You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
πρόβληµα δεν είναι πλέον σε ελληνικά<br />
χέρια, ενώ το φως στο τούνελ<br />
δεν µπορεί να φανεί.<br />
Ας δούµε λίγο πιο βαθιά το ζήτηµα.<br />
Με όλη την επιφύλαξη της εξαιρετικά<br />
ρευστής κατάστασης αλλά και της<br />
αναξιοπιστίας των σχετικών στοιχείων,<br />
οι µειώσεις στην ιδιωτική κατανάλωση<br />
κατά 1,8% το 2009 µε την ταυτόχρονη<br />
αύξηση της ιδιωτικής απο ταµίευσης<br />
στο 15% του ΑΕΠ το 2009 (από 10,7%<br />
το 2008), «δίνουν» ήδη τόσο µια ση-<br />
µαντική συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά<br />
2% περίπου έως σήµερα όσο και ση-<br />
µαντική βελτίωση στο εξωτερικό ισοζύγιο<br />
τρεχουσών συναλλαγών.<br />
Στην πραγµατικότητα, µια αναµενόµενη<br />
µείωση εισοδηµάτων και κερδών,<br />
διαφοροποιεί τη συµπεριφορά<br />
νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ο<br />
«αποπληθωρισµός ροών» µε τη µεταφορά<br />
ροών από την κατανάλωση στην<br />
αποταµίευση για τα νοικοκυριά µπορεί<br />
όµως να οδηγήσει, να µετατραπεί και<br />
να συνδυαστεί µε κάτι πιο σοβαρό: την<br />
εµφάνιση αποπληθωρισµού των τιµών<br />
των περιουσιακών στοιχείων. Αυτό<br />
συµβαίνει όταν ιδιωτικός και δηµόσιος<br />
τοµέας πωλούν περιουσία, γεγονός<br />
που οδηγεί σε κατρακύλα των τιµών.<br />
“<br />
Υπάρχει ένα κακό<br />
κι ένα καλό νέο.<br />
Η Ελλάδα έχει χαµηλό<br />
χρέος νοικοκυριών, 40%<br />
του ΑΕΠ, το µισό δηλαδή<br />
περίπου από Ισπανούς,<br />
Πορτογάλους, Ιρλανδούς,<br />
ακόµη και Ολλανδούς.<br />
Το κακό νέο είναι,<br />
βέβαια, το υψηλό<br />
δηµόσιο χρέος.<br />
”<br />
Παράλληλα έχουµε περιορισµό των<br />
καταθέσεων και της κυκλοφορίας<br />
του χρήµατος καθώς όλοι προσπαθούν<br />
να ξεχρεώσουν ή να εξυπηρετήσουν<br />
το χρέος τους. Ξεκινάει έτσι ένα<br />
σπιράλ που πλήττει τους πάντες. Έχει<br />
ως αποτέλεσµα τη συνεχή προσαρ-<br />
µογή προς τα κάτω σε θέσεις εργασίας,<br />
εισόδηµα κ.λπ. ενώ ταυτόχρονα<br />
τα φαινόµενα χρεοκοπίας εντείνονται.<br />
Υπάρχει ένα κακό κι ένα καλό νέο.<br />
Η Ελλάδα έχει χαµηλό χρέος νοικοκυριών,<br />
40% του ΑΕΠ, το µισό δηλαδή<br />
περίπου από Ισπανούς, Πορτογάλους,<br />
Ιρλανδούς, ακόµη και Ολλανδούς.<br />
Το κακό νέο είναι, βέβαια, το<br />
υψηλό δηµόσιο χρέος.<br />
Το ανησυχητικό είναι ότι µε την,<br />
κατά τα άλλα αναγκαία, αύξηση των<br />
φόρων και µείωση των κρατικών δαπανών,<br />
η ευκταία σταθεροποίηση του<br />
δηµόσιου χρέους µπορεί να δηµιουργήσει<br />
δυσάρεστες παρενέργειες στα<br />
νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Εάν<br />
τα τελευταία αναγκαστούν να πωλήσουν<br />
περιουσιακά στοιχεία (π.χ. µε<br />
µια εξοντωτικά προοδευτική φορολόγηση<br />
της µεσαίας ή µεγάλης περιουσίας),<br />
η ταυτόχρονη ρευστοποίηση<br />
προκαλεί κάθετη πτώση στις τιµές ή<br />
και αδυναµία πώλησής τους.<br />
Το υψηλό τότε δηµόσιο χρέος<br />
µπορεί να είναι η άλλη όψη του... χα-<br />
µηλού ιδιωτικού, µε την έννοια ότι η<br />
κρατική ανοχή στη φοροδιαφυγή τού<br />
ιδιωτικού τοµέα είναι µια µορφή ανάληψης<br />
του δυνητικού ιδιωτικού χρέους<br />
από το δηµόσιο.<br />
Στις περιπτώσεις αυτές, ο ιδιωτικός<br />
τοµέας της οικονοµίας πρέπει να<br />
υποβοηθείται από την κρατική ανάληψη<br />
ενός µέρους του χρέους, ώστε<br />
η αποµόχλευση του ιδιωτικού τοµέα<br />
να είναι οµαλή κι όχι κάθετη.<br />
Έλα όµως που µια τέτοια αντικυκλική<br />
πολιτική δεν µπορεί να εφαρµοστεί<br />
σε µια χώρα σαν την Ελλάδα, που<br />
έχει ενιαίο νόµισµα και τεράστιο δη-<br />
µόσιο χρέος. Στο πλαίσιο πάντως<br />
αυτό, ο διοικητής της ΕΚΤ απέτρεψε<br />
τα χειρότερα. Όταν λοιπόν οι Ευρωπαίοι<br />
παραµένουν στην ουσία αδρανείς<br />
ή και ακόµη περισσότερο ζητούν<br />
πολύ πιο αυστηρούς περιορισµούς,<br />
ελέγχους, τιµωρίες κ.λπ. όλοι καταλαβαίνουν<br />
ότι η, έστω καθυστερη-<br />
µένη, σηµερινή οικονοµική «αρετή»<br />
(λιτότητα) των Ελλήνων µπορεί να<br />
τους οδηγήσει αύριο στην κόλαση<br />
(στάση πληρωµών).<br />
πΕ.Β.Ε.Π.<br />
28 • ΠΕΙΡΑΙΑΣ • ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2010
Change language