You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
E diel, 25 nëntor 2012<br />
Nuk na duhet të hedhim vështrimin larg në shoqëri me<br />
demokraci dhe tradita shtetformuese të konsoliduara. Jo!<br />
Mjafton të ndjekim modelin kroat e të heqim dorë nga<br />
“politizimi i drejtësisë”, në mënyrë që t’i hapim rrugë “pastrimit<br />
të politikës”.<br />
Kroacia, modeli që<br />
duhet të ndjekim<br />
Ditmir Bushati<br />
Java që po mbyllet u shoqërua me dy zhvillime<br />
dramatike nga Kroacia prej të cilave ia vlen që<br />
të nxjerrim mësime. Lirimi nga Tribunali Penal<br />
Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë i ish-gjeneralit<br />
Ante Gotovina, dorëzimi i të cilit pranë Tribunalit<br />
të Hagës ishte një ndër kushtet kryesore të BEsë<br />
për fi llimin e bisedimeve për anëtarësim dhe<br />
dënimi me 10 vjet burg nga Gjykata e Zagrebit të<br />
ish-kryeministrit Ivo Sanader për korrupsion dhe<br />
shpërdorim detyre. Koincidenca e këtyre lajmeve<br />
qëndron në faktin se qeveria e Ivo Sanaderit i<br />
dorëzoi Tribunalit të Hagës gjeneralin Ante Gotovina,<br />
i cili konsiderohej si hero, duke hapur kështu<br />
rrugën e Kroacisë për në BE.<br />
Për një kohë të gjatë, Ivo Sanader, Kryeministër<br />
nga 2003-shi deri më 2009-n, konsiderohej i paprekshëm.<br />
Nga pasues i Presidentit autoritar Franjo<br />
Tudjman, ai u shndërrua në një kritik të tij. Është i<br />
padiskutueshëm roli i tij në transformimin e HDZ,<br />
nga një parti nacionaliste që mbarte mbi supe trashëgiminë<br />
e hidhur të luftës në ish-Jugosllavi, në<br />
një parti moderne të qendrës së djathtë, gjatë qeverisjes<br />
të së cilës Kroacia u anëtarësua në NATO.<br />
Por, Sanader u bë epitomë e korrupsionit, duke<br />
kalbëzuar në këtë mënyrë qeverisjen dhe sistemin<br />
politik. Për këtë arsye, gjatë procesit të bisedimeve<br />
për anëtarësim, BE vuri theksin te rezultatet konkrete<br />
në luftën kundër korrupsionit, sidomos te nivelet<br />
e larta politike dhe vendimmarrëse. Ndërkohë<br />
që kapitujt 23 dhe 24 të bisedimeve për anëtarësim<br />
u kthyen në qendrën gravitacionale të avenirit europian<br />
të Kroacisë.<br />
Kroacia u vendos përballë dilemës të rrënimit<br />
të mëtejshëm të sistemit politik përmes korrupsionit<br />
apo të transformimit demokratik të nevojshëm<br />
për përparimin në procesin e integrimit europian.<br />
Kroacia dëshmoi vullnet politik dhe vokacion<br />
europian. Falë kushtëzimit që imponon procesi<br />
i integrimit europian, Ivo Sanader u tërhoq nga<br />
skena politike dhe iu nënshtrua më pas procesit<br />
gjyqësor për akuza që rëndojnë mbi të në lidhje me<br />
korrupsionin dhe shpërdorimin e detyrës.<br />
» Autori është<br />
Deputet i Partisë Socialiste në Kuvendin e<br />
Shqipërisë. Teksti është marrë nga Panorama.<br />
Drejtësia kroate e tha fjalën e saj në këtë proces<br />
të bujshëm në historinë e Ballkanit Perëndimor për<br />
nga statura e të akuzuarit, në mënyrë profesionale<br />
dhe të paanshme, duke dëshmuar në të njëjtën<br />
kohë gatishmërinë e saj për të përballuar sfi dat<br />
që burojnë prej procesit të anëtarësimit në BE. Ky<br />
shembull elokuent i ligjzbatimit është pasaporta<br />
europiane e Kroacisë që vitin e ardhshëm do të<br />
jetë vendi i 28-të anëtar i BE-së.<br />
Kontrasti i rastit “Sanader” me profi le pak a shumë<br />
të ngjashme në Shqipëri është drithërues. Siç<br />
është drithërues nënshtrimi e kapitullimi total i<br />
Drejtësisë shqiptare ndaj presionit qeveritar, që e<br />
ka kthyer atë në një certifi kues të “proceduralizmit<br />
jodemokratik”. Por Kroacia është modeli që duhet<br />
të ndjekim, pasi përmes reformave të vërteta<br />
po zhvillohet, demokratizohet dhe, rrjedhimisht,<br />
anëtarësohet në BE. Ndërsa ne vijojmë retorikën<br />
boshe me procesin e integrimit europian.<br />
Le mos ushqejmë asnjë iluzion. Modeli i Kroacisë<br />
dëshmon qartë se procesi i përparimit për në BE<br />
nuk varet nga lista e gjatë e ligjeve që nuk vlejnë<br />
as sa copa e letrës mbi të cilën janë shkruar. Por,<br />
nga vullneti dhe gatishmëria jonë për të pranuar<br />
e zbatuar standardet demokratike. Kemi nevojë<br />
për demokratizimin e jetës publike, ku askush nuk<br />
është mbi ligjin, e ku korrupsioni dhe shpërdorimi<br />
i detyrës shoqërohet me gjurmë provash solide dhe<br />
emra konkretë zyrtarësh të lartë, qofshin këta politikanë,<br />
gjyqtarë, prokurorë apo administratorë të<br />
pasurive publike. Kemi nevojë për prokurorë dhe<br />
gjyqtarë kurajozë që nuk dalin nga zgjatimi i oborrit<br />
kryeministror në Presidencë, por që kanë frikë nga<br />
Kushtetuta, ligji dhe opinioni publik. Për një media<br />
dhe shoqëri civile që mbikëqyr në mënyrë të<br />
pamëshirshme gjithçka ndodh me hapësirën tonë<br />
publike. Nuk na duhet të hedhim vështrimin larg në<br />
shoqëri me demokraci dhe tradita shtetformuese të<br />
konsoliduara. Jo! Mjafton të ndjekim modelin kroat<br />
e të heqim dorë nga “politizimi i drejtësisë”, në<br />
mënyrë që t’i hapim rrugë “pastrimit të politikës”.<br />
Ky nuk është një proces lehtësisht i arritshëm,<br />
por është e rëndësishme të nënvizohet që shënon<br />
thelbin e procesit të europianizimit të shoqërisë.<br />
E, për këtë, nevojitet një model i ri demokratik që<br />
prodhon kompromis shoqëror dhe standarde më<br />
të larta demokratike, ekonomike dhe institucionale,<br />
për të ndaluar rrënimin e mëtejshëm.<br />
VIP shpija,<br />
në shtëpi!<br />
VIP Shpija tani në platformën IPKO,<br />
24 orë LIVE!<br />
Ndiqni spektaklin VIP Shpija, përmes<br />
kanalit Vip Shpija, për vetëm 4€<br />
për tërë edicionin.<br />
Klientët të abonuar në pakon 1 vjeçare<br />
(Familjare, Premium, Premium HD),<br />
tojnë qasje falas.<br />
Abonimi bëhet vetëm në dyqanet e IPKO-së.<br />
3
Change language