Mazowieckie Studia Humanistyczne Rocznik III 1997 Nr 2

More documents

Recommendations

Info

172 Recenzje i artykuły recenzyjne symptomatycznych karier biznesmeńskich w pogrudniowej Rumunii: gen. Victora Atanasie Stánculescu, Petra Crięana - ministra handlu zagranicznego w rządzie premiera Vácaroiu, braci Páunescu - zięciów skazanego w pogrudniowych procesach politycznych członka Politycznego Komitetu Wykonawczego RPK Gheorghe Dinca. Pierwszy z nich, za Ceausescu długoletni szef Departamentu Uzbrojenia w Ministerstwie Obrony, po rewolucji, opierając się na kontaktach z dotychczasowymi kontrahentami zagranicznymi i przejmując stanowiska ministra obrony i wicepremiera, zaczął prowadzić własny biznes. Uzyskał przedstawicielstwo koncernu brytyjskiego „Bali" i założył w Bukareszcie własną firmę „Bali Trading C.O.", która w latach 1991-1995 wykazała wzrost obrotów z 22 min do 155 min dolarów. Następnie w spółce z firmą brytyjską „Kay International", brokerem kompanii „Lloyd", utworzył Towarzystwo Ubezpieczeniowe Anglo-Romana, specjalizujące się w asekuracji przewozów morskich i lotniczych. Ostatnio założył bank prywatny. Petru Crięan, będąc przed rewolucją dyrektorem centrali handlu zagranicznego „Romanoexport", w 1990 r. szybko sprywatyzował to przedsiębiorstwo, potem kupił jeszcze dwie firmy i nabył akcje w 14 innych zakładach, rozwijając jednocześnie pierwszą własną firmę „Romanoexport", która w 1994 r. figurowała w rejestrze handlowym z 54 mld lei obrotu. Z tymi „kwalifikacjami objął stanowisko ministra handlu zagranicznego, do którego obowiązków należało m.in. zatwierdzanie licencji eksportowych. Startujący ze stanowiska dyrektora departamentu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego Constantin Páunescu jest obecnie właścicielem dwóch doskonale prosperujących firm handlu zagranicznego i współwłaścicielem, wraz z bratem, sieci ekskluzywnych hoteli „Intercontinental". Cechą charakterystyczną tworzenia pozycji finansowej ścisłego kierownictwa RPK było posiłkowanie się członkami rodziny lub przyjaciółmi, dzięki czemu zachowywano pozory czystości moralnej najwyższych kadr partyjnych. Przykładem tych praktyk jest osoba Gheorghe Dinca, jednego z najbliższych współpracowników Ceausescu, odpowiedzialnego za dobór personelu kierowniczego partii. W jego przypadku, podobnie jak i innych wysokich funkcjonariuszy komunistycznych oskarżonych w procesach pogrudniowych, prokuratura nie znalazła kont osobistych w bankach, co działało na korzyść obrony. Tymczasem po rewolucji zięciowie Dinca stali się największymi potentatami w Rumunii. Pierwszy z nich - Badea Dinca (przyjął nazwisko teścia) - za Ceausescu, dzięki jego protekcji, objął stanowisko dyrektora Rumuńskiego Instytutu Informatyki, poprzez który realizowano import elektroniki. W związku z tym nawiązał kontakty z różnymi firmami zagranicznymi z tej branży, które po rewolucji spożytkował, tworząc firmę „Computerland", specjalizującą się w kserokopiarkach i kalkulatorach. Drugi zięć, Gabriel Popovici, został właścicielem firmy również o profilu elektronicznym. Następnie ci dwaj uzyskali kontrakt na reprezentowanie w Rumunii sieci restauracji „Pizza Hut".
173 Recenzje i artykuły recenzyjne Również źródłem kapitałów tworzonych w Rumunii banków prywatnych stał się kapitał przedsiębiorstw państwowych. Dwa największe banki prywatne „Credit Banc" i „Banc Dacia Felix" powstały na podstawie majątku hotelu „Intercontinental" w Bukareszcie, przedsiębiorstw „Romcereal" - do niedawna monopolisty państwowego w zakresie skupu i zbytu zboża, „Electroaparaj SC" i „Nord Conforest" z Kluż. Następnie akcje tych banków zakupiło i zdeponowało tam swoje lokaty wiele zamożniejszych osób prywatnych. Dla założenia tych banków były istotne powiązania nieformalne i współzainteresowanie inicjatorów i udziałowców, co dość szybko przejawiło się w udzielaniu przez banki kredytów bez spełniania przez beneficjantów wymogów ustawowych. Takie złe kredyty stały się główną przyczyną upadku „Credit Banc" i zdymisjonowania przez Narodowy Bank Rumuński kierownictwa „Banc Dacia Felix", którego prezesem okazał się wiceprzewodniczący organizacji wojewódzkiej w Kluż rządzącej postkomunistycznej Partii Demokracji Społecznej. Szczególną postacią symbiozy władzy i kapitału była nagminna praktyka dokooptowywania do organów kierowniczych różnych firm państwowych i prywatnych parlamentariuszy ekipy rządzącej, aby poprzez swoje wpływy polityczne zapewniali korzystne kredyty czy kontrakty. Ta działalność w biznesie, dająca urzędowo ustalone wysokie wynagrodzenia, na ogół bardziej absorbowała członków legislatury aniżeli sprawowany mandat. Wobec patologicznego wpływu tego rodzaju praktyk na życie polityczne, funkcjonowanie gospodarki i fatalne skutki dla percepcji partii rządzącej w opinii publicznej prezydent Iliescu zaczął wywierać presję na wprowadzenie ustawowego zakazu łączenia funkcji w jednostkach gospodarczych z mandatem parlamentarnym. Wywołało to zdecydowany opór przede wszystkim frakcji parlamentarnej Partii Demokracji Społecznej. Na marginesie książki Brucana nie sposób nie wspomnieć, że immanentną cechą przenikania władzy i kapitału stała się w Rumunii korupcja. Kampania antykorupcyjna, zainicjowana przez kierownictwo partii rządzącej dla ratowania jej „image" społecznego przed wyborami powszechnymi w listopadzie 1996 r., sprowadziła się wobec obstrukcji kadr partyjnych w gruncie rzeczy do działań pozorowanych. Warto zaznaczyć, że książka dość szeroko omawia proces kształtowania się nowej warstwy kapitalistów w Polsce, co autor motywuje analogiami ze stanem rzeczy w Rumunii. Szczegółowe informacje, łącznie z personaliami opiera wszakże na źródłach dość jednostronnych. Pomija też fakt, że polski obóz postkomunistyczny kontynuował z większą lub mniejszą konsekwencją reformy solidarnościowe, podczas gdy ekipa rumuńska praktycznie stopowała je. Mimo niewątpliwych walorów prezentowanej pozycji trudno również zgodzić się z tezą autora, że mutacja nomenklatury komunistycznej poprzez jej uwłaszczenie w warstwę najmożniejszych w warunkach krajów postkomunistycznych kapitalistów stanowi nieuchronną, obiektywną prawidłowość tranzycji systemowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Zjawisko to rysuje się nie tyle jako
Page 1 and 2:
Mazowieckie Studia Humanistyczne Ro
Page 3 and 4:
ARTYKUŁY I STUDIA SPIS TREŚCI Rom
Page 5 and 6:
A R T Y K U Ł Y I S T U D I A Mazo
Page 7 and 8:
Z dziejów miast średniowiecznych
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Ryc. 7. Schemat typowej zabudowy pa
Page 35 and 36:
Ryc. 9. Rozwój zabudowy parceli ku
Page 37 and 38:
Ewa Orlof Mazowieckie Studia Humani
Page 39 and 40:
Znaczenie plebiscytu w rozwiązywan
Page 41 and 42:
Znaczenie plebiscytu w rozwiązywan
Page 43 and 44:
Krystio Manczew Mazowieckie Studia
Page 45 and 46:
Narodo wości o wo-mn iej szośc io
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59:
Page 62 and 63:
62 Marek Kazimierz Kamiński Brytyj
Page 64 and 65:
64 Marek Kazimierz Kamiński misję
Page 66 and 67:
66 Marek Kazimierz Kamiński cinka
Page 68 and 69:
68 Marek Kazimierz Kamiński minist
Page 70 and 71:
70 Marek Kazimierz Kamiński że wk
Page 72 and 73:
72 Marek Kazimierz Kamiński sienie
Page 74 and 75:
74 Marek Kazimierz Kamiński Brytyj
Page 76 and 77:
76 Marek Kazimierz Kamiński 24 pa
Page 78 and 79:
78 Marek Kazimierz Kamiński gerowa
Page 80 and 81:
80 Marek Kazimierz Kamiński wmówi
Page 82 and 83:
82 Marek Kazimierz Kamiński nawet
Page 85 and 86:
Ludwik Hass Mazowieckie Studia Huma
Page 87 and 88:
Cenzura i inne mechanizmy sterowani
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Henryk Pilus FILOZOFIA NEOTOMIZMU P
Page 105 and 106:
Filozofia neotomizmu polskiego 105
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121: Filozofia neotomizmu polskiego 121
Page 124 and 125: 124 Krystyna Duraj-Nowakowa śniej
Page 126 and 127: 126 Krystyna Duraj-Nowakowa (1965-1
Page 128 and 129: 128 Krystyna Duraj - N o wako wa Za
Page 130 and 131: 130 Krystyna D u raj -N owako wa np
Page 132 and 133: 132 Krystyna Duraj-Nowakowa systemo
Page 134 and 135: 134 Eugeniusz Rejnat rodnicza nauka
Page 136 and 137: 136 Eugeniusz Rejnat oraz w Między
Page 138 and 139: 138 Eugeniusz Rejnat nywaniem Bada
Page 140 and 141: 140 Eugeniusz Rejnat doświadczenia
Page 142 and 143: 142 Eugeniusz Rejnat tozy czyli cuk
Page 144 and 145: 144 Eugeniusz Rejnat Nieograniczone
Page 146 and 147: 146 Eugeniusz Rejnat Genetyka łąc
Page 148 and 149: 148 Renata Marciniak nienia najpier
Page 150 and 151: 150 Renata Marciniak skim końcówk
Page 152 and 153: 152 Renata Marciniak jącego. Po za
Page 154 and 155: 154 Renata Marciniak cyjne y, i do
Page 156 and 157: 156 Stanisław Łohynowicz Luftwaff
Page 158 and 159: 158 Stanisław Łohynowicz wali si
Page 160 and 161: 160 Recenzje i artykuły recenzyjne
Page 183 and 184: Ż Y C I E N A U K O W E SPRAWOZDAN
Page 185: Życie naukowe 185 Ostatni referat
show all

Mazowieckie Studia Humanistyczne Rocznik III 1997 Nr 2

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?