Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
Pressing<br />
Fjalët tona<br />
Opozita po e<br />
lejon pozitën<br />
të qeverisë në dëm<br />
të Kosovës.<br />
MOTI PRISHTINË<br />
Sot<br />
Nesër<br />
<strong>Gazeta</strong> <strong>Express</strong> është botim i MediaWorks, LLC<br />
Adresa: Dardania 1/1<br />
Prishtinë, 10000, Kosovë<br />
E-Mail: info@gazetaexpress.com<br />
Tel. +381 (0)38 76 76 76; fax: 038 76 76 78<br />
www.gazetaexpress.com<br />
BUJAR ABDULLAHU,<br />
Kryetar i PNDSH-së, i ka<br />
bërë këto komente gjatë<br />
kësaj konference për media.<br />
PNDSH ka lansuar kohë më<br />
parë projekt- propozimin<br />
për një konfederatë<br />
Shqipëri-Kosovë.<br />
Këto ligje mund<br />
ta sfidojnë Pakon<br />
e Ahtisaarit.<br />
NAIT HASANI,<br />
Deputet nga radhët e PDKsë,<br />
përkitazi me Projektligjin<br />
për Hoçën e Madhe dhe<br />
atë për Qendrën Historike<br />
të Prizrenit, të cilat<br />
parashohin më tepër fuqi<br />
juridike në administrimin e<br />
shumë pronave për Kishën<br />
Ortodokse në qendër të<br />
Prizrenit<br />
Vizitat te<br />
Tadici, si dikur<br />
te Milosevici.<br />
Rada Trajkovic,<br />
Deputete e Kuvendit të Kosovës,<br />
i ka bërë këto komente përkitazi<br />
me ‘referendumin e veriut’ dhe<br />
ka kërkuar që Qeveria e Serbisë<br />
ta stopojë atë, si veprim në<br />
kundërshtim me Kushtetutën e<br />
atij vendi.<br />
Max: 0 °C<br />
Min: -3 °C<br />
Max: -1 °C<br />
Min: -6 °C<br />
Konfrontimet<br />
ideologjike<br />
rreth<br />
shkencës<br />
dhe kulturës<br />
mund të<br />
duken se janë<br />
të kota dhe<br />
pa substancë,<br />
shpërthim<br />
joserioz<br />
ose edhe<br />
i sëmurë<br />
smirash, por<br />
në thelb,<br />
ato duhet<br />
të lexohen<br />
si shfaqje e<br />
simptomës<br />
së krizës<br />
së thellë<br />
të elitave<br />
shoqërore<br />
shqiptare<br />
që e kanë<br />
bastarduar<br />
autoritetin<br />
autonom të<br />
shkencës dhe<br />
të kulturës,<br />
që ato i<br />
gëzojnë në<br />
shoqëritë<br />
normale.<br />
Kryeredaktor: Leonard Kerquki leonard.kerquki@gazetaexpress.com<br />
Politikë: Shpend Limoni shpend.limoni@gazetaexpress.com Nacionale dhe siguri: Jeton Musliu jeton.musliu@gazetaexpress.com<br />
Ekonomi: Arben Hyseni arben.hyseni@gazetaexpress.com Bota: Arsim Buxhovi arsim.buxhovi@gazetaexpress.com<br />
Arte: Faton Raçi faton.raci@gazetaexpress.com Editorialet dhe Shkurt e Shqip: Arben Idrizi arben.idrizi@gazetaexpress.com<br />
Sport: Valdet Hasani valdet.hasani@gazetaexpress.com Fotografia: Atdhe Mulla atdhe.mulla@gazetaexpress.com,<br />
Drejtore e marketingut: Vjollca Musa, marketing@gazetaexpress.com redaksia: info@gazetaexpress.com tel: 038 76 76 76, ; fax: 038 76 76 78;<br />
Drejtor ekzekutiv: Shpend Jakupi, shpend.jakupi@gazetaexpress.com Shtypi: Roto Print Center: MediaWorks.<br />
Shkëlzen .Maliqi<br />
Kohëve të fundit janë shpeshtuar polemikat dhe debatet<br />
rreth institucioneve akademike dhe të kulturës.<br />
Disa javë më parë në fokus ishte Akademia e Shkencave<br />
dhe e Arteve e Kosovës, tani në rend të ditës erdhi<br />
Instituti Albanologjik i Prishtinës, ndërkaq që prejse<br />
LDK-ja për herë të parë pas luftës e humbi Ministrinë<br />
e Kulturës, në shënjestër të vazhdueshme të kritikave<br />
publike të kësaj partie janë zhvillimet aktuale në<br />
kulturë. Ndonjëherë krijohet përshtypja se betejat<br />
kryesore mes pushtetit dhe opozitës, aty ku protagonistët<br />
e kritikës po investojnë më shumë pasion, janë<br />
mu në këto fusha. Nuk janë pra ekonomia, privatizimi,<br />
tenderët dhe korrupsioni temat kryesore, por gjakrat<br />
po nxehen rreth shkencës dhe kulturës, se kush po e<br />
kontrolluaka shkencën dhe kulturën. Ky interes dhe<br />
pasion i shtuar është krejtësisht në disproporcion me<br />
faktin se shkenca dhe kultura janë në përgjithësi në<br />
gjendje të mjerueshme, janë ndër fushat praktikisht<br />
më të neglizhuara, ku deri më sot asnjëra nga partitë<br />
nuk ka investuar as përafërsisht aq sa do të duhej nëse<br />
ne do të ishim një shoqëri normale që kujdeset për<br />
zhvillimin e balancuar.<br />
Ky fokusim në shkencë dhe kulturë e ka shpjegimin<br />
e vet. Mua më duket se në këto segmente partitë e<br />
pushtetit dhe të opozitës më lehtë gjejnë material për<br />
betejën konfrontuese në përpjekjet për profi lizimin<br />
e tyre ideologjik. Ato konfrontohen rreth kontrollit<br />
të pushteteve simbolike në shkencë dhe kulturë për<br />
faktin se nuk e kanë lehtë që të dëshmojnë profi lizimin<br />
ideologjik dhe përfaqësues në çështjet që përndryshe<br />
janë shumë më prioritare, siç janë çështjet e përcaktimit<br />
të karakterit të sistemit politik, të ndryshimit të<br />
ligjeve mbi presidencën dhe sistemin zgjedhor, apo<br />
edhe çështjet e sistemit ekonomik, të shkallës së privatizimeve,<br />
të mbrojtjes së interesave publike dhe të<br />
pronës publike… Në këto fusha të gjitha partitë kanë<br />
programe jokonsistente me prioritetet që nuk janë<br />
fare të dallueshme, dhe ku vetëm Lëvizja Vetëvendosje<br />
kundërshton hapur modelin e instalimit të kapitalizmit<br />
liberal.<br />
Atraktivititi i përplasjeve rreth shkencës dhe kulturës<br />
vjen nga bajraktarizmi më i dallueshëm ideologjik<br />
në këto fusha elitare të shoqërisë. Akademitë<br />
e shkencës dhe të artit jo vetëm në Kosovë por edhe<br />
në Shqipëri disa vjet më herët, janë parë si bastione të<br />
elitave të “regjimit të vjetër”, ndërkaq që forcat elitare<br />
të “regjimit të ri”, synojnë korrigjimin ose pushtimin<br />
e këtyre bastioneve, me çka do të triumfonte “ideologjia”<br />
e re. Është interesant se beteja për kontrollin<br />
e Akademive në Kosovë dhe Shqipëri nuk i ka konfi<br />
guracionet e njetja të konfrontimit të ideologjive,<br />
por janë beteja të përmbysura. Në Shqipëri e djathta<br />
në pushtet ka luftuar që të bllokojë Akademinë që<br />
e kontrollonte elita e vjetër e privilegjuar nga koha<br />
e regjimit enverist; në Kosovë e majta në pushtet e<br />
sulmoj rishtazi Akademinë që perceptohej jo vetëm<br />
si bastion i LDK-së por edhe nën kontrollin e një elite<br />
të privilegjuar nga koha e bashkëjetesës me titizmin.<br />
Këto konfrontime ideologjike rreth shkencës dhe<br />
kulturës mund të duken se janë të kota dhe pa substancë,<br />
shpërthim joserioz ose edhe i sëmurë smirash,<br />
E hënë, 9 janar 2012<br />
Autoriteti i<br />
abuzuar shkencor<br />
por në thelb, ato duhet të lexohen si shfaqje e simptomës<br />
së krizës së thellë të elitave shoqërore shqiptare<br />
që e kanë bastarduar autoritetin autonom të shkencës<br />
dhe të kulturës, që ato i gëzojnë në shoqëritë normale.<br />
Në Kosovë, e besoj se kjo ka ndodh edhe në Shqipëri,<br />
Universiteti, Akademia dhe institucionet e kulturës,<br />
nuk po politizohen rishtazi në konfrontime e sotme,<br />
por i kemi të trashëguar thellësisht të politizuara. Polemikat<br />
e fundit njëfardore i ngjajnë asaj metafore të<br />
kthimit të autorit të krimit në skenën e krimit. Nëse e<br />
marrim vetëm Universitetin e Prishtinës si prodhuese<br />
e shtresave elitare shoqërore që nga vitet ’70 të shek.<br />
të kaluar, nuk ka aspak dyshim se, përkundër kontributeve<br />
të mëdha që ka dhënë në avancimin e dijeve<br />
dhe rezistencën ndaj regjimit serb, në raport me politikat<br />
dhe mbrojtjen e dinjitetit dhe autonomisë së<br />
shkencës, nuk ka qenë asnjëherë në nivelin e duhur.<br />
UP nuk ka krijuar mekanizma rigoroz të mbrojtjes së<br />
autoritetit shkencor.<br />
Bota akademike në vendet e zhvilluara nuk mund<br />
të paramendohet pa mekanizmat e mbrojtjes së pavarësisë<br />
së shkencës dhe kulturës në ato aspekte ku<br />
ajo i ka kompetencat ekskluzive, dhe këto janë kompetencat<br />
e plota në vlerësimin e dijeve, të aftësive dhe në<br />
gradimin e tyre: diplomat, titujt shkencor dhe pedagogjik<br />
i nënshtrohen një sistemi rigoroz të aprovimeve<br />
dhe verifi kimeve jo vetëm përmes komisionimeve dhe<br />
referateve kompetente dhe institucionale, por edhe<br />
përmes kontrollit nga opinioni kritik shkencor dhe<br />
kulturor. Në botën e avancuar akademike nuk mund<br />
të ndodhë që një titullar shkencor i cili zbulohet se<br />
titullin e ka fi tuar me plagjiat, të mbetet në universitet<br />
si pedagog, e as të ushtrojë funksione publike!<br />
Në Kosovë prej kohësh janë zbuluar një sërë rastesh<br />
të plagjiaturave dhe të promovimeve dhe gradimeve<br />
të dyshimta shkencore, dhe asnjëherë nuk është aktivizuar<br />
mekanizmi korrigjues dhe ndëshkues i cili do<br />
të rivendoste autonominë dhe autoritetin shkencor.<br />
Kjo për arsye se interesat politike dhe klanore e kanë<br />
mbisunduar fuqishëm vlerësimin dhe ndëshkimin e<br />
abuzimit shkencor. Duke mos e respektuar dinjitetin<br />
dhe autoritetin e shkencës, dhe duke ua hapur rrugën<br />
sundimit të mediokritetit abuzues, në shkencë dhe<br />
kulturë në përgjithësi po ndodh gërshetimi struktural<br />
i mediokritetit abuzues shkencor me politikën dhe<br />
pushteti. Në të vërtetë, ky fenomen bën pjesë në sistemin<br />
e çoroditur të shoqërive në transicionon, që<br />
prodhon pushtet dhe elita abuzive edhe kur sistemi<br />
prodhon ligje të mira, por shoqëria nuk ka mekanizma<br />
korrigjues dhe nuk funksionon opinioni dhe gjyqësori<br />
i pavarur.<br />
Ashtu sikur që sot administrata dhe ekonomia kontrollohen<br />
nga elitat transicionale të përbëra nga politikanët<br />
dhe bosët e bizneseve të privilegjuara, që me<br />
pushtetin real që e kanë pengojnë sundimin e plotë<br />
të ligjit dhe punën e pavarur të shtyllave të sistemit<br />
demokratik (gjyqësori, legjislativi, institucionet e pavarura<br />
publike…), ashtu edhe autoriteti i shkencës<br />
dhe kulturës abuzohet në mënyrë permanente nga<br />
simbioza e pushtetit me një kastë të shkencës dhe<br />
kulturës abuzive.