You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dokończenie ze str. 10<br />
A to, że zawód wykonuje mój kolega, wcale nie oznacza,<br />
że kolega wybrał go w optymalny sposób, jak również nie<br />
oznacza, że ten zawód będzie właściwy dla mnie.<br />
Nic nie muszę robić, bo i tak nic nie mogę zrobić, ponieważ<br />
abym coś wiedział o zawodzie, musiałbym najpierw<br />
w tym zawodzie jakiś czas popracować.<br />
Oczywiście, osobiste doświadczenie jest tutaj rozwiązaniem<br />
najlepszym i można idąc za przykładem naszych<br />
zachodnich sąsiadów poświęcić część letnich wakacji na<br />
praktyczne przyjrzenie się „zawodom-kandydatom”. Wiele<br />
można się również dowiedzieć o zawodzie poprzez rozmowy<br />
z osobami wykonującymi go, a także uzupełniając tę<br />
wiedzę informacjami zawartymi w zasobach internetu oraz<br />
w publikacjach tradycyjnych.<br />
Nic nie muszę robić. Jakiś zawód sobie wybiorę, a potem<br />
wszystko się ułoży.<br />
Jest to bardzo znana metoda oparta na często stosowanej<br />
i niezwykle ryzykownej zasadzie opisanej przez nieprzetłumaczalne<br />
na jakikolwiek język obcy polskie powiedzenie:<br />
„jakoś to będzie”. Co więc zwykle robią młodzi ludzie:<br />
zdają się na wybór rodziny, koleżanek, kolegów, wnioskują<br />
w oparciu o obserwacje własne (sąsiad to ma świetne zajęcie)<br />
lub poddają się przypadkowi, jaki przyniesie los (wybieram<br />
tę szkołę, bo jak sam widzisz, ta szkoła jest najbliżej<br />
mojego domu). Taki rodzaj wyboru to loteria prowadząca<br />
często do niezadowolenia i wielu życiowych niepowodzeń.<br />
Planowanie przyszłości<br />
zawodowej<br />
Czy wygląda więc na to, że właściwy wybór przyszłości<br />
zawodowej przez bardzo młodego człowieka jest praktycznie<br />
niemożliwy do zrealizowania? Otóż nie, racjonalny wybór<br />
zawodu jest możliwy, wymaga jednak – jak wszystko<br />
w życiu – nakładów w postaci czasu i pracy własnej, czyli<br />
mówiąc po prostu: samodzielnego i skrupulatnie odrobionego<br />
zadania domowego pod tytułem „Strategia wyboru<br />
mojej przyszłości zawodowej”.<br />
Oczywiście, odrobienie tego zadania wymagać będzie od<br />
Ciebie sporo intelektualnego wysiłku, ale też przyniesie bardzo<br />
dobre i oczekiwane wyniki. Nikt nie może odrobić tego<br />
zadania za Ciebie. Musisz odrobić je samodzielnie. Ja natomiast<br />
poniżej przedstawię Ci uporządkowany zespół działań,<br />
które w ramach swojego zadania domowego musisz wykonać<br />
Ty i tylko Ty, ponieważ to Ty znasz siebie najlepiej, nikt inny.<br />
Wybieram zawód<br />
Wybór zawodu nie może być pojedynczą i szybką decyzją.<br />
Wybór ten powinien być oparty na rozłożonym w czasie<br />
zespole czynności tworzących proces <strong>pl</strong>anowania kariery<br />
zawodowej. W ramach tego procesu dokładnie realizujemy<br />
sześć działań:<br />
1. Oceniam i opisuję siebie<br />
2. Badam i ustalam mój typ osobowości<br />
3. Ustalam szeroką grupę „zawodów-kandydatów”<br />
4. Zawężam wybór do kilku zawodów<br />
5. Analizuję wybrane zawody<br />
6. Podejmuję decyzję<br />
Poniżej przedstawiam opis tych poszczególnych sześciu<br />
kroków, a dodatkowo w każdym z nich jest przykład indywidualnego<br />
opisu i wyboru dla ucznia JK.<br />
1. Oceniam siebie<br />
To etap, w którym pracujesz nad tym, aby poznać samego<br />
siebie. Określasz swoje wartości, zainteresowania, zdolności<br />
i umiejętności.<br />
Wartości (rzeczy i sprawy), które są dla Ciebie ważne; co<br />
doceniasz, do czego dążysz, co chcesz osiągnąć, opisujesz<br />
przykłady wartości ważnych dla Ciebie, które grają ważną<br />
rolę w Twoim życiu, jak np. satysfakcja z wykonywanej<br />
pracy, niezależność w pracy (nie lubisz słuchać poleceń lub<br />
rozkazów), bezpieczeństwo zatrudnienia, ruchome godziny<br />
pracy, praca na zewnątrz, długość urlopu, praca w stresie itp.<br />
[Przykład ucznia JK: nie lubi słuchać poleceń, jest niezależny]<br />
Zainteresowania (co lubisz robić, jak spędzasz wolny<br />
czas itp.); zrób wykaz, co lubisz robić, a czego nie lubisz wykonywać,<br />
pomyśl, z jakimi ludźmi chciałbyś współpracować,<br />
a może wolisz pracować samodzielnie, czy np. lubisz pływać,<br />
czytać, biegać, pracować na komputerze, majsterkować itp.<br />
[Przykład ucznia JK: lubi tworzyć rzeczy nowe i pracę samodzielną]<br />
Zdolności (ukierunkowane predyspozycje) – pomyśl, czy<br />
masz talent i łatwość w pewnych działaniach; jeśli tak, to<br />
w jakich, co Cię motywuje do działania, z czym nie masz<br />
trudności. Do określenia swoich zdolności można zastosować<br />
testy z sieci www.<br />
[Przykład ucznia JK: ma zdolności manualne, lubi i potrafi<br />
malować obrazy, rzeźbić]<br />
Umiejętności (w czym jesteś dobry) – zrób listę tego, co<br />
już umiesz robić i robisz to dobrze, ale pamiętaj odpowiedzieć<br />
sobie na pytanie, czy lubisz to, co potrafisz zrobić dobrze.<br />
To będzie ważne w przyszłej pracy.<br />
[Przykład ucznia JK: radzi sobie z chemią i fizyką, lubi doświadczenia<br />
chemiczne]<br />
2. Określam mój typ osobowości<br />
Cztery wyżej wymienione parametry możesz określić samodzielnie,<br />
natomiast ustalenie Twojego typu osobowości<br />
wymaga przeprowadzenia badania w poradni psychologiczno-pedagogicznej<br />
lub w <strong>pl</strong>acówkach takich jak szkolny<br />
ośrodek kariery, szkolny doradca zawodowy, szkolny psycholog,<br />
pedagog itp. Masz również możliwość dokonania<br />
takiej oceny samodzielnie, korzystając z dostępnych w sieci<br />
www testów, ale samoocena taka nie będzie pełna, ponieważ<br />
zwykle zawierać będzie znaczny pierwiastek subiektywizmu.<br />
dokończenie na str. 12<br />
<strong>nr</strong> <strong>18</strong> | jesień 2012<br />
11
Change language