض ضبویث رلاىكه ٍ لئبؿه اسشثا ىبوّ 

1 

- 2 

. 

سٌو یطیگ ِدیشً ِشذبؾ ٌَثطه نّ ِث اض ضبویث یبّ ِشفبی سًاَشث طشْث بس سیبوً ٕفض اض ََِثطه لاذ زَخَه یبّ 

3 

4 

5 

7 

8

بث ٍا زجیغ یلٍ سقبث 20 

سحاٍ 12 

ُزبه ضز ُسق يییٗس ىاعیه ظا فیث ،فرث بی ؼضز طّ ضز َدكًاز زجیغ ِو یسضَن ضز : 2ُطهجس 

للاسح زیبٖض لبح يیا ضز . ززطگیه فصح ؼضز ىآ ،زَق ُزاز میركس ِخَه ُبگكًاز یقظَهآ یاضَق میركس 

یه ةَؿحه َدكًاز یلیهحس راٌَؾ ٍعخ لهبو لبؿویً هی ىاٌَٖ ِث ضَوصه لبؿویً یلٍ ،زؿیً یهاعلا لبؿویً طّ ضز 

طّ ىبحشها ضز ِخَه طیغ زجیغ 

: ) یعیض ِهبًطث یلبٖ یاضَق ةَهه یهَوٖ یاطشوز ُضٍز ِهبً يیئآ 

10 

25 

ُزبه( 

) 21 

ىآ فصح ثٖبث فرث بی ؼضز طّ ىبحشها ضز ِخَه زجیغ ٍ فرث بی ؼضز ىآ ضز طفن ُطوً يشفطگ ِلعٌه ِث فرث بی ؼضز 

. زؾا ُبگكًاز یقظَهآ یاضَق ُسْٖ طث ىبحشها ِؿلخ ضز زجیغ ىزَث ِخَه میركس . ززطگ یه فرث بی ؼضز 

بس یًطشٌیا ٍ یًطشؿوا ٍ یشًزَیشؾا یبّ ُضٍز یظَهآضبو ٍ بْكذطچ ضز َدكًاز زجیغ بث زضَذطث َُحً زضَه ضز ) 23 

یظَهآضبو ضز َدكًاز زجیغ ظٍض هی طّ یاطث ُطوً 1 

4/ 

17 

: ززطگیه ماسلا لیش حطق ِث زَكً ِشذبٌق ظبده ِو یسضَن ضز 

. زَق 

ُزبه 

ُزبه 

20 ُزبه ضز ُسق مركه فمؾ 

ُبه ضز ظٍض ِؾ فمؾ بس ِخَه طیغ زجیغ ظٍض هی طّ ءاظا ِث - فلا 

. زَق یه طؿو یئبًْ ُطوً ظا یظضٍضبو ٍ یًطشؿوا ٍ یشًزَیشؾا لحاطه 

بث ٍ ٍُطگ طًٓ ؼبؾاطث یٌیلبث یطًٓ یبّسحاٍ ٍ یضَئس ؼضز یبْؾلاو ضز َدكًاز ِخَه طیغ زجیغ ِؿلخ طّ ءاظا ِث-ة 

. زَكیه طؿو یطًٓ ؼضز ییبًْ ُطوً ظا ؼضز ربٖبؾ زاسٗس ِث ِخَس 

ِث ییبًْ ُطوً ِو زَق ثٖبث ِخَه طیغ زجیغ زلٖ ِث ُطوً طؿو ِو یسضَن ضز ) ة ٍ فلا( 

زضاَه ضز زؾا یْیسث : 1ُطهجس 

ٍ فرث طّ یظَهآضبو 1/ 

10 

. سق سّاَذ زٍزطه فرث ىآ ضز َدكًاز سؾطث 

12 ظا طشوو 

فمؾ بس بفطن قَف زضاَه ضز ِخَه طیغ زجیغ لیلز ِث ُطوً طؿو ٍ ِجؾبحه : 2ُطهجس 

ٍ زَق ـضاعگ تیبغ یشؿیبث سقبث ِو لیلز طّ ِث ضَوصه فمؾ ظا طشكیث َدكًاز زجیغ ٍ سقبث یه طیصد ىبىها یطًٓ ؼٍضز 

. سق سّاَذ ضبشفض ىآ بث راضطمه ؼبؾاطث 

. سقبث یه 20 ُزبه ) 1( 

ُطهجس كثبُه قَف زضاَه ضز َدكًاز زجیغ ىزَث ِخَه میركس : 3ُطهجس 

طیغ زجیغ ضبث طّ ءاظا ِث هیكو ضبیشؾز ـضاعگ كثبُه یًبشؾضبویث هیكو زْخ ُسق يییٗس ىبهظ ضز لهبو ضًَح مسٖ رضَن ضز - 9 

. سق سّاَذ طؿو یٍ یلوٖ ىبحشها ییبًْ ُطوً ظا ُطوً ٍز ِخَه 

مبدًا هیكو ضبیشؾز بث یگٌّبوّ ٍ یًطشؿوا لَئؿه سییبس بث ٍ ةَشىه سیبث زضاَه بّ هیكو ییبدثبخ ِث یؿًاغضٍا ظبیً رضَن ضز- 

. زطیگ 

: تبفلخت ِب یگذیػس عجشه 

سّاَذ ىبشؾضبویث یقظَهآ ىٍبٗه ربفلرس ِث یگسیؾض ٕخطه سقبث ِشقاز ُسق ٘لاثا فیبٍْ حطق ظا یفلرس ىطشؿوا ِىیسضَن ضز 

ِب تبؼً ذیببً بوؿ ؛تؼیً یفبک یولع شظً صا مصلا تبعلاطا يتؿاد بٌْت یکؿضپ ؾقً یبفیا یاشب ذیٌکً ؽَهاشف 

. ذیؿبب ِجَت یب ٍا تبػبؼحا ٍ یتحاس ِب تبؼً ٍ ذیؿبب ِتؿاد ًِبهشتحه شیغ سبتفس ٍ ذیٌک یهاشتحا یب سبویب 

ِب ِظحل شّ سد بها ذیساد ٍس ؾیپ سد ضیً اس یشت تخػ یبّ ُسٍد بوؿ . ذیشبب اس یفبک ُشْب ٍ تزل ُبه کی يیا صا ِک نیساد ذیها 

یشیگدبی یبّ تصشف صا ُدبفتػا شثکاذح ٍ تؿاد ذیّاَخ ِعهبج سد یذٌوؿصسا ٍ شیطخ ؾقً ُذٌیآ سد بوؿ ِک ذیؿبب ِتؿاد دبی 

. زَث 

10 

ضگشّ 

. ذؿببیه ِفشح يیا سد ؾقً یبفیا ِهصلا ،بّ ُسٍد يیا

: 

مٍد ؾخب 

ُسٍد ثحببه 

11 

ځٲاط٪ ڀٹدكٶاز 

زضٹٲ ڀبټسٲبڃد ٻث ٴسڃؾض زٽخ بٽٶآ ظا سڃٶاٹشڃٲ بٳق ٻ٦ سقبث ځٲ ٺضٸز ڀضٸطي ثحبجٲ بث ٌبجسضا ضز ځسبٖلاَا ڀٸبح فرث ٵڂا 

ٺزضٸآ ٻٲس٣ٲ زٳؿ٢ ضز ٻ٦ اض ڀطڃ٪زبڂ ڀبٳٷټاض ظا ٺزبٟشؾا ڀ ٺٹحٶ ،تٮبُٲ ٵڂا ڀطڃ٪ضب٦ ٻث زٽخ . سڃٷ٦ ٺزبٟشؾا ٺضٸز ظا ضبٓشٶا 

ٻشقاز Self Learning 

سڃٶاٹشث ٻ٦ سٷ٦ ځٲ ٥ٳ٦ بٳق ٻث ٍ٣ٞ تٮبُٲ ٵڂا سڃٷ٧ٶ ـٹٲاطٞ 

. سڃڂبٳٶ ٻٗٮبُٲ ز٢ز بث زؾا ٺسق 

. 

سڃٷ٦ ٺزبٟشؾا طس زحاض بټ ؽٶطٞض ٸ ځسبٗٮبُٲ ٕثبٷٲ ظا ٸ سڃٷ٦ زڂطڂسٲ زٹذ ڀطڃ٪زبڂ طث ٸ سڃقبث

زؾا زسٗشٲ ځثٸط٧ڃٲ ڀبټ ٴغٹسبد ظا ځقبٶ ڀبټ زٶٹٟٖ ظا ځٖٹٷشٲ ٺٸط٪ ٭ٲبق 

12 

(STI) 

: عسد ىاٌَع شب یسٍشه 

ځؿٷخ ٺاض ظا ٺسٶٹق ٭٣شٷٲ ڀبټ زٶٹٟٖ 

ضز ٸ ٺزٹٮآ زطٞ بث ځؿٷخ ؼبٳس طثاضز بټ زٶٹٟٖ ظا ٻشؾز ٵڂا . سٶزاز ځ٦طشكٲ ٥ڂغٹٮٹڃٲسڃدا ٸ ځٷڃٮبث ڀبټبٳٶ بټ زٶٹٟٖ ٵڂا ٻ٦ 

ڀبټ ٱذظ -1 

3 Sexually transmitted infection 

ځؿٷخ ٺاض ظا ٺسٶٹق ٭٣شٷٲ ڀبٽشٶٹٟٖ(STI) 

Sexually transmitted infection 

ٻشؾز ٻؾ ٻث بٽٶآ ٻڃٮٸا ځٷڃٮبث ڀٹٯثبس تؿح طث ٸ . سٶٹق ځٲ زبدڂا بټ ز٦ٸطڃذؾا ٸ بټ ذضب٢ ،بټ ؼٸطڂٸ ،بټ ڀطش٦بث طثا 

. سٶٹق ځٲ ٱڃؿ٣س زڃٷڂغاٸ -3 

ٵ٫ٮ ځثبٽشٮا ڀضبٳڃث ٸ زڃؾٸطؾ ،زڂطسضٸا -2 

ځٯؾبٷس 

: یلک فاذّا 

ٴبٲضز ٸ مڃركس ٺٹحٶ ،ځٷڃٮبث راطټبٓس ، ڀغٹٮٹڃٲسڃدا بث ځڂبٷقآ 

: یصبصتخا فاذّا 

: ذیًاَتب دٍس یه سبظتًا بوؿ صا ُسٍد يیا ىبیبپ سد یهاشگ یَجـًاد 

. سیطجث مبً اض بًْآ لهبٖ یبّ نؿیًبگضا ٍ یؿٌخ ُاض ظا ُسًَق لمشٌه یبّ زًَفٖ فلشره ٔاًَا 

. سیّز حیيَس اض یؿٌخ ُاض ظا ُسًَق لمشٌه یبّ زًَفٖ یًبْخ ٍ یّله ٍ یهَث یغَلَیهسیدا 

. سیّز حیيَس اض یًاطشلا یبّ میركس ٍ یٌیلبث راطّبٓس 

. سیطجث مبً اض بّ زًَفٖ يیا ِث لاشثا طُذ لهاَٖ 

. سیّز حیيَس اض بّ زًَفٖ ًَٔ يیا یهیركس زطىیٍض ٍ یّبگكیبهظآ یبّ ـٍض 

. سیّز حیيَس اض نَىكه زضاَه ٔبخضا یبّ ىَیؾبىیسًا ٍ یثطدس ِیلٍا ىبهضز 

. 

سیّز حیيَس اض بًْآ ىبهضز مسٖ وضاَٖ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7

13 

: عسد صبیً ؾیپ 

ٻڂبد ڀغٹٮٹڃٲسڃدا ٸ ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا 

ځٷڃٮبث ځ٧قعد ربٲس٣ٲ ٺضٸز ثحبجٲ ضٸطٲ ٸ ٻٗٮبُٲ 

: شتْب یشیگدبی یاشب ییبّ ِیصَت 

ضز ڀضبذؾطَبرث ٸ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ثحجٲ ٕڂطؾ ضٸطٲ زٶٹٟٖ زبدڂا بټ ٱؿڃٶب٧ٲ ٺزٹجٶ ٺسڃچڃد ٻث ٻخٹسبث 

ٸ HIV/AIDS ٭ثٲ ځؿٷخ 

ٺاض ظا ٻٯ٣شٷٲ ڀبټ زٶٹٟٖ ط٫ڂز ط٧ٞ ٻث 

 

. سٷ٦ ځٲ ٥ٳ٦ فرث ٸ ٺب٫ٶبٲضز سٶاض ،ؽڂضسس ٻؿٯخ 

. زٹٳٶ ٻخٹس سڂبث عڃٶ ٭ٲبٖ ٱؿڃٶب٪ضا ٔٹٶ تؿحطث ڀغٹٮٹڃٲسڃدا ٻث 

. زٹٳٶ ٻخٹس سڂبث عڃٶ ٭ٲبٖ ٱؿڃٶب٪ضا ٔٹٶ تؿحطث ځٷڃٮبث راطټبٓس ٻث 

 

 

: یشیگدبی یبّ تصشف 

: فلؤه یصخؿ تاشظً 

اض ٹدكٶاز سڂبث ٻكڃٳټ ځؿٷخ ٺاض ظا ٻٯ٣شٷٲ ڀبټ زٶٹٟٖ 

. سڂبٳٶ ةٹؿحٲ ٻٗٲبخ ځشقاسٽث ڀبټ زڂٹٮٸا ءعخ اض بٽٶآ ٸ زظاسٷڃث بٽٶآ ضبكشٶا ٸ ځؿٷخ ڀب٦طق ٴبٲضز 

: غًشفس 

HARRISON .s: principles of internal medication 17 th edition volume I (2008) chap 124 

sexually transmitted infection. 

) ؽڃٯٟڃؾ( 

: عسد یلَصا نیّبفه شب یسٍشه 

ٰسڃٮبد بٳٶٹڂطس ٭ٲبق ٸ سٶزط٪ ځٲ ځٯؾبٷس ربٗڂبي تٯٚا زبدڂا تجؾ ځٶٹٟٖ ٭ٲبٖ فق 

ؽڃسبٲٹ٦اطسبدسڃٲلا٦ ،) 

سڃئٸط٧ٶبق( 

ځئ ٺط٦ٸز ؼٹٯڃٞٹٳټ ،) 

ځٯؾبٷس ٭ڃ٪ظ( 

بٲٹٯڃدبد ؼٸطڂٸ ،) 

ځٯؾبٷس ٬برجس( 

: یهاشگ یَجـًاد 

یطیگزبی ِث فرث ٍ ُبگًبهضز ضز یؿٌخ ُاض ظا ِلمشٌه یبّ زًَفٖ ضبچز ىاضبویث ىبهضز ٍ یٌیلبث لحاطه ٍطیؾ یطیگید ٍ یغَلَیهسیدا 

. 

سیبوً یه هوو نّ بث بًْآ یبّ رٍبفس نضز ٍ زضاَه يیا طشْث 

. 1 

II تڃس ؽدطټ 

. سقبث ځٲ ) ٬بڃٶط٫ٷڂ( 

بٲزاٹٶاط٪( 

ؽڃسبٲٹڂسٶاط٪ ٰزبڂطش٦بثٹسبٲلا٦ ٸ ) ٰضٹٶ ٸ ٰٹٮٹٶاط٪ٹٟٷٮ(

ٱڃؿ٣س ځ٦ٹ٦ٹٷ٪طڃٚ ٸ ځ٦ٹ٦ٹٷ٪ ٻشؾزٸز ٻث ٴاٹس ځٲ اض ٵ٫ٮ ځثبٽشٮا ڀبٽڂضبٳڃث ٸ زڃؾڀ 

ٸطؾ ،زڂض ر ضٸا ڀبټ ٰضسٷؾ 

ٺسٳٖ ٥ؿڂض ځٮٸ سقبث ځٲ رٸبٟشٲ ٱټ بث ٻ٣ُٷٲ طټ ٻث ٻشؿث ځٯؾبٷس ڀبټ ٱذظ ظا ٰاس٦ طټ ٥ڂغٹٮٹڃٲسڃدا ڀبټضٹش٦بٞ 

٭ٲبق ٺػڂٸ طُذ ڀبټضٹش٦بٞ ٸ سقبث ځٲ زڂطسضٸا ٺسٷٷ٦ 

. سٷ٦ ځٲ طڃڃٛس ځؿٷخ زڃٮبٗٞ بث ٸ زؾا 

14 

. زٹٳٶ 

٬بؾ 29 بس 14 ځٷؾ ٺٸط٪ ضز زٶٹٟٖ 

زبدڂا زٯٖ ٴڀ 

ٰٸز ؽڃسبٲٹ٦اطس بڂسڃٲلا٦ ظا ؽد ٺضٹٷ٪ بڂطؿڂبٶ 

. زؾا ځؿٷخ ڀبټ ؼبٳس زبڂظ زاسٗس ٸ زطدس ،ٵڃئبد ځٖبٳشخا ڀزبهش٢ا حُؾ ،ځٷڃكٶطٽق 

. سقبث ځٲ ؽڃسبٲٹ٦اطس بڂسڃٲلا٦ زضاٹٲ % 50 بس 30 ضز 

(NGU) ځ٦ٹ٦ٹٷ٪طڃٚ ڀبټ زڂطسضٸا زٯٖ 

زؿس ٴغ ځشٶآ ٱڃ٣شؿٲ ځڂبؾبٷق ځٮٸ زؾا ځڂلاَ زضاسٶبشؾا ځؾٸطڂٸ زك٦ ٬بڃشٶغ ؽدطټ ضز مڃركس ځٯنا ـٸض 

. زؾا ځثبرشٶا ځهڃركس 

٬بڃٶٹ٫ٷڂا بٲٹٮٹٶاط٪ ڀاطث ) زؾا مڃركس ٻڃٮٸا ـٸض ٥ڂغٹٮٸطؾ ڀبټ زؿس( 

ؽڃٯٟڃؾ ڀاطث مڃركس ڀبٽقٸض 

LG ٴٹڃؾب٧ڃٞ ٴبٳٯڃٳ٦( 

ٰٸطٶ ٸ ٰٹٶاط٪ٹٟٷٮ ڀاطث ) ٰط٪ ڀعڃٲآ ٩ٶض( 

سڃسٸط٧ٶبق ) ربٗڂبي ظا بؿٳڃ٪ بث زڂاض ڀعڃٲآ ٩ٶض( 

) زؾا زجثٲ % 90 بس 85 ضز 

ڀبټ ٤ٹ٦ٹٯذڂز ٵشٞبڂ ٸ سقبث ڀاطدٲ ربحقطس ظا ٰط٪ ڀعڃٲآ ٩ٶض ٴازطٲ تٯٚا ضز زڂطسضٸا ضز مڃركس ځٯنا ـٸض 

. سڃڂبٳٶ ٻٗخاطٲ 

. سٷڂبٳٶ ٻٗخاطٲ 

. سٷقبث ځٲ مڃركس ٥ڃذڃس ځٮٹٯؾ ٭ذاز ځٟٷٲ ٰط٪ 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

: شتـیب تبعلبطه یاشب تلاجه بی بّ يته 

Harrison ةبش٦ ٻث ځؿٷخ ٺاض ظا ٻٯ٣شٷٲ ڀبټ زٶٹٟٖ بث زضٹذطث ٺٹحٶٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ ڀاطث 

up to date زڂبؾ ٻث ٵڂٹٶ ڀبټ ٴبٲضز ٸ ربڃٯ٦ زضٹٲضز سٷٲز ٹؾ ٸ طهشرٲ ٻٗٮبُٲ زٽخ 

: عسد فاذّا صا کی شّ یاشب یدشبسبک یبْلبثه 

ٴاض ٻٮبك٦ ڀٸبٟٷٮ زسٚ . زؾا ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ ٬بشڃٶغ ٻڃحبٶ ضز ٤بٶزضز ٻٮٹ٧ڂظٸ ربٗڂبي ڀطؿ٧ڂ ٸ ظطٮ ٸ تس بث ڀا ٻٮبؾ 

: 

Case 

24 ٱٶبذ 

. زؾا زجثٲ Tzanc زؿس ٬ٹ٧ڂظٸ ظا ځ٧ڂ ربڂٹشحٲ ظا فڂبٲظآ ضز ٸ سقبث ځٲ ؼبؿح ٸ ) ٰضٹشٲ 

: لاؤػ 

. زؾا ٰاس٦ ٬بشڃٶغ ٺب٫شؾز ربٗڂبي زٯٖ ڀاطث مڃركس ٵڂطشٯٳشحٲ 

: خػبپ 

: 

٬بشڃٶغ ؽدطټ 

Case 

ٻ٦ ٺسڂزط٪ ځٯؾبٷس زٮآ ٻڃحبٶ ضز زضز ٴٸسث ٱذظ ٥ڂ ضبچز ٭ج٢ ٻشٟټ 4 زٸسح ٤ٹ٧كٲ ځؿٷخ ؼبٳس ٥ڂ ت٢بٗشٲ ٻٮبؾ 25 زطٲ 

. 

زؾا ڀٸبٟٷٮ زسٚ ٤بٶزضزطڃٚ ٰضٹس بث ٺاطٳټ

15 

: لاَػ 

. زؾا ٰاس٦ ضبٳڃث ٵڂا ڀاطث مڃركس زؿس ٵڂطسسڃٟٲ 

: خػبپ 

ؽڃٯڃٟڃؾ ڀاطث ڀغٹٮٸطؾ زؿس ٰبدٶا 

. زؾا ٺسق ضاضزا ـظٹؾ ٸ اطدٲ حقطس ضبچز ٤ٹ٧كٲ ځؿٷخ ؼبٳس ظا سٗث ظٸض 6 ڀا ٻٮبؾ 

: 

Case 

: لاَػ 

30 زطٲ 

؟زؿڃچ ٴآ ٜسټ ٸ سڃټز ځٲ ٰبدٶا ڀٸ مڃركس زٽخ ځٲاس٢ا ٻچ 

: خػبپ 

ځٮٹٯؾ ٭ذاز ځٟٷٲ ٰاط٪ ڀبټ ٤ٹ٦ٹٯذڂز زٹخٸ ڀاطث اطدٲ ربحقطس ظا ٰط٪ ڀعڃٲا ٩ٶض فڂبٲظآ ٰبدٶا 

: 

Case 

ڀا ٻشٞبڂ ٸ ٱئلاٖ ٻٶٹ٫چڃټ ٸ سقبث ځٲ زجثٲ ڀٸ VDRL زؿس ٸ زؾا ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ ٥ڃٷڃٯ٦ ٻث ضازضبث ٻټبٲ 4 ڀا ٻٮبؾ 25 ٱٶبذ 

: لاَػ 

. زضاسٶ 

؟زؾا ٰاس٦ بٳق ڀسٗث ٰاس٢ا ڀٸ ٬بح حطق ٻث ٻخٹسبث 

. 

سقبث ڀٸ ڀاطث 

: خػبپ 

FTA-abs زؿس ٰبدٶا

ضز ځؾ ځؾ 200 

4 Diarrhea 

) Diarrhea( 

ٴآ بث زضٹذطث ـٸض ٸ ٬بٽؾا 

16 


ظا فڃث ٻث ٴآ ٱدح فڂاعٞا ٸ ٕٞز ربٗٞز فڂاعٞا ٸ ځ٧ثآ بڂ ٭ق زٮبحث ٔٹٞسٲ ٭ڂسجس ظا زؿسضبجٖ 

٬بٽؾا 

. زضاز ځٶٹٟٖ زٯٖ زبح ٬بٽؾا زضاٹٲ % 90. 

ززط٪ ځٲ ٱڃؿ٣س ٵٲعٲ ٸ ضاسڂبد ،زبح ٔاٹٶا ٻث ٬بٽؾا. 

ظٸض ٻٶبجق 


ٸ ځٶٹٟٖ ٵٲعٲ ٸ ضاسڂبد ٸ زبح ڀبٽٮبٽؾا ٔاٹٶا ٴبٲضز ٸ مڃركس ،زضٹذطث ٺٹحٶ ،ځٷڃٮبث راطټبٓس ڀسٷث ٻشؾز بث ځڂبٷقآ 

اض ) َٔفسه سیلَس ٍ بّ ُزٍض ربوطح ،بّ ُزٍض ضز ربٗیبه ٕفز ٍ ةصخ ،یجهٖ لطشٌو( 

ځٶٹٟٖطڃٚ 



ـضاَگ ُبگشؾز یٗیجَ یغَلَیعیف 

. سًاسث 

. سًاسث اض يهعه ٍ ضاسیبد ،زبح لبْؾا فیطٗس 

. سًاسث اض یًَفٖ لبْؾا طُذ وطٗه ضز یبٍّْطگ 

. سؾبٌكث اض سًضاز فمً لبْؾا زبدیا ضز ِو نؿیًبگضاٍطىیه ٍ ىبثعیه لهاَٖ 

. سًاسث اض بّ نؿیًبگضاٍطىیه ًَٔ ؼبؾاطث یلبْؾا یضبویث ىَوو ،ضٍز یٌیلبث نئلاٖ 

. سًاسث اض زبح لبْؾا ِث لاشجه ضبویث بث حیحن زضَذطث ـٍض 

سًاسث اض زبح لبْؾا ىبهضز ٍ میركس ـٍض 

زبح یثبْشلاطیغ ٍ یثبْشلا یبْلبْؾا ٔاًَا ىبهضز ٍ میركس ـٍض ،لبْؾا نؿیًبىه، 

لهبٖ نؿیًبگضاٍطىیه ،یٌیلبث نئلاٖ 

. سًاسث اض 

. 

زطجث مبً اض يهعه لبْؾا یثبْشلاطیغ ٍ یثبْشلا للٖ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

. 9

. سؾبٌكث اض ) بًَْهضَّ ،ُزٍض لَشؿیف ،ؼَوَه یبْیضبویث ،بّضَسبیسه ٍؾاٍ بث( 

یحقطس یبْلبْؾا للٖ- 

. سؾبٌكث اض ) راضسیَّثطو ةصخ ءَؾ ،لْؿه فطهه( 

هیسَوؾا لبْؾا للٖ- 

. سؾبٌكث اض ) هیسبفول زاسؿًا ،ٌبره ةصخ ءَؾ ،ُزٍض ةصخ ءَؾ( 

ةطچ لبْؾا للٖ- 

. سؾبٌكث اض ) هیلیفٌَیظَئا زیطشًآٍطشؾبگ ،ِیًَبث ٍ ِیلٍا یٌویا ممً ،IBD( 

یثبْشلا لبْؾا للٖ- 

. سؾبٌكث اض ُزٍض زوطح للاشذا ظا یقبً لبْؾا ٍ یگشذبؾ لبْؾا للٖ- 

17 

. سًاسث اض يهعه لبْؾا ِث لاشجه ضبویث بث زضَذطث ـٍض- 

. سًاسث اض يهعه لبْؾا ىبهضز- 

. سًاسث اطًآ للٖ ٍ طشًاعه زیًزآ یٌیلبث نئلاٖ- 

. سًاسث اض بثٍ ِث لاشجه ضبویث ىبهضز ٍ یضَف ىزطو ،ُضسیّض تؾبٌه زضَذطث ـٍض ٍ ،یٌیلبث نئلاٖ- 

11 

12 

13 

14 

15 

16 

17 

18 

19 


ٻڂبد ځؾبٷق ٭٫ٶا ٸ ؼبٷق ؼٸطڂٸ ٸ ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا 

ځٷڃٮبث ځسبٲس٣ٲ ٺضٸز ثحبجٲ ضٸطٲ ٸ ٻٗٮبُٲ 


ِیلٍا ربهركه ِث ٌَثطه تلبُه تلغا ِىٌیا ٍ یلبْؾا یبْیضبویث زبدیا یبّ نؿیًبىه ىزَجً ُسیچید ِث ِخَسبث 

ٍ یطیگزبی ِث ؼلاو ظا لجل ثحجه ٕیطؾ ضٍطه اصل زؾا ُسق ِٗلبُه ِیبد مَلٖ ُضٍز ضز ًلاجل بّ نؿیًبگضاٍطىیه 

. سٌو یه هوو فرث سًاض بی ؽیضسس ِؿلخ ضز یضبذؾطَبرث 



ٍ تلبُه لهبو زذبٌق ٍ سًَق یه لهبق اض یهَوٖ ىبىقعد یبْجُه ِث ُسٌٌو ِٗخاطه ىاضبویث ظا یْخَس لثبل زاسٗس لبْؾا ِث لاشجه ىاضبویث 

زٍسحه زَذ یثبْشلاطیغ یبْلبْؾا زضاَه تلغا ضز ِو زؾا مظلا نّ ِشىً يیا طوش ٍ زؾا یضٍطي ٍ مظلا ىاضبویث يیا بث زضَذطث تؾبٌه ـٍض 

. 

زؿیً رلایؿوٌَفیز بی سیهاطدَل سًٌبه ُزٍض زوطحسي یبٍّضاز ٍ هیسَیث یشًآ عیَدس ِث ظبیً ٍ ُزَث ُسًَق

1. Medicine 23 ed (2007) chap : 143 (Approach to the patient with diarrhea and 

malabsorbtion) 

18 

: غًشفس 

2. Harrison's internal medicine … ed. (2008) chap: 40 : (Diarrhea and constipation) 

لبْؾا لهف : ـٍضَذ يیظطف طشوز ِشقًَ ،1388 

ڀلابث زضاٹٲ ٻث ٵٲعٲ ٬بٽؾا ٸ ٻشٟټ 2-4 

لبؾ حبچ يیلٍا ، یًَفٖ یبْیضبویث یبّ ًِبكً ٍ نئلاٖ بث زضَذطث ـٍض ةبشو 

ٻث ضاسڂبد ٬بٽؾا ،ٺسڃك٦ ٬ٹَ ٻشٟټ 2 

. 3 


ظا طشٳ٦ ٻ٦ ٬بٽؾا زضاٹٲ ٻث زبح ٬بٽؾا 

ززط٪ ځٲ ٠لاَا ٻشٟټ 4 

. زؾا ځٶٹٟٖ ٭ٯٖ زبح ٬بٽؾا زٯٖ % 90 

ؼبٳس ضز زاطٞا ،لبذ ڀبټاصٚ ٜطهٲ ،ځٷٳڂا م٣ٶ ٴاضبٳڃث ،ٴاطٞبؿٲ ٭ٲبق ٬بٽؾا طُذ وطٗٲضز ٴاضبٳڃث ظا ٺٸط٪ حٷد 

. زؾا ٴبشؾضبٳڃث ضز ڀطشؿث ٴاضبٳڃث ٸ ٬بٽؾا ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث 

. زؾا ځؾبؾا ٸ ٱٽٲض بڃؿث ضبٳڃث ٴزط٦ ٺضسڃټض ٸ ٴاضبٳڃث ٴٹڃؾبساضسڃټز سنضز ٵڃڃٗس زبح ٬بٽؾا ٴبٲضز ضز 

ضز ٴٹذ بڂ ٱٛٯث ٸ ٝ٦ زٹخٸ ،ٱ٦ ٱدح بث ٔٹٞسٲ ٕٞز زبڂظ ربٗٞز ،ٻچڃد ٬ز ،تس ځثبٽشٮا ٬بٽؾا ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث ضز 

بث ٱ٦ ٔٹٞسٲ ٕٞز ربٗٞز ٸ زؿڃٶ زٹخٹٲ تٯٚا ٻچڃد ٬ز ٸ تس ځثبٽشٮاطڃٚ ڀبٽٮبٽؾا ضز ځٮٸ زٹق ځٲ ٺسڂز ٔٹٞسٲ 

. زؿڃٶ زٹخٹٲ ٔٹٞسٲ ضز ؼٹ٦ٹٲ ٸ ٴٹذ ٸ ٺزٹث زبڂظ ٱدح 

. زؾا ځٶٹٟٖطڃٚ ٭ٯٖ ٵٲعٲ ٬بٽؾا ٺسٳٖ زٯٖ 

ځشؿڂبث زؾا ٺضسڃټز ًاسڂسق ضبٳڃث ٸ زؾا زٹخٹٲ ځثبٽشٮاطڃٚ ٱئلاٖ ٸ ٺزٹث زبڂظ ضبڃؿث ٱدح بث ٬بٽؾا ٻ٦ ځٶاضبٳڃث ضز 

. زٹق ځٲ ٨طٲ ظا ضبٳڃث ربدٶ ٻث طدٷٲ بٽٶآ ڀضٹٞ ٴٹڃؾبساسڃټض ٸ تؾبٷٲ زضٹذطث ٸ زط٦ ط٧ٞ بثٸ ٻث ًبٳشح 

زڃٶزآ ٻث ًبٳشح ځشؿڂبث زطٞ ٴبڃٞاطَا ضز ٻثبكٲ زضاٹٲ ظٸطث رضٹنضز زڃؿڂسٶبدآ ٻڃجق ٱئلاٖ ٸ ٬بٽؾا بث ٴاضبٳڃث ضز 

. زٹق عڃټطد زضٹٳڃث ځحاطخ ظٸطث ظا بس زط٦ ط٧ٞ طشٶاعٲ 

ځشؿڂبث زضاز زٹخٸ ځُڃحٲ ٴٹذ ځٯڃٞٹٷڂظٹئا ربكڂبٲظآ ضز ٸ سٷ٦ ځٲ ٻٗخاطٲ ٺسڃك٦ ٬ٹَ ٬بٽؾا بث ضبٳڃث ٻ٦ ڀزضٹٲضز 

ِٗخاطه ىَؿیضبّ ةبشو 40 طشدبچ ضز 40-3 

ٍ 40-2 

لىق ٍ 40-4 

ٍ 40-3 

ٍ 40-2 

. زقاز طٓٶسٲ اض ٬بٽؾا ځٯ٫ٶا ٭ٯٖ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 


لٍسخ ِث لبْؾا زضَهضز طشكیث ِٗلبُه یاطث 

. زَق ِٗخاطه 2007 لیؿیؾ ةبشو 143 طشدبچ ضز 143-3 

ٍ 143-2 

لىق ٍ 143-2 

ٍ 143-1 

لٍسخ ِث طشكیث ِٗلبُه یاطث 

. زَق ِٗخاطه www.medscape.com زیبؾ ِث لبْؾا زضَهضزطشكیث ِٗلبُه زْخ 

. زَق 

: 

عسد فاذّا صا کی شّ یاشب یدشبسبک یبْلبثه 

. 9 

. 1 

. 2 

. 3

3 

زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ٭ج٢ زٖبؾ 10 

19 

: 

Case 

ظا ځٳ٧ق زضز ٸ تس ٴٸسث ٸ ٘اطٟشؾا ٺاطٳټ ٻث سڂسق ځ٧ثآ ٬بٽؾا بث ڀا ٻٮبؾ 23 ٱٶبذ 

زؾا ٺزط٦ ٜطهٲ ط٪طجٳټ ٱئلاٖ ظٸطث ظا ٭ج٢ زٖبؾ 

: 1لاؤػ 

؟سقبث سٶاٹس ځٲ ڀٸ ٬بٽؾا ځٮبٳشحا ٭ٲبٖ ٰاس٦ 

: خػبپ 

ؼٹئضٸا ٤ٹ٦ٹٯڃٞبشؾا 

: 2لاؤػ 

؟زؾا ٰاس٦ ٬بٽؾا ٵڂا عٶغٹسبد 

: خػبپ 

زطٞ ٍؾٹس ٵڃؿ٦ٹس ٜطهٲ ٸ ٵڃؿ٦ٹس سڃٮٹس 

: 3لاؤػ 

؟زؿڃچ ڀٸ زضٹٲضز ڀسٗث ٰاس٢ا 

: خػبپ 

ٴٹڃؾبساضسڃټز ٴاعڃٲ ٵڃڃٗس 

: 4 لاؤػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀسٗث ٰاس٢ا سقبجٶ ٺضسڃټز ځٯڃذ ضبٳڃث ٻ٦ ځسضٹنضز 

: خػبپ 

عڂٹدسORS ٸ observeضبٳڃث 

: 5 لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀسٗث ٰاس٢ا سقبث ٻشقاز ٻٲازا ٱټ سٗث ظٸض 

2 ڀٸ ٬بٽؾا ٻ٦ ځسضٹنضز

ڀٸ ٬بٽؾا . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ٭ج٢ ظٸض ظا ٻچڃد ٬ز ٺاطٳټ ٻث سڂسق ڀٹڂسث ٬بٽؾا ٸ زاط٪ ځشٶبؾ ٻخضز 

20 

: خػبپ 

ٔٹٞسٲ فڂبٲظآ ٰبدٶا 

: 

Case 

38 تس بث ٻٮبؾ 30 ڀب٢آ 

. سقبث ځٲ ٴٹذ ڀٸبح 

: 1 لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀٸ ٬بٽؾا ځٮبٳشحا ٭ٯٖ ظا ځ٧ڂ 

: خػبپ 

لا٫ڃق 

: 2 لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ضبٳڃث زضٹٲضز ڀسٗث ځهڃركس ٰاس٢ ا 

؟زؾا ٰاس٦ ڀسٗث ځهڃركس ٰاس٢ا ٔٹٞسٲ ضز RBC ٸ WBC زٹخٸ 

: خػبپ 

ٔٹٞسٲ فڂبٲظآ 

: 3 لاَػ 

رضَنضز 

: خػبپ 

طش٦بثٹٯڃذٳ٦ ٸ لاٶٹٳٮبؾ لا٫ڃق طٓٶظا ٔٹٞسٲ زك٦ 

: 4 لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀٸ زضٹٲضز ځٶبٲضز ٰاس٢ا ٵڃٮٸا 

: خػبپ 

ضبٳڃث ٴزط٦ ٺضسڃټض

21 

: 5 لاَػ 

؟زؿٲاس٦ ڀسٗث حڃنٹس ڀٸ ٔٹٞسٲ ضز لا٫ڃق ٴسق اسخ رضٹنضز 

: خػبپ 

٥ڃسٹڃث ځشٶآ عڂٹدس 

: 6 لاَػ 

؟زٹٳٶ عڂٹدس ڀٸ ٬بٽؾا ٱدح فټب٦ زٽخ رلاڃؿ٦ٹٷٟڂز ضبٳڃث ٵڂا ٻث زٹق ځٲ بڂآ 

: خػبپ 

طڃذ

يناقوف يسفنت هاگتسد تنوفع 

Upper respiratory tract infections 

22 


ظا ځ٧ڂ اصٮ ٸ سقبث ځٲ بڃٶز طؾبسطؾ ضز ٴب٧قعد ٻث ٴاضبٳڃث ٻٗخاطٲ ٭ٯٖ ٵڂطشٗڂبق ظا ځ٧ڂ ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز زٶٹٟٖ 

ٜطهٲ ٻڂٸض ځث فټب٦ ٻثطدٷٲ ٸ سقبث ځٲ ڀضٸطي ضبڃؿث ٴاضبٳڃث ٵڂا بث زضٹذطث حڃحن ـٸض ٻ٦ سقبث ځٲ تَ ثحبجٲ ٵڂطشٳٽٲ 

. ززط٪ ځٲ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٸ ٴٹسضٹ٦ سٷٶبٲ ځڂبټٸضاز 

ٴب٧قعد ٍؾٹس ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ڀلابث ٜطهٲ ځٮٸ ،سٷثبڂ ځٲ ڀزٹجٽث ٺسٶٹق زٸسحٲ زٹذ رضٹهث ٸ ٺزٹث ٝڃٟذ تٯٚا بټ زٶٹٟٖ ٵڂا 

. زٹق ځٲ ٻڃٶٹٲٹٷد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا سٷٶبٲ بٽشٶٹٟٖ ٵڂا ٺسٷٷ٦ زبدڂا ڀبٽثٸط٧ڃٲ ضز ځڂٸضاز زٲٸب٣ٲ ظٸطث ٻثطدٷٲ ٴاضبٳڃث ٵڂا ضز 

،ٺطدٷح ،ٴبټز ،ځٷڃث ٭ٲبق ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز طڃؿٲ ضز ٵٲعٲ بڂ زبح ځٶٹٟٖ ڀبټسٷڂاطٞ ظا ڀا ٻٖٹٳدٲ ٭ٲبق بٽشٶٹٟٖ ٵڂا 

. سقبث ځٲ ٻقاطس ٸ سڃئٹشؾ بٲ ـٹ٪ ،بٽؾٹٷڃؾ ،ٴزط٪ ځ٣ٳٖ زٞبث ڀا ٺطدٷح ضبٷ٦ ٸ زكد ڀبټبًٞ ،بټ ٺظٹٮ 


ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز ٝٯشرٲ ڀبٽشٶٹٟٖ ٴبٲضز ٸ زضٹذطث ٺٹحٶ ،ځٷڃٮبث ٱئلاٖ ،ڀغٹٮٹڃسا بث ځڂبٷقآ 



. ذعبٌؾث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ،یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار common cold یگدرَخبهزع مرذٌع 

. ذًاذث ازًآ یًبهرد ٍ ـیخؾس يیلاذیبگ ،ـیخؾس ،یٌیلبث نئلاػ ،یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار دبح زیسٌَیع 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ٍ یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار يهشه زیسٌَیع 

. ذًاذث ار بًْآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ٍ یٌیلبث نئلاػ ذعبٌؾث ار زیرذًَو یزدٍرلاَىیرٍا زیلَلع ٍ یجربخ ػَگ زًَفػ 

. ذًاذث ازًآ یًبهرد ٍ یقیخؾس يیلاذیبگ ،یٌیلبث نئلاػ ،یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار دبح یًبیه ػَگ زًَفػ 

. 

ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ٍ یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار ِؼجار دبح یبیذه زیسٍا 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

.

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ، یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار سٍزع یبیذه زیسٍا 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ، یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار يهشه یبیذه زیسٍا 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ، یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار زیذیئَشعبه 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ، یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار ىبّد ُزفح ٍ ظىًربف زًَفػ 

. ذًاذث ازًآ بث درَخزث َُحً ٍ كراَػ ،یًبهرد ٍ یقیخؾس يیلاذیبگ ،یٌیلبث نئلاػ ،یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار دبح زیضًربف 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً یٌیلبث نئلاػ ،یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار ) زیضًرلا( 

ظىًرلا زًَفػ 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ٍ یٌیلبث نئلاػ ٍ ذعبٌؾث ار حٍزو 

. ذًاذث ازًآ ىبهرد : درَخزث ػٍر ،یٌیلبث نئلاػ ،یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار زیسَلگٌدا 

. ذًاذث ار بًْآ ىبهرد ٍ درَخزث َُحً ، یٌیلبث نئلاػ ، یصَلَیسا ٍ ذعبٌؾث ار ىدزگ یموػ یبْشفبث زًَفػ 

23 

. 7 

. 8 

. 9 

. 10 

. 11 

. 12 

. 13 

. 14 

. 15 


ٻڂبد ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا 

ٻڂبد ځؾبٷق ؼٸطڂٸ ربٖلاَا 

ٻڂبد ڀغٹٮٹ٦بٲضبٞ ربٖلاَا 

ځٷڃٮبث ځ٧قعد ربٲس٣ٲ ٺضٸز ثحبجٲ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 


ٍ كلح ٍ ـَگ ،لبفَا ُضٍز سًٌبه طگیز یٌیلبث یبّ ُضٍز یًٗث ضز بًْآ ضاطىس ٍ ثحجه ىزَث ُزبؾ يیٌچوّ ٍ َٔيَه زیوّا ِث ِخَسبث 

. سٌو یه هوو فرث سًاض بی ؽیضسس ِؿلخضز یضبذؾطَبرث ٍ یطیگزبی ِث ؼضز ؼلاو ظا لجل ثحبجه يیا ِٗلبُه ،یٌیث 

 



ٍ یهَوٖ یبّْبگًبهضز ضز ضًَح بث َدكًاز زؾا طشْث بْشًَفٖ يیا یًاٍاطف ِث ِخَسبث تلبُه يیا یطیگزبی ظا سٗث 

. 

زضبذؿث طَبرث اض ثحجه یلوٖ رضَهث لهبو ضَُث لاشجه ىاضبویث یٍض تلبُه ىزطو ُزبید 


ٴاٹٷٗث بٳق زثبجَ ٴبٲظ ضز ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز ڀبٽشٶٹٟٖ ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث ٻ٦ سڃڂبٲطٞ ٻخٹس ٻش٧ٶ ٵڂا ٻث ٰطشحٲ ٹدكٶاز 

زذبٷق ٸ ځټب٪آ ٰسٖ بٲضٹك٦ ضز ًبنٹهذ زضاٹٲ تٯٚاضز ٻٶبٟؾأشٲ . زٹق ځٲ ٭ٲبق بٳق ٻث اض ربٗخاطٲ ٵڂطشٗڂبق ځٲٹٳٖ ٥قعد 

ٜطهٲ ٻڂٸض ځث فڂاعٞا ٻثطدٷٲ لاشجٲ زاطٞا بث ٻٽخاٹٲ ضز ځٶبٲضز ٸ ځهڃركس تؾبٷٲبٶ زضٹذطث ٸ بټضبٳڃث ٵڂا ٻث زجؿٶ ځٞب٦

ڀسڂسق ضبڃؿث وضاٹٖ ٸ ځڂٸضاز زٲٸب٣ٲ فڂاعٞا تجؾ حڃحنبٶ ٴبٲضز ٵڂا ٻ٦ زٹق ځٲ بٽٶآ ضز ٴٹسضٹ٦ ٵڃٷچٳټ ٸ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ 

ٴاضبٳڃث ٵڂا بث ځٶبٲضز ځهڃركس زضٹذطث ٺٹحٶ ڀطڃ٪زبڂ اصٮ . زؾا ٵ٧ٳٲطڃٚ ًبټب٪ ٻٗٲبخ ٸ ضبٳڃث ڀاطث ٴآ ٴاطجخ ٻ٦ ززط٪ ځٲ 

24 

. زؾا زڃٳټاطد ٸ ڀضٸطي ضبڃؿث 

: غًشفس 

1. Cecil medicine 23 ed (2007)chap 452. (Approach to the patient with nose, sinvs), and 

ear disorders. 

2. Harison medicine 23 ed (2008) chap 31: (pharyngitis, sinusitis, otitis, and other upper 

respiratory tract infections. 

7 ٭هٞ ـٸضٹذ ٵڂظطٞ طش٦ز ٝڃٮأس ځٶٹٟٖ ڀبٽڂضبٳڃث ڀبټ ٻٶبكٶ ٸ ٱئلاٖ بث زضٹذطث ـٸض ٸ بټ ځ٢اطشٞا مڃركس ةبش٦ 

. زؾا بٽؾٸطڂٸ بٽٶآ ڀغٹٮٹڃسا تٯٚا ٸ زٹق ځٲ زبدڂا بٽڂطش٦بث طثاضز زضاٹٲ % 25 

. ززط٪ ځٲ زبدڂا بٽؾٸطڂٸ ظا ځٖاٹٶا طثاضز ٸ ځنبهشذاطڃٚ ٱئلاٖ ٭ٲبق تٯٚا 

. 1388 

. سٷٷ٦ ځٳٶ زبٟڂا ځك٣ٶ ځ٪زضٹذبٲطؾ ٴبٲضز ضز ڀٸض ٸ ٻؾبٷڃ٦ا ،C 

٤ٹ٦ٹشدطشؾا ڀبٽڂطش٦بث طثاضز زضاٹٲ % 50-60 

. زضاسٶ ڀزطثضب٦ بٽؾٹٷڃؾ ٺزبؾ ځٞاط٪ ٸ ٵ٧ؾا 

٬ٸا حبچ زڂػٶضبٞٸزضزٹٯ٪ ثحجٲ 

. 3 


ضز بٽٷس ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز ڀبٽشٶٹٟٖ 

common cold ځ٪زضٹذبٲطؾ ٰٸضسٷؾ 

ٵڃٲبشڂٸ ،ٴٹسضٹ٦ ،بٽ٧ڃسٹڃث ځشٶآ 

ضز ځٮٸ زٹق ځٲ زبدڂا بٽؾٸطڂٸ طثاضز تٯٚا ٬بڂطش٦بث زبح زڂظٹٷڃؾ 

. ززط٪ ځٲ زبدڂا ؽڃٮاضبسب٦ لاؿ٦ٸضٹٲ ٸ اعٶآٹٯٟٶآ ؼٹٯڃٞٹٳټ ،ٻڃٶٹٲٹٷد 

CT ٸ زؾا ځٷڃٮبث تٯٚا زبح زڂظٹٷڃؾ مڃركس 

ٰط٪ بڂ ځٟٷٲ ٰط٪ ڀبٽڂطش٦بث طڂبؾ بڂ ٸ اعٷڂغٸطئآ ؼبٶٹٲٸزٹؾ طثاضز ٸ ٴاط٪بٷق ضز تٯٚا ځخضبذ ـٹ٪ طكشٷٲ زٶٹٟٖ 

. زؾا ٤بٶطُذ ٸ ٺسٶٸطكڃد ضبڃؿث ٸ ٺسق زبدڂا زجثٲ 

ٸ اعٶاٹٯٟٶآ ؼٹٯڃٞٹٳټ ،ٻڃٶٹٲٹٷد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ڀبٽڂطش٦بث تٯٚا ځٶبڃٲ ـٹ٪ زبح زٶٹٟٖ ٺسٷٷ٦زبدڂا ٭ٲبٖ 

ضز ٬بؿ٧ڂ ځَ ضز ضبث 4 بڂ ٸ ٺبٲ 6 ځَ ضز ضبث 3 

. زؾا ٺسق اسخ زضاٹٲ % 17-40 

ضز بٽٷس بٽؾٸطڂٸ ٸ زؾا ؽڃٮاضبسب٦لاؿ٦ٸضٹٲ 

ظا طشكڃث بڂسٲ زڃسٸا ٻ٦ زٹق ځٲ ٻشٟ٪ ڀزضاٹٲ ٻث ٻٗخاض ڀبڂسٲ زڃسٸا 

. ززط٪ ضاط٧س زطٞ ٥ڂ 

ڀاطث ٻٞطَٸز ٴغٹڃٞا ٻ٦ ځٶاضبٳڃث زٽخ بٽٷس ظٸطؾ ڀبڂسٲ زڃسٸا ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث ضز ڀٹسٹ٫ٶطڃٲ ٸ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٴبٲضز 

ضز تٯٚا ٻ٦ زؾا زضاٹٲ % 5-15 

. زٸض ځٲ ضب٧ث سقبث ٻٞطَٸز حياٸ ځڂاٹٷق فټب٦ بث ٺاطٳټ ٸ سٶبٲ ځٲ ځ٢بث ٺبٲ 3 رسٲ 

. ززط٪ ځٲ ٱڃؿ٣س ٬بٗٞطڃٚ ٸ ٬بٗٞ ٻشؾز 

2 ٻث ځ٦طچ ٵٲعٲ ڀبڂسٲ زڃسٸا 

٭ٲبٖ بٽٷس ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ٸ زؾا بٽؾٸطڂٸ تٯٚا زبح زڂػٶضبٞ ٺسٷٷ٦ زبدڂا ٭ٲبٖ 

. زٹق ځٲ ځٳؿڃسبٲٸض تس ظٸطث تجؾ ٸ زؾا ٕڂبق ځ٫ٮبؾ 5-15 

زجحن ٰسٖ ٸ زثٹَض ٸ ززط٪ ځٳٶ ٻڃنٹس تٯٚا ٥ڃسٹڃث ځشٶآ سٷشؿټ بٽؾٸطڂٸ زبح زڂػٶضلا زٯٖ تٯٚا ٻ٧ٷڂا ٻث ٻخٹسبث 

ٵؾ 

. 

زؾا ځٯنا ٴبٲضز ٴزط٦ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

. 9 

. 10 

. 11 

. 12

ځٮٸ زٹق ځٲ زبدڂا بٽؾٸطڂٸ طثا ضز تٯٚا حٸط٦ ٻ٦ اطچ زؾا ٱٽٲ ضبڃؿث زڃسٹٯ٫ڃدا ٸ حٸط٦ ٵڃث ٠اطشٞا ٴب٦زٹ٦ ضز 

. سقبث ځٲ 

b خڃس ڀاعٶٹٯٟٶآ ؼٹٯڃٞٹٳټ ٭ثٲ بٽڂطش٦بث طثا ضز طڃُذ ضبڃؿث زٶٹٟٖ ٥ڂ زڃسٹٯ٫ڃدا 

25 

. 13 


ضز ) 31-1 

٬ٸسخ( 

زبح زڂظٹٷڃؾ ځٶبٲضز ٸ ځهڃركس ٵڂلاسڂب٪ ٻث زبح زڂظٹٷڃؾ بث زضٹذطث ٺٹحٶ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ ڀاطث. 

1 

. زٹق ٻٗخاطٲ 2008 ٴٹؿڂضبټ ةبش٦ 

ضز ) 31-2 

٬ٸسخ( 

زبح ڀبڂسٲ زڃسٸا ځٶبٲضز ٸ ځهڃركس ٵڂلاسڂب٪ ٻث زبح زڃسٸا بث زضٹذطث ٺٹحٶ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ ڀاطث 

. 2 


ضز ) 31-3 

٬ٸسخ( 

زبح زڂػٶضبٞ ځٶبٲضز ٸ ځهڃركس ٵڂلاسڂب٪ ٻث زبح زڂػٶضبٞ بث زضٹذطث ٺٹحٶ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ زٽخ 

(www. 

. 3 


. ززط٪ ٻٗخاطٲ طڂظ زڂبؾ ٻث ځٶب٢ٹٞ ځؿٟٷس ٺب٫شؾز ڀبٽشٶٹٟٖ زضٹٲضز طس ٺزبؾ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ زٽخ 

Medscape.com) 


: 

. 4 

Case 

ظٸض 2 ظا ٻٞطؾ ٸ ٻؿُٖ ٸ ٝٗي ٸ ځٮبح ځث ،طهشرٲ زضز ٴسث ،زضزطؾ ،ٱكچ ـعڂطثآ ،زضزٹٯ٪ ، ځٷڃث ـعڂطثآ بث ڀا ٻٮبؾ 15 طؿد 

؟ززط٫ڃٲ ٻڃنٹس ڀٸ ڀاطث ٴبٲضز ٰاس٦ زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ٭ج٢ 

: 

: خػبپ 

ځشڂبٳح ٴبٲضز 

Case 

زڂب٧ق ١ٯح زكد ٍٯذ ؼبؿحا ٸ ځٷڃث ظا ځ٦طچ حقطس ٺاطٳټ ٱكچ ٜاطَا زضز ظا ٻ٦ زؾا ظٸض 10 رسٳث ڀا ٻٮبؾ 20 ڀب٢آ 

ـطشؿ٪ ٬بح ضز ٻ٦ ٺسق ځ٦طچ حقطس – 

؟سڃٷ٦ ځٲ ٻڃنٹس ڀٸ ڀاطث ځٲاس٢ا ٻچ زضاسٶ تس ڀٸ زضاز 

: خػبپ 

زبح زڂظٹٷڃؾ زٽخ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٴبٲضز ٔٸطق 

Case : 

ځٲط٪ ځخضبذ ـٹ٪ ٿڃحبٶ ضز زضز ضبچز ٭ج٢ ظٸض سٷچ ظا ١ڂطٚ ربدٶ ٻٮبؾ 25 ڀب٢آ 

. 

زؾا

26 

: لاَػ 

؟سڂضاز ڀٸ ڀاطث ڀا ٻڃنٹس ٻچ 

: خػبپ 

ځٗيٹٲ ٴبٲضز ٸ سڂطثز ٺاطٳټ ٻث ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٜطهٲ 

: 

Case 

حياٸ ٤طچ ٻٷڂبٗٲ ضز زضاسٶ ٻؿُٖ ٸ ځٷڃث ـعڂطثآ ڀٸ زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ځٮبح ځث ٸ طهشرٲ تس ٸ زضزٹٯ٪ بث ڀا ٻٮبؾ 14 طؿد 

. زؾا زٹٽكٲ بټ ٺظٹٮ ڀٸض 

: لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ضبٳڃث ٵڂا ڀاطث ڀسٗث ځهڃركس ٰاس٢ا 

: خػبپ 

RADT٤ٹ٦ٹشدطشؾا ځٶغ ځشٶآ ځؾضطث ٕڂطؾ زؿس 

: لاَػ 

؟سڂضاز ڀٸ ڀاطث ٻڃنٹس ٻچ زؿس ٵڂا ٴزٹث زجثٲ رضٹنضز 

: خػبپ 

ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا سي طث ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٴبٲضز ٔٸطق 

: لاَػ 

؟سڂضاز ڀا ٻڃنٹس ٻچ زؿس ٵڂا ٴزٹث ځٟٷٲ رضٹنضز 

: خػبپ 

ضبٳڃث ٵؾ ٻث ٻخٹسبث ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا زٽخ ١ٯح ٻس ظا زك٦

27 

: لاَػ 

؟سڃٷ٦ ځٲ ٻڃنٹس زطٞ ٵڂا ضز اض ځ٧ڃسٹڃث ځشٶآ ٴبٲضز ٻچ 

ظٸز ٥س ځٶلاًٖ ٵڃٯڃؾ ځٷد ځساعٷث بڂ ظٸض 10 رسٲ ڀاطث ظٸض ضز ضبث 3 ځ٦اضٹذ 

500 

mg 

V 

: خػبپ 

ٵڃٯڃؾ ځٷد 

: لاَػ 

؟زؾا زٯٖ ٻچ ٻث ٠ٹٞ ضبٳڃث ضز ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٜطهٲ ـظضا 

: خػبپ 

ڀطش٦بث ضبكشٶا فټب٦ ، ٱئلاٖ ظٸطث ٬ٸا زٖبؾ 48 ځَ ٜطهٲ رضٹنضز ٱئلاٖ رسٲ ٬ٹَ فټب٦ ، ځٳؿڃسبٲٸض تس ظٸطث فټب٦ 

ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا 

: لاَػ 

؟ززط٪ ځٲ عڂٹدس ځڂٸضاز ٻچ ضبٳڃث ٵڂا ضز ٵڃٯڃؾ ځٷد ٻث زڃؾبؿح رضٹنضز 

: خػبپ 

ظٸض 10 رسٲ ٻث ځ٦اضٹذ ٵڃؿڂبٲٸطشڂضا 

: لاَػ 

. ززط٪ ځٲ ٻڃنٹس ضبٳڃث ١ٯح ٻس ظا ٴبٲضز ٰبدٶا ظا سٗث زك٦ بڂآ 

: خػبپ 

طڃذ

TUBERCULOSIS 

28 


ٻث ًاطث٦ا . ززط٪ ځٲ ٴسث ٸ ٻڂض زضاٸ ) زضاٹٲ زڂطث٦اضز( 

٠بكٷشؾا ١ڂطَ ظا ٰٹڂطش٦بثٹ٧ڃٲ ٻ٦ زؾا ٵٲعٲ ځٶٹٟٖ ڀضبٳڃث ٥ڂ ٭ؾ 

ٰٹڂطش٦بثٸط٧ڃٲضبٽچ ٍؾٹس . سٷ٦ ځٲ ضبشٞط٪ عڃٶ اض ٴسث ظا ڀط٫ڂز ٴب٪ضا بڂ ٹًٖ طټ ځٮٸ ززط٪ ځٲ طټبْ ٵٲعٲ ځٶٹٲٹٷد ٰضٹٞ 

ٰٹڂطش٦بثٹ٧ڃٲ ٻث سڂبث ٠بٟسا ٻث ٥ڂزعٶ زڂطث٦ا ضز ځٮٸ ززط٪ ځٲ سڃٮٹس ) ځسٸط٧ڃٲ ٸ ٰٹٶب٧ڂطٞآ ،ؽڂٹث ،ؽڂظٹٮٹ٦طثٹس( 

. زط٦ ط٧ٞ ٭ٲبٖ ٴاٹٷٗث ؽڂظٹٮٹ٦طثٹس 


٬ٹٯؿٲ ٴاضبٳڃث ڀطڃ٪ ځد ٸ ٴبٲضز ٸ مڃركس ٺٹحٶ ،ڀغٹٮٹڃٲسڃدا ،ځٷڃٮبث راطټبٓس بث ځڂبٷقآ 



. ذیّد حیضَس ار لَئغه دزف ُداًَبخ رد لع یزیگ ِوّ لزشٌو ٍ درَخزث َُحً 

. ذیّد حیضَس يهشه یًَهٌَد لهاَػ زگید بث ار ىآ یلازشفا ـیخؾس َُحً ٍ لع یٌیلبث زّبظس َُحً 

. ذیّد حیضَس ار لع یقیخؾس دزىیٍر ٍ یّبگؾیبهسآ یبْؽٍر 

. ذیزجث مبً ار لع ِث لاشثا یبّرَشوبف هغیر 

. ذیّد حیضَس ار لع ىبهرد مذػ كراَػ 

. ذیّد حیضَس ار نَىؾه دراَه عبجرا ىَیعبىیذًا ٍ ِیلٍا ىبهرد 

. 

ذیّد حیضَس ار ىاربویث ىبهرد يیح یزیگید َٓحً 


هیغَلَیهسیدا ربٖلاَا 

ِیبد یغَلَیثٍطىیه ربٖلاَا 

یٌیلبث یىقعد ربهسمه ُضٍز ثحبجه ضٍطه ٍ ِٗلبُه 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

 

 

 

.

29 


فرث سٶاض بڂ ؽڂضسس ٻؿٯخ ضز ڀضبذؾطَبرث ٸ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ثحجٲ ڀػٮٹسبدٹڂعڃٞ ٸ عٶغٹسبد ضٸطٲ 

. سڂبٳٶ ځٲ ٥ٳ٦ 

. زٹق ٻخٹس سڂبث عڃٶ ضبشٞط٪ زٞبث بڂ ٴب٪ضا ٔٹٶ تؿحطث ځٷڃٮبث راطټبٓس ٻث 



طگیز لهاَٖ بی لؾ یبّ رٍبفس نضز ٍ یطیگزبی ِث یضبویث ىزَث يهعه طیؾ ُػیَث ٍ ِیلٍا یٌیلبث راطّبٓس ،یغَلَیهسیدا ضز طًٓ زلز 

. 

سٌو یه هوو ىبگضا ىآ ُسٌٌو ضبشفطگ 


زض ط٧ٟث اض ٹدكٶاز سڂبث ٻكڃٳټ . سقبث ٥ڃٲسٶا ٻ٣ُٷٲ ظا ط٪ا ٺػڂٹث ٴٹڃؾبشڂٸب٦ بث ٺاطٳټٸ زؾاض ٻڂض ٻٯ٢ ضز ٺػڂٹث ٵٲعٲ ځٶٹٲٹٷد 

. سقبث ٻشقاز طٓٶسٲ اض ٴآ ٴبٲضز ٸ مڃركس ٸ زظاسٷڃث ٭ؾ 

Cecil essentials of medicine 7 th ed (2007) chapter 28. infections of lower respiratory 

tract) 

 

 

: غًشفس 


سڂبث زطٞ ځ٪سٶظ ٸ زٶٹ٧ؾ ٭حٲ ٻ٦ زضاز ڀطشكڃث ځشڃؿڃٲسٶا بڃٶز ڀبټضٹك٦ ځذطث ضز عڃٶ ٸ ٴاطڂا ١َبٷٲ ځذطث ضز ٭ؾ ڀضبٳڃث 

. سقبث ٥قعد طٓٶ سٲضز ٻكڃٳټ 

. سٶٹق ځٲ ٱڃؿ٣س ٵٲعٲ ڀبټ ځٶٹٲٹٷد ٸ زبح ڀبټ ځٶٹٲٹٷد ٻشؾز ٸز ٻث بټ ځٶٹٲٹٷد 

. سٷشؿټ ٭ڃذز عڃٶ بټ ٰٹڂطش٦بثٹ٧ڃٲ ٺزاٹٶبذ طڂبؾ بٽٶآ ضبٷ٦ ضز ٻ٦ زطث ٰبٶ ٴاٹس ځٲ بټ ذضب٢ ٸ ٭ؾ ظا ٵٲعٲ ڀبټ ځٶٹٲٹٷد ٺٸط٪ ضز 

. زٹق ځٲ ةٹؿحٲ ځٯنا ٭ٲبٖ ٴاٹٷٗث ؽڂظٹٮٹ٦ٹثٹس ٰٹڂطش٦بثٹ٧ڃٲ طيبح ٬بح ضز ،ٵٲعٲ ځٶٹٲٹٷد زضاٹٲ زڂطث٦ا ضز

ڀعڃشدٹٳټ بڂ ځٶٹذ ٍٯذ ٴٸسث بڂ/ 

بث ًلاٹٳٗٲ ٸ ٴظٸ فټب٦ ٻشٟټ ٻؾ ظا فڃث ٵٲعٲ ٻٞطؾ بث ضبٳڃث ،٭ؾ ظا ځقبٶ ٵٲعٲ ځٶٹٲٹٷد ضز 

30 

. سٷ٦ ځٲ ٻٗخاطٲ 

. زٹث ځٟٷٲ زٞبث بڂ ٍٯذ ط٪ا ځٮٸ . زؾا ٴسث ط٫ڂز ځشٞبث ٻٶٹٳٶ بڂ ٍٯذ ضز ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ ٵشٞبڂ ،٭ؾ مڃركس ځٯنا ـٸض 

. زط٦ ٺزبٟشؾا مڃركس ڀاطث عڃٶ ٥ڂغٹٮٹڃٲسڃدا ٸ ځ٧ڃٷڃٯ٦ ربڃثطدس ظا ٴاٹس ځٲ ڀزضاٹٲضز 

ضب٦ ڀبټ ٱڃس ٸ ٺزٹث زقاسٽث ٱشؿڃؾ ٺسٽٗث ٱٓٷٲ ڀطڃ٪ ځد ٵڂا ٻ٦ زؾا ٴبٲضز ظا ؽد ٴاضبٳڃث ڀطڃ٪ ځد ،٭ؾ ٱڃټبٟٲ ٵڂطشٳٽٲظا 

. سڃٷ٦ ٻٗخاطٲ 

. سٷټز ځٲ ٰبدٶا اض ٻٟڃْٸ ٵڂا ڀا ٺسڂظضٸ 


2010 حبچ ٬سٷٲ ةبش٦ ٻث سڃٶاٹس ځٲ ځٶٹٲٹٷد بث زضٹذطث ٺٹحٶ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ ڀاطث 


: 

Case 

،زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ زؾاض ٻڂض ٻٯ٢ ضز ڀضٹسبشڂٸب٦طڃٚ ربٗڂبي ٸ ځٶٹذ ٍٯذ ،ٴظٸ فټب٦ ،ٻټبٲ 3 ٵٲعٲ ٻٞطؾ بث ٻٮبؾ 60 ڀزطٲ 

. زؾا زجثٲ طشٲ ځٯڃٲ 

12 ڀٸ PPP زؿس ،زؾا ځٟٷٲ ٭ؾ ٭ڃؾبث طٓٶظا ٍٯذ طڃٳؾا ضز 

: لاؤػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀٸ ڀاطث ځ٢اطشٞا مڃركس ٸ مڃركس ٵڃٮٸا 

: خػبپ 

: 

لؾ 

Case 

. زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ زؾاض ٻڂض ٻٯ٢ ٴٹڃؾبشڂٸب٦ ٸ ځٶٹذ ٍٯذ ،ٻٞطؾ بث ٻ٦ ڀضبٳڃث ضز 

: لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀٸ ڀاطث ځهڃركس زؿس ٵڃٮٸا بڂ ٸ ٵڂطسسڃٟٲ 

: خػبپ 

AFB 

طٓٶظا ٍٯذ زك٦ زؾاٹذضز ٸ ٍٯذ ظا ٱڃ٣شؿٲ طڃٳؾا

31 

: 

Case 

ٺضٸز ٸز ظا ؽد ٻ٦ زضاز بټ ٻڂض ٻٯ٢ ضز ځسضٸس٦ ٸ زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ځ٦طچ ٍٯذ ٸ ڀا ٻشٟټ 4 ٻٞطؾ ،تس بث ٻ٦ ٻٮبؾ 85 ضبٳڃث ضز 

؟زؾا ځٟٷٲ عڃٶ ABF طٓٶظا ڀٸ ٍٯذ ٸ زؾا ٺزط٧ٶ ځسٸبٟس ٥ڃسٹڃث ځشٶآ 

: لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ٴآ ڀاطث ځهڃركس ڀسٗث ٰاس٢ا 

: خػبپ 

ٺسٗٲ ځټب٫حجن ربحقطس ضز ٭ڃؾبث ڀٹدشؿخ ڀاطث غاٸلا زڂطشؾب٪ ٰبدٶا 

: 

Case 

؟زَث یفٌه عیً ُسٗه یَكشؿق ِدیشً Case 3 ضز طگا 

: لاَػ 

؟زؾا ماسو یسٗث میركس ماسلا 

: خػبپ 

BAL زؾاَذضز ٍ یدَىؾَىًٍطث زؾاَذضز 

. زؾا یفٌه ىبٌچوّ AFB طًٓظا ِدیشً ) 4 ٍ 3 زضَه( 

: 

Case 

قَف زضَه ضبویث ضز 

: لاَػ 

؟زؾا ماسو یسٗث یلاطشفا میركس يیلٍا ،قَف یٌیلبث یبّ ِشفبی ٍ لبح حطق ِینَس بث 

: خػبپ 

ِیض طؿًبو

32 


ٱخبٽس ٻث ځثبٽشٮا دؾبد زٯٖ ٻث ٰٸضسٷؾ ٵڂا . ځٷڃٮبث مركٲ ڀضبٳڃث ٥ڂ ٻٶ ٸ زؾا ٰٸضسٷؾ ٥ڂ ٥ڃشذؾ ٤ٹق ٸ ؽڃؿذؾ 

زبدڂا ٻث ضزب٢ ڀبٽچضب٢ ،زجثٲ ٰاط٪ ،ځٟٷٲ ٰاط٪ ڀبٽڂطش٦بث ٝڃَ بث ڀبټ ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ ٍؾٹس ٭ڂطشؾا ځٶبثعڃٲ ڀبټ زٞبث 

،سیسق ؽیؿذؾ ،ؽیؿذؾ ،SIRS 

،یوؿیشذؾ ،یهطشوبث( 

Septic shock 

. سقبث ځٲ بټ ؼٸطڂٸ ٸ بټ ٵڃؿ٦ٹس ٸ ٥ڃٳشؿڃؾ ڀبٽشٶٹٟٖ 


٥ڃشذؾ ٤ٹق ٴبٲضز ٸ مڃركس ،ځٷڃٮبث ٝڂضبٗس بث ځئبٷقآ 



هیشذؾ نَق بث ٌبجسضا ضز (Definitions) 

فیضبٗس 

. سیّز حیيَس اض ) ىَیؿًبسَذیّ ٍ هیشذؾ نَق 

. سیطجث مبً اض لبذ یبّ نؿیًبگضا ٍ بّ زًَفٖ ٔاًَا ی اطث ُسٌٌوسٖبؿه یا ٌِیهظ یبْیضبویث 

. 

سیطجث مبً اض 

. سیؾبٌكث اض نَق هیشذؾ ضز لیذز یبْوؿیًبگضاٍطىیه 

. سیّز حیيَس اض نَق هیشذؾ عًغَسبد 

. سیّز حیيَس اض ظبیً زضَه یّبگكیبهظآ یهیركس یبْقٍض 

. سیّز حیيَس اض نَق هیشذؾ یٌیلبث فلشره لحاطه 

. سیّز حیيَس اض حطُه یًَفٖطیغ یبّ یلاطشفا یبّ میركس 

. زطجث مبً اض نَق هیشذؾ ظا یقبً وضاَٖ 

. سیّز حیيَس اض هیشذؾ نَق ضز یًبهضز یبّ زیَلٍا 

(Central Venous Pressure) (CVP) ىزازضاطل یبّ ىَیؾبىیسًا 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

. 9 

. 10 


ِیبد یغَلَیثٍطىیه ربٖلاَا 

ِیبد یغَلَوبهضبف ربٖلاَا 

ِیبد یغَلَسبد ربٖلاَا

33 

ِیبد یغَلٌَویا ربٖلاَا 

 


ڀطڃ٪اطٞ ٻث سٶاض بڂ ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ثحجٲ ٵڂا ضٸطٲ ٤ٹق ٥ڃشذؾ عٶغٹسبد ضز حطُٲ ڀبټ ٱؿڃٶب٧ٲ ٴزٹث ٺسڃچڃد ٻث ٻخٹسبث 

. سٷ٦ ځٲ ٥ٳ٦ بٳق طشٽث 


: غًشفس 

1. Roberts S. Munford. Severs Sepsis and Septic Shock. In: Harrison's principles of 

internal medicine. 17 th ed. USA: Mc Graw- Hill, 2008: 265; 1695-1702 

2. American College of Chest Physicians/ Society of Critical Care Medicine 

Consensus Conference Committee. Definitions for sepsis and organ failure and 

guidelines for use innovative therapies in sepsis. Crit Care Med. 1992; 20:864-874. 

زٹذ ٻث اض ٤ٹق ٥ڃشذؾ ضز ٭ڃذز ڀبټ ٻٮٸعڂا ظا % 70 


زٸسح ًبجڂط٣س زجثٲ ٰاط٪ ٸ ځٟٷٲ ٰاط٪ ڀبٽڂطش٦بث 

. سقبث ځٲ ط٫ڂز ڀبټ ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ ظا ځَٹٯرٲ بټ ذضب٢ ٭ٲبق ٻڃ٣ث ٸ ٺزاز لبهشذا 

،ٹڃساطٟڃٮٸطد ٹٟٷٮ ڀبٽڂضبٳڃث ،زثبڂز : ٭ٲبق ٴٹذ زجثٲ زك٦ ٸ ځٲطش٦بث زٽخ ٺسٷٷ٦ سٖبؿٲ ٍڂاطق 

ځ٣ڂضعس زبڃشٖا ،ځ٢ٸطٖ ٭ذاز ڀبټطشسب٦ ،ءبكحا ځ٪ضبد ،ځٷدٸطسٹٶ ،ځٳخبٽس ځحاطخ ٬بٳٖا ،ځ٫شذٹؾ 

. سٷقبث ځٲ 

زٶٹٟٖ ځٗيٹٲ ٭حٲ ظا بڂ ٴٹذ ظا ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ ٴزط٦ اسخ ٤ٹق ٥ڃشذؾ ڀغٹٮٹڃسا ځُٗ٢ مڃركس 


ظبٚآ زٶٹٟٖ ٻث ٤ٹ٧كٲ ڀبټ ٭حٲ طڂبؾ ٸ ٴٹذ زك٦ ٻٶٹٳٶ ٻڃٽس ظاسٗث ٻٯنبٞلاث ٥ڃسٹڃث ځشٶآ بث ځثطدس ٴبٲضز 

. ززط٪ 

. سقبث ځٲ ځٮٹٯؾ ٱؿڃٮٹثبشٲ ڀضاط٢طث ٸ بټ زٞبث ٻث ځٞب٦ ځٶبؾض ٴػڃؿ٦ا ځٶبٲضز ربٲاس٢ا ځٯنا ٜسټ 


یبّ ِهركه زَخٍ مسٖ . سقبث یه بّ زًَفٖ ِث ىسث هیوشؿیؾ دؾبد هیشذؾ نَق ٍ سیسق ؽیؿذؾ ،ؽیؿذؾ یبّ ُغاٍ 

. 

سٌٌو یه فیطٗس اض بًْآ یّبگكیبهظآ ٍ یٌیلبث یبّ ِشفبی ظا ُزبفشؾا بث ىبؾبٌقضبو بّ مضسٌؾ يیا یاطث كیلز یئبیویقَیث

34 


،ٻٗخاطٲ ظٸض ضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ؽٶاغضٸا ٻث ٭ج٢ ظٸض ٸز ظا زؾاض ٥ڃشڂضٹٯد زضز ٸ ٻٞطؾ ،ظطٮ ،تس زٯٗث ٻٮبؾ 

ٴبثطي ،زاط٫ڃشٶبؾ ٻخضز 39 

ضز ٸ Oxygen saturation = 80% 

: 

Case 

70 ڀب٢آ 

رضاطح ٻخضز : ڀٸ ځسبڃح ٱئلاٖ . سٶٹق ځٲ ڀٸ ضط٧ٲ ٴزبشٞا ٸ ځٮبح ځث ٸ ځدڃ٪ ٻخٹشٲ ضبٳڃث ٴبڃٞاطَا 

ٸ ٺٹڃخ طشٲ ځٯڃٲ 70 / 35 

ٴٹذضبكٞ ٸ ٻ٣ڃ٢ز / ؽٟٷس 

30 ؽٟٷس زاسٗس ،ٻ٣ڃ٢ز ضز 120 تٯ٢ 

سقبث ځٲ 2/ 

2 ڀٸ ٵڃٷڃسآ ٺط٦ . زؾا زٹٽكٲ زؾاض ٻڂض ٺسٖب٢ ضز ٴٹڃؾاطشٯڃٟٶا ڀضسن ٻؿٟ٢ ځٞاط٪ 

: لاؤػ 

؟زضاز ضاط٢ ٥ڃشذؾ ٤ٹق ٻؾٸطد ضز حطُٲ ٝڂضبٗس ظا ٥ڂ ٰاس٦ ضز ضبٳڃث ٵڂا ٍڂاطق 

: خػبپ 

Severs Sepsis 

Case 

: 

ٰب٫ٷټ ضز ٻدڃ٪طؾ ،ڀضسن ٻؿٟ٢ زضز ،ؽٟٷس ځټبسٹ٦ ٭٧كٲ زٯٖ ٻث ٵڃئٸطټ بث ځ٣ڂضعس زبڃشٖا ٻچرڂضبس بث ٻٮبؾ 35 ڀب٢آ 

ٸ ٻ٣ڃ٢ز 115 

تٯ٢ ٴبثطي زاسٗس ،ٺٹڃخ طشٲ ځٯڃٲ 30/ 

75 ٴٹذضبكٞ 39/ 

5 

رضاطح ٻخضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ؽٶاغضٸا ٻث ٴزبشؿڂا 

ٻ٣ڃ٢ز 24 ؽٟٷس زاسٗس 

: لاَػ 

؟سقبث ځٲ حطُٲ ٸا ٴٹذ ٴسق زجثٲ رضٹنضز ڀطشكڃث ٬بٳشحا بث ٱؿڃٶب٪ضا ٰاس٦ 

: خػبپ 

Staphylococcus Aureus 

39/ 

5 رضاطح ٻخضز . ززط٪ ځٲ ڀطشؿث ٺسٷټز ٴب٧س ظطٮ ٸ تس ،ضاضزا ضط٧س ،ضاضزا ـظٹؾ زبح ٔٸطق زٯٗث ٱٮبؾ ًلاج٢ ٻٮبؾ 

ٻ٣ڃ٢ز 30 ؽٟٷس زاسٗس ٸ ٻ٣ڃ٢ز 140 تٯ٢ ٴبثطي زاسٗس ٸ ٺٹڃخ طشٲ ځٯڃٲ 100/ 

60 

: 

Case 

73 ڀب٢آ 

ٴٹذضبكٞ ، زاط٫ڃشٶبؾ ٻخضز 

: 

لاَػ

35 

؟سقبث ځٲ ٻٯذاسٲ ٵڂطشٳٽٲ طڂظ ځٶبٲضز ٰاس٢ا ٰاس٦ 

: خػبپ 

٥ڂغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ڀبټ ٻٶٹٳٶ ٵشٞط٪ ظا ؽد ځ٣ڂضعس تؾبٷٲ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٔٸطق 

... 

زجثه SIRS 

: 

Case 

: لاَػ 

بث ضبویث ضز 

؟سٷ٦ ځٲ اض ٥ٳ٦ ٵڂطشكڃث ؽڃؿذؾ زٹخٸ زٽخضز ځ٧ڃٷڃٯ٦اضبد فڂبٲظآ ٰاس٦ 

: خػبپ 

ٴٹذ زك٦

زؾا ځٮٹٯؾ ٭ذاز ڀضبجخا ٭٫ٶا ٥ڂ ٻ٦ toxoplasma Gondi 

36 


بث زٶٹٟٖ ٻدڃشٶضز ٻ٦ زؾا ڀضبٳڃث ځٖٹٶ عڂظٹٳؾلادٹؿ٦ٹس 

. سٷ٦ ځٲ ٴبثعڃٲ ٴسث ڀبٽشٞبث ضز ځڂبٽشؿڃ٦ زبدڂا بٲا زؾا زٲلاٖ ٴٸسث تٯٚا زٹق زبدڂا سٮٹس ظا سٗث ط٪ا زٶٹٟٖ . زٹق ځٲ زبدڂا 

. سٶٹق زڃٶٹٲٹٷد بڂ زڂزضب٦ٹڃٲ زڃٮبٟؿٶا 

عڂظٹٳؾلادٹؿ٦ٹس Toxoplasmosis 

– ځسبدٹٶزبٟٷٮ ٴٹچ ځساطټبٓس ثٖبث سٷٶاٹس ځٲ ٸز طټ ٵٲعٲ ٸ زبح عڂظٹٳؾلادٹؿ٦ٹس 

ثٖبث بڂ سقبث زٲلاٖ ٴٸسث زؾا ٵ٧ٳٲ ٸ سقبث ځٲ زٟخ ٺاض ظا ٵڃٷخ ځ٪زٹٮآ ٻدڃشٶضز ٻ٦ ٭٫ٶا ٵڂا ظا ځقبٶ ڀزاظضزبٲ زٶٹٟٖ 

. زٹق ځش٦طح ٸ ځٶاٸض ځ٪سٶبٲ ت٣ٖ – حٷكس زجشڃسضٹڂضٹ٦ - ؼضبٶ زاظٹٶ 

– ٵڃٷخ ٍ٣ؾ ٻٯٳخظا ڀزبڂظ ڀبټ ڀضبشٞط٪ 


. سقبث ځٲ ٴآ ٴبٲضز ٸ مڃركس ،ٴبؿٶا ضز ځٷڃٮبث راطټبٓس ،ٴبؿٶا ځ٪زٹٮآ ځ٫ٶٹ٫چ ،ځ٪سٶظ ٭٧ڃؾ بث ځڂبٷقآ 



. ذّد حزؽ ار لگًا یگذًس لىیع 

. ذّد حیضَس ار ىبغًا یگدَلآ یبّْار 

یربشفزگ ِو یًبغو رد ٍ ىاداسًَ ٍ رادربث ىبًس رد ٍ ذًراد یٌویا ؼّبو ِو یدازفا ،نلبع دازفا رد ار یربویث نئلاػ 

. ذیبوً ىبیث ذًراد یوؾچ 

. ذّد حزؽ فلشخه دازفا رد ار یربویث ـیخؾس یگًَگچ 

. ذّد حیضَس ار یربویث یصَلٍزع ٍ یّبگؾیبهسآ یبْؽٍر عاًَا 

. ذیبوً ىبیث دزو ىبهرد ذیبجً ِو ار یدراَه ٍ دَؽ ىبهرد یشغیبث ِو ار یدراَه 

. ذّد حزؽ ار ىآ كراَػ ٍ دٍر یه ربىث یربویث يیا زْج ِو یئبٍّراد 

. 

سّز حیيَس اض ظَوؾلادَؿوَس سا یزیگؾید یگًَگچ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

.

37 


ٻڂبد ڀغٹٮٹسظاضبد ربٖلاَا 

ڀغٹٮٸطؾ ربٖلاَا 

ځئٸضاز ربٖلاَا 


. ٱڃٷ٦ ٻٗٮبُٲ ةٹذ اض ٴآ عٶغٹسبد ٸ ٭٫ٶا ځ٪سٶظ ٭٧ڃؾ زؾا ٰظلا طشٽث ڀطڃ٪زبڂ ڀاطث 

. 

سٌقبث ِشقاز یطشْث یطیگزبی زنطف عیظَوؾلادَؿوَس ِث لاشجه ىاضبویث یطیگید ٍ لبح حطق بث ) ُبگًبهضز( 



یئبدطؾ یبْكرث ضز 


ٸ ڀٸبٟٷٮ زسٚ ځ٪ضعث ٻ٦ سٷشؿټ زبح ٻٯحطٲ ضز بڂ ٴٹچ زضاسٶ ٴبٲضز ٻث جبڃشحا ڀسٶٹ٪ ڀبٳؾلادٹؿ٦ٹس بث ٴب٪سٷٷ٦ ٻٗخاطٲ تٯٚا 

زاسٗس . سٷٷ٦ ځٲ ط٦ش اض ) ٭٫ٶا سي ط٦ ځشٶآ ٴضٹڂ زجثٲ( 

ڀضبٳڃث ٻٮبؾ ٵڂسٷچ ٻ٣ثبؾ ٻ٦ ڀضازضبث ڀبټ ٱٶبذ بڂ ٸ سٶضاز ٱٮبؾ ځٷٳڂا 

. سٶطڃ٪ ضاط٢ ٴبٲضز زحس ځشؿڂبث ٴب٪سٷٷ٦ ٻٗخاطٲ ٤سٶا ضبڃؿث 

: غًشفس 

2008 ىَؿیضبّ 


ٴاضاسٶبشؿد ٴب٪سٶطد ٸ سٷشؿټ ٴبٶبؾ ٻثط٪ ٸ ٻثط٪ ٴآ ځٯنا ٴبثعڃٲ ٻ٦ زؾا ځئا ٻشذبڂ ٥س ٭٫ٶا ٥ڂ ڀسٶٹ٪ بٳؾلادٹؿ٦ٹس 

. سٶٹق ځٲ ةٹؿحٲ ٭٫ٶا ٵڂا ځ٪سٶظ ٭٧ڃؾ ضز ٍؾاٸ ٴبثعڃٲ 

. زٹق ځٲ ٰبدٶا طڂظ ١ڂطَظا ٴبؿٶا ځ٪زٹٮآ 

. زٟخ ٺاض ظا ٬ب٣شٶا ،ٴسث ءبًٖا ٸ ٴٹذ ظا ٬ب٣شٶا ،ٴبټز ٺاض ظا ٬ب٣شٶا . زٹق ځٲ ٺزٹٮآ زؿڃؾٸا ٱټ ٸ زؿڃ٦ ٻٯڃؾٹث ٱټ ٴبؿٶا

طڂبؾ ٸ تٯ٢ ٸ ٻڂض ،CNS 

،ٱكچ ،ڀٸبٟٷٮ زسٚ ڀضبشٞط٪ ثٖبث سٶاٹس ځٲ ځٮٸ زؾا زٲلاٖ ٴٸسث ٴبؿٶا ضز ڀضبٳڃث زضاٹٲ تٯٚا 

38 

. زٹق ٴسث ځحاٹٶ 

. ززط٪ ٨طٲ ٻثطدٷٲ زؾا ٵ٧ٳٲ ځشح ٸ سټز ځٲ ڀٸض طسسڂسق ڀضبٳڃث سٶضاز ځٷٳڂا ٝٗي ٻ٧ڃٶبؿ٦ ضز 

بڃٶسث ٱٮبؾ زاظٹٶ زضاٹٲ تٯٚا ضز ٻچط٪ا . زٹق ځٷڃٷخ ڀضبدٷټبٶ بڂ ٵڃٷخ ٍ٣ؾ ثٖبث سٶاٹس ځٲ ضازضبث ٴاضزبٲ ضز زبح ڀضبٳڃث 

. سڂآ ځٲ 

ٱټ ځثبؿش٦ا سٶاٹس ځٲ ځٳ٦ زضاٹٲ ضز بٲا زٹق ځٲ ځقبٶ ڀزاظضزبٲ ڀضبٳڃث ظا زضاٹٲ تٯٚا ضز بٳؾلادٹؿ٦ٹسضا ظا ځقبٶ زڃٷڃسٹڂضٹ٦ 

ڀغٹٮٸطؾ ) ـٹٲ ځ٢بٟن ٺطٟح ٻث حڃ٣ٯس ٸ ٴسث ربٗڂبٲ بڂ ٴٹذ ضز ٭٫ٶا ٴزط٦ اسخ( 

تؾبٷٲ زك٦ بث عڂظٹٳؾلادٹؿ٦ٹس مڃركس 

ضبٳڃث . سٷ٦ ځٳٶ ط٦ش اض ٴٹذ ١ڂضعس ٻ٣ثبؾ . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ اعدٲٸ زضز ٴٸسث 

. زطڃ٪ ځٲ رضٹن 

. سقبث 

PCR ٸ زؾا تٮبٚ ـٸض ٻ٦ 


2010 لسٌه 

 


– 

: 

Case 

ځٶزط٪ زسٗشٲ ڀٸبٟٷٮ زسٚ بث ٻٮبؾ 18 ڀطؿد 

. زؾا زجثٲ ڀبٳؾلادٹؿ٦ٹسسي ڀزبث ځشٶآ ڀغٹٮطؾ فڂبٲظآ ضز سٷ٦ ځٲ ط٦ش اض تس ٸ ځ٫شؿذ ،زضزطؾ 

: لاؤػ 

؟سقبث ٺسق ٺزٹٮآ سٶاٹس ځٲ ـٸض ٰاس٦ بث ضبٳڃث ٵڂا 

: خػبپ 

ٺسق زبدڂا ) ٺسكٶ ٻشؿق ةٹذ ربدڂعجؾ( 

زؿڃؾٸا بڂ ٸ ) ٺسكٶ ٻشرد ةٹذ ڀاصٚ( 

زؿڃ٦ ٴزضٹذ طثا ضز سٶاٹس ځٲ ڀضبٳڃث 

: 

. سقبث 

Case

زجثٲ ٻث ڀٸ ٻشقص٪ ربكڂبٲظآ ځؾضطث ٵٳيضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ بٳؾلادٹؿ٦ٹس زجثٲ ڀغٹٮٸطؾ فڃٮبٲ ظا بث ڀضازضبث ٱٶبذ 

ربٗڂبي MRI 

ضز زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ زضزطؾ ،حٷكس ،تس بث زضاز بٳؾلادٹؿ٦ٹس سي IgG 

39 

. سڂطث ځٲ ځد ٭ج٢ ٬بؿ٧ڂ ضز ظا ڀغٹٮٸطؾ ٴزٹث 

: لاَػ 

؟زؿڃچ ضازضبث ٱٶبذ ٵڂا زضٹٲضز بٳق ٻڃنٹس 

: خػبپ 

. سټز ٻٲازا اض ځ٫ٯٲبح سڂبث ٸ زضاسٶ ڀطڃ٪ ځد ٻث جبڃشحا ٸ ڀضبٳڃث 

: 

Case 

زجثٲ زؿس ٻ٦ ظسڂا ٻث لاشجٲ ضبٳڃث 

. زٹق ځٲ ٺسټبكٲ 

Ring enhancement 

: لاَػ 

؟سڂضاز ڀا ٻڃنٹس ٻچ ضبٳڃث ٵڂا ضز عڃٶ ٸ بٳؾلادٹؿ٦ٹس ضز ځُٗ٢ مڃركس ڀاطث 

: خػبپ 

: 

عٛٲ ځؿدٹڃث 

Case 

ٻ٦ سٷٶبٲ ځئا ٻجٷد زضظ ٸ سڃٟؾ ڀبټ ٻ٧ٮ ٱكچ ٿٷڂبٗٲ ضز زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ زؾاض ٱكچ سڂز ڀضبس بث ڀا ٻٮبؾ 16 ٱٶبذ طشذز 

. سټز ځٲ ٴبكٶ اض بٳؾلادٹؿ٦ٹس سي ڀزبث ځشٶآ ٴزٹث زجثٲ ڀغٹٮٸطؾ فڂبٲظآ زٹق ځٲ ٺسټبكٲ سٶضاز حياٸبٶ ٸ ځٶٹذطد ٻڃقبح 

: لاَػ 

؟سڃٷ٦ ځٲ عڂٹدس ڀٸ ڀاطث ځئٸضاز ٻچ 

: خػبپ 

ٺبٳ٧ڂ رسٲ ٻث ٵڃؾبٲاسٷڃٯ٦ بڂ ٵڂظبڂزبٟٮٹؾ ٺٸلاٗث ٵڂبشٳڂطڃد

40 


ٺعڃٶٹٯ٦ ٴبؿٶا ځٯؾبٷس ڀضاضزا ٸ ځقضاٹ٪ ٸ ځؿٟٷس ڀضبدٲ ضز ځٗڃجَ ضٹٯٞ ظا ځشٳؿ٢ ٴاٹٷٗث بټ ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ٔاٹٶا ظا ڀضبڃؿث 

ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا بڂ (GAS) A 

ٺٸط٪ ٤ٹ٦ٹسطذشؾا . سٷٷ٦ ځٲ زبدڂا ٴبؿٶا ضز ځڂبټ ٰضسٷؾ ڀطؿ٧ڂ بټ ڀطش٦بث ٵڂا . سٷقبث ځٲ 

ٺٸط٪ ٤ٹ٦ٹشدطشؾا . سقبث ځٲ ،زؾا ٻؾضسٲ ٺضٸز ٬بڂطش٦بث ڀبټ زٶٹٟٖ ٵڂطشٗڂبق ظا ځ٧ڂ ٻ٦ ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا زڂػٶضبٞ ٬ٹئؿٲ 

٭ٲبٖ بټ ٤ٹ٦ٸػٶآ ٸ ٺزٹث ٴازاظٹٶ زڂػٷٷٲ ٸ ٬بڂطش٦بث ځٳؿشذؾ ٬ٸٹؿٲ agalactiac 

) ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا( 

يكوكوكورتنآ و يكوكوتپرتسا ياه تنوفع 

٥ڃش٦لاب٪آ ٤ٹ٦ٹشدطشؾا بڂ (GBS) B 

. سٷقبث ځٲ زڂضزب٦ٸسٶآ ٸ ځٶبشؾضبٳڃث ځٳڂطش٦بث ،ڀضاضزا زٶٹٟٖ ٱٽٲ 


A ٺٸط٪ ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا ڀبټ زٶٹٟٖ ٴبٲضز ٸ مڃركس ٺٹحٶ ،ځٷڃٮبث راطټبٓس بث ځڂبٷقآ 



. ذیزجث مبً ار ىصَید نَوَشدزشعا ظعَس ُذؽ دبجیا یٌیلبث یبّ مرذٌع فلشخه عاًَا 

. ذیّد حیضَس ار بًْآ یلازشفا ـیخؾس ٍ بّ یربویث يیا یٌیلبث زّبظس َُحً 

. ذیزجث مبً ار بّ زًَفػ يیا ِث لاشثا زغخ لهاَػ 

. ذیّد حیضَس ار بّ زًَفػ عًَ يیا ـیخؾس دزىیٍر ٍ یّبگؾیبهسآ یبْؽٍر 

. ذیّد حیضَس ار بًْآ ىبهرد مذػ كراَػ 

. 

ذیّد حیضَس ار نَىؾه دراَه عبجرا ىَیعبىیذًا ِیلٍا ىبهرد 


ٻڂبد ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 1 

.

41 

ځٷڃٮبث ځ٧قعد ځسبٲس٣ٲ ٺضٸز ثحبجٲ ضٸطٲ ٸ ٻٗٮبُٲ 

. 2 


ضز ڀضبذؾطَبرث ٸ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ثحجٲ ٕڂطؾ ضٸطٲ ڀضبٳڃث زبدڂا ڀبټ ٱؿڃٶب٧ٲ ٴزٹجٶ ٺسڃچڃد ٻث ٻخٹسبث 

. سٷ٦ ځٲ ٥ٳ٦ فرث ٸ ٺب٫ٶبٲضز سٶاض ،ؽڂضسس ٻؿٯخ 

. زٹٳٶ ٻخٹس سڂبث عڃٶ ٭حٲ تؿحطث ڀضبٳڃث ځٷڃٮبث راطټبٓس ٻث . 2 

. 1 



٭ٯٖ( 

زظاسٷڃث بټ ٰضسٷؾ ٵڂا ٺسٷٷ٦ زبدڂا ٭ٯٖ ط٧ٟث اض ٹدكٶاز سڂبث ٻكڃٳټ ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ظا ځقبٶ ځٶٹٟٖ ڀبټ ٰضسٷؾ 

. سڂبٳٶ ةٹؿحٲ ځٶٹٟٖ تَ ڀبټ ؽٶاغضٸا ءعخ اض ٴآ ٴبٲضز ٸ مڃركس ٸ ) ځٶٹٟٖطڃٚ ٭ٯٖ ٸ ط٫ڂز ځٶٹٟٖ 

: غًشفس 

HARRISONS: principles of internal medicine 17 th edition volume I, 2008 chap 130 

streptococal and entrococal infection 


،خطؾ زبث ،ٱذظ زضظ ،زڃٮٹٯؾ ،٥ٯٳرٲ تس ،زڂػٶضبٞ ٭ٲبق ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ٍؾٹس ٺسٶٹق زبدڂا ڀبټ ٰضسٷؾ 

ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا ٵڃؿ٦ٹس ٤ٹق ٰضسٷؾ ٸ ظٸط٧ٶٹڃٲ ،ٴاظٸط٧ٶ زڃشقبٞ ،زڂػٶبٟٷٮ 

ٴاضبٳڃث زڂب٧ق ٵڂطشٗڂبق ٥ڃٳشؿڃؾ ٱئلاٖ ٻٞبيا ٻث ٭حٲ ٴآ ځنبهشذا ٱئلاٖ ڀطؿ٧ڂ ضبشٞط٪ ٭حٲ ٻث ٻشؿث 


٥ڃؿ٦ٹس ٤ٹق ٰضسٷؾ زضٹٲضز ٸ سقبث ځٲ زؾٹد ٴسق ٱٮبؾبٶ طُذ ٭ٲبٖ ٵڂطشٳٽٲ زؾٹد ڀبٽشٶٹٟٖ زضٹٲضز 

ځحاطخ ٬بٳٖا ،ٴبٚطٲ ٻٯثآ ،ٱؿڃٯ٧ٮا ، زثبڂز ،ځثبٽشٮاسي سڃئٸطشؾاطڃٚ ڀبټٸضاز ٜطهٲ ،ٵؾ ڀبٽشٶا ٸز ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا 

. سٶٹق ځٲ ةٹؿحٲ ٺسٷٷ٦سٗشؿٲ ٭ٯٖ ٵڂطشٗڂبق ظا ٻثطي ٸ 

ٱڃذٸطڃٚ ڀبٽشٶٹٟٖ زضٹٲضز ځٮٸ سقبجڃٲ ځٷڃٮبث ڀبټ ٻٶٹٳٶ ظا ٴغٹڃد ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ٴزٹٳٶاسخ مڃركس ځٯنا ـٸض 

. سقبث ځٲ ٱئلاٖ ځٷڃٮبث ؼبؾاطث مڃركس 


ضز ىغَید نَوَشدطشؾا ظا یقبً ى فلشره یًَفٖ یبّ مضسٌؾ ضبچز ىاضبویث ىسیؾض میركس ِث بس ِیلٍا طّبٓس لحاطه ٍ طیؾ یطگید 

. 

سیبوً یه هوو بّ ىغَسبد طیبؾ بث بًْآ یبّ رٍبفس نضز ٍ زضاَه يیا طشْث یطیگزبی ِث ُبگًبهضز ٍ یٌیلبث یبّ فرث 

) 1 

) 2 

) 3 

) 4

٤ٹ٦ٹشدطشؾا ظا سٗث زڂطٟٶٸطٲٹٯ٪ ٸ ) ځٳؿڃسبٲٸض زبح تس( 

ARF ،ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا زڂػٶضبٶ ٴبٲضز ٰسٖ ٻيضبٖ ٵڂطشٳٽٲ 

42 


٥ڃؿ٦ٹس ٤ٹق ٰضسٷؾ ٸ زؾٹد ځ٣ٳٖ ٱڃذٸ ڀبټ زٶٹٟٖ ٻث بٽٶآ ٭ڂسجس زؾٹد ځحُؾ بټ زٶٹٟٖ ٻيضبٖ ٵڂطشٳٽٲ 

ٻٗخاطٲ Harrisen 

ځٯذاز ةبش٦ 130 

. زؾا ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا 

) 5 

) 6 


٭هٞ ٻث ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ظا ځقبٶ ڀبټ زٶٹٟٖ بث زضٹذطث ٺٹحٶ ٸ طشكڃث ٻٗٮبُٲ ڀاطث 

طسبڂٹ٪ تش٦ طڂبؾ ظا ٻَٹثطٲ ؽٶاطٞض عڃٶ ځٶبٲضز ربڃٯ٦ ٸ بټ ٤ٹ٦ٹشدطشؾا ط٫ڂز زضٹٲضز سٷٲزٹؾ ځٮٸ طهشرٲ ٻٗٮبُٲ زٽخ 

. سڃئبٳٶ ٻٗخاطٲ 

 

. سڃئبٳٶ 

 


up to date زڂبؾ ٻث ٵڂٹٶ ڀبٽٶبٲضز زضٹٲ ضز طسسٷٲزٹؾ ٻٗٮبُٲ زٽخ 


: 

 

Case 

زضظ ڀبكٚ ٸ ٰضٹشٲ بټ ٺظٹٮ ،١ٯح ٻٷڂبٗٲ ضز زؾا ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ زضزٹٯ٪ ٸ رلاًٖ زضز ،لابث تس زٯٗث ڀا ٻٮبؾ 12 ٻچثطؿد 

. زضاز ٜطَ ٸز طټ ځ٧ٞ زحس ڀٸبٟٷٮ زسٚ ٰضٹس ٸ سڂزط٪ ٺسټبكٲ ڀطشؿ٦بذٸ 

: لاؤػ 

؟زؾا ٰاس٦ ٹڃسازٸع٪ا بټ ٺظٹٮ ٰضٹس ٸ زضزٹٯ٪ ،تس زٯٖ ڀاطث مڃركس ٵڂطشٯٳشحٲ 

: خػبپ 

ځ٦ٹ٦ٹشدطشؾا زڂػٶضبٞ 

: 

Case 

ٹحٲ ٴزازضبكٞ بث ٸ ٺسق طټبْ ٴسث طؾبسطؾ ضز تس ٰٸز ظٸض ظا ٻ٦ ڀسٯخ راضٹثث ڀطؿ٧ڂ ٸ زضزٹٯ٪ ٸ تس بث ٻٮبؾ 7 ٤زٹ٦ 

. زؾا ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ ځ٫ٶطٞ رٹس عٲط٢ ٴبثظ ٸ ٹٶاظ ٸ حٶضآ ٵڃچ ضز عٲط٢ ٌٹُذ ڀطؿ٧ڂ ٸ زٹق ځٲ 

: لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ٤زٹ٦ ٵڂا ڀاطث مڃركس ٵڂطشٯٳشحٲ 

: خػبپ 

٥ٯٳرٲ تس

ٸ عٲط٢ - ٰضٹشٲ ٭ٳٖ ٭حٲ ٻٷڂبٗٲ ضز ٺسق زضز ٴسث ٸ ظطٮ ٸ تس ضبچز ځٞبٶ ١شٞ ځحاطخ ٭ٳٖ ت٢بٗشٲ ٥ڃشثبڂز ڀا ٻٮبؾ 

. زضاز ڀضبڃقٹټ حُؾ فټب٦ ٸ 

43 

: 

Case 

70 ٱٶبذ 

Cr=3 ٺزٹث 60 ڀٸض 70 ڀٸ ٴٹذ ضبكٞ زؾا ؼبؿح 

: لاَػ 

؟ ٜسټ ٸ مڃركس ڀسٗث ٰاس٢ا 

: خػبپ 

٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٔٸطق ٸ ٜبٶ ١شٞ ځحاطخ ٭ٳٖ ٭حٲ ظا زك٦ ٸ ٴٹذ زك٦ ٰبدٶا

باصعا هاگتسد عیاش ياهتنوفع 

يسکرم 

44 


ڀع٦طٲ ةبهٖا ٺب٫شؾز ٕڂبق ڀبٽشٶٹٟٖ ٴبٲضز ٸ ځ٢اطشٞا مڃركس ،مڃركس ٺٹحٶ ،ځٷڃٮبث راطټبٓس بث ځڂبٷقآ 



: ٭ٲبق ڀع٦طٲ ةبهٖا ٺب٫شؾز ځٲٹسبٶآ ٸ ڀغٹٮٹڂعڃٞ بث ځڂبٷقآ 

ڀسڂضٸ ڀبٽؾٹٷڃؾ ٸ عٛٲ ڀبټ ٺزطد ،CSF 


شغه یبّ ِغثآ ٍ زیضٌٌه ،زیلبفغًآ ِث طَثزه فیربؼس 

شغه یبّ ِغثآ ٍ زیضٌٌه ،زیلبفغًآ ِث طَثزه یٌیلبث نئلاػ 

شغه یبّ ِغثآ ٍ زیضٌٌه ،زیلبفغًآ ِث طَثزه یّبگؾیبهسآ نئلاػ 

شغه یبّ ِغثآ ٍ زیضٌٌه ،زیلبفغًآ يیث قازشفا َُحً 

یشوزه ةبقػا ُبگشعد یبْشًَفػ رد یًَفػزیغ یلازشفا یبّ ـیخؾس بث ییبٌؽآ 

ىآ شیلبًآ ٍ ؽبخً غیبه ىَیغىًَد مبجًا ػٍر بث ییبٌؽآ 

. 1 

ٕڂبٲ ،٬بڃٶاط٦ ةبهٖا ،عٛٲ ځٯ٦ ٴبٳشذبؾ 

: ٭ٲبق ٻڂبد ٥ڂغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا 

،ؽڂظٹٯ٦طثٹس ٰٹڂطش٦بثٹ٧ڂبٲ ،ٴغٹشڃؾٹٶٹٲ بڂطشؿڃٮ ،اعٶٹٯٟٶآ ؼٹٯڃٞٹٳټ ،٤ٹ٦ٹ٫ٷٳٲ ،٤ٹ٦ٹٲٹٷد ڀبٽڂطش٦بث 

٤ٹ٦ٹشدطشؾا ٸ ٤ٹ٦ٹٯڃٞبشؾا ٸ ځٟٷٲ ٰط٪ ڀبٽٯڃؾبث 

HSV لٹهرث ؽدطټ ٺزاٹٶبذ ڀبټ ؼٸطڂٸ 

٤ٹ٦ٹشذڂط٦ لٹهرث بٽچضب٢ 

بٽچضب٢ ،بٽؾٸطڂٸ ،بٽڂطش٦بث ځڂبؾبٷق ٺٹحٶ 

 

 

 

 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 2 

.

45 


CSF ځٲٹسبٶآ ٸ ڀغٹٮٹڂعڃٞ طث ڀضٸطٲ 

CSF ٻث ځٶٹٟٖ ٭ٲاٹٖ ٬ب٣شٶا ڀبٽټاض 

CNS ڀبٽشٶٹٟٖ ضز ٱٽٲ ڀبټضٹش٦بٞ ٥ؿڂض 

CNS ڀبٽشٶٹٟٖ ٱٽٲ ٔاٹٶا 

زڂػٷٷٲ ضز ځټب٫كڂبٲظآ ٸ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ 

بټ زڃٮبٟؿٶآ ضز ځټب٫كڂبٲظآ ٸ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ 

عٛٲ ڀبټ ٻؿثآ ضز ځټب٫كڂبٲظآ ٸ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ 

٥ڃٳشؿڃؾ ځٶٹٟٖطڃٚ ڀبٽڂضبٳڃث ٴبڂطخ ضز CNS ڀضبشٞط٪ 

CSF ٻٶٹٳٶ ظا ٱڃ٣شؿٲ ٰلا ٻڃٽس ٸ ظبڃٶ زضٹٲ ربكڂبٲظآ ،ٻٶٹٳٶ ٬بؾضا ٺٹحٶ ،ٔبرٶ ٕڂبٲ ٴٹڃؿ٧ٶٹد ٰبدٶا ٺٹحٶ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

. 9 


٬سٷٲ ةبش٦ 

٭ڃؿڃؾ ةبش٦ 

ٴٹشؿڂضبټ ةبش٦ 

Up-to-date زڂبؾ 

: 

یهاشگ یَجـًاد 

: غًشفس 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

: عسد یلَصا نیّبفه شب یسٍشه

46 


 


: 

Case 

اض ځٶبٲضز ٸ ځهڃركس ربٲاس٢ا ،ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ زؾا ٺسق ٔٸطق فڃد ظٸض 3 ظا ٻ٦ ٘اطٟشؾا ٸ زضزطؾ ٸ تس زٯٗث ڀا ٻٮبؾ 27 زطٲ 

ځؾضطث بڂ ٸ ٴبٲضز ٻٲازا بڂ طڃڃٛس ،٘برٶ ٕڂبٲ ٴٹڃؿ٧ٶٹد ،ٵ٧ؾا CT 

؟زؾا ٰاس٦ زڃٳټا تڃسطس ٻث 

: لاؤػ 

ٰبدٶا ، ځثطدس ٴبٲضز ٔٸطق ،ځٷڃٮبث ربٷڂبٗٲ 

طشكڃث 

طشكڃث ځؾضطث بڂ ٸ ٴبٲضز ٻٲازا بڂ طڃڃٛس ،عٛٲ ٵ٧ؾا CT ،ځثطدس ٴبٲضز ٔٸطق ،٘برٶ ٕڂبٲ ٴٹڃؿ٧ٶٹد ،ځٷڃٮبث ربٷڂبٗٲ 

طشكڃث ځؾضطث بڂ ٴبٲضز طڃڃٛس ،ځثطدس ٴبٲضز ٔٸطق ،عٛٲ ٵ٧ؾا CT 

طشكڃث ځؾضطث بڂ ٴبٲضز طڃڃٛس ،ځثطدس ٴبٲضز ٔٸطق ،٘برٶ ٕڂبٲ ٴٹڃؿ٧ٶٹد ،عٛٲ ٵ٧ؾا CT 

ٰبدٶا ،٘برٶ ٕڂبٲ ٴٹڃؿ٧ٶٹد ،ځٷڃٮبث ربٷڂبٗٲ 

زٖبؾ 48 ظا ؽد دؾبد ٰسٖ رضٹنضز 

ٰبدٶا ،ځٷڃٮبث ربٷڂبٗٲ 

زٖبؾ 48 ظا ؽد دؾبد ٰسٖ رضٹنضز 

: خػبپ 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

٬ٸا ٻٷڂع٪

ٻشذبٷقبٶ زٯٖ بث تس ،تس(FUO) 

47 


ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ زٸضٸ طثا ضز ٕ٢اٹٲ طث٦ا . زٹق ځٲ ٻشذبٷق ځٶٹٟٖطڃٚ ًبًٗث ٸ ځٶٹٟٖ ڀبٽڂضبٳڃث ظا زٲلاٖ ٸ ٻٶبكٶ ٥ڂ ٴاٹٷٗث تس 

. سقبث ځٲ ٴسث ڀبٲز ٵشٞض لابث ٴآ ٻدڃشٶ ٻ٦ زٹق ځٲ ځٮٹٯؾ ڀبټضٹسبڂسٲ سڃٮٹس رضٹهث ٴسث فٷ٦ا ٸ ثٖبث ٴآ ٵڃؿ٦ٹس بڂ ٸ 


ٴآ ٴبٲضز ٸ ضاز تس ضبٳڃث ځؾضطث ٺٹحٶ ، ځټب٫كڂبٲظآ ٸ ځ٧ڃٷڃٯ٦ ٱئلاٖ ،عٶغٹسبد ،تس ٝڂطٗس بث ٴبڂٹدكٶاز ځڂبٷقآ 



. سیطجث مبً اض بّ ىغٍطید ىغٍسًآ ٍ بّ ىغٍطید ىغٍعگا . سیٌو ىبیث اض ىآ ٔاًَا ٍ 

FUO ٍ تس فیطٗس 

. سیّز حطق اض تس زبدیا َُحً 

. سیٌو ىبیث اض تس ظا یقبً یّبگكیبهظآ ٍ یىیٌیلو نئلاٖ 

. سیٌو ىبیث اض ضاز تس ضبویث یؾضطث َٓحً 

. 

سیّز حیيَس اض ىبهضز ِث دؾبد مسٖ بث ىاضبویث ٔبخضا ىَیؾبىیسًا ٍ ِیلٍا ىبهضز 


ٻڂبد ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ 

ځٷڃٮبث ځ٧قعد ربٲس٣ٲ ٺضٸز ضز ٺسق ؽڂضسس ثحبجٲ ٻٗٮبُٲ 


ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ثحث ضٸطٲ 

.

48 



ځٯذاز ٸ ځٶٹٟٖ ڀبټ ٺب٫ٶبٲضز ٻث ٻٗخاطٲ ٭ٯٖ ٵڂطشٗڂبق ظا ٸ (sign & symptom) ٻٶبكٶ ٱټ ٸ زٲلاٖ ٱټ تس ٻ٧ٷڂا ٻث ٻخٹسبث 

سڂبث ٻكڃٳټ ٹدكٶاز ،سٶزط٪ ځٲ ةٹؿحٲ ځؿٶاغضٸا ڀبٽڂضبٳڃث ٸعخ ضاز تس ضبٳڃث زضاٹٲ ځًٗث ضز ٻ٦ زٽخ ٵڂا ظا ٸ سقبث ځٲ 

. سڂبٳٶ ةبرشٶا اض ضاز تس ضبٳڃث ځؾضطث ضز تؾبٷٲ زٽخ 

: غًشفس 

Cecil medicine 23 th ed. 2007. 


ٵڂطشٗڂبق ظا ٬اطڂٸ ٸ ٬بڂطش٦بث ٭ٯٖ . زٹق ځٲ زبدڂا ځٶٹٟٖ ڀبٽڂضبٳڃث ٭ڃٮز ٻث ًاطث٦ا ٸ ٴاضبٳڃث ٻٗخاطٲ ٭ٯٖ ٵڂطشٗڂبق ظا ځ٧ڂ تس 

،CBC 

. سٷقبث ٴآ ٭ٲبٖ سٷٶاٹشڃٲ عڃٶ ځٯ٫ٶا ٸ ٹئٸظٹسٸطد ،ځچضب٢ ڀبٽشٶٹٟٖ ٭ثٲ ٕڂبق طشٳ٦ ٭ٯٖ ځٮٸ سٷشؿټ تس زبدڂا ٭ٯٖ 

ٰبدٶا . سٷشؿټ تس ځٶٹٟٖطڃٚ ٭ٯٖ ٻٯٳخ ظا ځئٸضاز ڀبټ فٷ٦اٸ ٸ ځثبٽشٮا ڀبٽڂضبٳڃث ٸ بټ ځٳڃذسث ،ٴٹڃٳڂاٹسا ڀبٽڂضبٳڃث 

تس ضبٳڃث ځؾضطث ڀبٽكڂبٲظآ ٸعخ ٍٯذ ٸ ضاضزا فڂبٲظآ ،ڀضسن ٻؿٟ٢ ځٞاط٪ ٸ ESR, PCR ،ڀغٹٮٸطؾ ڀبټ زؿس ،ٴٹذ زك٦ 

. سٷقبث ځٲ ضاز 

ٴآ زٯٖ زؾا ٵ٧ٳٲ عڃٶ ڀسنضز ځٮٸ سٷشؿټ ٴبٲضز ٭ثب٢ ٸ سٶٹق ځٲ ٻشذبٷق ٻڃٮٸا ڀبٽڃؾضطث بث ضاز تس ڀبٽڂضبٳڃث طث٦ا 

. سٶضاز ٴبشؾضبٳڃث ضز ځؾضطث ڀطشؿث ٸ طشكڃث ځؾضطث ٻث ظبڃٶ ٸ سٶزط٪ ځٲ ځ٣ٯس ٻشذبٷقبٶ زٯٖ بث تس بڂ 

Mandell/Duglas 2010 


تس زبدیا فلشره للٖ زضبی ربجثا ٌِیهظ ِثطدٌه ٍ یطیگزبی ِثطدٌه یٌیلبث یبْكرث ضز ضاز تس ىاضبویث ىبهضز ٍ یؾضطث یطیگید 

. 

سق سّاَذ 

FUO ٻ٦ زٹكٶ مركٲ 


Fuo ٍ تس ثحجه 

 


: 

Case 

. زؾا ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ لابث تس ٸ زضزٹٯ٪ ٸ ٥كذ ڀبټ ٻٞطؾ ،زضز ٴسث ٱئلاٖ بث ځڂبٳٷټاض ٰٹؾ ؼلا٦ ظٹٲآ فٶاز

49 

: لاؤػ 

؟زؿڃچ تس زٯٖ ڀٸ ڀبټ ځؾلا٧ٳټ ظا ڀزاسٗس ضز ڀضبٳڃث ظٸطث ٻث ٻخٹسبث 

: خػبپ 

اعٶٹٯٟٶآ زبڂظ ٬بٳشحا ٻث ٸ ځؾٸطڂٸ ڀضبٳڃث 

: 

Case 

ًبًٗث ٻ٦ زؾا ٺزط٦ اسڃد ضاز ٍٯذ ڀبټ ٻٞطؾ ٸ ٺسق ٻٶبجق ٸ ٻٶاطهٖ ڀبټ تس ضبچز زؾا ٺزٹٳٶ ٴبٳڂاظ ًاطڃذا ٻ٦ ٻٮبؾ 35 ځٳٶبذ 

. سقبث ځٲ عڃٶ ځٶٹذ ٍٯذ بث ٺاطٳټ 

: لاَػ 

؟سڃٷ٦ ځٲ زبٽٷكڃد اض ځهڃركس ـٸض ٻچ ڀٸ ڀضبٳڃث ٸ تس زٯٖ ځؾضطث زٽخ 

: خػبپ 

٭ؾ ٵڃٷچٳټ ٸ ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ طٓٶ ظا ٍٯذ زك٦ ٸ طڃٳؾا ٰبدٶا 

زضاز زثٹٶ سٷچ ضز ٻشقص٪ ضز اض ٻثبكٲ ڀضبٳڃث ٬بح حطق . ٺزٹٳٶ ٻٗخاطٲ ضاضزا ـظضٹؾ ٸ ضط٧س ٸ ظطٮ ٸ تس زٯٗث ٻٮبؾ 

: 

Case 

65 ڀب٢آ 

. زؾا ٺسق ځٲ طشٽث ځئٸضاز ٴبٲضز بث ٻ٦ 

: لاَػ 

اض ځؾضطث ـٸض ٰاس٦ ضاضزا زك٦ ٸ ٭ٲب٦ فڂبٲظآ ٰبدٶا طث ٺٸلاٖ ضاز تس ڀضبٳڃث زبدڂا ٭ٲبٖ ٵڃڃٗس ٸ ضبٳڃث طشكڃث ځؾضطث زٽخ 

؟سڃٷ٦ ځٲ زبٽٷكڃد ڀٸ ڀاطث 

: خػبپ 

ڀضاضزا ڀضبدٲ ٸ بټ ٻڃٯ٦ ځٞاط٪ٹٶٹؾ 

: 

Case 

ٰٸاسٲ رضٹهث ضبٳڃث تس ٸ ٺزٹث ځئبٽشقا ځث ٸ 10 kg ضاس٣ٳث ٴظٸ فټب٦ ٺاطٳټ ٻ٦ ٺبٲ 3 رسٳث تس ٬بح حطق بث ٻٮبؾ 45 ځٳٶبذ 

. 

زؾا ٺسكٶ مركٲ ڀضبٳڃث ٭ٲبٖ ٵڃسٸض ڀبټ زؿس ٸ ٻڃٮٸا ڀبٽڃؾضطث ضز زؾا ٺزٹث

50 

: لاَػ 

؟سڂضاز ڀزبٽٷكڃد ٻچ تس زٯٖ ځؾضطث زٽخ 

: خػبپ 

ٰبدٶا ٴاٹرشؾا عٛٲ بڂ سج٦ ځؿدٹڃث ٻٯٳخ ظا طس ٻشٞطكڃد ڀبټ ڀطڃ٪ ٻٶٹٳٶ ٸ ڀطشؿث ضبٳڃث زؾا ٰظلا ٺسڃك٦ ٬ٹَ تس ٴاٹٷٖ ٻث 

. 

زٹق

بٽؾٸطڂٸ ؟؟ ٺزاٹٶبذ ظا ؼٸطڂٸ ٵڂا . سقبث ځٲ 

HIV ؼٸطڂٸ ظا ځقبٶ AIDS بڂ 

ٻث لاشثا سٗشؿٲ اض ڀٸ ٸ زٹق ځٲ ضبٳڃث ضز ٻڂٹٶبث ځٷٳڂا م٣ٶ ثٖبث ٸ سٷ٦ ځٲ ٻٯٳح (CD4 cells) 

. سٷ٦ ځٲ ... 

AIDS 

51 


Aquired immunodeficiency syndrome 

ځٷٳڂا ڀبٽٮٹٯؾ ٻث ٻ٦ سقبث ځٲ 

ٸ بٽڃٳڃذسث ٵڃٷچٳټ ٸ تٯَ زنطٞ ڀبٽٳؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ بث ځشح ٸ سڂسق ،ضط٧ٲ ڀبٽشٶٹٟٖ 


AIDS ڀضبٳڃث ٸ HIV زٶٹٟٖ ڀطڃ٫كڃد ٸ ٴبٲضز مڃركس ،ځٷڃٮبث راطټبٓس ،٬ب٣شٶا ٺٹحٶ ،عٶغٹسبد ،ڀغٹٮٹڃٲسڃدا بث ځڂبٷقآ 

: یصبصتخا فاذّا. 


؟زعا ًَِگچ ) زقشخه رَغث( 

ىبْج ٍ ىازیا رد HIV زًَفػ ربؾشًا َُحً ٍ یصَلَیهذیدا 

؟زعا َحً ِچ ِث HIV زًَفػ لبمشًا یبّْار 

؟زعا ًَِگچ HIV زًَفػ زیع ٍ یصَلَیشیفَسبد ٍ شًصَسبد 

؟زعا ررَف ِچ ِث یربشفزگ ىبهس لَع رد HIV زًَفػ یٌیلبث رازّبظس 

؟دَث ذّاَخ ًَِگچ HIV زًَفػ زیع رد ىذث فلشخه یبًْبگرا یربشفزگ 

؟زغیچ دراذًبشعا یعبیشحا ربهاذلا 

. ذیزجث مبً ار HIV زًَفػ یّبگؾیبهسآ ـیخؾس یبْؽٍر 

؟زعا ًَِگچ AIDS ِث لاشجه دزف رد سبیً درَه درَه یبًْبهرد 

؟زعا مبجًا لثبل ررَف ذٌچ ِث 

HIV زًَفػ سا یزیگؾید 

ٻڂبد ځؾبٷق ځٷٳڂا ٸ ځؾبٷق ؼٸطڂٸ ربٖلاَا 

ځٷڃٮبث ځ٧قعد ربٲس٣ٲ ٺضٸز ثحبجٲ ضٸطٲ ٸ ربٗٮبُٲ 


. 1 

. 2 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 

. 9

52 


ٵشذٹٲآ ٸ ضط٧ٲ ربٗٞز ٻث ضبٳڃث ٵڃٮبثطث ٴسقطټبْ . زٹكٶ ـٹٲاطٞ ڀضٹئس ڀبټ ٻشذٹٲآ ٻث ٻخٹسبث ضبٳڃث ٵڃٮبث طث ڀطڃ٪زبڂ 

. سقبث ځٲ ځٯنا ٴب٦ضا ظا ضبٳڃث ٴبٲضز ٸ مڃركس ڀطڃ٫ڃد ،بټ ٻٶبكٶ ٸ ٱئلاٖ 

. زطڃ٪ رضٹن ځٞب٦ ٻٗٮبُٲ ٺسق ٰلاٖا ڀبٽؿٶاطٞض ظا ٺزبٟشؾا بث ؼضز ڀضٹئس ربؿٯخ ضز طٳشؿٲ ضٹًح ظا ؽد 

. زٹث سټاٹذ ٺسٷٷ٦ ٥ٳ٦ ڀضٹئس ٻؿٯخ ظا ٭ج٢ طهشرٲ ضبڃؿث ٻٗٮبُٲ ،ثحبجٲ ضز ٴزط٦ ز٦طق ٸ طشكڃث ٻَبحا ڀاطث 

. 1 

. 2 

. 3 



ٴب٦ضا ظا ٕ٢ٹٲ ٻث ٴبٲضز ٸ طُذطد ڀبټضبشٞض ظا عڃټطد ،ٰظلا ٺضٸبكٲ ،ځ٧قعد ٭ٷؾطد ٻٯٳخ ظا ٸ ٻٗٲبخ حُؾ ضز ځٞب٦ ـظٹٲآ 

ٸ ٱئلاٖ ظا ٻٷڃٲظ ٵڂا ضز ځٞب٦ ـظٹٲآ ٻث ٻخٹسبث سڂبث ځ٧قعد ڀٹدكٶاز ٵڂاطثبٷث زؾا ٕٲاٹخ ضز HIV زٶٹٟٖ ڀطڃ٫كڃد ځٯنا 

طُذطد ڀبټضبشٞض ٸ ) ... ٸ تٯَ زنطٞ ڀبٽثٸط٧ڃٲ بث ځشح ځٶلاٹَ ،سڂسق ،ضط٧ٲ ڀبٽشٶٹٟٖ( 

ٻڂٹٶبث ځٷٳڂا م٣ٶ ڀضبٳڃث ڀبټ ٻٶبكٶ 

زضٹذطث لاشجٲ ضبٳڃث بث ٻ٦ ڀزضاٹٲضز اض ٰظلا ځهڃركس ربٲاس٢ا ٕ٢ٹٲ ٻث سقبث ضزب٢ بس سثبڂ ٔلاَا ٬ب٣شٶا ڀبٽټاض ٸ لابث ٥ؿڂض بث ٸ 

. سټز ٰبدٶا سٷ٦ ځٲ 

: غًشفس 

Fauci et. al.: Harrison's prinicipal of internal medicaine 17 th edition (2009): part 7, 

section 14, 182: (Human immunodeficiency virus Disease: AIDS and Related disorders) 

ٵڃث ظا ثٖبث ٸ سٷ٦ ځٲ ٻٯٳح (CD4) 

ځٷٳڂا ڀبٽٮٹٯؾ ٻث ؼٸطڂٸ ٵڂا . سقبث ځٲ 

HIV 


ربٗلبُه ٍ فرث یبّسًاض ضز ىسق طيبح ظا لجل یفبو ِٗلبُه ِشجلا . زطیگ یه رضَن ضبویث يیلبث طث یطیگزبی یبْشنطف يیطشْث 

ىاضبىوّ بث ُاطوّ فرث ضز یًبهضز ٍ یهیركس ربهاسلا یطیگید ٍ ضبویث لهبو یىیعیف ٌِیبٗه ٍ لبح حطق ِیْس ظا ؽد یلیوىس 

. 

سّز فیاعفا یزبیظ ىاعیه ِث اض یطیگزبی سًاَس یه ََِثطه زبشؾا طًٓ طیظ ٍ زًسیظض ،ظضٍضبو 


ؼٸطڂٸ ٻث لاشثا ظا ځقبٶ AIDS 

. زٹق ځٲ ٻڂٹٶبث ضٹُث ٴسث ٔبٞضز ضز م٣ٶ ٸ ځٷٳڂا ڀبٽٮٹٯؾ ٵشٞض 

. 1

ؽٶلاٸطڂٸ بث ڀبٽٳؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ بث ځشح ٸ ضط٧ٲ ڀبٽشٶٹٟٖ ٻث لاشثا ٻث ضبٳڃث ٴسق سٗشؿٲ ثٖبث ځٷٳڂا ٱشؿڃؾ م٣ٶ 

. زٹق ځٲ 

HIV ؼٸطڂٸ زٹذ بث ٝٯشرٲ ڀبٽٶب٪ضا ڀضبشٞط٪ ٸ بٽڃٳڃذسث ظا ځًٗث ٵڃٷچٳټ ٸ تٯَ زنطٞ ٸ ٵڃڂبد 

ڀا ٻشٟټ سٷچ ٴٹٳ٦ ٺضٸز ٥ڂ ظا ؽد زضاٹٲ % 70 

طث ڀزبث ځشٶآ سڃٮٹس( 

seconversion 

ضز ٻ٦ سك٧ث ٬ٹَ بٽٮبؾ زؾا ٵ٧ٳٲ HIV 

ڀا ٻشٟټ سٷچ ٺضٸز ٵڂا طذآ ضز ٻ٦ زٹق ځٲ HIV 

53 

ؼٸطڂٸ بث زٶٹٟٖ طڃؾ 

ٻڃٮٸا زبح ڀضبٳڃث زبدڂا ثٖبث 

ضز ٸ سك٦ ځٲ ٬ٹَ ٬بؾ سٷچ ٻ٦ زٹق ځٲ زٲلاٖ ٴٸسث ٸ latency ٻٯحطٲ زضاٸ ضبٳڃث ؽذؾ ٸ سشٞا ځٲ ٠بٟسا ) HIV 

(early symptomatic HIV 

ٻڃٯٖ 

زٹق ځٲ ظبٚآ ڀط٫ڂز ظا ؽد ځ٧ڂ بٽشٶٹٟٖ ٴسث ٔبٞز حُؾ فټب٦ ٭ڃٮسث ٴآ طذاٸا 

ڀضبشٞط٪ ٻدڃشٶ ضز زطڃ٫ٶ رضٹن ځجؾبٷٲ ٴبٲضز ٻ٦ ځسضٹن ضز ٻ٦ ٺسق AIDS 

زضاٸ ضبٳڃث ٴآ ظا ؽد ٸ infection) 

. زٹق ځٲ وضبٖ ٨طٲ ڀضبٳڃث وضاٹٖ ظا ځ٧ڂ بڂ ٸ ؼٸطڂٸ زٹذ بث ٕڃؾٸ 

... بڂ ٸ ځٳڃذسث ،زٶٹٟٖ ٻث لاشجٲ سٶاٹس ځٲ ٺسق زبدڂا ځٷٳڂا م٣ٶ ٴاعڃٲ ٻث ٻشؿث ٭حاطٲ ظا ٰاس٦ طټ ضز HIV ضبٳڃث 

. زٹق لبذ 

ضز ٕڂبق ٱئلاٖ ٸ بټ ٻٶبكٶ ظا ٰاس٦طټ بث ) ... ٸ ځؿٷخ ٤ٹ٧كٲ ڀبٽؾبٳس بث ،ځ٣ڂضعس زبشٗٲ( 

High risk زطٞ ٻ٦ ځسضٹنضز 

٭ٷؾطد( 

ځٯٛق -4 

-3 

ٵڃٷخ ٻث ضزبٲ -3 

بٽشٞبث بڂ ٴٹذ ظا ؼٸطڂٸ ظا ځئعخ ٴزط٦اسخ -2 

. زطڃ٪ رضٹن سڂبث ٰظلا ځهڃركس ربٲاس٢ا سٷ٦ ٻٗخاطٲ 

ځٶٹذ رلاٹهحٲ ٸ ٴٹذ -2 

ځؿٷخ -1 

HIV 

Behavior modification -3 

Conselling -2 

Education -1 

ٻٗخاطٲ ٴآ بث HIV 

: ظا سٷسضبجٖ HIV 

ٻڃٯٖطث ڀزبث ځشٶآ ڀطڃ٪ ٺظاسٶا -1 

HIV ٴاضبٳڃث 

٬ب٣شٶا ٺسٳٖ ڀبٽټاض 

ځ٧قعد 

: HIV مڃركس ڀبٽټاض 

زك٦ 

: زٹق ځٲ ٭ڃ٧كس ځٯنا ٵ٦ضضبٽچ ظا ڀطڃ٫كڃد 

Treatment -4 

ٻث لاشجٲضبٳڃث ٻ٦ ځڂبٽشٶٹٟٖ ٴبٲضز -2 

٬اطڂٸطسض ځشٶآ ٴبٲضز -1 

: زٹق ځٲ ٰبدٶا بشؾاض ٻؾ ضز ٴبٲضز 

. زٹٳٶ ٻٗخاطٲ زٹق ځٲ طكشٷٲ ٻٮبؾ طټ 

. زؾا ٺسق 

ځؿ٦لاڃٞٸطد ٴبٲضز -3 

سٷ٦ ځٲ 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

. 8 


... بڂ IDSA بڂ CDC ٍؾٹس ٴاضبٳڃث ٵڂا ڀاطث ٻ٦ Guide lines ٻث ٴاٹس ځٲ 


: 

. 9 

Case 

needle stick ضبچز زجثٲ HIV ضبٳڃث ڀطڃ٪ ٨ض ٰب٫ٷټضز ؽٶاغضٸا ضبشؾطد 

: لاؤػ 

. 

زٹق ٰبدٶا طسزٸظ ٻچطټ زؾا طشٽث ڀط٫ڂز ٰاس٢ا ٻچ ٴٹثبن ٸ ةآ بث ٻٗڂبي ٭حٲ ڀٹكشؿق ظا طڃٚ ٻث

. سٷ٦ ٺزبٟشؾا ٻشٟټ 

54 

: خػبپ 

4 ٬اطڂٸٸطسض ځشٶآ ڀٸضاز بث ځؿ٦لاڃٞٸطد ٴبٲضز 

: 

Case 

ضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ٻشٟټ 5 رسٲ ٻث ٵٲعٲ ٬بٽؾا ٸ ځٮبحڃث ٸ ٝٗي ،تس بث ٤ٹ٧كٲ ځؿٷخ ؼبٳس ٻ٣ثبؾ بث ڀا ٻٮبؾ 20 زطٲ 

. زؾا ٺسكٶ اسڃد ځنبذ زٯٖ ٻڃٮٸا ځهڃركس ربٲاس٢ا 

: لاَػ 

؟سڃٷ٦ ځٲ زبٽٷكڃد اض ځشؿس ٻچ ٸ زؾا ڀضٸطي ٥ڃٲاس٦ زٽخ ځؾضطث ځؿٷخ ؼبٳس ١ڂطَظا ٺسٶٹق ٭٣شٷٲ ڀبٽڂضبٳڃث ِبحٮ ظا 

: خػبپ 

HIV ؼٸطڂٸ ٻڃٯٖطث ڀزبث ځشٶآ بڂ Anti – HIV ځؾضطث ٸ HIV زٶٹٟٖ ٻث لاشثا 

: 

Case 

طټٹق . زؾا ٺسق ٺزضٸآ ؽٶاغضٸا ٻث ٴسث ٻٞطُ٧ڂ ڀظضبد ٸ ځ٪زٹٮآ ةاٹذ بث سڂز ڀضبس ، ٴبټز ظبڂسڂسٶب٦ ٻ٣ثبؾ بث ٻٮبؾ 25 ٱٶبذ 

. زؾا ٺسق ـضاع٪ زسٗشٲ ڀبټ ٻؿثآ CT-Scan ضز . زؾا ځ٣ڂضعس زبشٗٲ ضبٳڃث 

: لاَػ 

؟زؿڃچ ڀٸ ڀعٛٲ ڀضبشٞط٪ ڀػٮٹڃسا ًلابٳشحا ٸ سڃٷ٦ ځٲ زبٽٷكڃد ځشؿس ٻچ ضبٳڃث ڀاطث 

: خػبپ 

HIVضبٳڃث 

ضز بٳؾلادٹؿ٦ٹس زٶٹٟٖ ،Anti 

– HIV 

: 

Case 

سٷقبث ځٲ ةطًُٲ بٽٶآ ٻث HIV ٬ب٣شٶا ٬بٳشحا زضٹٲضز زجثٲ HIVضبٳڃث 

ٴبټاطٳټ 

: لاَػ 

؟زؿڃچ سٷٷ٦ ځٲ ٬اؤؾ ڀٸ بث اصٚ ٤طشكٲ ٜطْ ظا ٻ٦ ځٶبشؾٸز ٻث بٳق دؾبد

. 

سثبڂ ځٳٶ ٬ب٣شٶا ٔٹٞسٲ ،ضاضزا ،٥قا ،٠طٖ ،٠اعث سٷٶبٲ ٴسث ربٗڂبٲ ٍؾٹس 

55 

: خػبپ 

HIV

ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٷٲ 

،تس بث ٸ ٺسق زبدڂا بټ ؼٸطڂٸ ؽدطټ ٺزاٹٶبذ ظا (EBV) 

56 


ضبث ٵڂبشكدا ؼٸطڂٸ ٍؾٹس زجثٲ ٭ڃٞٸطشټ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٷٲ ڀضبٳڃث 

ٸ زضاز زٹخٸ ٴبٽخ ٌب٣ٶ ٰبٳس ضز ضبث ٵڂبشكدا ؼٸطڂٸ بث زٶٹٟٖ . ززط٪ ځٲ مركٲ ٥ڃذڃسآ ڀبټ زڃؾٹٟٷٮ ٸ ځسبدٹٶزبٟٷٮ ،زضزٹٯ٪ 

ضز ڀسٗث ٥ڃد ٸ ځ٦زٹ٦ ٴاضٸز ٭ڂاٸا ضز زٶٹٟٖ زبدڂا ٴبٲظ ٵڂطشٗڂبق . زؾا ٴاٹخ ٵڃٛٮبث ڀضبٳڃث ًلاٹٳٗٲ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ 

عٛٲ سٶٹڃد ٸ ٴٹذ ٺاض ظا طشٳ٦ ٔٹڃق بث ٸ ٠اعث ربحقطس ٍؾٹس (EBV) 

ضبث ٵڂبشكدا ؼٸطڂٸ . سقبث ځٲ ) ځٶاٹخٹٶ( 

٘ٹٯث طذاٸا 

. سقبث ځٲ ٬ب٣شٶا ٭ثب٢ ٴاٹرشؾا 

یلک فاذّا 

ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث ٴبٲضز ٸ ځټب٫كڂبٲظآ مڃركس ڀبٽقٸض ،وضاٹٖ ٸ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ ،ڀغٹٮٹڃٲسڃدا ،ڀغٹٮٹڃسا بث ځڂبٷقآ 



. ذیًاذث ار ىبغًا ِث طٍزیٍ يیا لبمشًا یبّْار 

. ذیرٍآ لوؼث ار مسلا زلد ربویث سا لبح حزؽ يشفزگ رد ٍ ذیًاذث ار یربویث شًصَسبد ٍ یصَلَیهذیدا ،یصَلَیسا 

رد شغه ِیلٍا مَفٌل ،زیورَث مَفٌل ،ظىًربفٍسبً مٌَیعربو( 

ذیعبٌؾث یثَخث ار طٍزیٍ يیا بث ظجسزه یبْیربویث فلشخه عاًَا 

HIV + 

. ذیًاذث ار بًْآ بث درَخزث َُحً ٍ ذیعبٌؾث یثَخث ار یًَفػ سَئلوًًَََه یٌیلبث رازّبظس 

) ... 

. ذیًاذث ار بًْآ بث درَخزث َُحً ٍ یّبگؾیبهسآ یبّ ِشفبی 

. ذیًاذث ار بًْآ بث درَخزث َٓحً ٍ ذیعبٌؾث یثَخث ار یًَفػ سَئلوًًَََه یربویث سا یؽبً كراَػ 

ربىث یثَخث نَىؾه ربویث بث درَخزث رد ٍ ذعبٌؾث یثَخث ار یربویث يیا ـیخؾس دزىیٍر ٍ یّبگؾیبهسآ ـیخؾس یبْؽٍر 

ٍ 

دازفا 

. ذیزیگ 

. ذیعبٌؾث یثَخث ار هیذیسآ سَشیعَفٌل ٍ یًَفػ سَئلوًًَََه یلازشفا یبّ ـیخؾس 

. 

ذیًاذث یثَخث ار یربویث يیا رد طٍزیٍذض یٍراد ٍ ذیئٍزشعَىیسرَو شیَجس یبًَْیعبىیذًا ٍ یربویث يیا ىبهرد َٓحً 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

: عسد صبیً ؾیپ

57 

یٌیلبث یغَلَوبهضبف ،یغَلَسبوّ ،یغَلَسبد ،یغَلًََویا ،یؾبٌق ؼٍطیٍ 


. سڂبٳٶ ځٲ ٥ٳ٦ تٮبُٲ ڀضبذؾطَبرث ٸ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ؼضز ؼلا٦ ظا سٗث ٸ ٭ج٢ ثحجٲ ٕڂطؾ ضٸطٲ 

. ززط٪ حطُٲ ٹڃسازٸع٪ا زڂػٶضبٞ ځ٢اطشٞا مڃركس ضز ځشؿڂبث ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث 

. ززط٪ حطُٲ ځسبدٹٶزبٟٷٮ ٸ تس ځ٢اطشٞا مڃركس ضز ځشؿڂبث ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث 

. ززط٪ حطُٲ ٥ڃذڃسآ ظٹشڃؾٹٟٷٮ ځ٢اطشٞا مڃركس ضز ځشؿڂبث ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث 



رضٹنضز ٸ ٱڃقبث ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث ط٧ٞ ٻث ځشؿڂبث زضزٹٯ٪ ٸ ځسبدٹٶزبٟٷٮ ،تس بث ٴاٹخ ٙٮبث زطٞ ٥ڂ بث زضٹذطث ضز 

. زٹق ځٲ ٭دؿٲ ًبجڂط٣س 


بی ُبگًبهضز ِث ُسٌٌو ِٗخاطه یسبدًَزبفٌل ٍ َیسازٍعگا زیػًضبف ،تس ِث لاشجه زطف بث زضَذطث ضز َدكًاز یضبویث يیا َٔیق ِث ِخَسبث 

یضبویث میركس رضَنضز ضبویث بث یمٌُه زضَذطث ظاسٗث ٍ ُزضٍآ لوٗث اض مظلا یبْیطیگید سًاَس یه یًَفٖ فرث ضز یطشؿث 

. 

سیبوً یًبیبق هوو ٌِیهظ يیا ضز زَذ یطیگزبی ِث یًَفٖ ظَئلوًًَََه 

EBVزبح 

زٶٹٟٖ مڃركس ٴبٲعٳټ زجثٲ ربذؾاٹٶٹٲ زؿس ٸ ٥ڃذڃسآ ظٹشڃؾٹٟٷٮ زٹخٸ 

ٸ تس طشٳ٦ ٔٹڃق بث ٸ ٥ڃذڃسآ ظٹشڃؾٹٟٷٮ ،ځسبدٹٶزبٟٷٮ ٸ تس ،ٹڃسازٸع٪ا زڂػٶضبٞ ٸ تس ځ٢اطشٞا مڃركس ضز ڀضبٳڃث ٵڂا 

. زطڃ٫ڃٲ ضاط٢ ځٮب٫ٲٹٷٯذؾاٹسبذټ 

: غًشفس 

) EBV ثحجٲ( 

2008 ٴٹؿڂضبټ ةبش٦ 

) EBV ثحجٲ( 

2007 ٭ڃؿڃؾ ةبش٦ 

up-to-date ځٳٯٖ زڂبؾ 


. زضاز ـطشؿ٪ ٴاطڂا ٻٯٳخ ظا ٴبٽخ ٌب٣ٶ ٰبٳس ضز ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ڀضبٳڃث 

-

. زضٸآ ٭ٳٗث ځٞب٦ ز٢ز ځشؿڂبث ضبٳڃث ظا ٬بح حطق ٵشٞط٪ ضز اصٮ ٸ ززط٪ ځٲ ٭٣شٷٲ ٠اعث ٸ ٴسڃؾٹث ٻٯڃؾٸ ٻث تٯٚا ؼٸطڂٸ 

. سټز خض عڃٶ ٵؿٲ زاطٞا ضز سٶاٹس ځٲ ځٮٸ سڂبٳٶ ځٲ ضبشٞط٪ اض ٴاٹخ ٵڃٛٮبث ًلاٹٳٗٲ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ 

. سٷقبث ځٲ EBV ؼٸطڂٸسي ڀزبث ځشٶآ ڀاضاز ٸ سٶا ٻشقاز ؼٸطڂٸ ٵڂا ٻث ځ٪زٹٮآ زاطٞا % 90 

58 

- 

- 

ظا فڃث ٵڃٛٮبث ضز - 

ڀزٹخٸ ٻث طٮٹ٦بٲ ڀبټ ـاض سٶٹق ځٲ ٴبٲضز ٵڃٯڃؾ ځذٲآ بث ٻ٦ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث طث٦اضز - 

. سقبث ځٳٶ ٵڃٯڃؾ ځٷد ٻث ڀسٗث زڃؾبؿح ط٫ٶبڃث بټ ـاض ٵڂا ٻ٦ سٷڂآ ځٲ 

زسٗشٲ ڀبټضٹٲٹس بث ؼٸطڂٸ ٸ سڂبٳٶ طڃ٪ضز اض ٴسث ٝٯشرٲ ڀبٽٶب٪ضا سٶاٹس ځٲ ٸ ٻشقاز ځٶٹ٪بٶٹ٪ وضاٹٖ ٸ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ ڀضبٳڃث - 

. سقبث ځٲ ٌبجسضا ضز عڃٶ ځٶبؿٶا 

. سقبث ځٲ ضزبٶ ڀضبٳڃث ٵڂا طثاطث ٨طٲ ٸ سٷثبڂ ځٲ زٹجٽث زٹرثزٹذ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ زضاٹٲ طث٦ا 

. زضاز عڃٶ ةشب٦ ځٟٷٲ ٸ زجثٲ حڂبشٶ ) ربذؾاٹٶٹٲ( 

زؿس ٵڂا ځٮٸ زٸض ځٲ ضب٧ث ڀضبٳڃث مڃركس ضز ٭ڃٞٸطشټ ڀبٽڂزبث ځشٶآ 

. سقبث ځٲ سڃٟٲ زبح ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٷٲ مڃركس زٽخ (viral capsid Antigen) VCA ٻڃٯٖطث IgM ڀزبث ځشٶآ - 

ٰبدٶا ،٬بحَ ځ٪ضبد ظا ڀطڃ٫كڃد ڀاطث . سقبث ځٲ ٵ٧ؿٲ ڀبټٸضاز ٸ زحاطشؾا ٭ٲبق ٸ ٺزٹث ځشڂبٳح ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٷٲ ٴبٲضز 

. زؾا ٔٹٷٳٲ ٬ٸا ٺبٲ ضز ځ٧ڂعڃٞ سڂسق ڀبٽشڃٮبٗٞ 

ثٖبث ٻ٦ ٺظٹٮ سڂسق ځٞٸطسطذڃټ ٭ٲبق ) EBV( 

ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ٻث ٴبڂلاشجٲ ضز سڃئٸطشؾٹ٧ڃسضٹ٦ عڂٹدس ڀبٽٶٹڃؾب٧ڂسٶا 

،تس ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث ضز ٵڃٷچٳټ . سقبث ځٲ سڂسق ځٷدٹشڃؾٹجٲٸطس ٸ ٴٹڃٳڂاٹسا ٥ڃشڃٮٹٳټ ځٳٶآ ،سقبث ٺسق ځڂاٹټ ٺاض زاسؿٶا 

. زؾا ٺسق عڂٹدس ځثبرشٶا رضٹهث عڃٶ ځجٯ٢ سڂسق ڀطڃ٪ضز ٸ 

CNS سڂسق ڀطڃ٪ضز ،سڂسق ٝٗي ٸ ځٮبحڃث 

. زؾا طثؤٲ ځٶبټز ځئٹٲ ځ٦لادٹ٧ٮ ٻث ٴبڂلاشجٲ ضز ځٮٸ زضاسٶ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ ٴبٲضزز ضز ځك٣ٶ طڂٸٹٯ٧ڃؾآ 

. سقبث ځٳٶ ڀضٸطي 

(EBV) ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٲ ٻث ٴبڂلاشجٲ (Isolation) ٴزٹٳٶ اسخ - 

ٸ تس طشٳ٦ ٔٹڃق بث ٸ ٥ڃذڃسآ ظٹشڃؾٹٟٷٮ ،ځسبدٹٶزبٟٷٮ ٸ تس ،ٹڃساضزٸع٪ا زڂػٶضبٞ ٸ تس ٻث لاشجٲ ضبٳڃث بث زضٹذطث ضز - 

. ٱڃقبث ڀضبٳڃث ٵڂا ط٧ٞ ٻث سڂبث ځٮب٫ٲٹٷٯذؾاٹسبذټ 


2010 لسٌه ةبشو 

- 

- 

- 

- 

- 

 


: 

Case 

ځٟٯذ پطڃدٶظ ضز زٹٶ ٝٷٮ ٵڂسٷچ ٻٷڂبٗٲ ضز . سٷ٦ ځٲ ٻٗخاطٲ ٭ج٢ ظٸض 10 ظا زضزٹٯ٪ ٸ زٮبؿ٦ ٸ تس زٯٖ ٻث ڀا ٻٮبؾ 18 طشذز 

. سقبث ځٲ ؽٳٮ ٭ثب٢ ضبٳڃث ٬بحَ . زضاز بټ ٺظٹٮ ضز ٩ٶض سڃٟؾ ڀازٸع٪ا ٸ زضاز ٴزط٪ 

ڀزبث ځشٶآ ٭ڃٞٸطشټ زؿس ٸ ڀسج٦ ڀبټ ٱڂعٶآ طهشرٲ فڂاعٞا . زٹق ځٲ ـضاع٪ ٥ڃذڃسآ ٝٷٮ % 50 بث WBC = 15000/ 

Mm3 

. 

زضاز زجثٲ

59 

: لاؤػ 

؟سقبث ځٲ ڀضبٳڃث ٰاس٦ ڀٸ مڃركس ٵڂطس ٭ٳشحٲ 

: خػبپ 

EBV ظا ځقبٶ ځٶٹٟٖ ظٹئٯ٦ٹٶٹٶٹٲ 

: 

Case 

ظا . سیبوً یه ِٗخاطه ُسق زضزَلگ ضبچز ِشقصگ ظٍض ظا ِو یگشؿذ ٍ یػلبیه ٍ تس ُظٍض زكّ ِمثبؾ بث ِلبؾ 17 یضبویث 

. سقبث یه ؽول لثبل لبحَ ٍ لبىیٍطؾ یسبدًَزبفٌل ٍ ُظَل ٍز طّ یٍض طث ازٍعگا زَخٍ ٌِیبٗه ضز زجثه ربىً 

WBC = 16000, Atypical lymph = 17% 

SCOT = 80 SGPT = 100 Heterophil Ab Negative 

(Normal = 10-90) (Normal = 10-90) 

: لاَػ 

؟زؿیچ ضبویث یاطث تؾبٌه یهیركس ماسلا 

: خػبپ 

Anti-VCA (IgM) ِشؾاَذضز 

ضز . زؾا ُسق ُعیلاطًغ یٍبفٌل زسغ یگضعث ٍ َیسازٍعگا زیػًضبف ،زضزطؾ ،تس ضبچز لجل ِشفّ هی ظا ِلبؾ 

: 

Case 

20 ىاَخ طؿد 

یبّ زیؾَفٌل ُاطوّ ِث زیؾَفٌل % 60 بث 18000 یُیحه ىَذ یبّ زیؾَىل ـضبوق ٍ زضاز یلبگهٌَلذؾا نىق ؽول 

يیساعٌث يیلیؾ یٌد لَذهآ زسٖ هی عیً یضبویث ٍٔطق ضز . زضاسً یؿفٌس یطشؿیز ضبویث . سقبث یه ) % 20 ظا طشكیث( 

. سقبث یوً زَْكه یٌدَشیؾَجهٍطس ٍ یوًآ ُسق مبدًا CBC ضز . زؾا ُزطو كیضعس سحاٍ 

: لاَػ 

هیذیسآ 

1200000 

؟زؿڃچ تؾبٷٲ ځٶبٲضز ٰاس٢ا مڃركس ٵڂطشٯٳشحٲ ٻث ٻخٹسبث

60 

: خػبپ 

ځشٲلاٖ ٴبٲضز ٸ ربٗڂبٲ ٜطهٲ ،ٵڃ٫ٷؾ ڀبٽشڃٮبٗٞ ظا عڃټطد ٸ زحاطشؾا 

: 

Case 

ٺسټبكٲ بټ ٺظٹٮ سڂسق ځٞٸطسطذڃټ ٸ ١ٯح ٻس ڀازٸع٪ا ٻٷڂبٗٲ ضز . سٷ٦ ځٲ ٻٗخاطٲ زضزٹٯ٪ ٸ ؽٟٶ ځ٫ٷس ،تس زڂب٧ق بث ڀضبٳڃث 

. زٹق ځٲ ؽٳٮ ځٶزط٪ ځسبدٹٶزآ ٸ زؾا ٥ڂطش٧ڂا ضبٳڃث ڀاطٯ٧ؾا . زؿڃٶ ظبث ٭ٲب٦ ضٹُث ځڂاٹټ ڀبٽټاض ٻ٦ ڀٹحٶ ٻث زٹق ځٲ 

: زؾا طڂظ حطكث ضبٳڃث ربكڂبٲظآ 

WBC=12000/mm 3 , lymph = 70%, Hb = 8g/dl PLT = 40000 

: لاَػ 

؟زؿڃچ ٹڃسضٹدبؾ ٴبٲضز طث ٺٸلاٖ ځٶبٲضز ٰاس٢ا ٵڂطشجؾبٷٲ ،مڃركس ٵڂطشٯٳشحٲ ٻث ٻخٹسبث 

: خػبپ 

سڃئٸطڃشؾٹ٧ڃسضٹ٦ عڂٹدس

61 


ٰبٶ ٴٹڃؾبسغٸ ٺسق زبدڂا ٻڃٮٸا ٻٗڂبي . زٹق ځٲ ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ظٸطث تخٹٲ ،تٯ٢ ٰٹڃٯسٸسٶآ ڀٸضطث بټ ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ طڃث٧س 

ضز ځٷُث ٵڃث ٺضاٹڂز م٣ٶ زٹخٸ ٭حٲ ضز زؾا ٵ٧ٳٲ بٲا سٷ٦ ځٲ ضبشٞط٪ اض تٯ٢ ڀبټ ٻچڂضز تٯٚا ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ . زضاز 

زڂزضب٦ٸسٶآ . زٹق زبدڂا ځجٯ٢ ٭ذاز ٭ڂبؾٸ ڀٸض طث بڂ ٸ ٺسق تڂطرس زضب٦ٸسٶآ ٺضاٹڂز ڀٸض طث ،زؾا طشٳ٦ ضبكٞ ٻ٦ ځشٳؾ 

ٻ٧ڃسضٹن ضز ،زطڃٲ ځٲ ىڂطٲ ٺبٲ سٷچ بس ٻشٟټ سٷچ ځَ ضز ٴبٲضز ٰسٖ رضٹنضز ٻشقاز ڀا ٻشؿټآ طڃؾ زبح زحس ٬بڂطش٦بث 

ٺب٫شؾز ٸ زؾٹد ،ٴبټز ٺطٟح . زٹق ځٲ ضبٳڃث ٨طٲ ٻثطدٷٲ ٻشٟټ سٷچ ځَ ضز ٴبٲضز ٰسٖ رضٹنضز زبح ٬بڂطش٦بث زڂزضب٦ٸسٶآ 

ٻ٦ سٷقبث ځٲ HACEK 

ينوفع تیدراكوذنآ 

ڀبټ ٱؿڃٶب٪ضا ٸ ٤ٹ٦ٹٯڃٞبشؾا ،ؽٶسڂطڂٸ ٤ٹ٦ٹشدطشؾا زٸضٸ ڀبټطڃؿٲ ٵڂطشٳٽٲ ،ځٶب٢ٹٞ ؽٟٷس 

ٻچڂضز زڂزضب٦ٸسٶآ ٺسٷٷ٦ زبدڂا ٭ٯٖ . سٷڂبٳٶ ځٲ زبدڂا اض ځٗڃجَ ڀبټ ٻچڂضز ڀٸض طث ٔبٳشخا ظا ٺسق تؿ٦ زڂزضب٦ٸسٶآ 

؛تس ٭ثٲ ځنبهشذاطڃٚ ٱئلاٖ ٭ٲبق ًبسسٳٖ ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ . سٶٹق ځٲ ڀسٷث ٻ٣جَ ضٹٽْ ٴبٲظ تؿحطث ځٖٹٷهٲ 

ٸ ٻڂض ، ٬بحَ ،ٻڃٯ٦ ،سج٦ ،عٛٲ ضز ځٮٹجٲآ ڀبټ ٺسڂسد ٸ ٥ڂغٹٮٹٶٹٳڂا ڀبټ ٺسڂسد ظا ځقبٶ ٱئلاٖ ، ... ٸ ٝٗي ٸ ځ٫شؿذ ،ڀػٮبڃٲ 

. سقبث ځٲ ٻچڂضز ٜاطَا ٻث زٶٹٟٖ ـطشؿ٪ 


زڂزضب٦ٸسٶآ ڀطڃ٫كڃد ٸ ٴبٲضز ،مڃركس ڀبٽقٸض ،وضاٹٖ ٸ ځټب٫كڂبٲظآ ،ځٷڃٮبث ٱئلاٖ ،ڀغٹٮٹڃٲسڃدا ،ڀغٹٮٹڃسا بث ځڂبٷقآ 

ځٶٹٟٖ 



. سیًاسث یثَرث اض یًَفٖ زیزضبوٍسًآ یسٌث ِمجَ فلشره ٔاًَا 

سیًاسث یثَرث اض یًَفٖ زیزضبوٍسًا فلشره ٔاًَا یغَلَیسا 

. سیؾبٌكث یثَرث اض) 

یجللطیغ ٍ یجلل( 

. سیًاسث یثَرث اض 

. سیطیگث اطف یثَرث اض یضبویث عًغَسبد 

یّبگكیبهظآ ٍ یٌیلبث نئلاٖ 

(The duke criteria) یضبویث میركس یبّْاض 

. 

سیطیگاطف یثَرث یًَفٖ زیزضبوٍسًآ میركس ضز اض هیغَلٍطؾ ربكیبهظآ ٍ یفاطگَیزضبوَوا ،ىَذ زكو فمً 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6

. سیطیگاطف یثَرث اض یضبویث یطیگید ـٍض ٍ ) ىآ مبدًا ىبهظ ٍ بًَْیؾبىیسًا( 

یحاطخ ) یثٍطىیهسي( 

. سیّسث طًٓ یضبویث 

62 

لبیثٍطىیه یشًآ ىبهضز 

out come زضَهضزسًاَشث ٍ زطیگث اطف یثَرث اض یضبویث یجلل جضبذ وضاَٖ 

. سیطیگاطف یثَرث اض یًَفٖ زیزضبوٍسًآ یضبویث ظا یطیگكید ثحث 

سیًاَشث ٍ سیئبوً ِٗلبُه یثَرث اض یمیضعس ىازبشٗه ضز زیزضبوٍسًآ لَهرث ٍ یًبشؾضبویث زیزضبوٍسًآ ،یٌَٖهه ِچیضز زیزضبوٍسًآ 

. سیّز ضاطل یؾضطث ٍ ثحث زضَه اض بًْآ 

. 7 

. 8 

. 9 

. 10 


ڀغٹٮٹسبٳټ ،ځٲٹسبٶآ ،ځٷڃٮبث ڀغٹٮٹ٦بٲضبٞ ،ڀغٹٮٹسبد ،ڀغٹٮٹٶٹٳڂا ،ڀغٹٮٹڂعڃٞ ،ڀغٹٮٹڂزضب٦ ،ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ 


. سڂبٳٶ ځٲ ځٶبڂبق ٥ٳ٦ تٮبُٲ ڀضبذؾطَبرث ٸ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ؼلا٦ ظا سٗث ٸ ٭ج٢ ثحجٲ ٕڂطؾ ضٸطٲ 

ڀا ٻچڂضز رلالاشذا ٻ٦ ڀضاز تس ضبٳڃث ضز ٱئلاٖ ٵڂا ځٮٸ سٷشؿټ ځنبهشذاطڃٚ زڂزضب٦ٸسٶا ځٷڃٮبث ٱئلاٖ ٻ٧ٷڂا زٹخٸبث 

ٸ زؾا ٻشقاز ځحياٸ راطڃڃٛس ) 2008 

. سٷ٦ ځٲ حطُٲ اض زڂزضب٦ٸسٶا سٷقبث ٻشقاز ضسرٲ زاٹٲ ځ٣ڂضعس ٜطهٲ ٴٹچٳټ ځڂبټضبشٞض ٸ 

. سقبث 

(FUO) ٻشذبٷقبٶ ءبكٷٲ بث تس ٭ٯٖ ظا ځ٧ڂ سٶاٹس ځٲ ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ 

. سٷ٦ ط٧ٞ ڀضبٳڃث ٵڂا ٻث سٶاٹس ځٲ ٥ڂغٹٮٹسبد ځجٯ٢ ٭ٞٹؾ ،ځٳٶآ ،تس بث ضبٳڃث ضز ٹدكٶاز 

( ٴٹؿڂضبټ سڂسخ حبچ ضز ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ڀطڃ٫كڃد ٸ ٴبٲضز ثحجٲ 

. سقبث ٻشقاز ځٞب٦ ز٢ز تٮبُٲ ڀطڃ٪زبڂ ٻث ضز سڂبث ٹدكٶاز 

 

 

 

 

 



. ٱڃقبث ڀضبٳڃث ٵڂا ط٧ٞ ٻث ځشؿڂبث ٥ڂغٹٮٹسبد ځجٯ٢ ٭ٞٹؾ ٸ ځٳٶآ ،تس ٻث لاشجٲ ضبٳڃث بث زضٹذطث ضز 

. ٱڃقبث ڀضبٳڃث ٵڂا ط٧ٞ ٻث ځشؿڂبث ) ٻشذبٷقبٶ ءبكٷٲ بث تس( 


یثَرث ىاضبویث يیا یؾضطث بث سًاَس یه َدكًاز یًَفٖ فرث ضز بًْآ ىسق یطشؿث ٍ یمیضعس زبشٗه ىاضبویث ىٍعفاظٍض َٔیق ِث ِخَسبث 

سٌیجث ـظَهآ اض یًَفٖ زیزضبوٍسًآ ثحجه 

FUO بث ضبٳڃث بث زضٹذطثضز

ڀبٽڂضبٳڃث ٵڃث ظا ڀضبٳڃث ٵڂا ط٧ٞ ٻث ځشؿڂبث ڀط٫ڂز ٻڃخٹس ٴٸسث ڀضبڃقٹټ حُؾ فټب٦ بث ٴاٹخ ضبٳڃث بث زضٹذطث ضز 

63 

. ٱڃقبث ځٶٹٟٖ 

. زؾا فڂاعٞا ٻث ٸض ٵؿٲ زاطٞاضز مركٲ ضٹُث ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ظٸطث طُذ ٻ٦ ٱڃقبث ٻشقاز طٓٶ ضز ځشؿڂبث 

 

 

: غًشفس 

2008 ٴٹؿڂضبټ 

2007 ٭ڃؿڃؾ 


ځثبٽشٮا ځټ ٬ٹٯؾ ٸ بټ ٱؿڃٶب٪ضاٸط٧ڃٲ ،ٵڂطجڃٞ ،بټ ز٦لاد : ظا سٷسضبجٖ ځٶٹٟٖ زڂضزب٦ٸسٶا ضز ٴٹڃؾبسغٸ پسٷټز ٭ڃ٧كس طنبٷٖ 

. سقبث ځٲ ٻچڂضز ىڂٹٗس ظا ؽد ځڂاسشثا ٺبٲ 

6 ضز ځٖٹٷهٲ ڀبټ ٻچڂضز ڀٸض طث زڂضزب٦ٸسٶآ ظٸطث طُذ ٴاعڃٲ ٵڂطشكڃث 

ٺاض ظا عڃٶ بټ ٤ٹ٦ٸطشٶا ،زضاز ځټاطٳټ ٴٹٮٹ٦ ڀبټضٹٲٹس ٸ بټ خڃٮٹد بث ٸ ٺزٹث ځقضاٹ٪ ٺب٫شؾز ظا ؽڂٸٹث ٤ٹ٦ٹشدطشؾا أكٷٲ 

ځٯج٢ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ ٜطهٲ طَبرث بٽٶآ 1/ 

2 

بس 1/ 

3 

ٸ ٥ڂغٹٮٹٶٹٳڂا ڀبټ ٺسڂسد ) ٱكچ ٻس ضز ٻٗڂبي( 

. سٷثبڂ ځٲ ٺاض ٴٹذ ـزط٪ ٻث ځٯؾبٷس ڀضاضزا ٺب٫شؾز 

زٸسح ٻ٦ سٶضاز ځٟٷٲ ٴٹذ ڀبٽشك٦ زڂزضب٦ٸسٶا ٻث لاشجٲ ٴاضبٳڃث 5-15% 

Roth spot 

ٸ ) بد ٸ زؾز ٝ٦ ضز ٤بٶزضز سٷٶبٲ ٬ٸسٶ ربٗڂبي( 

ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ضز ضلاٹ٧ؾاٸ ڀبټ ٺسڂسد ظا ٻٳحشٯٲ ڀغاضٹٳټ ٸ ) بد ٸ زؾز ٝ٦ ضز ٩ٶضطد ٬ٹ٦بٲ( 


osler Node 

jane way ٻٗڂبي 

. سٷقبث ځٲ 

ځُٗ٢ اض زڂزضب٦ٸسٶآ مڃركس ضٹٷڃٲ ضبڃٗٲ حٷد بڂ ٸ ضٹٷڃٲ ضبڃٗٲ ٻؾٸضٸغبٲ ضبڃٗٲ ٥ڂ ،ضٸغبٲ ضبڃٗٲ 2 زٹخٸ ،٤ٸز ڀبټضبڃٗٲ ضز 

ظٸض 4 

ظاسٗث -2 

. سقبث ٺسق ٜطَطث ٱئلاٖ ،٥ڃسٹڃث ځشٶآ ظٸض 

. سڂبٳٶ ځٲ 

. سقبث ځٲ ٴٹذ زك٦ ، ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ مڃركس ڀاطث زؿس ٵڂطشؾبؿح 

4 

ظاسٗث -1 

: ٻ٦ زط٦ زض اض ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ٴاٹس ځٲ ځٶبٲظ 

. زٹق زٞبڂ ٵڂع٫ڂبخ مڃركس -3 

. زٹكٶ ٺسڂز ٴٹڃؾبسغٸ ظا ڀسټاٹق ،ځحاطخ بڂ ځؿدٹسا ځَ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ 

خاضٹؾ ،زضب٦ٹڃٲ ٻؿثآ ٵڃڃٗس بڂ ځٖٹٷهٲ ڀبټ ٻچڂضز زڂزضب٦ٸسٶآ ځهڃركس ةٹٯُٲ ـٸض (TEE) 

. زٹق ضاط٧س سٗث ظٸض 7-10 

ڀطٲ ٺاض ظا ځٞاط٪ٹڂزضب٦ٹ٦ا 

. سڂآ ځٲ ةبؿح ٻث ځجٯ٢ ٭ذاز ڀبټ ٬ٹشؿڃٞ بڂ بټ ٻچڂضز ٴسق 

سڂبث ٸ زؿڃٶ ٺسٷٷ٦زض ځٟٷٲ TEE ،زؾا حطُٲ ځٮبٳشحا مڃركس ٥ڂ ٴاٹٷٗث زڂزضب٦ٸسٶا ٻ٦ ځٶبٲظ 

ًبسسٳٖ بټ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ . زٹق عڂٹدس عڃٶ ځٶلاٹَ رسٲ ٻث ٸ ٺزٹث ٬اسڃؿڂطش٦بث ڀبټٸضاز ٭ٲبق سڂبث ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶآ ٴبٲضز 

. سٶٹق عڂٹدس ځشؿڂبث تؾبٷٲ غاظٸز بث ٸ ځ٣ڂضعس 

. سقبث ځٲ ٴبٲضز ٻث دؾبد ڀطڃ٫ڃد ـٸض ٵڂطشٽث ٴٹذ زك٦ 


2010 

٬سٷٲ

64 


: 

Case 

حُؾ ٬لاشذاطث ٺٸلاٖ ٻٷڂبٗٲ ضز . زؾا ٺسق ځدڃ٪ ٸ تس ضبچز ٭ج٢ ظٸض سٷچ ظا ،رضٹئآ ٴٹڃؾبش٦ضاٹ٦ ٿ٣ثبؾ بث ڀا ٻچثطؿد 

بد ٸ زؾز ٝ٦ ضز زضز ٴٸسث ٥چٹ٦ طٮٹ٦بٲ ربٗڂبي ٸ ځجٯ٢ ٭ٞٹؾ ،ٻٳحشٯٲ ڀعڂطٶٹذ ،ٴٹذضبكٞ زٞا ،ٻخضز 39 تس ،ڀضبڃقٹټ 

ٴٹذ زك٦ . زؾا ٺزاز ٴبكٶ اض ٻٳدٳخ ٭ذاز ڀعڂطٶٹذ عٛٲ ٵ٧ؾا ځس ځؾ ٸ زجثٲ RF ،ظٹشڃؾٹ٦ٹٮ ،ځُڃحٲ ٴٹذ فڂبٲظآ . زضاز 

. زؾا ٺسق ـضاع٪ ٤ٹ٦ٸطشٶا زثٹٶ ٥ڂ ضز ڀٸ 

: لاؤػ 

؟زؿڃچ بٳق ځٷڃٮبث مڃركس ٵڂطٳٯشٳحٲ 

: خػبپ 

ځٶٹٟٖ زڂزضب٦ٸسٶا 

ٴٹڃؾبسغ ٸ ځٞاط٪ٹڂزضب٦ٹ٦ا ضز . زضاز ٬اطشڃٲ ٴٹٶب٦ ضز ٭ٞٹؾ ،ٻٷڂبٗٲ ضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ظطٮ ٸ تس زڂب٧ق بث ڀا ٻٮبؾ 

: 

Case 

50 ڀب٢آ 

. سٷ٦ ځٲ سقض ) ؽڂٸٹث ٤ٹ٦ٹشدطشؾا( 

S.Bovis ٴٹذ زك٦ ضز . زضاز ٬اطشڃٲ ٻچڂضز ڀٸض طث 

: لاَػ 

؟زؿڃچ ضبٳڃث ٵڂا ٻث بٳق ٻڃنٹس 

: خػبپ 

: 

ځدٹ٧ؾٹٶٹٮٹ٦ 

Case 

100 ضبٳڃث ESR . سڂبٳٶ ځٲ ٻٗخاطٲ ځجٯ٢ ٭ٞٹؾ ٸ ځٮب٫ٲٹٷٯذؾا ٸ تس بث زؾا رضٹئآ ځڂبؾضبٶ ٺسق ٻشذبٷق زضٹٲ ٻ٦ ٻٮبؾ 26 ضبٳڃث 

. زؾا ٺسق ـضاع٪ ځٟٷٲ ٻ٦ زٹق ځٲ TEE ضبٳڃث . سقبث ځٲ 

8 g/dl 

ڀٸ ٵڃثٹٯ٪ٹٳټ ٸ 

: لاَػ 

؟سیضاز یا ِینَس ِچ ضبویث زْخ

ٺسڂز رضٹئآ ضز ٴٹڃؿٶبسغٸ TEE ضز . زٹق ځٲ 

65 

. ٱڃٷ٦ ځٲ 

: خػبپ 

TEE اض ضبٳڃث ًازسدٲ سٗث ظٸض 

: 

7-10 

Case 

ESR فڂاعٞا ٸ تس ضبچز ،رضٹئآ ٻچڂضز ىڂٹٗس ظا سٗث ٻشٟټ 3 ڀا ٻٮبؾ 35 ضبٳڃث 

. زؾا ٵڃؿڂبٲبشٷخ ٸ ٵڃٯڃؾاع٪ا ٻث ٰٸب٣ٲ ٻ٦ سٷ٦ ځٲ سقض ؼٹئضٸا ٜبشؾا ،ٴٹذ زك٦ ضز . زٹق ځٲ 

: لاَػ 

؟سڃئبٳٶ ځٲ زبٽٷكڃد ڀٸ ڀاطث اض ځٶبٲضز ٻچ 

: خػبپ 

ٵڃؾبؿ٦ٹٯٞٹٮ 

+ ٵڃذٲبٟڂض + ٵڃؿڂبٲٹ٧ٶاٸ

زولسورب 

66 


بڂ ؼبٳس طثاضز ٱڃ٣شؿٲ ضٹُث ٻ٦ زؾا لاؾٸطث ڀبٽثٸط٧ڃٲ ٴآ ٭ٲبٖ ٻ٦ زؾا ٴاٹڃح ٸ ٴبؿٶا ٤طشكٲ ڀضبٳڃث ٥ڂ ظٹٯؾٸطث 

. ززط٪ ځٲ لاشجٲ ،ٴبؿٶا ٺزٹٮآ ځٲاز رب٣شكٲ ٜطهٲ ١ڂطَظا ٱڃ٣شؿٲطڃٚ 


. زؾا ظٹٯؾٸطث ڀبٽٶبٲضز ٸ ځهڃركس ڀبٽقٸض ،ٔٹٷشٲ ځٷڃٮبث راطټبٓس ،لاشثا ڀبٽټاض ،ڀغٹٮٹڃٲسڃدا بث ځڂبٷقآ 



ذعزذث ار ةٍزىیه بث طبوس لبوشحا ىاربویث لبح حزؽ يشفزگ مبگٌّ ٍ ذًاذث ار یربویث یصَلَیهذیدا 

. ذًاذث ازًآ فلشخه كراَػ ٍ یربویث ىَگبًَگ یٌیلبث رازّبظس 

. ذًاذث ار ) یصَلٍزع ٍ زؾو( 

زظًسا ـیخؾس ُار رد دَجَه رلاىؾه 

. ذًاذث ار سَلعٍزث ـیخؾس فلشخه یبْؽٍر 

. ذًاذث ار سَلعٍزث ـیخؾس یبْشغس دزثربو یبًَْیعبىیذًا 

. ذًاذث ار ِشفر ربىث یبٍّراد ٍ ىبهرد رذه لَع ٍ تیوزس 

. 

ذًاذث ار یًَفػ زیغ ٍ یًَفػ یبْیربویث بث یربویث یلازشفا یبّ ـیخؾس 


ځؾبٷكثٸط٧ڃٲ - 

ڀغٹٮٸطؾ- 

ځٷڃٮبث ڀغٹٮٹ٦بٲضبٞ- 


زظٹٲبڃث اض تٯُٲ طشٽث ؼلا٦ ضز بس سقبث ٻشقاز تٯُٲ طث ضٸطٲ ؼضز ؼلا٦ ظا ٭ج٢ ٹدكٶاز زؾا طشٽث - 

. ززط٪ حطُٲ بټ ځ٢اطشٞا مڃركس ضز ځشؿڂبث ٸ زضاز ٝٯشرٲ راطټبٓس ظٹٯؾٸطث ضبٳڃث- 

. 1 

. 2 

. 3 

. 4 

. 5 

. 6 

. 7 

1 

2 

3 

1 

2

حطُٲ ٱټ ظٹٯؾٸطث ځشؿڂبث ٥ڂغٹٮٹسبٳټ ٸ طٮٹ٧ؾاٸٹڂزضب٦ ،٬بشٷڂغٸضٸا ،طٮٹ٧ڃسضآٹئشؾا ،CNS 

67 



ڀضبشٞط٪ ،تس بث ڀضبٳڃث طټ ضز 

. سقبث 

: غًشفس 

) حبچ ٵڂطذآ( 

2008 ٴٹؿڂضبټ 

ظٹٯؾٸطث ڀضٹك٦ ڀبٳٷټاض 


. زؾا ٴاطڂا ضز ٴبؿٶا ٸ ٰاز ضز ٕڂبق ًبشجؿٶ ٸ ځٲٹث ڀضبٳڃث ٥ڂ ظٹٯؾٸطث 

. زٹق ٺسڃؾطد ځشٷؾ ځٷشؿث ٸ ځٯحٲ ربڃٷجٮ ٜطهٲ بڂ ٰاز بث ؼبٳس ٻ٣ثبؾ ٴاضبٳڃث ٬بح حطق ٵشٞط٪ ضز 

. سقبث طٓٶسٲ ځ٢اطشٞا ڀبټ مڃركس ضز ٻكڃٳټ ٵڂاطثبٷث 

(mimic disease) زضاز ځٶٹ٪بٶٹ٪ راطټبٓس ظٹٯؾٸطث 

ڀلابث ٬بٳشحا طٓٶ ظا ٱټ . زٹق ٺزظ ظٹٯؾٸطث ٻث ٤ٹ٧ق تؿچطث ٴاٹرشؾا عٛٲ ٸ ٴٹذ زك٦ لٹهرث ځٮبؾضا ڀبټ ٻٶٹٳٶ ضز 

. زؾا ځٶلاٹَ زك٦ ٴبٲظ ٻ٧ٷڂا ڀاطث ٱټ ٸ ځټب٫كڂبٲظآ ٬ب٣شٶا 

. سٶضاز ڀا ٺػڂٸ زڃٳټا بٽٶآ طڃؿٟس ٸ زطثضب٦ ٸ Elisa ،زڂاض ؽجٲٹ٦ ،2ME 

،زڂاض( 

ڀغٹٮٸطؾ ڀبٽشؿس 

. زضاز رضٸطي بٽٶآ ٵشؿٶاز ٸ رٸبٟشٲ ٝٯشرٲ ڀبٽٶب٪ضا ڀبټ ڀضبشٞط٪ ضز ٸ ضازضبث ڀبٽٳٶبذ ،ٴب٦زٹ٦ ضز ظٹٯؾٸطث ٴبٲضز 


ٴٹؿڂضبټ 

٭ڃؿؾ 

ځٶٹٟٖ رلادٲ 


: 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

- 

Case 

ٰبدٶا ڀبٽكڂبٲظآ ضز زؾا ٺسق ٭نبٟٲ زضز ١ڂطٗس ٸ ظطٮ ٸ تس ضبچز ٭ج٢ ظٸض ٺز ظا ځٯحٲ طڃٷد ٜطهٲ ٻ٣ثبؾ بث ضاز ٻٶبذ ځٳٶبذ 

. زؾا زجثٲ 1/ 

160 


بث ُاطوّ ىبهضز ِث دؾبد یگًَگچ ٍ بْكیبهظآ حیبشً ،یضبویث طیؾ یطیگید فرث ضز یظَلؾٍطث ضبویث هی زَخٍ رضَنضز 

. 

سٌو یه یًبیبق هوو یطیگزبی بث یضَئس ربٗلبُه 

ضبٳڃث زڂاض ٺسق

2-ME = 

68 

: لاؤػ 

؟زؿڃچ بٳق طٓٶ 

: خػبپ 

. زؾا حطُٲ ًبڂٹ٢ ظٹٯؾٸطث ڀٸ ڀاطث 

: 

Case 

ٺسق ٔٸطق ٭ج٢ ٻشٟټ ٥ڂ ظا ٱڂلاٖ . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ظٹٯؾٸطث ١ثبُٲ ځٷڃٮبث ٱئلاٖ بث زؾا ٰاز ٺب٪ضبشك٦ ط٪ضب٦ ٻ٦ ڀزطٲ 

ٸ 1/ 

160 

. زؾا ځٟٷٲ 2-ME ٸ 1/ 

160 زڂاض . زؾا 

: لاَػ 

؟زؿڃچ بٳق طٓٶ 

: خػبپ 

. زضاز ظٹٯؾٸطث ٵڃ٣ڂ ٻث تڂط٢ ٬بٳشحا ٻث ضبٳڃث 

: 

Case 

ضبٳڃث زڂاض بټ فڂبٲظآ ضز . زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ٭ج٢ ٺبٲ سٷچ ظا طٳ٦ زضز بث زؾا ضاسٲاز زؾبٽٮبؾ ٻ٦ ڀزطٲ 

. زؾا 

: لاَػ 

1/20 

؟زؿڃچ بٳق طڃؿٟس 

: خػبپ 

. زؿڃٶ ظٹٯؾٸطث ٻث ٌٹثطٲ ڀٸ ڀضبٳڃث زبڂظ ٬بٳشحا ٻث 

: 

Case 

ؽٳٮ ٭ثب٢ ٬بحَ ٸ زضزطؾ ،٤بڃٯڂاٸط٦بؾ زضز ٻٶبجق ١ڂطٗس ٸ ظطٮ ٸ تس بث زؾا ٺزط٦ ٜطهٲ ځشٷؾ ځٷشؿث ٭ج٢ ٺبٲ ٸز ٻ٦ ځٶاٹخ 

. زؾا ٺسق ـضاع٪ ځٟٷٲ ضبٳڃث زڂاض زضاز ٻٲازا ٻ٦ زؾا ٻشٟټ ٻؾ ڀٸ ڀضبٳڃث زؾا ٺزط٦ ٻٗخاطٲ 

: لاَػ 

؟زؾا ٰاس٦ ڀسٗث ٰاس٢ا ٸ بٳق طڃؿٟس

69 

: خػبپ 

. ٱڃٷ٦ ځٲ زڂاض ؼٹ٦ زؾاٹذضز زؾا ةشب٦ ځٟٷٲ ٬بٳشحا 


ٹٷد( 

طثلاا ٕڂطؾ ڀبټ ةط٧ڃٲ ٱخبٽس ٭نبح سٶاٹس ځٲ زٶٹٟٖ ٵڂا . سٷٲبٶ ځٲ ځٶٹٲٹٷد اض ٻڂض ځٳڃكٶاضبد زٞبث ضز زٶٹٟٖ زٹخٸ 

طثا ضز ځٶٹٲٹٷد زضاٹٲ طث٦ا. 

سقبث بټ ذضب٢ ٸ 

ینومونپ 

) اعٶٹٯٟٶآ( 

بټ ؼٸطڂٸ ،) 

٭ؾ( 

ٵٲعٲ زٶٹٟٖ زبدڂا ٻث ٭ڂبٳس بث ڀبټ ةط٧ڃٲ ،) 

٤ٹ٦ٹٲ 

. سٷشٞا ځٲ ٠بٟسا ٬بؾ زطؾ ٬ٹهٞ ضز بٽؾٸطڂٸ ٸ طثلاا ٕڂطؾ ڀبټ ةط٧ڃٲ ٱخبٽس 


ڀضبٳڃث سڂسق ٸ ٝڃٟذ زضاٹٲ ٴبٲضز ٸ ڀضبٳڃث زڂطڂسٲ ٺٹحٶ ،ڀضبٳڃث ٱئلاٖ ،ڀغٹٮٹسبد ،ڀغٹٮٹڂعڃٞ بث ځئبٷقآ 

ٻڂبد ڀغٹٮٹڃثٸط٧ڃٲ ربٖلاَا - 



. سٌؾبٌكث اض یًَهٌَد ٔاًَا - 1 

. سًٌاسث اض یًَهٌَد ِث لاشثا یبّ ُاض 

. سٌّز میركس اض یًبشؾضبویث ىبهضز سٌهظبیً زضاَه 

. سًٌاسث اض یضبویث زیطیسه ٍ میركس یاطث یضٍطي ربكیبهظآ 


1 

- 2 

- 3 

- 4 

سًٌاسث اض ربكیبهظآ طیؿفس ٍ زطثضبو - 5 

. 

سًٌاسث هیىفس ِث اض بّ یًَهٌَد ىبهضز 

- 6

70 

ٻڂض ڀغٹٮٹڂعڃٞ ٸ ځٲٹسبٶآضٸطٲ- 

ٻڂض ڀضب٫ٶ ٹسطدٸ ڀغٹٮٹڂزاض ضٸطٲ- 


. سٷ٦ ځٲ ٥ٳ٦ طشكڃث ٤ضز ٻث ځٷڃٮبث ڀبټ ڀسٷث ٱڃؿ٣س ٸ تٮبُٲ ؼٹئض بث ځئبٷقآ 

. زٹق ضٸطٲ ٻڂض ڀبټ ڀضبٳڃث ضز ځ٧ڂعڃٞ مڃركس 

2 

3 



ځقظٹٲآ ڀبټ ٴبشؾضبٳڃث ؽٶاغضٸا ڀبټ فرثضز طشكڃث ضٹًح 


ٴآ ضبٷ٦ ضز ٸ ٹٶ ظا ٻٷٽ٦ ربٗڂبي ٻ٦ زٹث ضبڃكټ سڂبث ٴبٲضز ٸ ځټسٶبٲبؾ ڀاطث ٻ٦ زؾا ٵڂا سؾض ځٲ طٓٷث ٱٽٲ ځٶٹٲٹٷدضز ٻچٶآ* 

. سٶٹق ٥ڃ٧ٟس ٻٷڃؾ ٻؿٟ٢ ځٞاط٪ٹڂزاض ضز، ٻڂض ٱڃكٶاضبد ظا ٬اضٹٯد ڀبټ بًٞ 

. ٴ آ ١ڃ٢ز ٻٷڂبٗٲ ٸ ځٶب٢ٹٞ ؽٟٷس ٺب٫شؾز ٻث ٻخٹس 

. زؾا ڀضٸطي زٹق ځٲ ضبٳڃث ٴسق ڀطشؿث ثٖبث ٻ٦ ځٳئلاٖ ٻث ١ڃ٢ز ٻخٹس* 

لاشثا زٞبڂضز ٭حٲ ،) 

٭٫ٶا بڂ ؼٸطڂٸ ،ةط٧ڃٲ ( ،ٱؿڃٶب٪ضا ٔٹٶ تؿح طث ځٶٹٲٹٷد ځٷڃٮبث راطټبٓس ٻ٦ ٱڃقبث ٻشقاز ٻخٹس* 

. زٹث سٶاٹس رٸبٟشٲ ) ٬بؿ٪ضعث بڂ ٸ ٤زٹ٦( 

، لاشجٲ زطٞ ٸ) 

ٴبشؾضبٳڃث بڂ ٸ ٻٗٲبخ( 

، 

1- Mizgerd JP. Acute lower respiratory tract infection. N Engl J Med. Feb 14 2008;358(7):716-27 

2- Slovis BS and Brigham KL. Approach to the patient with respiratory disease. In: Cecil Essentials of 

Medicine. 6th. WB Saunders Co; 2004:Chap 14. 

* 

: غًشفس 


ّ اُ لْئْلآ ىذش رپ ّ عوجت رثا رد لاتبه شخب ذهاجت اب َک ذٌهاً یه یًْهٌْپ ار َیر یویشًاراپ تفاب رد تًْفع دْجّ یلک رْطب 

. دْش یه صخشه يیربیف ّ یباِتلا یاُ لْلض،کرچ زا یئاُْ یاُ اضف 

ىْخ ٍار زا راشتًا،صفٌت ٍار زا قاشٌتضا صپض ّ ٍار يیرت عیاش ىاٌْعب صکًرافّرا تایْتحه ىْیضارطپضآ ٍار زا اُ یًْهٌْپ 

. دْش یه داجیا یترّاجه ّ 

دْش لصاح َعهاج زا ذًاْت یه تًْفع يیا 

یعٌْصه صفٌت ٍاگتضد كیرط زا ىاتضراویب رد ای ّ(Community 

-Acquired Pneumiona[CAP]) 

ٍذٌُد تبلاره لٌضرپ كیرط زا ایّ ( Ventilator Associated Pneumonia [VAP])

. دْش لصاح ( Health Care Workers Associated Pneumonia [HCWAP) 

: ذًْش یه یذٌب نیطمت سیً راتفرگ کیهْتاًآ یاُ شخب شاضا رب اُ یًْهٌْپ 

ىْیضارطپضآ ٍار زا یراتفرگ لصاح ّ ٍذش دّذحه بْل ای تٌوگض کی َب لاْوعه یراتفرگ َک تضا یًْهٌْپ زا یعًْرابْل. 

1 

. تضا صکًرافّرا تایْتحه 

یفارگْیدار رد َیر ماوت رد ٍذٌکارپ تاعیاض ترْصبّ ٍدْب برکیه یًْخ راشتًا لصاح لاْوعه َک تضا یعًْ یًْهٌْپْکًّرب. 

2 

. ذٌک یه رُاظ ار دْخ 

. تضا کیپیتآ یاُ نطیًاگرا ّرکیه ای ّ یضّریّ یاُ یراتفرگ لصاح لاْوعه َک یٌیباٌیب تفاب یًْهٌْپ. 

3 

71 


1.Bartlett JG. Diagnostic test for etiologic agents of community-acquired pneumonia. Infect Dis Clin 

North Am. Dec 2004;18(4):809-27 

2. Bartlett JG, Breiman RF, Mandell LA, File TM Jr. Community-acquired pneumonia in adults: 

guidelines for management. The Infectious Diseases Society of America. Clin Infect 

Dis. Apr 1998;26(4):811-38. 

3. Garau J, Calbo E. Community-acquired pneumonia. Lancet. Feb 9 2008;371(9611):455-8. 

4. van der Poll T, Opal SM. Pathogenesis, treatment, and prevention of pneumococcal 

pneumonia. Lancet. Oct 31 2009;374(9700):1543-56 


: 

Case 

ٻڂض ٺسٖب٢ ضز ٝڂطْ ڀبټ ٬اض ٻٷڂبٗٲ ضز . ٺزط٦ ٻٗخاطٲ ځٲٹٳٖ ٬بح ڀسث بث ٺاطٳټ، ٥كذ ٻٞطؾ ٸ زضزطؾ تس بث ڀا ٻٮبؾ 34 زطٲ 

بث ٴبٲضز زحس ضبٳڃث . زؾا طسٹج٦ ڀزاسٗس ڀضاسٽ٫ٶ ٬بح حطق ضز زجثٲ ٻش٧ٶ . زؿڃٶ ٬بهحشؾا ٭ثب٢ ضبٳڃث ٍٯذ. 

زضاز بټ 

. سٶبٲ ځٲ ځ٢بث ضاز تس ٴبٷچٳټ زٖبؾ 

48 ظا سٗث زطڃ٪ ځٲ ضاط٢ ٵڃؿڂبٲٸطشڂظآ 

اض ٭ٳٖ ظاسٗث ظٸض . ٺسق ٭ٳٖ ځحاطخ فرث ضز زبح زڃؿڂسٶبد آ ٻث لاشثا زٯٗث ڀض ب٫ڃؾ زڃكٶٸطث ٻ٣ث بؾ بث ٻٮبؾ 

: لاؤػ 

؟ زؿڃچ بٳق ڀسٗث ٰاس٢ا 

: خػبپ 

ٵڃٯ٧ڃؾاطشس ٻث ٴبٲضز طڃڃٛس 

: 

Case 

44 ٱٶبذ ضبٳڃث 

. 

زضاز ٻٲازا تس بټ ٥ڃسٹڃث ځشٶآ طڃڃٛس ٱٚطڃٯٖ. 

زٹق ځٲ وضبٖ تس ٰٹؾ ظٸض ځٮٸ ٺسٶاضص٪ ةٹذ

39.5 

72 

: لاَػ 

؟ زؾا ٰاس٦ ٻٷڃٲظ ٵڂا ضز ڀضٸطي ٰاس٢ا 

: خػبپ 

ٻٷڃؾ ٻؿٟ٢ ڀضب٫ٶ ٹسطد ٰبدٶا 

: 

Case 

تس ٸظطٮ، ضاز ٍٯذ ٻٞطؾ ،سث ځٲٹٳٖ ٬بح بث سڂ بؿ٦ٸطس ٹشٲ ٸ ٴٹسضٹ٦ زٞبڂضز ، ځٯهٟٲ ٱؿڃسبٲض ٻ٣ثبؾ بث ٻٮبؾ 36 زطٲ 

سڃٟؾ ڀبټ ٬ٹثٹٯ٪ ٸ زؾا زٹٽكٲ ٻڂض طؾبسطؾ ضز ز سٗشٲ ٥چٹ٦ راطٟح ڀضسن ٻؿٟ٢ ځٞاط٪ ضز . ٺسق ٭٣شٷٲ ؽٶاغضٸا ٻث ٻخضز 

. زؾا 600 ٭ڃٞٸطسٹٶ بث زسٖ 1000 ضبٳڃث ٴٹذ 

: لاَػ 

؟سڃٷ٦ ځٲ ٔٸطق ځٶبٲضز ٔٹٶ ٻچ ضبٳڃث ڀاطث 

: خػبپ 

٤ٹ٦ٹٯڃٞبشؾا ٸ ځٟٷٲ ٰط٪ ڀبټ ةط٧ڃٲ طث طثءٹٲ ٴبٲضز 

ځٞاط٪ ٹڂزاض. 

. ٺسق ٭٣شٷٲ ٴبشؾضبٳڃث ٻث ؽٟٶ ځ٫ٷس ٸ تس زٯٖ ٻث ٴٹذ تٗ٧ٲ طشڃٮ ځٯڃٲ ضز200 

ظا طشٳ٦CD4 

: 

Case 

بث ظسڂا ٻث لاشجٲ زطٲ 

ٵڃئبد ٴػڃؿ٦ا ٔبجقا سنضز . زضاز ) Ground Glass( 

ڀا ٻكڃق ٻٷڃٲظ بث ڀبٳٶ ٻڂض ٵ٧ؾا ځس ځؾ ځٮٸ زؾا ٬بٲطٶ ڀضسن ٻؿٟ٢ 

: لاَػ 

. زؾا 

؟زضاز اض ٬ٹئؿٲ ٱؿڃٶب٪ضا ٸط٧ڃٲ ٴزاز ٴبكٶ ڀاطث ڀطشكڃث ؽٶبق ځكڂبٲظآ ٔٹٶ ٻچ ٰبدٶا 

: خػبپ 

ٻڂض ظبث ځؿدٹڃث

: مَػ 

73 

ؾخب 

Log book 

ځٲاط٪ ڀٹدكٶاز 

بټ ٰطٞ ٵڂا . زؾا ٺسق ځحاطَ ،زقاز سڃټاٹذ ٺضٸز ځَ ضز ٻ٦ ڀطڃ٪زبڂ ڀبټ زڃٮبٗٞ ٻٶاظٸض ـضاع٪ ڀاطث ځڂبټ ٰطٞ فرث ٵڂا ضز 

. سڃقبث ٻشقاز اض ز٢ز زڂبٽٶ بٽٶآ ٭ڃٳ٧س ٸ ڀضاسٽ٫ٶ ضز زؾا سٷٳكټاٹذ،سق سټاٹذ ٺزبٟشؾا بٳق زٞطكڃد ځثبڂظضا زٽخ ضز 

ڀبټ زنطٞ ظا ٻ٦ سڃٷ٦ ز٢ز ؽد سڂٹق ځٲ بٷقآ سڃٷ٦ تؿ٦ فرث ٵڂا ضز سڂبث ٻ٦ ځڂبٽڂسٷٳٶاٹس بث بٳق فرث ٵڂا ضز ٵڃٷچٳټ 

. 

سڃقبث ٻشقاز ٭ٲب٦ ٺزبٟشؾا زٹذ ڀطڃ٪زبڂ

یاَتحه ذیبب ، یًَفع ؾخب سد ؽصَهآ صا سبظتًا دسَه یبّذهبیپ لقاذح ِب ىذیػس یاشب یهاشگ یَجـًاد 

یًَفٖ یبْیضبویث ِث نَىكه ضبویث ضز ینامرد هیلوا تامادقا و یهیركس Plan 

نذظ ُبیؾ 

یا ُزٍض یبْلگًا 

ؽفٌس ُبگشؾز یبّ زًَفٖ 

یًبلَف 

یضبّ 

ظَلؾٍطث 

FUO ٍ تس 

ظَوؾلادَؿوَس 

زیطشًآ ٍطشؾبگ 

ؽیؿذؾ 

بیضلابه 

74 

: ذیؿبب ِتخَهآ بوتح ُسٍد یط سد اس شیص یسٍشض 

يشقاصگ ٍ یىیعیف ٌِیبٗه مبدًا ٍ لبح حطق يشفطگ ییبًاَس 

سیئَفیس 

ـاض ٍ تس 

سیسدًَ یبْیضبویث 

نَوَشدطشؾا یبّ زًَفٖ 

لاطیٍ زیسبذّ 

زیزضبوٍسًآ 

لؾ 

یًَهٌَد 

ةبهٖا نشؿیؾ یبّ زًَفٖ 

یعوطه 

STD 

ظسیا 

یًَفٖ ظَئلوًًَََه 

ضز ِو زؾا ُسق يییٗس ِشقض يیا يیههرشه ٍؾَس یٌیلبث ـظَهآ یبّ ظبیً للاسح ،ظَهآضبو هی یاطث ییبّسهبید يیٌچ ِث ىسیؾض یاطث 

ِث یلوٖ ُِیح ضز بّظبیً يیا . سیآ طث فیَذ ِلَحه فیبٍْ ُسْٖ ظا یلیهحشلا ٘ضبف ظا ؽد سًاَشث یىقعد یَدكًاز ،بًْآ ِث ییَگرؾبد رضَن 

ِثطدس اض ىآ ََِثطه یلیهحس ُٕمه ضز سیبث یىقعد یَدكًاز ِو زؾا یزضاَه زاسٗس للاسح" 

هقعد بث ضبویث ُضازا ضز یضبىوّ " 

ؽذؾ (Observation) 

" 

سقضا هقعد ٍؾَس ضبویث ُضازا ُسّبكه " 

: طیظ 

ىآ یبٌجه ٍ زؾا ُسق یسٌث كجَ ِجسض ِؾ 

لهبق زضاَه يیا " . سیبوً 

. سقبث یه ( Independent) " لمشؿه ضَُث ضبویث ُضازا" 

بشیبًٍْ (Collaboration) " سقضا 

زْخ مظلا رضبْه تؿو ضٌَٓه ِث یىقعد یَدكًاز هی ِو یٌٗه ىاسث ،زؾا ُسق ِبحل 3،3،0 زاسٗس تیسطس ِث ،ِدیگطؾ یاطث لبثه ضََ ِث 

هقعد ٍؾَس اض ِدیگطؾ ِث لاشجه ضبویث هی ُضازا ِجسطه 3 

ضز زیبًْ ضز ٍ زطیگث ُسْٗث اض یضبویث ُضازا سقضا هقعد یضبىوّ بث ُبگًبهضز ضز ِجسطه 3 

للاسح یًطشؿوا ىاضٍز لََ ضز سیبث ، یضبویث يیا لَهذ ضز ِلَحه فیبٍْ مبدًا 

للاسح يیٌچوّ ٍ سیبوً ُسّبكه هیزعً ظا ،سقضا 

. سقبث ُزطو ُضازا سقضا هقعد یضبىوّ ٍ زلبذز ىٍسث ٍ ییبٌْس ِث اض ضبویث؟؟؟ یًطشؿوا ُضٍز 

بوق یلوٖ یقظَهآ ـضاعگ ِگطث ،لٍسخ يیا ِث ِخَس بث . زؾا ُسق مركه یلوٖ ـظَهآ یبّظبیً للاسح يیا طیظ لٍسخ ضز ِو سیٌو ِخَس 

زضاٹٲ ،ط٦صٮا ٠ٹٞ ڀبٽڂضبٳڃثظا ٰاس٦ طټ بث ٻٽخاٹٲ ضز ،ؽٶاغضٸا بڂ ٸ ٺب٫ٶبٲضز ، فرث ضز ضٹًح ڀبټ زٖبؾضز 

. سق سّاَذ لیوىس 

سقضا ٥قعد سڃڂبس ٻث ظٸض ٴبٳټ ضز ٸ ٺزط٦ ٭ڃٳ٧س ضبٳڃث ٻث ٌٹثطٲ ربٖلاَا ڀبٽٶٹشؾ ضز اض سقضا ٥قعد طٓٶ طڂظ ضبٳڃث ٺضازا 

. 

سڃٶبؾطث

ُضازا زاسٗس للاسح 

لمشؿه ضَُث یضبویث 

1 

1 

1 

1 

0 

1 

0 

1 

0 

1 

0 

0 

1 

1 

1 

1 

0 

0 

0 

1 

2 

0 

یٌیلبب ؽصَهآ یبّصبیً لقاذح ) 1( 

لٍذج 

یضبویث ُضازا زاسٗس للاسح 

سقضا هقعد طًٓ طیظ 

2 

1 

1 

1 

1 

1 

1 

2 

1 

1 

2 

1 

2 

1 

1 

2 

3 

1 

0 

1 

2 

0 

ُسّبكه زاسٗس للاسح 

75 

یضبویث 

3 

1 

2 

1 

1 

1 

1 

3 

1 

3 

2 

1 

2 

2 

2 

3 

4 

1 

0 

2 

3 

0 

یضبویث ىاٌَٖ 

لؾ 


یعوطه ةبهٖا نشؿیؾ یبّ زًَفٖ 

STD 

ظسیا 









FUO ٍ تس 



ؽیؿذؾ 




یًبلَف ؽفٌس ُبگشؾز یبّ زًَفٖ 

یضبّ 

فیزض 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11 

12 

13 

14 

15 

16 

17 

18 

19 

20 

21 

22

سقضا هقعد طًٓ 

ُسٍد لٍا ِویً ( 

) 

خیسبت بت........... 

خیسبت صا یًَفع ؾخب ىبیَجـًاد یلوع یؿصَهآ ؽساضگ مشف 

ییبًْ میركسٍ رلاىكه زؿیل،یلنا زیبىق 

76 

دیضبس 

زیعیٍ 

ىبىه 

ـظَهآ 


لؾ 


نشؿیؾ یبّ زًَفٖ 

یعوطه ةبهٖا 

STD 

ظسیا 









FUO ٍ تس 



ؽیؿذؾ

: ضبیشؾز 

: زبشؾا 

77 

: یگزاًَبذ مبً ٍ مبً 

. زَق ِشقًَ یٌیلبث ـظَهآ یبّظبیً للاسح لٍسخ ضز جضسٌه ، ٍ سقضا هقعد طًٓ طیظ یضبویث ُضازا زضاَه ظا زضَه هی ٍمف ِگطث يیا ضز 

: 50 

: 50 

30 ظا طشوو= 

لَجل لثبل طیغ 

ظا ُطوً 

ظا ُطوً 

30-34= 

فیٗي 

: حیيَس 

: زَق ُزاز ُطوً َدكًاز ِث ،طیظ یبّ ضبیٗه ؼبؾا طث بفُل یهاطگ زبشؾا 

35-39= 

ٍؾَشه 

: ضبیشؾز ءبًها ٍ طْه 

: زبشؾاءبًها ٍ طْه 

40-44= 

ةَذ 

45-50= 

یلبٖ 

ٰطٞ ٭نا ،سڃڂبس ظا ؽد . زٹق سڃڂبس زبشؾا ٍؾٹس ؽذؾ ٸ زٶسڂظض ٍؾٹس اسشثا سڂبث ٻَٹثطٲ ٺطٳٶ ،ٺضٸز ٴبڂبد ضز ٸ ٭ڃٳ٧س ٻٶاظٸض اض ٠ٹٞ ٻ٪طث ځٲاط٪ ڀٹدكٶاز : ٻخٹس 

ضز ٰطٞ ٵڂا ٻ٦ زؾا ط٦ش ٻث ٰظلا . سڃٷ٦ ّٟح زٹذ ځقظٹٲآ ٺضٸز ٻث ٌٹثطٲ ربٖلاَا ځٶب٫ڂبث زٽخ اطٶآ ځذ٦ ٸ سڃټز ٭ڂٹحس ٴبشؾضبٳڃث ځٶٹٟٖ ٺٸط٪ طشٞز ٻث اض 





یًبلَف 

یضبّ 

. سڃقبث ٻشقاز ٭ٲب٦ ز٢ز ٴآ ٭ڃٳ٧س ضز ؽد ،سق سټاٹذ ضٹٓٷٲ بٳق ځڂبٽٶ ځثبڂظضا

سقضا هقعد طًٓ 

) 

ُسٍد مٍد ِویً 

( خیسبت بت........... 

خیسبت صا یًَفع ؾخب ىبیَجـًاد یلوع یؿصَهآ ؽساضگ مشف 

ییبًْ میركسٍ رلاىكه زؿیل،یلنا زیبىق 

78 

دیضبس 

زیعیٍ 

ىبىه 

ـظَهآ 


لؾ 


نشؿیؾ یبّ زًَفٖ 

یعوطه ةبهٖا 

STD 

ظسیا 









FUO ٍ تس 



ؽیؿذؾ


: زبشؾا 

79 


. زَق ِشقًَ یٌیلبث ـظَهآ یبّظبیً للاسح لٍسخ ضز جضسٌه ، ٍ سقضا هقعد طًٓ طیظ یضبویث ُضازا زضاَه ظا زضَه هی ٍمف ِگطث يیا ضز 

: 50 

: 50 

30 ظا طشوو= 

لَجل لثبل طیغ 

ظا ُطوً 

ظا ُطوً 

30-34= 

فیٗي 

: حیيَس 

: زَق ُزاز ُطوً َدكًاز ِث ،طیظ یبّ ضبیٗه ؼبؾا طث بفُل یهاطگ زبشؾا 

35-39= 

ٍؾَشه 



40-44= 

ةَذ 

45-50= 

یلبٖ 

ٰطٞ ٭نا ،سڃڂبس ظا ؽد . زٹق سڃڂبس زبشؾا ٍؾٹس ؽذؾ ٸ زٶسڂظض ٍؾٹس اسشثا سڂبث ٻَٹثطٲ ٺطٳٶ ،ٺضٸز ٴبڂبد ضز ٸ ٭ڃٳ٧س ٻٶاظٸض اض ٠ٹٞ ٻ٪طث ځٲاط٪ ڀٹدكٶاز : ٻخٹس 

ضز ٰطٞ ٵڂا ٻ٦ زؾا ط٦ش ٻث ٰظلا . سڃٷ٦ ّٟح زٹذ ځقظٹٲآ ٺضٸز ٻث ٌٹثطٲ ربٖلاَا ځٶب٫ڂبث زٽخ اطٶآ ځذ٦ ٸ سڃټز ٭ڂٹحس ٴبشؾضبٳڃث ځٶٹٟٖ ٺٸط٪ طشٞز ٻث اض 





یًبلَف 

یضبّ 

. سڃقبث ٻشقاز ٭ٲب٦ ز٢ز ٴآ ٭ڃٳ٧س ضز ؽد ،سق سټاٹذ ضٹٓٷٲ بٳق ځڂبٽٶ ځثبڂظضا

5 

4 

بت ............... خیسبت صا یًَفع ٍُشگ ىبیَجـًاد یـخب ىٍسد یببیؿصسا مشف 


3 

2 

1 

: زبشؾا 

80 


. ززطگ طوش َدكًاز یثبیظضا ىاٌَٖ طّ ِث ٌَثطه ُطوً ىَشؾ طّ ضز، طیظ یبّ ضبیٗه ؼبؾا طث بفُل یهاطگزبشؾا 

: 50 

: 50 

ظا ُطوً 

ظا ُطوً 

ُطوً 

1 = لَجل لثبل طیغ 

2= 

فیٗي 



یثبیظضا زضَه ىاٌَٖ 

ُسًٍطد ضز زجث ٍ ضبویث ًِاظٍض ربٌیبٗه مبدًا ضز زلز -1 

ضبویث بث زضَذطث ضز یفَبٖ ٍ یللاذا لَنا زیبٖض -2 

زَذ ىاضبویث زضَه ضز یفبو ِٗلبُه -3 

فرث راضطمه زیبٖض ضز زلز -1 

ِلَحه فیبٍْ مبدًا ٍ ضطمه زٖبؾ ضز ضًَح -2 

فرث یبّ ؽًاطفٌو ٍ بّ سًاض ضز نٌٓه زوطق -3 

زبشؾا ِث ُسق ِئاضا ةَشىه یٌیلبث ٌِیبٗه ٍ لبح حطق یثبیظضا -4 

بث زضَذطث ضز ٕياَس زیبٖض ٍ ىبیَدكًاز طیبؾ ـظَهآ ضز زوطق -1 

3= 

ٍؾَشه 

4= 

ةَذ 

5= 

یلبٖ 

٭نا ،سڃڂبس ظا ؽد . زٹق سڃڂبس زبشؾا ٍؾٹس ؽذؾ ٸ زٶسڂظض ٍؾٹس اسشثا سڂبث ٻَٹثطٲ ٺطٳٶ ،ٺضٸز ٴبڂبد ضز ٸ ٭ڃٳ٧س اض ٠ٹٞ ٻ٪طث ځٲاط٪ ڀٹدكٶاز : ٻخٹس 

يیا ِو زؾا طوش ِث مظلا . سڃٷ٦ ّٟح زٹذ ځقظٹٲآ ٺضٸز ٻث ٌٹثطٲ ربٖلاَا ځٶب٫ڂبث زٽخ اطٶآ ځذ٦ ٸ سڃټز ٭ڂٹحس ٴبشؾضبٳڃث ځٶٹٟٖ ٺٸط٪ طشٞز ٻث اض ٰطٞ 

سیقبث ِشقاز لهبو زلز ىآ لیوىس ضز ؽد ،سق سّاَذ ضٌَٓه بوق ییبًْ یثبیظضا ضز مطف 

بًْآ 

ىاضبشؾطد بث زضَذطث ضز زًبشه زیبٖض -2 

ىاضبیشؾز ٍ ىازبشؾا بث زضَذطث ضز ةزا زیبٖض 

-3 

ضبویث بث ٌبجسضا 

فرث بث ٌبجسضا 

ىاضبىوّ بث ٌبجسضا

ذٌک بؼک یًشتؼکا ُسٍد یط سد ذیبب َجـًاد ِک ییبْیذٌوًاَت ٍ بّ تسبْه 

ـظَهآ لَئؿه زطف 

ضبیشؾز ٍ سٌسا 


ضبشؾطد -ىطشًا 

ٍ ضبیشؾز 






ضبشؾطد 




ضبشؾطد -ىطشٌیا 

-زًسیظض 

ضبیشؾز 

يیا ضز ـظَهآ یاطث ِنطٖ يیطشْث 

ؽًاغضٍا ٍ ُبگًبهضز ،فرث 

ؽًاغضٍا ،فرث 

ؽًاغضٍا ٍ ُبگًبهضز ،فرث 

ُبگًبهضز 

ؽًاغضٍا ٍ فرث 

گٌیًضَه ٍ ُبگًبهضز ،فرث 

ُبگًبهضز ٍ فرث 




یقظَهآ یبّ ِنطٖ مبوس ضز 

ُبگًبهضز-ؽًاغضٍا 



- فرث 

ُضٍز 

81 

یهَوٖ یبْیسٌوًاَس 

: ) 2( 

كیلز یىیعیف ٌِیبٗه ٍ لهبو لبح حطق يشفطگ 

لٍذج 

رارَشعد ٍ ُذًٍزد ِفلاخ ،زفزؾید ػراشگ سا نػا یغیًَ ُذًٍزد 

هؽشد 

یسبیح نئلاٖ حیحن يشفطگ 

یؿیًَ ِرؿً 

CPR ٍ ِقاطس ِلَل يشقاصگ 

ضبویث ىزطو Present طثؤه َُحً 

یٍ ىبّاطوّ ٍ ضبویث بث طثؤه ٌبجسضا یضاطلطث 

یشقاسْث نیس ءبًٖا ٍ ىاضبىوّ بث طثؤه یضبىوّ ٍ ٌبجسضا یضاطلطث 

یًبهضز 

مطؾ ىزطو لنٍ ٍ IV Line یضاطلطث 

ُضٍبكه زؾاَذضز يشقًَ 

یٌیلبث للاسشؾا 

یویقَیث ربكیبهظآ ٍ diff بث CBC ،U/A 

ربكیبهظآ حیبشً طیؿفس 

یهَوٖ 

یسیضٍ یطیگًَذ 

ىآ ملا ىسًاَذ ٍ مطگ یعیهآ گًض 

فیزض 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11 

12 

13 

14

ذٌک بؼک یًَفع ؾخب یط سد ذیبب َجـًاد ِک یصبصتخا ییبْیذٌوًاَت ٍ بّ تسبْه 

 

 

لمشؿه مبدًا 

 

 

 

 

 

 

ضبٓشٶا زضٹٲ ځ٫شؿڂبق حُؾ 

 

 

هوو بث مبدًا 

 

 

 

 

 

 

 

 

ُسّبكه 

 

 

 

 

 

 

 

 

82 

ځنبهشذا ڀبٽڂسٷٳٶاٹس ٸ بټ رضبٽٲ 

یزیگ لبح حزؽ 

یىیشیف ٌِیبؼه 

ىآ زیغفس ٍ PPD زغس مبجًا 

یٌیلبث یبّ ًَِوً سا نیمشغه زیوعا ِیْس 

یغیحه ىَخ ملا ِیْس 

رَلد غیبه ىدزو خس 

كلح سا یزیگ ًَِوً 

مزگ یشیهآ گًر 

LPمبجًا 

ظلخ یزیگ ًَِوً

5 

4 

حبص تبعبػ سد یًَفع ؾخب ىبیَجـًاد یلوع یبّ تسبْه مبجًا ؽساضگ مشف 

سقضا هقعدطًٓ 

3 

2 


: 50 

: 50 

1 

: زبشؾا 

83 


. ززطگ طوش َدكًاز یثبیظضا ىاٌَٖ طّ ِث ٌَثطه ُطوً ىَشؾ طّ ضز، طیظ یبّ ضبیٗه ؼبؾا طث بفُل یهاطگ زبشؾا 

ظا ُطوً 

ظا 

ُطوً 

مبدًا ییبٌْس ِث 

ما ُزاز 

زاسٗس 

مبدًا رضبًٓ زحس 

ما ُزاز 

زاسٗس 

1 = لَجل لثبل طیغ 

ما ُزطو ُسّبكه 

2= 

فیٗي 

3= 

ٍؾَشه 



4= 

ةَذ 

،سییبس ظا ؽد . زَق سییبس زبشؾا ٍؾَس ؽذؾ ٍ زًسیظض ٍؾَس اسشثا سیبث ََِثطه ُطوً ،ُضٍز ىبیبد ضز ٍ لیوىس ًِاظٍض اض قَف ِگطث یهاطگ یَدكًاز : ِخَس 

ىاٌَٖ 

. سیٌو ّفح زَذ یقظَهآ ُضٍز ِث ٌَثطه ربٖلاَا یًبگیبث زْخ اطًآ یذو ٍ سیّز لیَحس ىبشؾضبویث یًَفٖ ٍُطگ طشفز ِث اض مطف لنا 

زاسٗس 



ىآ زیغفس ٍ PPD زغس مبجًا 



رَلد غیبه ىدزو خس 

كلح سا یزیگ ًَِوً 


راردا شیلبًآ 

LPمبجًا 

ظلخ یزیگ ًَِوً 

5= 

یلبٖ 

فیزض 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11

غًاطسٍا 

ِث یسٌوًاَس یطیگزبی ضز یؿو ِچ 

؟زطو هوو بوق 

لٍا کیـک 

یًَفع ؾخب یًشتؼکا ُسٍد کیـک سد بْیذٌوًاَت یشیگدبی ِب طَبشه تبیبشجت تبث مشف 

: ءبضها ٍ شْه 

ؾخب 


ما ُزاز 

زاسٗس 

: ىبتػسبویب 


: 0-10 

ما ُزاز 

84 

زاسٗس 

: خیسبت 

: یگداًَبخ مبً ٍ مبً 

. ذیّد حیضَت یذٌوًاَت ىآ مبً شکر بب اس ُذؿ شکر لٍذج سد ِچًآ صا شیغ یدساَه 

صا ىشتؼکا ُشوً 


زاسٗس 

ىاٌَٖ 







LPمبجًا 


: کیـک تًذیصس یگداًَبخ مبً ٍ مبً




مٍد کیـک 



ؾخب 


ما ُزاز 

زاسٗس 



: 0-10 

ما ُزاز 

85 

زاسٗس 

: خیسبت 





زاسٗس 

ىاٌَٖ 







LPمبجًا 






مَػ کیـک 



ؾخب 


ما ُزاز 

زاسٗس 



: 0-10 

ما ُزاز 

86 

زاسٗس 

: خیسبت 





زاسٗس 

ىاٌَٖ 







LPمبجًا 






مسبْچ کیـک 



ؾخب 


ما ُزاز 

زاسٗس 



: 0-10 

ما ُزاز 

87 

زاسٗس 

: خیسبت 





زاسٗس 

ىاٌَٖ 







LPمبجًا 






نجٌپ کیـک 



ؾخب 


ما ُزاز 

زاسٗس 



88 

: خیسبت 


. ذیّد حیضَت یذٌوًاَت ىآ مبً شکر بب اس ُذؿ شکر لٍذج سد ِچًآ صا شیغ یدساَه بب ِْجاَه سد 

: 0-10 

ما ُزاز 

زاسٗس 



زاسٗس 

ىاٌَٖ 







LPمبجًا 



: 

ذیٌک کوک ىآ تیفیک دَبْب سد اس به بوٌّاس يیا بب طببتسا سد دَخ تاشظً ِطقً ِئاسا بب 

89 

یهاشگ یَجـًاد

معرفی دوره آموزش بالینی عفونی ویژه دانشجویان اکسترن

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?