047-12-2012

Features
çkwÄðkh
21 ykuøkMx 2013
15
íkksuíkh{kt ÚkÞu÷k rhMk[o yLkwMkkh fìÂÕþÞ{Lke MkkÚku-MkkÚku
{ìøLkurþÞ{ Ãký çkkuLk-nuÕÚk {kxu sYhe ½xf Au. òufu
rLk»ýkíkku fnu Au fu, nkzfktLkk MðkMÚÞ {kxu 15-20
LÞwrxÙÞLxTMk {níðLkkt Au su MktÃkqýo yknkh{ktÚke «kó ÚkkÞ Au
nkzfktLku
íktËwhMík hk¾ðk {kºk
fìÂÕþÞ{ fkVe LkÚke
ykÃkýwt þheh yuLke ytËh hnu÷kt nkzfktykuLke {sçkqíke Ãkh xfu÷wt Au, yuðwt
fneyu íkku yríkþÞkuÂõík LkÚke. ykÚke þhehLke ykÃkýu sux÷e ®[íkk fheyu Aeyu
yux÷e s nkzfktLke ®[íkk fhðe sYhe Au. çkk¤fkuLkkt økúkuÚk-ÞMko{kt íku{Lkkt nkzfktLkwt
rLk{koý çkhkuçkh ÚkkÞ yu {kxu {k-çkkÃk íku{Lku Ãkku»kýÞwõík ¾kuhkf, ¾kMk fheLku ËqÄ
Ãkeðk Ãkh ¼kh ykÃku Au. ð]ØkðMÚkk{kt nkzfkt Ëwçko¤ ÚkE síkkt òík-òíkLke Ëðk,
yuõMkhMkkEÍ yLku Ãkku»ký Ãkh ðÄw æÞkLk furLÿík fhðwt sYhe çkLke síkwt nkuÞ Au.
çkkuLk-nuÕÚk yux÷u fu nkzfktLkk MðkMÚÞ {kxu fuÂÕþÞ{ ¾qçk sYhe íkíð Au yu ¾qçk
òýeíke ðkík Au, Ãkhtíkw Võík fuÂÕþÞ{Þwõík ¾kuhkf ÔÞÂõíkLke çkkuLk-nuÕÚk {kxu
Ãkqhíkku Au?
íkksuíkh{kt ðkì®þøxLk zeMke{kt ¼hkÞu÷e ÃkerzÞkrxÙf yìfìzur{f MkkuMkkÞxeLke
yuLÞwy÷ r{®xøk{kt «Míkwík fhðk{kt ykðu÷k yuf rhMk[o yLkwMkkh çkk¤fkuLke
çkkuLk-nuÕÚk {kxu fuÂÕþÞ{ sux÷wt s {níðLkwt ½xf {ìøLkurþÞ{ Au. yk rhMk[o{kt
[khÚke ykX ð»koLke ô{hLkkt 63 çkk¤fkuLku Mkk{u÷ fhðk{kt ykÔÞk níkk, su{Lkk
zkÞx{kt íku{ýu ÷eÄu÷kt fìÂÕþÞ{ yLku {ìøLkurþÞ{ ELxufLku çkhkçkh LkkUÄðk{kt
ykÔÞkt níkkt. ð¤e íku{Lkk þheh{kt yu fux÷k «{ký{kt yìçMkkìçko ÚkkÞ Au yu Ãký
LkkUÄðk{kt ykÔÞwt níkwt yLku ÃkAe íku{Lke çkkuLk-nuÕÚk [fkMkðk{kt ykðe íÞkhu òuðk
{éÞwt níkwt fu, sux÷wt {ìøLkurþÞ{ íku çkk¤fkuyu ÷eÄwt níkwt yLku sux÷wt íku{Lkk þheh{kt
yìçMkkuçko ÚkÞwt níkwt yuLkku MkeÄku MktçktÄ íku{Lke çkkuLk r{Lkh÷ zuÂLMkxe òuzu MÚkkrÃkík
ÚkÞku níkku, ßÞkhu fuÂÕþÞ{ ELxuf yLku íku{Lke çkkuLk r{Lkh÷ zuÂLMkxe ðå[u yk
«fkhLkku fkuE MktçktÄ ðíkkoíkku Lknkuíkku. yu ÃkhÚke ði¿kkrLkfkuyu íkkhý fkZâwt níkwt fu,
çkk¤fkuLke çkkuLk-nuÕÚk {kxu íku{Lku {ìøLkurþÞ{Úke ¼hÃkqh ¾kuhkf ykÃkðku sYhe Au.
yk rðþu ÃkkuíkkLkwt {tíkÔÞ ykÃkíkkt ÃkerzÞkrxÙ~Þ{ zkp.Ãktfs Ãkkhu¾ fnu Au,
‘çkk¤fkuLke çkkuLk-nuÕÚk {kxu fìÂÕþÞ{Lke MkkÚku MkkÚku {uøLkurþÞ{ Ãký ¾qçk s sYhe
½xf Au yu ðkík Mkkð Mkk[e Au, Ãkhtíkw þheh{kt fuÂÕþÞ{Lke sux÷e sYh nkuÞ Au
yux÷e ðÄw {kºkk{kt {uøLkurþÞ{Lke sYh nkuíke LkÚke. su{ fu yuf Ãkwg ðÞLke
ÔÞÂõíkLku Ëhhkus 1000 r{÷eøkúk{ fuÂÕþÞ{Lke sYh Ãkzu Au, ßÞkhu
{uøLkurþÞ{Lke sYrhÞkík íkuLku 350 r{÷eøkúk{Lke s nkuÞ Au su Mkk{kLÞ heíku Ãkqhe
ÚkE s síke nkuÞ Au. ykÚke ÷kufku{kt fìÂÕþÞ{Lke zurV~ÞLMke ðÄw «{ký{kt òuðk
{¤u Au, Ãkhtíkw {ìøLkurþÞ{Lke zurV~ÞLMke nkuðe ¾qçk s yMkk{kLÞ çkkçkík Au.’
çkk¤fku{kt yk «fkhLke zurV~ÞLMke Q¼e ÚkkÞ íÞkhu þwt ÚkkÞ yu rðþu sýkðíkkt
zkp.Ãktfs Ãkkhu¾ fnu Au, ‘çkk¤fku{kt ßÞkhu ¾U[ ykðu yux÷u fu suLku ykÃkýu íkký
ykt[feLkku «kuç÷u{ fneyu Aeyu íÞkhu y{u íkuLkk þheh{ktLkwt fìÂÕþÞ{ [uf fheyu
Aeyu. sLkh÷e yuðwt òuðk {¤u Au fu su çkk¤fLkk þheh{kt fìÂÕþÞ{ Ãký Ãkqhíkwt
nkuÞ Au yLku suLku fìÂÕþÞ{Lke ¾k{e nkuÞ Au. yk{ yk çktLku ½xfku yufçkeò MkkÚku
Mktf¤kÞu÷k Au, Ãkhtíkw fkuE fuMk{kt yuðwt Ãký çkLku Au fu fìÂÕþÞ{ «kuÃkh nkuÞ Ãký
{ìøLkurþÞ{Lke f{e nkuÞ. òufu yk fÂLzþLk ¾qçk s ykuAe òuðk {¤u Au.’
MktÃkqýo yknkh fuðku nkuÞ?
çkkuLk-nuÕÚk {kxu fkuE yuf ðMíkwLkku yríkhuf ÞkuøÞ LkÚke, su{ fu, çkk¤fLku Võík
ËqÄ ykÃkðk fhíkkt yuðe ðkLkøkeyku ykÃkðk{kt ykðu su{ktÚke çkÄk s «fkhLkk
rðxkr{LMk yLku r{LkhÕMk {¤e ykðu. yk WÃkhktík ¾kuhkf Mkíkík çkË÷íkk
hnuðkÚke Ãký þhehLku swËkt swËkt LÞwrxÙÞLxTMkLkku ÷k¼ {¤u Au. ykÚke MktÃkqýo
yknkh ÷uðku sYhe Au. su{ fu... (1) Lkk[ýe, ËqÄ yLku zÙkÞ£qx Lkk¾u÷e hkçk
(2) Výøkkðu÷k fXku¤, þkf¼kS yLku Ëkz{Lkwt Mkì÷z (3) Ãkk÷f, {uÚke fu
MkqðkLke ¼kS MkkÚku ¾e[ze (4) ËqÄ MkkÚku fu¤wt (5) hkux÷k MkkÚku yku¤ku yLku
Ënª (6) ®þøk, [ýk yLku økku¤.
Ãkku»kf
ík¥ðku þwt
fk{ fhu?
nkzfkLkk MðkMÚÞ
{kxu fìÂÕþÞ{Lke
MkkÚku-MkkÚku
÷øk¼øk 15Úke
20 «fkhLkkt
Ãkku»kf íkíðkuLke
sYh Ãkzu Au,
su{kt ÷øk¼øk
çkÄkt s
rðxkr{LMk yLku
r{LkhÕMk Mkk{u÷
ÚkkÞ Au. fux÷ktf
{wÏÞ Ãkku»kf íkíðku
þwt fk{ fhu Au yu
òýeyu.
fìÂÕþÞ{ :
nkzfktLkk Vku{uoþLk
yLku MxÙõ[h {kxu
sðkçkËkh yk
½xf Au.
{ìøLkurþÞ{ :
rðxkr{Lk ‘ze’Lku
yuÂõxð
Vku{uoþLk{kt
÷kðeLku
fuÂÕþxkurLkLk
Lkk{f nku{kuoLk
rhr÷Í fhu Au.
fìÂÕþÞ{
yuçMkkuÃþoLk{kt
½ýe {ËË {¤u
Au.
¢kur{Þ{, rÍLf,
rMkr÷fk : nkzfkLkk
rLk{koý{kt yu
ÃkkÞkLkwt fk{ fhu
Au.
ÃkkuxurþÞ{ yLku
{uLøkuLkeÍ :
nkzfktLke ytËh
ò¤e suðwt yuf
MxÙõ[h çkLkkðu
Au, su{kt
fìÂÕþÞ{
rzÃkkuÍex ÚkkÞ Au.
rðxkr{Lk ‘yu’,
rðxkr{Lk
‘çke12’, ‘çke6’,
‘çke2’ : Lkðk
fku»kkuLkk rLk{koý
{kxu yu sYhe
½xfku Au.
rðxkr{Lk ‘ze’,
rðxkr{Lk ‘Mke’ :
fuÂÕþÞ{Lkkt
yuBçkkuÃþoLk {kxu
yk çktLku rðx{eLk
{níðLkku ¼køk
¼sðu Au.
rðxkr{Lk ‘fu’ :
y{wf ô{hu
nkzfkt øk¤ðkLkku
«kuçk÷u{ ÚkkÞ Au.
rðxkr{Lk ‘fu’
nkzfkLku øk¤íkkt
yxfkðu Au. yuLkk
Ãkh ½Mkkhku
÷køkðk Ëuíkwt LkÚke.
[nuhkLku þuÃk
ykÃkðk{kt þxoLkk fkì÷hLkku ½ýku
{níðLkku Vk¤ku
ÂMxV fkì÷h
fkì÷hÚke [nuhkLku yuf £u{ {¤u Au. fzf
fuLðkMkðk¤k fkì÷h nþu íkku yu þxo Ãkh ÂMxV hnuþu
yLku Mkkhk ÷køkþu. fux÷ef ðkh fkì÷hLkk ¾qýk
ÄkuÞk çkkË fu ¾kuxe heíku E†e VuhððkÚke ð¤e síkk
hnu Au yLku yu Ëu¾kð{kt ¾hkçk ÷køku Au. òu Mkqx
yÚkðk xkE MkkÚku þxo Ãknuhíkk nku íkku fkì÷hLku ÂMxV
hk¾ðk {kxu çkxLMk Ãký ÷økkðe þfkÞ. þxo
ÃknuheLku swyku íÞkhu þxoLkwt MkkiÚke WÃkhLkwt çkxLk çktÄ
fhku yux÷u øk¤k yLku fkì÷h ðå[u yuf yktøk¤eLkku
økìÃk hnuðku òuEyu. Võík yuf s yktøk¤e. òu çku
yktøk¤e síke nkuÞ íkku yuLkku yÚko fu fkì÷h ÷qÍ Au.
Ãknku¤k fkì÷h
fux÷kf çkúìLzuz íku{s yLkçkúìLzuz þxoLkk fkì÷h
¾qçk s Ãknku¤k nkuÞ Au. yux÷k Ãknku¤k fu yuLkk
¾qýk þkuzoh MkwÄe Ëqh hnuðwt ykðkt þxo xkE MkkÚku fu
þqx MkkÚku Ãký Mkkhk LkÚke ÷køkíkkt. fìÍTÞwy÷
ðuyh{kt Ãký yk heíkLke fkì÷hLke MxkE÷ Mkkhe
LkÚke ÷køkíke, fkhý fu yu{kt fkì÷h çkkuLk
Ëu¾kðkLkk [kLMk nkuÞ Au, su ÃkwÁ»kkuLku Lknª þku¼u.
ÂM÷{ rVx
þxo ¾heËku íÞkhu ËwfkLkËkhLku ÂM÷{ rVx þxo
rðþu ÃkqAku. yksfk÷ çkÄkt s xu÷h yLku çkÄe s
çkúìLzTMk yk «fkhLke rV®xøkLkkt þxo çkLkkðu Au. òufu
yLku {kxu s þxo ÃkMktË
fhíkk Mk{Þu fux÷ef
LkkLke ÷køkíke çkkçkíkkuLkwt
Ãký ¾kMk æÞkLk hk¾ðwt
sYhe Au
ynª yu Mk{sðkLkwt fu Ëhuf ÷uçk÷Lkk ÂM÷{ rVxLkk
{kÃkËtz swËk swËk nkuÞ Au yLku {kxu s xÙkÞ fÞko
çkkË s þxo ¾heËku. yk þxo{kt M÷eð ðÄw Ãkzíke
÷ktçke fu ðÄw Ãkzíke xqtfe Lk nkuÞ yuLkwt æÞkLk hk¾ðwt.
fVLkkt çkxLMk ¾ku÷ðk{kt ykðu íÞkhu yu rhMx Ãkqhe
ÚkkÞ yLku nÚku¤eLkku ¼køk þY ÚkkÞ íÞkt MkwÄe çkktÞ
ÃknkU[ðe òuEyu.
Vìx{kt ½xkzku
þxo Ãknuhðk {kxu ðsLk WíkkhðkLke {nuLkík
fheLku {kìz÷ suðwt þheh çkLkkððkLke sYh LkÚke,
Ãkhtíkw yuðwt þxo ÃkMktË fhku su ík{khe [uMxLke LkSf
hnu. yux÷u fu ynª þhehLke Lknª Ãký þxoLke
Vìx{kt ½xkzku fhðkLke sYh Au. nðk{kt Qzíkwt ÷qÍ
þxo nþu íkku yu{kt ík{u nþku yuLkk fhíkkt ðÄw MÚkq¤
÷køkþku. þxoLke ÃkMktËøke{kt ¾¼kLku Ãký {kuxk
¼køku LkshytËks fhðk{kt ykðu Au, Ãkhtíkw
þxoLke çkktÞ þY ÚkkÞ yu ÷kELk ¾¼k Ãkh
çkhkçkh çkuMkðe sYhe Au yLku òu ÷qÍ nþu íkku
fkuE xeLkushu ÃkÃÃkkLkwt þxo Ãknuhe ÷eÄwt nkuÞ
yuðwt ÷køkþu.
fku÷hLkk «fkh
MxÙuEx ÃkkuELx : {q¤ y{urhfkLke MxkE÷Lkk yk
fkì÷h ¾qçk {kuxe MkkEÍLkk LkÚke nkuíkk yLku yuLkk
¾qýkLkku ¼køk Úkkuzku ÷ktçkku nkuÞ Au suLkk ÷eÄu
fkì÷h ÷ktçkk yLku MkeÄk ÷køku Au.
çkMx zkWLk : {kuxk ¼køku xkE MkkÚku þxo
ÃknuhðkLkwt nkuÞ íÞkhu fkì÷hLkk ¾qýk Ãkh ÷økkðu÷k
LkkLkk çkxLkLku Ãký çkeze Ëuðk{kt ykðu Au, suÚke
fkì÷h Qzu Lknª yLku ÷wf {uELxuELk hnu. Vku{o÷
÷wf{kt yk heíku s fkì÷h Ãknuhðk{kt ykðu Au.
Mku{e-M«uz : ¾qýk çktLku çkkswyu Úkkuzk Vu÷kÞu÷k
nkuÞ yuðk Mku{e-M«uz fkì÷h ¾qçk Mkktfzk Ãký
LkÚke nkuíkk yLku ¾qçk Ãknku¤k Ãký Lknª, íku{ s
ÃkVuoõx [kuhMk ÷wf Ãký Lknª ykÃku.
M«uz : çkxLk çktÄ fheLku Ãknuhðk{kt ykðíkk Mkqx
MkkÚku þxo ÃknuhðkLkwt nkuÞ íÞkhu þxo{kt M«uz fkì÷h
ykÃkðk{kt ykðu Au. xqtfk yLku çktLku MkkEzÚke çkúkuz
yuðk fkì÷h xkE MkkÚku Mkkhk ÷køku Au.