Wprowadzenie do laboratorium

3. Zasada pomiaru wielkości przyrządem cyfrowym nie wynika z fizycznych właściwości
przetwornika, tylko z funkcji realizowanej poprzez procedury obliczeniowe. Stąd często
spotykana informacja, że przyrząd mierzy prawdziwe wartości skuteczne (true rms) prądu
lub napięcia.
4. Wynik pomiaru przeprowadzonego miernikiem cyfrowym jest dyskretną funkcją wartości
wielkości mierzonej (ma postać cyfrową), przy czym wielkość mierzona może być
ogólnie wielkością ciągłą (analogową) lub ziarnistą (dyskretną).
5. Pomiar wielkości ciągłej za pomocą miernika cyfrowego wymaga użycia przetwornika
analogowo-cyfrowego (A/C), będącego integralną częścią przyrządu.
6. W większości nowych mierników cyfrowych znajduje się złącze (port wyjściowy), poprzez
które można wysyłać wyniki pomiarów do komputera, by je tam gromadzić i przetwarzać.
7. Wartości wielkości podczas pomiarów określa się w miernikach cyfrowych na podstawie
odczytania cyfr pojawiających się na wyświetlaczu cyfrowym przyrządu.
8. Za pomocą większości używanych w laboratoriach przyrządów cyfrowych można mierzyć
kilka wielkości. Może się to nawet odbywać jednocześnie. Są to wielkie zalety tych przyrządów,
ale też – w pewnej mierze – również wady, łatwiej bowiem o błędne przyłączenie
do obwodu lub złe ustawienie przełącznika funkcji pracy.
9. Mierniki mogą być zabezpieczone układowo przed skutkami błędnego połączenia czy
ustawienia, lecz nie zawsze można na to liczyć. Lepiej sprawdzić jedno i drugie przed załączeniem
napięcia do układu.
10. Parametry techniczne przyrządów cyfrowych (ogólne oraz dotyczące pomiaru różnych
wielkości) podawane są w instrukcjach jego użytkowania, dołączanych do każdego wyrobu
przez producenta lub dystrybutora. Warto zwrócić uwagę, że dokładność pomiaru parametrów
różnych wielkości fizycznych tym samym przyrządem jest na ogół inna. Również
dokładność pomiaru parametrów jednej wielkości fizycznej na poszczególnych zakresach
odbywa się najczęściej przy innej deklarowanej dokładności.
11. Niedokładność przyrządów cyfrowych podawana jest w postaci dwóch członów, dotyczących
używanego zakresu pomiarowego. Pierwszy człon , traktowany – ze względu na
postać – podobnie jak klasa dokładności, wyraża procentową wartość stosunku aktualnej
wartości błędu granicznego (niedokładności bezwzględnej) do wyświetlonego wyniku
(surowego wyniku pomiaru). Drugi człon określa stały składnik niedokładności na używanym
zakresie pomiarowym, podany jako liczba rzędu ostatniej pozycji na wyświetlaczu
przyrządu cyfrowego.
12. Przykład obliczenia niedokładności pomiaru związanej z niedokładnością przyrządu:
amperomierz prądu stałego (DC A), zakres pomiarowy 4 A,
parametr dokładności ±(1,5% rdg + 5dgt), LCD 3 ¾ cyfry, wskazanie 3,256 A
1,5
→ niedokładność 3,256
⋅ + 5⋅0,001
≅ 0, 054 A
100
13. Biorąc pod uwagę stały składnik niedokładności na każdym zakresie pomiarowym przyrządu
cyfrowego, jak też błąd obcięcia końcowych pozycji wyniku, należy używać tego
zakresu, przy którym odczyt rozpoczyna się na pierwszej pozycji wyświetlacza.
14. Konstruktorzy nowszych przyrządów pomyśleli o usunięciu wspomnianej niedogodności
poprzez wprowadzenie funkcji automatycznego doboru zakresu pomiarowego.
4