System wyszukiwania gwiazd nowych i zmiennych w ... - Pi of the Sky
System wyszukiwania gwiazd nowych i zmiennych w ... - Pi of the Sky
System wyszukiwania gwiazd nowych i zmiennych w ... - Pi of the Sky
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Rysunek 1.5 Mapa pozycji wszystkich 2704 błysków zarejestrowanych przez BATSE. (źródło<br />
http://antwrp.gsfc.nasa.gov)<br />
Ta izotropowość rozkładu błysków musiała znacząco zmniejszyć ilość modeli<br />
teoretycznych błysków GRB. Odrzucono najpopularniejszy w tamtym czasie model<br />
gliczy (z ang. gleaches) na <strong>gwiazd</strong>ach neutro<strong>nowych</strong>. Zakładał on, iż energia<br />
wyzwalana podczas gliczu może produkować błyski γ. Gliczem nazywa się moment<br />
przyspieszenia obrotu pulsara, czyli gwałtowną zmianę jego okresu, wywołaną nagłym<br />
przyspieszeniem rotacji. Podczas swojego istnienia pulsar stopniowo zmniejsza<br />
prędkość obrotów, co związane jest z powolnymi spłaszczeniami na biegunach<br />
<strong>gwiazd</strong>y. Gdy maleje ilość obrotów, zmniejsza się też siła odśrodkowa i w nagłej<br />
przemianie (podobnej do ziemskiego trzęsienia ziemi) grawitacja dąży do ponownego<br />
nadania pulsarowi kształtu zbliżonego do kuli. Jednak występująca tu energia nie jest aż<br />
tak wielka, więc obserwowane błyski mogłyby pochodzić tylko od bliskich Ziemi<br />
<strong>gwiazd</strong> neutro<strong>nowych</strong>. Dodatkowo większość <strong>gwiazd</strong> neutro<strong>nowych</strong> skupia się w dysku<br />
Galaktyki, a więc gdyby ten model był prawidłowy BATSE zaobserwowałby pewną<br />
niejednorodność w rozkładzie GRB.<br />
Na kilka lat przed pomiarami BATSE Bogdan Paczyński, polski astronom pracujący<br />
w Princeton University sugerował, iż GRB mają pochodzenie pozagalaktyczne. Zanim<br />
BATSE opublikowało wyniki był jedynym astronomem głoszącym tą teorię. Po<br />
publikacji procent ten wzrósł bardzo szybko jednak nadal pewna grupa astronomów z<br />
Donaldem Lamb’em na czele pracowała nad modelem, w którym źródłem GRB są<br />
<strong>gwiazd</strong>y neutronowe znajdujące się w naszej galaktyce. Nadal także nie było wiadomo<br />
9
Change language