Biuletyn PTE nr 3/2009 - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

More documents

Recommendations

Info

Akcyza a polityka ochrony środowiska pojazdów opodatkowany jest tylko w kilku krajach Unii Europejskiej. Zob. Excise Duty Tables. Part II – Energy Products and Electricity (January 2007), European Commission, Brussels 2008, s. 27–32. 5 Environmentally Related Taxes in OECD Countries. Issues and Strategies, OECD, Paris 2001, s. 57. 6 Projekt ustawy o podatku akcyzowym (z 6 października 2008 r.), druk sejmowy nr 1083. 7 W. Sztuba, P. Begier, Akcyza na energię elektryczną, „Wokół Energetyki” 2006, nr 1, s. 9; P. Begier, Czy proponowane w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym zmiany w akcyzie na energię elektryczną są neutralne?, „Wokół Energetyki” 2005, nr 3, s. IV. 8 B. Krysta, D. Michalski, Dostosowanie zasad opodatkowania akcyzą energii elektrycznej w Polsce do przepisów wspólnotowych, „Wspólnoty Europejskie” 2006, nr 9, s. 40 i 41. 9 Excise Duty Tables..., op. cit., s. 39 i 40. 10 Obecnie surowce te są zwolnione z akcyzy, co ma eliminować podwójne opodatkowanie akcyzą energii elektrycznej. Warto dodać, że dostosowanie polskich przepisów o podatku akcyzowym do wymagań dyrektywy energetycznej wymaga przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym od energii elektrycznej z momentu wydania energii elektrycznej przez wytwórcę do momentu przekazania energii elektrycznej do konsumpcji – zużycia przez ostatecznego odbiorcę. Zob. S. Parulski, Akcyza. Komentarz, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2005, s. 793–797. 11 Green Paper on Market-Based Instruments for Environment and Energy Related Policy Purposes, SEC (2007) 388. 12 Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. nr 3, poz. 11). 13 Opłaty za emisję zanieczyszczeń powietrza. Projekty zmian, pod red. B. Poskrobko, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999, s. 77 i 78. 14 The St. Petersburg Guidelines on Environmental Funds in the Transition to a Market Economy, OECD, Paris 1995, s. 33. 15 Green Paper..., op. cit. 16 Propozycje takie zgłaszane były w polskiej literaturze branżowej. Zob. np. Wyzwania roku 2007 – Szanse i zagrożenia dla polskiego rynku paliw w roku 2007, „Paliwa Płynne” 2007, nr 8, s. 7. Nie śmieć – segreguj – chroń środowisko! Do pojemnika niebieskiego na papier należy wrzucać: gazety i czasopisma, prospekty, katalogi i reklamy, papierowe torby na zakupy, zużyte zeszyty i stare książki, papier biurowy i kserograficzny, kartony i tektury i koperty. Nie należy wrzucać: tapet, zabrudzonego, szczególnie zatłuszczonego papieru, papieru z folią, pieluch i innych artykułów higienicznych, worków po cemencie, papieru faxowego i termicznego. Do pojemnika żółtego na metal i plastik należy wrzucać: zgniecione puszki aluminiowe po napojach, puszki z blachy stalowej, naczynia do gotowania, metalowe narzędzia, rury, druty i drobny złom, folię aluminiową, pokrywki ze słoików, kapsle z butelek oraz metalowe i plastikowe nakrętki, zgniecione plastikowe opakowania po napojach i olejach spożywczych, zgniecione plastikowe opakowania po kosmetykach, płynach do mycia i chemii gospodarczej, plastikowe worki, torebki i reklamówki, plastikowe koszyki po owocach i pojemniki po wyrobach garmażeryjnych, opakowania wielomateriałowe po płynnej żywności, takie jak kartony po mleku, sokach itp. – tzw. tetrapaki. Nie należy wrzucać: opakowań po aerozolach, baterii oraz puszek po farbach, opakowań po lekach, butelek i opakowań po olejach przemysłowych, styropianu i innych tworzyw piankowych, zabawek oraz sprzętu AGD. Do pojemnika białego na szkło bezbarwne i pojemnika zielonego na szkło kolorowe należy wrzucać jedynie szkło opakowaniowe: butelki i słoiki po napojach i żywności, opakowania po kosmetykach. Nie należy wrzucać: ceramiki, fajansu, porcelany i kryształów, szkła stołowego, szkła żaroodpornego, szkła okularowego, szkła okiennego i zbrojonego, szyb samochodowych, luster, luksferów (pustaków szklanych), żarówek, lamp fluorescencyjnych i neonowych. 34 Biuletyn PTE nr 3/2009
Ekonomiczne aspekty procesu globalizacji Roman Sobiecki Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Mechanizm globalizacji ekonomicznej Istota globalizacji ekonomicznej Globalizacja ekonomiczna jest procesem polegającym na uwalnianiu rynku od barier granicznych wraz ze wszystkimi z tego wynikającymi konsekwencjami 1 . Oznacza to zanik granic dla alokacji czynników produkcji, w tym zwłaszcza kapitału, zrywanie pęt dla kapitału wiedzy i sprzężonego z nim kapitału fizycznego. Paradygmatem 2 globalizacji jest więc otwartość rynku. Ma zatem ona przede wszystkim charakter mikroekonomiczny. Trzeba przy tym zaznaczyć, że „otwieranie się” nie jest równoznaczne z wolnym rynkiem. Ważną cechą wolnego rynku jest m.in. swoboda wejścia i wyjścia podmiotów, a takiej cechy na pewno nie posiada rynek otwierający się ponad granicami państw. Ze względu na dominującą pozycję wielkich korporacji transnarodowych cechą rynku globalnego jest jego monopolizacja i monopsonizacja. Swoboda, czyli wolność rynkowa, teoretycznie dotyczy każdego podmiotu, ale tak naprawdę jest przywilejem wielkich korporacji transnarodowych, bo inne podmioty są im podporządkowane. Dlatego dzisiejszy rynek w skali ponadnarodowej nie jest de facto rynkiem. Powinien się on nazywać globalnym rynkiem korporacyjnym. Korporacyjny, ponieważ właśnie korporacje transnarodowe dominują na tym rynku 3 . Czy globalizacja jest procesem nowym? Moim zdaniem dzisiejszy proces globalizacji nie jest zupełnie nowy. Jego początków należy upatrywać w II połowie XIX w., czyli przed ponad stu laty, a może i jeszcze wcześniej. Traktowanie dzisiejszego procesu jako zupełnie czegoś nowego, niemającego odniesienia do procesów i zjawisk, które występowały w przeszłości, oznaczałoby ahistoryczne podejście do rozwoju gospodarki. Gospodarka w swoim rozwoju przechodzi przez różne fazy. Od początku powstania, aż po wielki kryzys gospodarczy w latach 1929–1933 gospodarkę kapitalistyczną charakteryzował, mniejszy lub większy, leseferyzm. Skutkował on, od II połowy XIX w., dość intensywną wymianą zagraniczną. Dzisiejsza faza tej gospodarki w dużym stopniu nawiązuje do tamtego okresu. Przejawy globalizacji ekonomicznej Do najważniejszych przejawów globalizacji należą: liberalizacja przepływów kapitału, technologii, pracy, towarów i usług, a także wzorców konsumpcji, kultur. Szczególnie ważnym przejawem jest swobodny przepływ kapitału, tak w formie inwestycji portfelowych, jak i bezpośrednich, ponad granicami państw. Przed wkroczeniem rynku w fazę globalizacji handel towarami był w pewnym sensie substytutem braku wolności kapitału i braku swobody wyboru miejsca produkcji. Przejawem globalizacji jest przekształcanie gospodarki światowej z układu współdziałających i konkurujących państw w system, w którym wiodącą rolę odgrywają korporacje transnarodowe, ograniczające rolę państw narodowych. Czynnikiem dynamizującym otwieranie się rynku ponad granicami państw jest obecnie nie handel, lecz ruch kapitału. Ruch kapitału stanowi podstawę mechanizmu alokacyjnego rynku ponad granicami państw, wymuszając dostosowywanie innych czynników do tego procesu. Dotychczasowe podstawowe pytania stawiane w ekonomii: co?, jak?, dla kogo wytwarzać? – zostały uzupełnione pytaniem: gdzie wytwarzać? To ostatnie pytanie nabiera wymiaru globalnego. Alokacyjna funkcja rynku oznacza poszukiwanie najlepszej z możliwości inwestowania kapitału. Kapitał poszukuje najlepszej lokaty, a w warunkach otwierania się rynku ma on pełną swobodę wyboru. Otrzymuje oferty z całego Biuletyn PTE nr 3/2009 35
Page 2 and 3: Spis treści Elżbieta Mączyńska
Page 4 and 5: Ekologia i edukacja żany o uprawia
Page 6 and 7: Ekologia i edukacja agresji wobec p
Page 8 and 9: XXII Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej
Page 10 and 11: Finaliści zawodów centralnych XXI
Page 12 and 13: Szkoły i opiekunowie naukowi laure
Page 14 and 15: Relacja z wyjazdu studyjnego do Bru
Page 16 and 17: Relacja z wyjazdu studyjnego do Bru
Page 18 and 19: Fotoreportaż Fot. 4. Po wykładzie
Page 20 and 21: Fotoreportaż Fot. 10. Mimo napięt
Page 22 and 23: Fotoreportaż Fot. 16. Napięcie si
Page 24 and 25: Pytania z zawodów centralnych XXII
Page 30 and 31: Nobliści o ochronie środowiska na
Page 32 and 33: Akcyza a polityka ochrony środowis
Page 34 and 35: Akcyza a polityka ochrony środowis
Page 38 and 39: Ekonomiczne aspekty procesu globali
Page 40 and 41: Ekonomiczne aspekty procesu globali
Page 43: Zarząd Krajowy Polskiego Towarzyst

Biuletyn PTE nr 3/2009 - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?