29.07.2013 Views

NE PRITJE TE ZVICRES - Gazeta Express

NE PRITJE TE ZVICRES - Gazeta Express

NE PRITJE TE ZVICRES - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2<br />

Pressing<br />

Fjalët tona<br />

Opozita po e<br />

lejon pozitën<br />

të qeverisë në dëm<br />

të Kosovës.<br />

MOTI PRISHTINË<br />

Sot<br />

Nesër<br />

<strong>Gazeta</strong> <strong>Express</strong> është botim i MediaWorks, LLC<br />

Adresa: Dardania 1/1<br />

Prishtinë, 10000, Kosovë<br />

E-Mail: info@gazetaexpress.com<br />

Tel. +381 (0)38 76 76 76; fax: 038 76 76 78<br />

www.gazetaexpress.com<br />

BUJAR ABDULLAHU,<br />

Kryetar i PNDSH-së, i ka<br />

bërë këto komente gjatë<br />

kësaj konference për media.<br />

PNDSH ka lansuar kohë më<br />

parë projekt- propozimin<br />

për një konfederatë<br />

Shqipëri-Kosovë.<br />

Këto ligje mund<br />

ta sfidojnë Pakon<br />

e Ahtisaarit.<br />

NAIT HASANI,<br />

Deputet nga radhët e PDKsë,<br />

përkitazi me Projektligjin<br />

për Hoçën e Madhe dhe<br />

atë për Qendrën Historike<br />

të Prizrenit, të cilat<br />

parashohin më tepër fuqi<br />

juridike në administrimin e<br />

shumë pronave për Kishën<br />

Ortodokse në qendër të<br />

Prizrenit<br />

Vizitat te<br />

Tadici, si dikur<br />

te Milosevici.<br />

Rada Trajkovic,<br />

Deputete e Kuvendit të Kosovës,<br />

i ka bërë këto komente përkitazi<br />

me ‘referendumin e veriut’ dhe<br />

ka kërkuar që Qeveria e Serbisë<br />

ta stopojë atë, si veprim në<br />

kundërshtim me Kushtetutën e<br />

atij vendi.<br />

Max: 0 °C<br />

Min: -3 °C<br />

Max: -1 °C<br />

Min: -6 °C<br />

Konfrontimet<br />

ideologjike<br />

rreth<br />

shkencës<br />

dhe kulturës<br />

mund të<br />

duken se janë<br />

të kota dhe<br />

pa substancë,<br />

shpërthim<br />

joserioz<br />

ose edhe<br />

i sëmurë<br />

smirash, por<br />

në thelb,<br />

ato duhet<br />

të lexohen<br />

si shfaqje e<br />

simptomës<br />

së krizës<br />

së thellë<br />

të elitave<br />

shoqërore<br />

shqiptare<br />

që e kanë<br />

bastarduar<br />

autoritetin<br />

autonom të<br />

shkencës dhe<br />

të kulturës,<br />

që ato i<br />

gëzojnë në<br />

shoqëritë<br />

normale.<br />

Kryeredaktor: Leonard Kerquki leonard.kerquki@gazetaexpress.com<br />

Politikë: Shpend Limoni shpend.limoni@gazetaexpress.com Nacionale dhe siguri: Jeton Musliu jeton.musliu@gazetaexpress.com<br />

Ekonomi: Arben Hyseni arben.hyseni@gazetaexpress.com Bota: Arsim Buxhovi arsim.buxhovi@gazetaexpress.com<br />

Arte: Faton Raçi faton.raci@gazetaexpress.com Editorialet dhe Shkurt e Shqip: Arben Idrizi arben.idrizi@gazetaexpress.com<br />

Sport: Valdet Hasani valdet.hasani@gazetaexpress.com Fotografia: Atdhe Mulla atdhe.mulla@gazetaexpress.com,<br />

Drejtore e marketingut: Vjollca Musa, marketing@gazetaexpress.com redaksia: info@gazetaexpress.com tel: 038 76 76 76, ; fax: 038 76 76 78;<br />

Drejtor ekzekutiv: Shpend Jakupi, shpend.jakupi@gazetaexpress.com Shtypi: Roto Print Center: MediaWorks.<br />

Shkëlzen .Maliqi<br />

Kohëve të fundit janë shpeshtuar polemikat dhe debatet<br />

rreth institucioneve akademike dhe të kulturës.<br />

Disa javë më parë në fokus ishte Akademia e Shkencave<br />

dhe e Arteve e Kosovës, tani në rend të ditës erdhi<br />

Instituti Albanologjik i Prishtinës, ndërkaq që prejse<br />

LDK-ja për herë të parë pas luftës e humbi Ministrinë<br />

e Kulturës, në shënjestër të vazhdueshme të kritikave<br />

publike të kësaj partie janë zhvillimet aktuale në<br />

kulturë. Ndonjëherë krijohet përshtypja se betejat<br />

kryesore mes pushtetit dhe opozitës, aty ku protagonistët<br />

e kritikës po investojnë më shumë pasion, janë<br />

mu në këto fusha. Nuk janë pra ekonomia, privatizimi,<br />

tenderët dhe korrupsioni temat kryesore, por gjakrat<br />

po nxehen rreth shkencës dhe kulturës, se kush po e<br />

kontrolluaka shkencën dhe kulturën. Ky interes dhe<br />

pasion i shtuar është krejtësisht në disproporcion me<br />

faktin se shkenca dhe kultura janë në përgjithësi në<br />

gjendje të mjerueshme, janë ndër fushat praktikisht<br />

më të neglizhuara, ku deri më sot asnjëra nga partitë<br />

nuk ka investuar as përafërsisht aq sa do të duhej nëse<br />

ne do të ishim një shoqëri normale që kujdeset për<br />

zhvillimin e balancuar.<br />

Ky fokusim në shkencë dhe kulturë e ka shpjegimin<br />

e vet. Mua më duket se në këto segmente partitë e<br />

pushtetit dhe të opozitës më lehtë gjejnë material për<br />

betejën konfrontuese në përpjekjet për profi lizimin<br />

e tyre ideologjik. Ato konfrontohen rreth kontrollit<br />

të pushteteve simbolike në shkencë dhe kulturë për<br />

faktin se nuk e kanë lehtë që të dëshmojnë profi lizimin<br />

ideologjik dhe përfaqësues në çështjet që përndryshe<br />

janë shumë më prioritare, siç janë çështjet e përcaktimit<br />

të karakterit të sistemit politik, të ndryshimit të<br />

ligjeve mbi presidencën dhe sistemin zgjedhor, apo<br />

edhe çështjet e sistemit ekonomik, të shkallës së privatizimeve,<br />

të mbrojtjes së interesave publike dhe të<br />

pronës publike… Në këto fusha të gjitha partitë kanë<br />

programe jokonsistente me prioritetet që nuk janë<br />

fare të dallueshme, dhe ku vetëm Lëvizja Vetëvendosje<br />

kundërshton hapur modelin e instalimit të kapitalizmit<br />

liberal.<br />

Atraktivititi i përplasjeve rreth shkencës dhe kulturës<br />

vjen nga bajraktarizmi më i dallueshëm ideologjik<br />

në këto fusha elitare të shoqërisë. Akademitë<br />

e shkencës dhe të artit jo vetëm në Kosovë por edhe<br />

në Shqipëri disa vjet më herët, janë parë si bastione të<br />

elitave të “regjimit të vjetër”, ndërkaq që forcat elitare<br />

të “regjimit të ri”, synojnë korrigjimin ose pushtimin<br />

e këtyre bastioneve, me çka do të triumfonte “ideologjia”<br />

e re. Është interesant se beteja për kontrollin<br />

e Akademive në Kosovë dhe Shqipëri nuk i ka konfi<br />

guracionet e njetja të konfrontimit të ideologjive,<br />

por janë beteja të përmbysura. Në Shqipëri e djathta<br />

në pushtet ka luftuar që të bllokojë Akademinë që<br />

e kontrollonte elita e vjetër e privilegjuar nga koha<br />

e regjimit enverist; në Kosovë e majta në pushtet e<br />

sulmoj rishtazi Akademinë që perceptohej jo vetëm<br />

si bastion i LDK-së por edhe nën kontrollin e një elite<br />

të privilegjuar nga koha e bashkëjetesës me titizmin.<br />

Këto konfrontime ideologjike rreth shkencës dhe<br />

kulturës mund të duken se janë të kota dhe pa substancë,<br />

shpërthim joserioz ose edhe i sëmurë smirash,<br />

E hënë, 9 janar 2012<br />

Autoriteti i<br />

abuzuar shkencor<br />

por në thelb, ato duhet të lexohen si shfaqje e simptomës<br />

së krizës së thellë të elitave shoqërore shqiptare<br />

që e kanë bastarduar autoritetin autonom të shkencës<br />

dhe të kulturës, që ato i gëzojnë në shoqëritë normale.<br />

Në Kosovë, e besoj se kjo ka ndodh edhe në Shqipëri,<br />

Universiteti, Akademia dhe institucionet e kulturës,<br />

nuk po politizohen rishtazi në konfrontime e sotme,<br />

por i kemi të trashëguar thellësisht të politizuara. Polemikat<br />

e fundit njëfardore i ngjajnë asaj metafore të<br />

kthimit të autorit të krimit në skenën e krimit. Nëse e<br />

marrim vetëm Universitetin e Prishtinës si prodhuese<br />

e shtresave elitare shoqërore që nga vitet ’70 të shek.<br />

të kaluar, nuk ka aspak dyshim se, përkundër kontributeve<br />

të mëdha që ka dhënë në avancimin e dijeve<br />

dhe rezistencën ndaj regjimit serb, në raport me politikat<br />

dhe mbrojtjen e dinjitetit dhe autonomisë së<br />

shkencës, nuk ka qenë asnjëherë në nivelin e duhur.<br />

UP nuk ka krijuar mekanizma rigoroz të mbrojtjes së<br />

autoritetit shkencor.<br />

Bota akademike në vendet e zhvilluara nuk mund<br />

të paramendohet pa mekanizmat e mbrojtjes së pavarësisë<br />

së shkencës dhe kulturës në ato aspekte ku<br />

ajo i ka kompetencat ekskluzive, dhe këto janë kompetencat<br />

e plota në vlerësimin e dijeve, të aftësive dhe në<br />

gradimin e tyre: diplomat, titujt shkencor dhe pedagogjik<br />

i nënshtrohen një sistemi rigoroz të aprovimeve<br />

dhe verifi kimeve jo vetëm përmes komisionimeve dhe<br />

referateve kompetente dhe institucionale, por edhe<br />

përmes kontrollit nga opinioni kritik shkencor dhe<br />

kulturor. Në botën e avancuar akademike nuk mund<br />

të ndodhë që një titullar shkencor i cili zbulohet se<br />

titullin e ka fi tuar me plagjiat, të mbetet në universitet<br />

si pedagog, e as të ushtrojë funksione publike!<br />

Në Kosovë prej kohësh janë zbuluar një sërë rastesh<br />

të plagjiaturave dhe të promovimeve dhe gradimeve<br />

të dyshimta shkencore, dhe asnjëherë nuk është aktivizuar<br />

mekanizmi korrigjues dhe ndëshkues i cili do<br />

të rivendoste autonominë dhe autoritetin shkencor.<br />

Kjo për arsye se interesat politike dhe klanore e kanë<br />

mbisunduar fuqishëm vlerësimin dhe ndëshkimin e<br />

abuzimit shkencor. Duke mos e respektuar dinjitetin<br />

dhe autoritetin e shkencës, dhe duke ua hapur rrugën<br />

sundimit të mediokritetit abuzues, në shkencë dhe<br />

kulturë në përgjithësi po ndodh gërshetimi struktural<br />

i mediokritetit abuzues shkencor me politikën dhe<br />

pushteti. Në të vërtetë, ky fenomen bën pjesë në sistemin<br />

e çoroditur të shoqërive në transicionon, që<br />

prodhon pushtet dhe elita abuzive edhe kur sistemi<br />

prodhon ligje të mira, por shoqëria nuk ka mekanizma<br />

korrigjues dhe nuk funksionon opinioni dhe gjyqësori<br />

i pavarur.<br />

Ashtu sikur që sot administrata dhe ekonomia kontrollohen<br />

nga elitat transicionale të përbëra nga politikanët<br />

dhe bosët e bizneseve të privilegjuara, që me<br />

pushtetin real që e kanë pengojnë sundimin e plotë<br />

të ligjit dhe punën e pavarur të shtyllave të sistemit<br />

demokratik (gjyqësori, legjislativi, institucionet e pavarura<br />

publike…), ashtu edhe autoriteti i shkencës<br />

dhe kulturës abuzohet në mënyrë permanente nga<br />

simbioza e pushtetit me një kastë të shkencës dhe<br />

kulturës abuzive.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!