You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Një milion e tetëqind e njëzet e pesë mijë e gjashtëqind<br />
e tridhjetë e dy. Ky është projeksioni i<br />
CIA’s për numrin e popullatës së Kosovës që daton<br />
“Korrik 2011”. Me vite të tëra, CIA në raportet<br />
e veta të famshme për shtete individuale ka bërë<br />
“hesap” se në Kosovë ka rreth 2.2 milionë banorë.<br />
Një numër të tillë shpesh e kemi përmend edhe ne<br />
kosovarët, jo rrallë duke kalkuluar se ndoshta jemi<br />
edhe 2 milionë e gjysmë, sepse rrugët i kemi plot<br />
tollovi. E vërteta me gjasë do të dalë krejtësisht<br />
ndryshe – dhe shumë më e logjikshme. Regjistrimi<br />
i popullatës përfundoi dhe fi nishi i saj po përcillet<br />
me debate të hatashme (edhepse jo fort iluminuese),<br />
kryesisht në faqe dhe portale gazetash. Nga<br />
komentet kryesore të publikut, janë shtruar disa<br />
dilema të cilat janë fare lehtë t’iu gjendet përgjigjja,<br />
ndonëse disa adhuruesve të mëgalonumrave<br />
të shqiptarëve në Ballkan, me gjasë zemra tashmë<br />
ka fi lluar t’u thyhet se pse dolëm “kaq pak”.<br />
1<br />
Si është e mundur të dalim nën 2 milionë,<br />
kur dihet që rritja natyrore që nga 1981 ka<br />
shtuar çdo vjet mbi 30.000 banorë, kryesisht<br />
shqiptarë?<br />
Më 1981, sipas regjistrimit të parë dhe të fundit<br />
të menaxhuar nga vetë kosovarët e ku morën pjesë<br />
të gjitha grupet etnike, na doli të kemi popullatë<br />
prej 1.584.558. Eksperti kosovar i statistikave Dr.<br />
Hivzi Islami, diku më 1995 projekton që Kosova<br />
të ketë diku rreth 1.6 milionë banorë, por tashmë<br />
edhe një diasporë jo më të vogël se 600.000 banorë.<br />
Nëse i marrim këto shifra si përafërsisht të<br />
sakta atëherë pa largim të asnjë strate të popullatës<br />
nga Kosova, ne do të duhej t’i kishim diku<br />
rreth 2.1 milionë banorë. Këtu nuk duhet harruar<br />
që modeomos që nga 1995 kemi pasur edhe dy<br />
vala të mëdha emigracioni të shkaktuar nga lufta<br />
– fi llimisht ikjen nga Kosova që është bërë si shkak<br />
të pastrimit etnik nga Milosevici, si dhe vitet e pasluftës,<br />
ndërsa vala dytë është ikja e minoritarëve,<br />
kryesisht serbë, nga Kosova e pasluftës – kryesisht<br />
nga frika për shkak të rolit që kanë pasur në sistemin<br />
represiv milosevician. Serbia insiston që<br />
nga Kosova kanë ikur 250.000 serbë, por numri<br />
më real është që më pak se 100.000 minoritarë e<br />
kanë lëshuar Kosovën. Në këtë kontekst, nuk duhet<br />
harruar që edhe sot e kësaj dite kosovarët janë populli<br />
me numrin më të madh total të azilkërkuesve<br />
nga tërë bota, në shtetet e BE për vitin 2010, kështu<br />
që dyndja kontinuale e kosovarëve drejt perëndimit<br />
modeomos len pasoja në regjistrim<br />
2<br />
E enjte, 21 prill 2011 3<br />
Jemi popull “nomad” që kemi<br />
lëshuar rrënjë në mbarë botën.<br />
Kjo do të duhej ta ridefi nonte<br />
identitetin tonë.<br />
Krejt Kosova: 1.825 milionë<br />
Petrit Selimi<br />
Nëse diaspora e madhe po na zvogëlon<br />
numrin, pse nuk i kemi regjistruar edhe ata?<br />
Kjo pyetje bëhet me hile, ngase kushdo që<br />
është regjistruar (e deri më tani, të gjithë lexuesit e<br />
këtyre rreshtave do të duhej të ishin të numëruar)<br />
e di se në formularin shtesë shënohet të gjithë banorët<br />
kosovarë që nuk janë rezidentë minimum 12<br />
muajt e fundit në Kosovë. Kjo formulë ka lejuar që<br />
për herë të parë të fi tojmë një imazh më të qartë se<br />
sa banorë dhe familjarë tanë i kemi jashtë kufi jve.<br />
Të organizohet një operacion mbarëplanetar të<br />
regjistrimit të secilit shqiptar prej Zelandës e deri<br />
në Norvegji është projekt i kotë dhe pamundësisht<br />
i shtrenjtë. Regjistrimi nevojitet për arsye statistikore<br />
të dimë se sa shpirtra marrin frymë në Kosovë<br />
dhe çfarë të mira materiale posedojnë. Që ta kalkulojmë<br />
papunësinë, t’i kalkulojmë parametrat si<br />
rritjen ekonomike për kokë banori, përqindjet e<br />
participimit të grupmoshave, shkollimit, shëndetit<br />
publik, projektimin afatgjatë të papunësisë, rritjes<br />
dhe nevojave të popullatës. Regjistrimi nuk është<br />
mjet politik për të dëshmuar se jemi ma shumë se<br />
tjerët apo se jemi më të vjetrit se tjerët apo se kemi<br />
gjak ilir. Nga familja e autorit të këtyre rreshtave,<br />
65% të tërë trungut familjar nga një gjyshe dhe një<br />
gjysh, tashmë jetojnë jashtë vendit. Për të kalkuluar<br />
nivelin e analfabetizmit, të ardhurave mesatare<br />
apo papunësisë - kushërinjtë në diasporë, shumë<br />
prej tyre tashmë edhe të lindur atje, nuk kanë se<br />
si të hyjnë në numër të banorëve rezidentë kosovarë<br />
se na prishin statistikat. Thjeshtë – nuk janë<br />
rezidentë në këto treva tash e shume vite apo edhe<br />
dekada. Shumica absolute prej tyre kurrë nuk do të<br />
kthehen të jetojnë këtu, le të jetë edhe kjo e qartë<br />
për ata që insistojnë në “statusin e përkohshëm”<br />
të kosovarëve jashtë kufi jve. Ndërsa diskrepancë<br />
e ashiqarshme që po shfaqet në mes të numrit të<br />
votuesve dhe banorëve lehtë shpjegohet me faktin<br />
që diaspora në anën tjetër tash e 10 vite është<br />
pajisur edhe me dokumente kosovare dhe janë<br />
regjistruar në regjistrin civil, gjë që “fryn” artifi cialisht<br />
edhe numrin e listave të votuesve në procese<br />
elektorale. Pas përfundimit të Regjistrimit 2011,<br />
është me rëndësi të fi llon pastrimi i listave nga të<br />
vdekurit, por edhe të kalkulohet numri i votuesve<br />
rezidentë, jo për t’ia ndaluar dikujt nga jashtë të votojë<br />
në Kosovë, por thjesht që të dimë nivelin real të<br />
participimit të popullatës në procese demokratike.<br />
3<br />
Regjistrimi nuk është i plotë, sepse nuk<br />
përfshin serbët?<br />
Rreziku nga mospërfshirja serbe nuk ekzi-<br />
ston. Fillimisht, shenjat janë që shumica absolute<br />
e serbëve në zonat jashtë veriut të Kosovës janë<br />
regjistruar, pak edhe nga frika e një thashetheme<br />
konspirative krejtësisht të gabueshme se nëse nuk<br />
regjistrohen – i humbin të drejtat pronësore. Veriu<br />
i vendit mbetet problem, por një ekip i mirë i ekspertëve<br />
statistikore s’do të kishte vështirë të bën<br />
projeksion të popullatës atje në bazë të dhënave<br />
sekondare si orëmatësit e instaluar të rrymës, edhe<br />
pse ndoshta një lloj regjistrimi edhe do të bëhet<br />
me ndihmën e UNOPS edhe EUROSTAT, pa bërë<br />
shumë zhurmë politike. Në cilindo variant, numri i<br />
banorëve në dy-tre komuna ekstrapolohet në bazën<br />
e madhe të të dhënave për të fi tuar numër jo shumë<br />
larg të vërtetës ekzakte.<br />
4<br />
» Autori është<br />
anëtar i PDK-së dhe kolumnist i rregullt i Gazetës <strong>Express</strong>.<br />
Si është e mundur që Prishtina t’i ketë vetëm<br />
200.000 banorë?<br />
Mu ky është numri që ka shokuar më së<br />
shumti analistët prishtinalinj. Me vite të tëra kemi<br />
bërë licitacion me numër të prishtinalive. Komuna<br />
gjithmonë ka bërë hesap se i kemi rreth 350,000 dhe<br />
për aq ka marrë pare nga qendra. Anekdotalisht<br />
kemi bërë hesap që i kemi edhe 500 e jo rrallë edhe<br />
600 mijë banorë në kryeqendër. Më 1981 Prishtina<br />
kishte rreth 110 mijë banorë të ndarë në 21 mijë<br />
familje. Një projeksion i vitit 1991 fl iste për qytet<br />
prej 165.000 banorëve.<br />
VAZHDON NË FAQE 25<br />
Mirëserdhët<br />
në botën HD!
Change language