GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...

7. TBL. 2005 – VER‹ 899,- M/VSK – ISSN 1017-3544 

GENGU SAMAN TIL DÓMARA 

„ 

Við erum 

saklaus “ 

Baugsmálið er umfangsmesta 

dómsmál í sögu íslensks viðskiptalífs

E F N I S Y F I R L I T 

30 – Dagbókin: 

Dagbók 

sumarsins 

18 – Forsíðugrein: 

BAUGSMÁLIÐ 

64 – Vanmetin grein: 

Gluggaútstillingar 

38 – Samgöngur: 

Flutningabílarnir 

tæta upp vegina 

60 – Fæðingarorlof forstjóra: 

Þjó›félagi› 

„fu›ra›i upp“ 

54 – Sendiherrar: 

Pólitíkusar í 

sendiherrastörf 

6 Leiðari: 

Bush og Baugsmálið. 

8 Kynning: 

Lex-Nestor lögmannsstofa. 

10 Fréttir: 

18 Forsíðugrein: 

Baugsmálið. 

30 Dagbókin: 

Dagbók sumarsins.

E F N I S Y F I R L I T 

18 – Fræknir endurskoðendur: 

NESTORARNIR KVEÐJA FAGIÐ 

Stofnu› 1939 

Sérrit um vi›skipta-, efnahags- og atvinnumál – 67. ár 

ÚTGEFANDI: 

Heimur hf. 

RITSTJÓRN, AUGL†SINGAR OG AFGREI‹SLA: 

Borgartúni 23, 105 Reykjavík, sími: 512 7575, fax: 561 8646, 

netfang: fv@heimur.is 

ÁSKRIFTARVER‹: 

kr 8.370 á ári, 10% afsláttur ef greitt er me› kreditkorti. 

LAUSASÖLUVER‹: 

899 kr. 

DREIFING: 

Heimur hf., sími 512 7575 

PRENTVINNSLA: 

Gutenberg hf. 

LJÓSMYNDIR: 

© Heimur hf. – Öll réttindi áskilin var›andi efni og myndir 

RITSTJÓRI OG ÁBYRG‹ARMA‹UR: Jón G. Hauksson 

AUGL†SINGASTJÓRI: 

Sjöfn Sigurgeirsdóttir 

68 – Nýr eigandi: 

Kristinn 

í Pennanum 

LJÓSMYNDARI: 

Geir Ólafsson 

ÚTLITSHÖNNUN: 

Magnús Valur Pálsson 

ISSN 1017-3544 

38 Samgöngur: 

Vöruflutningabílarnir spæna upp 

vegina. 

48 Kynning: 

Neytendastofa. 

50 Endurskoðun: 

Fjórir fræknir endurskoðendur 

kveðja fagið. 

54 Pólitíkusar í sendiherrastörf 

58 Nýtt ráðgjafafyrirtæki: 

Magnús Hreggviðsson og 

Róbert Trausti Árnason með 

nýtt fyrirtæki. 

60 Fæðingarorlof forstjóra 

64 Gluggaútstillingar: 

Gluggaútstillingar í verslunum 

eru vanmetin grein. 

68 Eigendaskipti: 

Nýr eigandi Pennans. 

72 Tekjublaðið: 

Könnun um það hvernig laun 

forstjóra hafa hækkað umfram 

aðra? 

74 Kvikmyndir 

Launamunur karla og kvenna. 

76 Úr einu í annað: 

80 Fólk 

F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5 5

RITSTJÓRNARGREIN 

AÐ TRÚA ÖLLU ILLU UPP Á VALDHAFA? 

Bush og Baugsmálið 

ÉG HEF VELT ÞVÍ fyrir mér síðustu daga hvers vegna vel 

menntað, upplýst og þenkjandi fólk trúir öllu illu upp á stjórnmálaforingja. 

Það virðist vera hægt að dengja hverju sem er á þá 

- og þess vegna bera upp á þá glæpsamlegt athæfi - fólk kokgleypir 

við því. Og það án þess að færð séu rök fyrir glæpnum heldur virðist 

það eitt duga að vísa til þess að þeim sé trúandi til alls vegna þess að 

þeir séu vondir, illgjarnir og hefnigjarnir. Tvö nýleg dæmi um þetta 

eru ásakanir um að Davíð Oddsson utanríkisráðherra sé á bak við 

Baugsmálið og að Georg W. Bush, forseti Bandaríkjanna, hafi sýnt 

skeytingaleysi og lítinn vilja til að hjálpa svörtum samlöndum sínum 

í neyð í New Orleans vegna hörundslitar þeirra. 

EN HVERS VEGNA þessi trúgirni? Ástæðan 

getur varla verið önnur en að fólki finnist fljótlegra 

og auðveldara að vera með sleggjudóma og dæma 

aðra út frá tilfinningum og stjórnmálaskoðunum 

fremur en rökum. Þegar ég ræddi nýlega við ágætan 

og mjög svo upplýstan vin minn, sem að vísu styður 

Samfylkinguna og hefur fundist Davíð Oddsson 

hrokafullur, spurði ég hvort hann tryði því virkilega 

að Davíð væri á bak við Baugsmálið og hefði sigað 

löggunni á Baugsmenn. Hann svaraði: „Já, ég trúi því 

að hann hafi verið með puttana í þessu.“ Hvað með 

rök? spurði ég: „Ég get ekki nefnt þau, hann hefur 

bara verið svo augljóslega á móti Bónusfeðgum, 

talað illa um þá í fjölmiðlum og kallað Jón Ásgeir 

götustrák.“ 

ÉG ÆTLA AÐ VÍSA í annað samtal við annan góðan vin minn. 

Eftir að fellibylurinn Katrín gekk yfir suðurríki Bandaríkjanna og allt 

var á tjá og tundri í New Orleans, Mississippi og Louisiana barst í 

tal að myndir frá New Orleans hefðu verið eins og í þriðjaheims ríki 

og að frásagnir fólks af nauðgunum og barsmíðum hefðu verið með 

ólíkindum. Við höfðum orð á því að hér heima á Íslandi hefði þetta 

ekki getað gerst. Talið barst síðan að því hvers vegna ekki hefði 

verið búið að styrkja flóðgarða í kringum New Orleans til að draga 

úr hörmungunum, en fellibylir ganga yfir Flórída og suðurríkin á 

hverju ári. Ennfremur ræddum við það hvers vegna svo mikill seinagangur 

hefði verið á að hjálp bærist og að eitthvað væri að almannavörnum 

Bandaríkjamanna. 

ÞÁ SAGÐI MINN ágæti vinur allt í einu, að þarna hefðu Bush 

og ríkir Bandaríkjamenn afhjúpað sig sem kynþáttahatara því þeim 

stæði á sama um þessa svörtu, fátæku landa sína í New Orleans sem 

þeir hefðu skilið eftir í dauðanum og hann bætti við: „Bush kom illa 

upp um sig. Það hefði verið eitthvað annað ef þetta hefðu verið ríkir, 

hvítir Bandaríkjamenn.“ Skömmu síðar sá ég að vinur minn var ekki 

Fyrir þá sem trúa 

öllu illu upp á 

stjórnmálaforingja, 

jafnvel glæpsamlegt 

einelti, 

þá er eins gott að 

hér á landi sé til 

dómsvald þannig 

að maður þurfi 

ekkert að óttast. 

einn um þessa skoðun, bandarísk dagblöð voru byrjuð að leita að 

sökudólg vegna afleiðinga fellibylsins. Hann fannst. Bush forseti. 

Fljótlegt og auðvelt! Eitt stórt samsæri. 

ÞAÐ SAMA Á VIÐ um Baugsmálið. Eitt stórt samsæri! Sú 

skoðun er ótrúlega útbreidd. Enda hefur verið keyrt á henni mjög 

markvisst í vörn þeirra feðga, Jóhannesar Jónssonar og Jóns Ásgeirs 

Jóhannessonar. Ég hef góðar taugar til þeirra feðga, eins og annarra 

duglegra athafnamanna. Mér finnst þeir harðir, duglegir, snjallir 

og klókir bisnessmenn sem taka áhættu í fjárfestingum. Þeir hafa 

unnið þrekvirki fyrir íslenska neytendur með lágu matvöruverði og 

Bónus mælist vinsælasta fyrirtæki landsins í könnun 

Frjálsrar verslunar ár eftir ár. 

ÉG ER HINS VEGAR algerlega á öndverðum 

meiði við þá feðga - og næ ekki þeirri vörn þeirra - að 

þetta sé allt runnið undan rifjum Davíðs Oddssonar 

og að háttsettir embættismenn dansi eftir hans höfði. 

Er þetta ekki einum of bíómyndalegt? Hvernig er 

hægt að fá það út að hatur Davíðs á Jóni Ásgeiri sé 

svo mikið að embætti lögreglustjóra og tugir sérfræðinga 

þar séu með samráð um að knésetja hann og 

aðra tengda Baugi. Mér hefur satt best að segja verið 

brugðið hvað bæði Jón Ásgeir og Jóhannes hafa sett 

þetta fram af mikilli einlægni og sannfæringu. 

EN GOTT OG VEL, látum það nú vera þótt 

þeir Jón Ásgeir og Jóhannes trúi öllu misjöfnu upp 

á Davíð. Einhver kynni að segja sem svo að þetta væri hluti af einhverri 

„paranoju“ og þeir „fyndu heldur betur fyrir stöðu sinni“ fyrst 

þeir trúa því svo einlæglega að forsætisráðherra sé að eltast við þá 

prívat og persónulega. Hins vegar er lyginni líkast hvað margt fólk 

trúir því að þetta sé samsæri Davíðs. Ef til vill eru það þó fyrst og 

fremst pólitískir andstæðingar hans. Davíð hefur að vísu gert sig 

sekan um að tala óvarlega í garð Jóns Ásgeirs, kallað hann „götustrák“ 

og haft á orði að þeir feðgar séu of valdamiklir í viðskiptalífinu. 

En fyrr má nú vera trúgirni fólks. 

SANNLEIKURINN ER SÁ að enginn maður hefur átt meira 

undir því en einmitt stjórnmálaforinginn Davíð Oddsson að Íslendingar 

hefðu það gott, að viðskiptalífið dafnaði af miklum krafti, að 

kaupmáttur Íslendinga ykist stöðugt, og að Íslendingar byggju við 

hið lága matvöruverð sem þeir feðgar hafa innleitt hér á landi með 

Bónusverslunum sínum. Hvað græðir hann á að hjóla í þá? 

FYRIR ÞÁ SEM TRÚA öllu illu upp á stjórnmálaforingja, jafnvel 

glæpsamlegt einelti, þá er eins gott að hér á landi sé til dómsvald 

þannig að maður þurfi ekkert að óttast. 

Jón G. Hauksson 

6 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5

LEX-NESTOR LÖGMANNSSTOFA: 

ÓHÁÐ OG FAGLEG RÁÐGJÖF 

ER NAUÐSYNLEG Í VIÐSKIPTALÍFINU 

LEX-NESTOR EHF. er ein stærsta lögmannsstofa landsins, með 20 

lögmenn í sinni þjónustu og yfir 30 starfsmenn alls. Lex-Nestor hefur 

um árabil sinnt þjónustu við fyrirtæki af öllum stærðum og náð að 

fylgja nýjum straumum og mæta auknum kröfum viðskiptalífsins. 

Kröfur viðskiptamanna félagsins hafa þannig leitt til þess að Lex- 

Nestor er í fararbroddi á sínu sviði. 

Aukin áhersla á skattamál félaga hjá Lex-Nestor Undanfarið 

hefur Lex-Nestor unnið að skiptingu í svokölluð þjónustusvið og 

leitast þannig við að tryggja frekar aðgang viðskiptavina sinna að 

sérfræðiþjónustu. Skipting í svið ræðst annars vegar af eðli mála, 

Ragnheiður M. Ólafsdóttir hdl. og Ólafur Haraldsson hrl. starfa bæði 

á félagaréttar- og fjármagnsmarkaðssviði Lex-Nestor. 

svo sem í eignarrétt, samkeppnisrétt og hugverka- og auðkennarétt, 

en hins vegar af eðli viðskiptavina, t.d. fyrirtæki, sveitarfélög, 

bankar, o.s.frv. Sérstöku skattasviði var hleypt af stokkunum í 

tengslum við félagaréttarsvið í því skyni að efla þjónustu við fyrirtæki 

og er Halldór Jónsson hrl. í forsvari fyrir þeirri þjónustu. 

„Við höfum fundið það undanfarin ár að þörfin fyrir 

þjónustu á sviði skattaréttar eykst stöðugt, ekki aðeins í ágreiningsmálum 

heldur ekki síður í ráðgjöf vegna samninga aðila eða breytinga 

á félögum, t.d. í samrunum. Hvers kyns fjárfestingar eða sala og 

fjármögnun þeirra hafa í för með sér skattaleg áhrif og viðskiptavinir 

vilja vita um þau í stað þess að láta þau koma á óvart síðar.“ Að 

sögn Halldórs hefur þessi þjónusta verið veitt hjá félaginu en frekari 

áhersla sé lögð á hana nú. Í því skyni hafi Garðar Gíslason hdl. verið 

ráðinn til félagsins en hann starfaði áður sem forstöðumaður lögfræðiskrifstofu 

og staðgengill skattrannsóknastjóra ríkisins. Saman 

búi þeir yfir áratuga reynslu á sviði skattamála bæði gagnvart stjórnvöldum 

og dómstólum. „Af stærri lögmannsstofum er Lex-Nestor sú 

eina sem sinnir þessum málaflokki markvisst,“ segir Halldór. 

Ólafur Haraldsson hrl. starfar ásamt fleirum á félagaréttarsviði 

Lex-Nestor og fer fyrir fjármagnsmarkaðssviði stofunnar. Hann 

tekur fram að samningar sem tengist fjármögnun félaga verði sífellt 

flóknari og að algengara sé að þeir krefjist sérfræðiþekkingar á fleiri 

en einu sviði. „Við fjármögnun félags þarf auðvitað að vera til staðar 

þekking á lánasamningum og tryggingaskjölum, auk þess þarf að 

taka tillit til reglna félagaréttar og skattaréttar, reglna fjármagnsmarkaðarins 

o.s.frv. Nauðsynlegt er að horfa á alla þessa þætti í 

samhengi. Félaga- og skattasvið vinni því náið með fjármagnsmarkaðssviði 

í viðameiri málum þar sem hagsmunir eru oft miklir. Hér 

er því um verkaskiptingu að ræða en sviðin tvinnast saman og úr 

verður skemmtileg hópvinna lögmanna hér á Lex-Nestor sem skilar 

sér í bættri þjónustu til viðskiptavina okkar.“ 

Lögmenn veita sjálfstæða og óháða þjónustu Mikil umræða hefur 

átt sér stað um eðli lögmannsstarfsins og þá hvort starfsmenn, t.d. á 

endurskoðendaskrifstofum, geti veitt slíka þjónustu. „Víða erlendis 

gilda strangar reglur um hlutleysi endurskoðenda gagnvart viðskiptavinum 

sínum þannig að endurskoðandi má ekki endurskoða 

félag sem hefur þegið ráðgjöf hans eða samstarfsmanna áður. Hér 

er framkvæmdin ekki eins ströng. Dæmi eru um að fyrirtæki njóti 

8 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5 

KYNNING

Halldór Jónsson hrl. 

(t.h.) fer fyrir skattasviði 

Lex-Nestor. 

Nýlega var Garðar 

Gíslason hdl. (t.v.) 

ráðinn til stofunnar. 

Fyrirtækið hefur eflst 

mikið og verður haldið 

áfram á sömu braut og 

hagur viðskiptavinarins 

hafður að leiðarljósi 

í rekstrinum. 

aðstoðar endurskoðunarfyrirtækis við samningagerð, 

sama fyrirtæki endurskoði ársreikning og 

telji fram til skatts og sinni síðan hagsmunagæslu 

í hugsanlegu ágreiningsmáli við skattyfirvöld, ef 

því er að heilsa.“ 

Halldór bendir á að í þessum tilvikum sé enginn 

óháður aðili sem líti eftir því, hvort ráðgjöf 

hafi verið rétt eða rétt talið fram miðað við gefnar 

forsendur. „Hafi mistök verið gerð í slíkri ráðgjöf 

eða við framtalsgerð er endurskoðandinn líklega 

síðasti maðurinn sem á að annast um meðferð ágreiningsmáls við 

skattyfirvöld.“ Halldór sér þó breytingar á þessu síðustu misserin 

og að fyrirtæki leita í auknum mæli til óháðra aðila til að skoða rétt 

sinn. Margir endurskoðendur séu líka vakandi yfir þessu og vilji 

tryggja óháða og sjálfstæða þjónustu við sína viðskiptamenn. 

Sama á að sínu leyti við um lögfræðinga sem vinna hjá bönkunum. 

Bankar sem taka að sér fjármögnun verkefna eru oft komnir 

í stöðu ráðgjafa um félagaréttarleg mál, t.d. um hlutafjáraukningu, 

samruna o.þ.h. þar sem þessi atriði geta verið nátengd þeim tryggingum 

sem bankinn krefst vegna útlána. „Í þessum 

tilvikum er nauðsynlegt að sjálfstæður lögmaður 

vinni að slíku með lántaka, ekki aðeins vegna 

hagsmuna lántakans sjálfs heldur krefjast hagsmunir 

bankans þess einnig að lántakinn hafi tekið 

sínar ákvarðanir um innri mál sjálfur,“ segir Ólafur 

Haraldsson. 

Samstarf við Háskóla Íslands Lex-Nestor er 

stuðningsaðili rannsóknarstofu í skattarétti við 

Lagastofnun Háskóla Íslands. Lögmannsstofan leggur metnað sinn í 

að vera í góðu og nánu sambandi við háskólana hér á landi og telur 

að allir aðilar hafi hag af slíku samstarfi. 

Meginverkefni skattasviðs Lex-Nestor: 

• Ráðgjöf 

• Ágreiningsmál 

• Málflutningur 

• Refsimál 

• Lögfræðiálit 

• Innheimta opinberra gjalda 

• Rannsóknir og kennsla 

Lex-Nestor er með aðsetur í glæsilegu húsnæði að Sundagörðum 2. 

Sundagörðum 2 • 104 Reykjavík 

Sími: 5902600 • Netfang: lex@lex.is 


FRÉTTIR 

PÉTUR 

BJÖRNSSON 

FIMMTUGUR 

Fjöldi góðra gesta samfagnaði Pétri 

Björnssyni, stjórnarformanni Ísfells, sem 

hélt upp á fimmtugsafmæli sitt á dögunum. 

Meðal gesta voru margir úr vinahópi 

Péturs, einnig ýmsir úr sjávarútveginum, en 

afmælisbarnið hefur starfað á þeim vettvangi 

alla sína tíð. Þá voru sumir gestanna einnig 

tengdir Margréti Þorvaldsdóttur, eiginkonu 

Péturs, sem einnig varð fimmtug í ár. 

Komdu sæll og blessaður! Hjónin 

Steinþór Skúlason, forstjóri SS, og 

Hanna Pétursdóttir fótasérfræðingur 

mæta í veisluna. 

Veislustjórinn. Benedikt Sveinsson, 

fyrrum forstjóri ÍS, stýrði afmælisveislunni 

og hér sést hann ásamt 

Sif Haraldsdóttur eiginkonu sinni. 

Til vinstri er Árni M. Mathiesen 

sjávarútvegsráðherra. 

Pétur og Sigríður Snævarr sendiherra, en þau eru nágrannar í 

Vesturbænum í Reykjavík. 

Finnbogi Jónsson, fyrrverandi stjórnarformaður Samherja, á 

skrafi við hjónin Steingrím J. Sigfússon alþingismann og Bergnýju 

Marvinsdóttur konu hans. Steingrímur, sem flutti ræðu í afmælinu, 

er gamall vinur Péturs og saman leika þeir blak reglulega. 


FRÉTTIR 

Þyrping reisir stórhýsi á Bílanaustslóðinni við Borgartún: 

ÁTTA HÆÐA HÚS Á BÍLANAUSTSLÓÐINNI 

Í 

þessu verkefni eins og 

öðrum er markmið okkar og 

metnaður að byggja vandað 

mannvirki á góðum stað og geta 

boðið viðskiptavinum okkar samkeppnishæft 

verð, hvort sem 

þeir leigja húsnæðið eða kaupa,“ 

segir Oddur Víðisson, framkvæmdastjóri 

Þyrpingar hf. Nú í 

september hefjast framkvæmdir 

við smíði átta hæða verslunarog 

skrifstofuhúss í svonefndum 

Bílanaustsreit í Borgartúni í 

Reykjavík. Þyrping stendur að 

þessu verkefni, en til stendur að 

reisa alls tólf þúsund fermetra 

byggingu á átta hæðum með 

þriggja hæða bílakjallara sem 

rúma mun um 200 ökutæki. 

Þetta er enn einn áfanginn í 

þeirri endurreisn Borgartúnsins í 

Reykjavík sem átt hefur sér stað 

á undanförnum árum, en óhætt 

er að segja að starfsemi við götuna 

hafi gengið í endurnýjun lífdaganna. 

Gamlar byggingar hafa 

vikið fyrir nýjum, sem margar 

hverjar hýsa framsæknustu fyrirtæki 

landsins og þá ekki síst í 

fjármálageiranum. 

Undirtektir eru góðar 

Þyrping keypti lóðina að 

Borgartúni 26 í Reykjavík fyrir 

nokkrum misserum. Á hluta 

lóðarinnar mun ÍAV reisa um 

200 íbúðir, en á þeim hluta sem 

snýr út að Borgartúni mun áðurnefnt 

stórhýsi rísa. Á neðstu hæð 

hennar verður um 1.200m² verslunarrými 

en á efri hæðum hússins 

er gert ráð fyrir ýmiss konar 

skrifstofu- og þjónustustarfsemi. 

Oddur segir að framkvæmdir 

ættu að vera komnar á fullt skrið 

undir lok ársins og fyrri hluta árs 

2007 eigi húsið að vera tilbúið 

til innréttinga. Starfsemi í húsinu 

ætti því að vera komin í fullan 

gang eftir um tvö ár. 

„Við erum að byrja markaðssetningu 

og kynningu á húsinu 

þessa daga og það litla sem við 

höfum þreifað fyrir okkur þá eru 

undirtektir góðar,“ segir Oddur. 

Hann telur stjórnendur leggja höfuðáherslu 

á þrjá þætti þegar þeir 

velja húsnæði fyrir starfsemi fyrirtækja 

sinna. Í fyrsta lagi staðsetningu, 

í annan stað sýnileika 

og í þriðja lagi aðgengi viðskiptavina 

og starfsmanna. „Ef þú ert 

með vel þekkt vörumerki skiptir 

miklu að velja starfseminni 

Skrifstofu- og 

verslunarhúsið verður 

alls tólf þúsund fermetra 

bygging á átta hæðum 

með þriggja hæða 

bílakjallara sem rúma 

mun um 200 ökutæki. 

Oddur Víðisson, framkvæmdastjóri Þyrpingar hf. 

áberandi stað. Að því leyti til er 

Borgartún sterkur valkostur enda 

í alfaraleið og í nágrenninu eru 

einmitt mörg fyrirtæki með kunn 

vörumerki sem eiga sér sterka 

vitund í huga þjóðarinnar.“ 

Mörg verkefni framundan 

Þegar stórhýsið við Borgartún 

er risið er ætlun Þyrpingar 

að koma því í útleigu eða 

sölu og í framhaldinu verður 

Suðurhlið skrifsofu- og verslunarhúsnæðis sem rísa mun á Bílanaustslóðinni á næstunni. 

það selt til fjárfesta. Þyrping, 

sem er í eigu Baugs Group 

og Fasteignafélagsins Stoða, 

stendur auk byggingarinnar við 

Borgartún, að fjölmörgum öðrum 

verkefnum um þessa mundir. 

Þar má nefna verslunarhús á 

Völlum í Hafnarfirði sem verður 

opnað í desember á þessu ári og 

framhald á uppbyggingu í 101 

Skuggahverfi í Reykjavík. Nú er 

á prjónunum að fara í uppbyggingu 

á 2. og 3. áfanga hverfisins 

með 180 íbúðum sem koma á 

markaðinn á næstu misserum. 

Jafnframt er sala hafin á einbýlishúsalóðum 

í landi Akralands 

ehf., það er sunnan megin við 

Arnarnesveg í Garðabæ. Sala 

þar á lóðum hefur gengið vonum 

framar og byrjað verður að selja 

lóðir í næsta áfanga hverfisins 

um áramót. 


FRÉTTIR 

Eldur við Íslandsbanka. 

Spúandi eldgleypar léku 

listir sínar fyrir þátttakendur 

í Reykjavíkurmaraþoni, en 

þátttaka í því var góð. 

FV-mynd: Geir Ólafsson. 

Reykjavík var í sínum rétta 

ham og iðaði öll af lífi á 

menningarnótt sem haldin 

er í áliðnum ágúst. Dagskráin 

hófst í morgunsárið þegar ræst 

var í Reykjavíkurmaraþon. 

Hlaupararnir, sem lengst fóru, 

voru langt fram á dag að tínast 

í mark eftir sitt 42ja kílómetra 

maraþonhlaup. Þá var löngu hafin 

menningardagskrá sem fólst 

í myndlist, listasmiðjum, tónleikahaldi, 

sýningum, upplestri 

skálda og þannig mætti áfram 

halda. Gleðin stóð langt fram á 

kvöld, en ætla má að hápunkturinn 

hafi verið stórtónleikar 

Rásar 2 á Miðbakkanum við 

Reykjavíkurhöfn þar sem margar 

af vinsælustu rokksveitum landsins 

léku. Amen var svo sett á 

eftir efninu með flugeldasýningu 

sem Orkuveita Reykjavíkur stóð 

fyrir, venju samkvæmt. 

MENNINGARNÓTT 


FRÉTTIR 

Spreyjað á vegginn. Á menningarnótt gafst ungum listamönnum 

tækifæri til að spreyja á veggi og færa þar með í listrænan búning 

það sem alla jafna er harðbannað og þykir ljótt. 

Draugaborg. Í höfuðstöðvar TM 

mættu mórar, skottur og draugar 

austan frá Stokkseyri og þegar 

húma tók í höfuðborg varð 

Austurstrætið ofurlítið draugalegt. 

Hlaupið í Reykjavíkurmaraþoni. 

AUGLÝSENDUR ATHUGIÐ: 

300 STÆRSTU Á LOKASPRETTI 

Sjöfn Sigurgeirsdóttir. 

Vinnsla á bók Frjálsar verslunar, 

300 stærstu, er núna 

á lokaspretti. Bókin kemur 

út í byrjun október. Ritstjórn 

Frjálsrar verslunar bi›ur þau 

fyrirtæki, sem enn eiga eftir 

a› senda inn uppl‡singar, a› 

breg›ast vel vi› og hafa samband 

vi› Elfi Logadóttur sem 

hefur annast söfnun uppl‡singa 

frá fyrirtækjum. Þa› sama er 

a› segja um þá sem ætla a› 

augl‡sa og eiga eftir a› panta. 

Síminn hjá Sjöfn Sigurgeirsdóttur 

augl‡singastjóra og Elfi 

Logadóttur er 512-7575. 

Elfur Logadóttir. 


FRÉTTIR 

SAMSKIP OG DANÓL 

FÁ VERÐLAUN 

Fal legt um hverfi fyr ir tækja, 

jafnt inn an dyra sem utan, 

hef ur góð á hrif á starfsandann 

og greini legt er að fyr ir tæki 

leggja æ meira upp úr því að 

skapa starfs mönn um sín um sem 

best vinnu um hverfi. Í sum ar 

hlutu tvö fyr ir tæki, Danól og 

Sam skip, Fegr un ar við ur kenn ingu 

Reykja vík ur borg ar fyr ir lóð ir sín ar. 

Bæði eru þau í Vog um, Danól við 

Skútu vog 3 en Sam skip við Kjalar 

vog 7-15. 

Hús næði Danól ehf. teyg ir sig 

milli tveggja gatna. Við Skútu vog 

3 eru bíla stæði en fal leg gróð urbeð 

eru þeim meg in bygg ing anna 

sem snýr að Bark ar vogi. 

Að sögn Ein ars F. Krist insson 

ar fram kvæmda stjóra eru 

þetta eig in lega tvö hús. Fyr irtæk 

ið flutti inn í eldra hús ið 

1991-92 en í það nýrra fyr ir 

fjór um árum. Fyr ir fram an þenn an 

nýrri hluta eru gróð ur beð og 

að kom an að hús inu mjög fal leg. 

Rún ar Gunn ars son, arki tekt 

húss ins, hef ur skipu lagt lóð ina 

að veru legu leyti en Guð mund ur 

Thorodd sen garð yrkju mað ur sér 

um við hald henn ar. 

Danól er við Skútuvog 3. 

Á vegg húss ins við inn ganginn, 

sem er klædd ur rauð leitu 

grjóti aust an af fjörð um, á bak 

við fal legt blóma beð, er Danólmerk 

ið úr stáli sem Rún ar hannaði 

líka. 

Danól hef ur áður hlot ið við urkenn 

ingu Þetta er ekki í fyrsta 

skipti sem Danól fær við ur kenningu 

sem þessa því fyr ir mörg um 

árum byggði fyr ir tæk ið tvö hús í 

Vatna görð um og hlaut fyr ir þau 

verð laun. Starfs menn taka ekki 

þátt í gróð ur setn ingu eða við haldi 

lóð ar inn ar, „ég og kon an mín, 

Ólöf Okt ós dótt ir, leggj um lín urn ar 

í sam ráði við Rún ar arki tekt en 

Guð mund ur garð yrkju mað ur sér 

svo um út færslu og við hald,“ 

seg ir Ein ar. 

Og skyldi um hverf ið ekki hafa 

góð á hrif á starfsand ann? „Við 

skul um vona það,“ seg ir Ein ar og 

hlær við. 

Samskip er við Kjalarvog 7-15. 

Starfs menn fjöl menntu til gróður 

setn ing ar Í vor var efnt til 

sér staks gróð ur setn ing ar dags hjá 

Sam skip um með mik illi þátt töku 

starfs manna. Hulda Krist ín Magnús 

dótt ir, að stoð ar mað ur starf andi 

stjórn ar for manns fyr ir tæk is ins, 

seg ir að þátt tak an hafi ver ið ó trúleg 

og það þótt ver ið hafi míg andi 

rign ing. Menn létu slíkt ekki á sig 

fá og til starfa á gróð ur setn ing ardag 

inn mættu milli 150 og 200 

starfs menn og fjöl skyld ur þeirra. 

Lands lags arki tekt ar hjá Landmót 

un, Ingi björg Krist jáns dótt ir 

og Ás laug Trausta dótt ir, hönnuðu 

lóð Sam skipa sem er mjög 

at hygl is verð. Mik ið ber á lá börðu 

grjóti sem minn ir á sjáv ar strönd. 

Ryðg að stál er not að í stað 

kant steina í hellu lögn og háir 

stál vegg ir líta út eins og stál þil 

í höfn um lands ins og leiða hugann 

einnig að stál inu í skip un um 

sem sigla með vör ur til og frá 

land inu. Hulda Krist ín seg ir að 

í fram tíð inni muni mik ið bera á 

mel gresi á lóð inni, en það gróður 

settu starfs menn nú í vor. Sáð 

var fyr ir mel gres inu í vet ur og 

ung plönt un um plant að út í reiti 

sem starfs menn fengu út hlut að 

á gróð ur setn ing ar dag inn. Eng in 

Um sagn ir 

Þórólf ur Jóns son, deildar 

stjóri garð yrkju deild ar 

Reykja vík ur borg ar, og 

Björn Ax els son hjá skipulags 

full trúa borg ar inn ar 

skip uðu vinnu hóp sem 

valdi lóð ir sem hlutu 

fegr un ar við ur kenn ing una. 

Í um sögn um Danól, 

Skútu vogi 3, seg ir: Lóð in 

Skútu vog ur 3 fær við urkenn 

ingu fyr ir fal leg an 

frá gang á beð um og bílastæð 

um á at hafna svæði. 

Í um sögn um Sam skip 

seg ir: Lóð Sam skipa við 

Kjal ar vog 7-15 fær við urkenn 

ingu fyr ir snyrti lega 

og stíl hreina lóð á stóru 

at hafna svæði. 

sum ar blóm eru á lóð inni en tré á 

stöku stað í stein beð um. 

Á gróð ur setn ing ar dag inn 

gerðu menn sér glað an dag, 

fóru í leiki, borð uðu pyls ur og 

sæl gæti og tóku við verð laun um 

milli þess sem mel gres ið var 

gróð ur sett. Ekki hef ur ver ið tek in 

á kvörð un um garð yrkju störf 

starfs manna Sam skipa næsta 

sum ar en mik il og virk starfsmanna 

stefna er rek in hjá fyr ir tækinu 

og aldrei að vita hvað bíð ur 

manna að ári. 


FRÉTTIR 

FORSTJÓRI KALL Í HEIMSÓKN 

Askham Bjarnason, forstjóri 

fjarskiptafélagsins 

Kall í Færeyjum, sem Og 

Vodafone eiga núna um 82% 

eignarhlut í var hér á ferð 

nýlega. Og Vodafone bættu við 

sig 68% hlut í Kall í júlí en fyrir 

átti félagið um 14%. Kall er með 

um 15% hlut á færeyska fjarskiptamakaðnum 

og með um 

25% hlut í GSM-markaðnum. 

Átján manns starfa hjá félaginu 

sem veltir um 650 milljónum. 

Þegar Askham var hér á ferð 

var Eiríkur S. Jóhannsson, forstjóri 

Og Vodafone, en Árni 

Pétur Jónsson hefur tekið við af 

honum. Eiríkur er núna forstjóri 

Dagsbrúnar en það rekur dótturfélögin 

Og Vodafone og 365 

miðla. 

Gestur G. Gestsson, framkvæmdastjóri sölu- og markaðssviðs Og Vodafone, Viðar Þorkelsson, aðstoðarforstjóri 

Og Vodafone, Anna Huld Óskarsdóttir, framkvæmdastjóri þjónustusviðs Og Vodafone, Martin 

Pauli Jacobsen, frá Kall í Færeyjum, Askham Bjarnason, forstjóri fjarskiptafélagsins Kall í Færeyjum og 

Eiríkur S. Jóhannsson, forstjóri Dagsbrúnar, móðurfélags Og Vodafone. FV-mynd: Geir Ólafsson. 

JÁ er nýtt fyrirtæki Símans 

Já heitir nýtt fyrirtæki sem 

stofnað hefur verið um nokkra 

þjónustuþætti sem heyrt hafa 

undir Símann. Hið nýja félag 

mun reka upplýsingaþjónustuna 

118, annast ritstjórn og útgáfu 

Símaskrárinnar og rekstur vefsvæðisins 

Símaskra.is. 

Simaskra.is er jafnframt vefsvæði 

félagsins en farið er inn á 

það með því að slá inn slóðina 

www.simaskra.is eða www.ja.is. 

Markmið Já er að veita viðskiptavinum 

aðgang að áreiðanlegum 

upplýsingum sem nýtast í dagsins 

önn, hvenær og hvar sem 

þeir þarfnast þeirra. 

Já er dótturfélag Símans. 

Starfsmenn eru um 140 

en flestir starfa við 118. 

Starfsstöðvar Já eru í Reykjavík, 

á Ísafirði, Akureyri og 

Egilsstöðum. 

Kirstján Þór Júlíusson, bæjarstjóri á Akureyri, tekur nýja vefsíðu 

Símaskra.is í notkun á blaðamannafundi sem haldinn var í 

húsnæði Já á Akureyri á dögunum. Með á myndinni eru Katrín 

Olga Jóhannesdóttir, stjórnarformaður Já, og Sigríður Margrét 

Oddsdóttir, framkvæmdastjóri Já. 

Lei›réttingar 

vegna Tekjubla›s 

Tvær meinlegar villur voru 

í Tekjubla›i Frjálsrar verslunar. 

Þar var sagt a› 

Steingrímur Leifsson, framkvæmdastjóri 

Frostfisks 

í Þorlákshöfn, hefði 

veri› me› 243 þús. kr. 

á mánu›i á sí›asta ári. 

Hi› rétta er a› hann var 

me› yfir 600 þús. kr. á 

mánu›i. Þá var sagt a› 

Víglundur Þorsteinsson, 

stjórnarforma›ur BM 

Vallár, væri me› 150 þús. 

kr. á mánu›i á sí›asta 

ári, en hi› rétta er a› 

hann var me› um 1.065 

þús. kr. á mánu›i. Frjáls 

verslun bi›ur þá Steingrím 

og Víglund afsökunar á 

þessum mistökum. 

-Ritstj. 


Mynd ársins! Hin ákærðu 

ganga saman fylktu liði í 

Austurstræti í átt að 

Héraðsdómi Reykjavíkur 

við Lækjartorg. 

BAUGSMÁLIÐ DÓMTEKIÐ: 

„VIÐ 

ERUM 

SAK- 

LAUS“ 

TEXTI: JÓN G. HAUKSSON 

MYNDIR: GEIR ÓLAFSSON 

Baugsmálið er eitt umfangsmesta 

dómsmál í sögu íslensks viðskiptalífs. 

Eftir um þriggja ára rannsókn 

lögreglunnar var Baugsmálið loks 

dómtekið 17. ágúst í Héraðsdómi 

Reykjavíkur. Sakborningarnir sex 

lýstu allir yfir sakleysi og sögðu 

ákærurnar rangar. 


B A U G S M Á L I Ð 

Þau gengu saman sem ein liðsheild 

í Austurstrætinu á leið í Héraðsdóm 

Reykjavíkur við Lækjartorg. Þau voru 

vel klædd, afslöppuð, vel útlítandi, 

brosandi og geisluðu af sjálfstrausti. 


BAUGSMÁLIÐ DÓMTEKIÐ 

Í dómsal. Jón Ásgeir Jóhannesson, 

forstjóri Baugs, ásamt verjanda sínu, 

Gesti Jónssyni (til vinstri) og Einari 

Þór Sverrissyni, verjanda Jóhannesar 

Jónssonar. 

Fulltrúar ákæruvaldsins mæta við þingfestingu Baugsmálsins. Fremstur í flokki fer Jón H. B. Snorrason, 

saksóknari og yfirmaður efnahagsbrotadeildar lögreglunnar. 



Jóhannes Jónsson 

ásamt verjanda 

sínum, Einari Þór 

Sverrissyni. „98% 

þjóðarinnar eru 

sammála okkur um 

sakleysi okkar.“ 


B A U G S M Á L I Ð D Ó M T E K I Ð 

SEK EÐA 

SAKLAUS? 



Dómsdagur, sá fyrsti í þessu mikla máli. Þau gengu 

saman sem ein liðsheild í Austurstrætinu á leið í Héraðsdóm 

Reykjavíkur við Lækjartorg. Þau voru vel 

klædd, afslöppuð, vel útlítandi, brosandi og geisluðu af 

sjálfstrausti. 

Þannig komu sakborningarnir sex í Baugsmálinu mönnum fyrir 

sjónir þegar þeir gengu ásamt verjendum sínum inn í Héraðsdóm 

Reykjavíkur hinn 17. ágúst þegar Baugsmálið var dómtekið. 

Fréttamenn, innlendir sem útlendir, voru á útopnu í kringum þau. 

Sennilega hafa sakborningar aldrei áður komið jafn sameinaðir fyrir 

dómara Héraðsdóms Reykjavíkur. Þetta var eins og vel útfært atriði 

í kvikmynd. 

ÁKÆRAN ER RÖNG 

„Ákæran er röng og ég er algjörlega saklaus,“ sagði Jón Ásgeir 

Jóhannesson, forstjóri Baugs, þegar Pétur Guðgeirsson dómsforseti 

spurði hann hvort ákæran á hendur þeim væri rétt eða röng. Þessi 

setning telst mjög líklega setning ársins í íslensku viðskiptalífi, líkt og 

myndin af sakborningum saman í Austurstrætinu á leið í Héraðsdóm 

telst mynd ársins. 

Aðrir sakborningar svöruðu á sömu leið og Jón Ásgeir. „Ákæran 

er röng, ég er saklaus,“ hljómaði þegar Pétur Guðgeirsson dómsforseti 

spurði ákærðu, einn af öðrum, hvort ákæran á hendur þeim væri 

rétt eða röng. 

HIN ÁKÆRÐU 

Hin ákærðu eru: Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri Baugs, Tryggvi 

Jónsson, fyrrverandi forstjóri Baugs, Jóhannes Jónsson, stjórnarmaður 

í Baugi, Kristín Jóhannesdóttir, framkvæmdastjóri Gaums, 

Stefán Hilmarsson endurskoðandi og Anna Þórðardóttir endurskoðandi. 

Lögmenn sakborninganna eru: Gestur Jónsson, verjandi Jóns 

Ásgeirs Jóhannessonar, Einar Þór Sverrisson, verjandi Jóhannesar 

Jónssonar, Jakob R. Möller, verjandi Tryggva Jónssonar, 

Kristín Edwald, verjandi Kristínar Jóhannesdóttur, og Þórunn 

Guðmundsdóttir, verjandi Stefáns Hilmarssonar og Önnur Þórðardóttur. 

Þinghaldið í Héraðsdómi stóð aðeins yfir í 20 mínútur en 

þá frestaði Pétur því til 20. október. Fyrirsjáanleg eru mikil og 

ströng réttarhöld sem setja munu svip sinn á fréttir vetrarins - svo 

umfangsmikið er það. 

Fari málið fyrir Hæstarétt er búist við að dómur hans liggi fyrir 

næsta haust. Ákæruatriðin í málinu eru 40 talsins og málsskjöl yfir 

20 þúsund blaðsíður. Þau verða ekki afhent fjölmiðlum. 

Eðlilega varð ekki þverfótað fyrir fréttamönnum og ljósmyndurum 

í Héraðsdómi þegar sexmenningarnir mættu ásamt lögmönnum 

sínum. Þinghaldið hófst kl. 13.30 þennan dag og hófst á 

því að Jón H. B. Snorrason, saksóknari og yfirmaður efnahagsbrotadeildar 

ríkislögreglustjóra, fór yfir ákæruatriðin. 

FJÖLSKIPAÐUR DÓMUR 

Dómurinn er fjölskipaður. Meðdómendur Péturs eru þeir Arngrímur 

Ísberg héraðsdómari og Garðar Valdimarsson, hæstaréttarlögmaður 

Jón Gerald Sullenberger, fyrrverandi viðskiptafélagi Bónusfeðga, og 

sá sem kærði málið til lögreglunnar, mætti við þingfestingu málsins. 



og löggiltur endurskoðandi. Þeir Arngrímur og Garðar voru ekki á 

staðnum. 

Baugsmálið er eitt af viðamestu dómsmálum á Íslandi og örugglega 

annað af tveimur umfangsmestu dómsmálum í íslenskri viðskiptasögu. 

Hitt var Hafskipsmálið. Bæði málin 

eiga það sameiginlegt að stjórnmálamenn blandast 

inn í umræðuna um þau. 

Davíð Oddsson utanríkisráðherra blandast inn 

í vörn sakborninganna sem segja að ákærurnar á 

hendur þeim sé runnar undan rifjum hans. Í Hafskipsmálinu 

blönduðust nafntogaðar menn í Sjálfstæðisflokknum 

inn í umræðuna. Þess má geta að 

Ólafur Jóhannesson, þá dómsmálaráðherra, var 

dreginn inn í umræður um Geirfinnsmálið fyrir 

þrjátíu árum. 

BEINA KASTLJÓSINU AÐ DAVÍÐ 

Fjölmiðlar í Danmörku og Bretlandi hafa fjallað 

mikið um Baugsmálið og ákærurnar - enda Jón 

Ásgeir Jóhannesson þekktur maður í viðskiptalífi þessara landa 

vegna umsvifa Baugs þar. Allir erlendu fjölmiðlarnir segja frá þeirri 

vörn Baugsmanna að Davíð Oddsson utanríkisráðherra eigi upptökin 

í málinu. 

Rannsókn lögreglunnar í Baugsmálinu hefur tekið þrjú ár og 

þögnin um rannsóknina verið svo yfirþyrmandi að alls kyns sögur 

hafa gengið manna á milli um málið. Rannsóknin hófst með flugeldasýningu, 

fjölmennri húsleit lögreglunnar á skrifstofum Baugs hinn 

Hagnaður Baugs Group á 

fyrstu sex mánuðum þessa 

árs nam 10,6 milljörðum 

eftir skatta. Heildareignir 

Baugs Group voru bókfærðar 

á 101 milljarð í lok 

júní 2005. Eigið fé félagsins 

nemur 46 milljörðum 

króna og eiginfjárhlutfall 

er 45%. 

28. ágúst 2002. Ekki verður annað séð en að málið hafi undið upp á 

sig jafnt og þétt meðan á rannsókn hefur staðið. 

Upphaf málsins er að fyrrum viðskiptafélagi Bónusfeðga, Jón 

Gerald Sullenberger, sem búsettur hefur verið í Bandaríkjunum um 

árabil, lagði fram kæru til lögreglunnar vegna 

viðskipta Baugs við fyrirtæki hans, Nordica Inc. 

í Bandaríkjunum. Þáverandi lögfræðingur Jóns 

Geralds var Jón Steinar Gunnlaugsson, nú hæstaréttardómari. 

JÓN GERALD VAR MÆTTUR 

Jón Gerald var mættur í Héraðsdómi Reykjavíkur 

við þingfestinguna og var á meðal áhorfenda í 

dómsal. Hann sat á fremsta bekk í salnum. Aðeins 

nokkur ákæruatriði í þessu umfangsmikla máli 

snúast um viðskiptin við Jón Gerald og meintar 

greiðslur Baugs á snekkjunni „Thee Viking“ - sem 

Jón Gerald segist hafa átt með Gaumi. 

Húsleit lögreglunnar á skrifstofum Baugs hinn 

28. ágúst 2002 var gerð í miðjum samningaviðræðum þeirra Baugsmanna 

við breska auðkýfinginn Philip Green. Húsleitin varð til þess 

að hann hætti við að yfirtaka Arcadia í samvinnu við þá Baugsmenn 

- sem höfðu hins vegar áttu hugmyndina að yfirtökunni og leitað til 

hans um samvinnu. 

Þegar ákærurnar voru birtar sakborningum 1. júlí sl. voru Baugsmenn 

í viðkvæmum samningaviðræðum við erlenda fjárfesta um 

kaup á bresku verslanasamsteypunni Somerfield. Baugsmenn urðu 

Fréttamenn elta Jón H. B. Snorrason, saksóknara og yfirmann efnahagsbrotadeildar ríkislögreglustjóra, þegar hann yfirgefur Héraðsdóm. 



Deidre Lo, lögfræðingur breska 

lögfræðifyrirtækisins Capcon- 

Argen Ltd., á fundi með fréttamönnum: 

„Eðlilegar skýrar eru 

á öllum atriðum í ákærunni sem 

snúa að sakborningum.“ 

að daga sig út úr þeim samningaviðræðum eftir margra mánaða 

vinnu. 

Baugsmálið er flókið. Baugur er tjónþoli og hinir ákærðu, þ.e. forsvarsmenn 

og endurskoðendur Baugs og Gaums, eru sakaðir um að 

hafa valdið Baugi fjárhagslegu tjóni. Á sama tíma benda Baugsmenn 

á að staða Baugs Group hafi aldri verið sterkari. 

Í yfirlýsingu sem stjórn Baugs Group sendi frá 

sér segir m.a.: „Staða Baugs Group er sterkari en 

nokkru sinni fyrr. Hjá félaginu og tengdum fyrirtækjum 

starfa 51 þúsund starfsmenn í nokkrum 

löndum, hreinar eignir þess nema 480 milljörðum 

króna hinn 31. desember 2004 og heildarvelta 866 

milljörðum króna.“ 

Þá segir ennfremur í yfirlýsingunni: „Baugur 

Group, í samstarfi við aðra, hefur tekið yfir rekstur 

samtals 13 fyrirtækja erlendis frá því að lögregluyfirvöld 

hófu rannsókn sína í ágúst 2002. Nemur heildarverðmæti þeirra 

viðskipta 25,9 milljörðum króna. Þar að auki hefur félagið fjárfest 

fyrir 50,4 milljarða króna í Bretlandi, Íslandi og Danmörku.“ 

ENGIR „HLUTLAUSIR SÉRFRÆÐINGAR“ 

Engir „hlutlausir sérfræðingar“ í reikningshaldi og skattalögum hafa 

fengist til að tjá sig um einstök ákæruatriði í Baugsmálinu við fjölmiðla. 

Það bendir til þess hve erfitt og flókið þetta mál er. 

Lögfræðiálit, sem forráðamenn Baugs hafa óskað eftir, hafa hins 

vegar verið birt í fjölmiðlum. Lögmannsstofa Hreins Loftssonar, 

stjórnarformanns Baugs, fékk Jónatan Þórmundsson, prófessor í 

refsirétti við Háskóla Ísland, til að taka saman álitsgerð um málið. 

Álit Jónatans var birt í fjölmiðlum 2. júlí, eða daginn eftir að 

ákærurnar voru gefnar út. Jónatan kemst að þeirri niðurstöðu að 

málatilbúnaður ákæruvaldsins á hendur sexmenningunum byggðist 

á veikum forsendum og að varnir þeirra væru vænlegar. 

Baugsmálið er eitt af 

viðamestu dómsmálum á 

Íslandi og örugglega annað 

af tveimur umfangsmestu 

dómsmálum í 

íslenskri viðskiptasögu. 

Jónatan segir m.a. í álitsgerð sinni: „Lögreglurannsókn efnahagsbrotadeildar 

ríkislögreglustjóra hefur nú staðið stanslaust, 

eftir því sem látið er í veðri vaka, allt frá 28. ágúst 2002 án þess að 

sakborningum hafi verið gerð formleg grein fyrir gangi málsins og 

hugsanlegum rannsóknarlokum. 

Þótt margt sé óljóst um umfang og eðli þessarar lögreglurannsóknar, 

gagnsemi hennar og líklegan 

árangur, má þó fullyrða að hún tekur sífellt á 

sig nýjar myndir með nýjum sakarefnum, jafnóðum 

og eldri sakarefni eru skýrð eða hrakin 

af hálfu Baugs Group hf., stjórnenda félagsins, 

lögfræðinga og endurskoðenda,“ segir í 

áliti Jónatans. 

CAPCON-ARGEN LTD. 

Í kjölfar birtingar ákærunnar í sumar fékk 

Baugur breska lögfræðifyrirtækið Capcon-Argen Ltd. til að fara 

ofan í ákæruatriðin og sagði aðalhöfundur hennar, Deidre Lo, á 

fundi með fréttamönnum nokkrum klukkustundum áður en málið 

var dómtekið hinn 17. ágúst, að eðlilegar skýringar væru á öllum 

atriðum í ákærunum sem snúa að sakborningunum. 

Í skýrslunni er ekki tekin afstaða til sektar eða sýknu þeirra. 

Fram kom á fundinum að Deidre Lo hefði aldrei kynnst viðlíka 

máli í rannsóknum sínum. Capcon-Argen Ltd. vann skýrsluna fyrir 

Baug á fimm vikum og fékk aðgang að öllum málsskjölum. 

Það hefur vakið athygli allra hvað Baugsmenn hafa rekið mikinn 

áróður fyrir því að málið sé sprottið undan rifjum Davíðs 

Oddssonar. Þannig svaraði Jóhannes Jónsson fréttamönnum eftir 

þingfestingu málsins að hann væri sannfærður um sakleysi sakborninga: 

„98% þjóðarinnar eru okkur sammála í því.“ 

Hann bætti síðan við: „Ég veit hvað þarna býr að baki,“ og vísaði 

þar enn og aftur til aðdraganda kærunnar. 



ÁKÆRURNAR Í 

BAUGSMÁLINU 


MYND: GEIR ÓLAFSSON 

Ákært er m.a. fyrir fjárdrátt og umboðssvik vegna meintra 

ólögmætra lánveitinga að upphæð 1,3 milljarðar króna og 

fyrir rangfærslur í bókhaldi, auk fleiri brota. 

Ríkislögreglustjóri gaf ákærurnar út á hendur sexmenningunum, 

þeim Jóni Ásgeiri Jóhannessyni, Jóhannesi Jónssyni, 

Kristínu Jóhannesdóttur, Tryggva Jónssyni, Stefáni 

Hilmarssyni og Önnu Þórðardóttur, hinn 1. júlí sl. Málið 

var hins vegar þingfest einum og hálfum mánuði síðar, hinn 17. 

ágúst, í Héraðsdómi Reykjavíkur. 

Ákærurnar flokkast í ellefu kafla eftir tegund brota og eru í fjörutíu 

liðum. Málsskjöl eru mikil að vexti eða 20 þúsund síður. 

Ákært er fyrir fjárdrátt og umboðssvik vegna ólögmætra lánveitinga 

að upphæð 1,3 miljarðar króna og fyrir rangfærslur í bókhaldi 

sem hljóða upp á hátt í 1,4 miljarða, auk fleiri brota sem snúa að 

lögum um hlutafélög, bókhald, tolla og skatta. Sannist sekt varða 

meint brot fangelsisvist og sektum. 

Flestar ákærurnar snúa að Jóni Ásgeiri Jóhannessyni, forstjóra 

Baugs, og Tryggva Jónssyni, fyrrverandi forstjóra Baugs. 

Ákærurnar eru margs konar. Hér verður ekki farið nákvæmlega 

ofan í þær þar sem aðrir fjölmiðlar eru búnir að því. En ákærunar 

snáust til dæmis um: Að fjárfestingar Gaums og Fjárfars hafi verið 

fjármagnaðar af Baugi; Að forsvarsmenn Baugs hafi lánað um 847 

milljónir af fé Baugs til sjálfra sín og fjölskyldufyrirtækja, m.a. til 

Gaums og Fjárfars, oft án skuldarviðurkenninga, trygginga eða 

samninga um endurgreiðslur; Að Baugur hafi greitt 34 reikninga 

vegna skemmtibáts í annarra eigu; Að Baugur hafi greitt persónulegar 

úttektir óviðkomandi félaginu. Alls fjalla 11 af 40 liðum 

ákærunnar um lán Baugs til þessara tveggja félaga. Í ákærunum 

kemur fram að lánin hafi verið veitt á tímabilinu frá október 1998 

til maí 2001 þegar Baugur var skráður á Verðbréfaþingi Íslands og 

í eigu margra hluthafa. 

Í mjög fróðlegri og skýrri úttekt Morgunblaðsins hinn 17. ágúst 

á Baugsmálinu kemur fram að um helmingurinn af fyrrgreindum 

847 milljóna króna lánum hafi verið gerður upp á árunum 1998 og 

1999. 

Enn er hins vegar deilt um 95 milljónir sem færðar voru til Kaupþings 

og síðar til félags í eigu Gaums en sakborningar segja fjárhæðina 

hafa verið þóknun í tengslum við kaup í Arcadia. 

Önnur lán voru gerð upp á árinu 2002, fyrir og eftir húsleit lögreglunnar. 

Þar af voru 210 milljónir gerðar upp með víxlum sem gefnir 

voru út 20. maí 2002 og greiddir 5. september 2002, eða nokkrum 

dögum eftir húsleitina. Um 150 milljónir króna voru gerðar upp eftir 

húsleit lögreglunnar. 

Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri Baugs Group, hefur sagt í 

fjölmiðlum í útskýringum sínum að öll viðskipti milli Gaums, eignarhaldsfélags 

fjölskyldunnar, og Baugs hafi verið þannig að Baugur 

hafi alltaf hagnast. Engu hafi verið stolið og enginn orðið fyrir tjóni 

af hans völdum. Þá hefur hann margoft sagt að ekkert hafi verið 

hlustað á eða tekið tillit til skýringa sakborninga í málinu. 

Bréf dómenda til ákæruvalds og verjenda í Baugsmálinu 

Þegar Frjáls verslun var komin í 

prentun bárust fréttir um a› Pétur 

Gu›geirsson hér›asdómari og 

dómsforseti í Baugsmálinu, hef›i 

sent saksóknara og verjendum 

í Baugsmálinu bréf um að annmarkar 

væru á ákærunum. Ger›ar 

eru athugasemdir vi› 18 af 40 

ákæruli›um og a› annmarkarnir 

séu þeir a› verkna›i ákær›a 

sé ekki nægilega vel l‡st. Me› 

ö›rum a› sk‡ra þurfi betur og l‡sa 

meintum brotum fjögurra hinna 

ákær›u. Lögmenn voru á því a› 

þetta teldist áfall fyrir ákæruvaldi›. 

Bo›a› var til sérstaks þinghalds þar 

sem sækjandi og verjendur gætu 

komi› sjónarmi›um sínum a›. 





PR-FYRIRTÆKIÐ 

Hvað eiga Baugur Group, American Express og Morgan Stanley 

sameiginlegt? Þekktasta almannatengslafyrirtæki Breta, 

Gavin Anderson, vinnur fyrir þau öll. 

TEXTI: SIGRÚN DAVÍÐSDÓTTIR 


Breska almannatengslafyrirtækið Gavin Anderson vinnur 

fyrir Baug Group. Þetta er þekktast fyrirtækið í Bretlandi í 

almannatengslum, „public relation“. Fyrirtækið starfar m.a. 

fyrir Morgan Stanley og American Express. 

Meðan allt gengur vel sjá PR-fyrirtækin, sem sérhæfa sig í viðskiptaheiminum, 

um að breiða út velgengnisfréttir. Þegar illa viðrar, 

óhöppin dynja yfir og vondu fréttirnar ógna afkomu fyrirtækis, mannorði 

stjórnenda eða hvoru tveggja láta PR-fyrirtækin hendur standa 

fram úr ermum í björgunaraðgerðum, sem miða að því að gera sem 

minnst úr því neikvæða - og gera sitt til að allt sýnist betra en það 

er, auðvitað ekki með lygum - því það lítur hrikalega illa út ef upp 

kemst - heldur með því að segja kannski ekki alla söguna, því oft má 

satt kyrrt liggja. 

Gavin Anderson Vettvangur PR-fyrirtækjanna er 

auðvitað fjölmiðlarnir þar sem skoðanir og afstaða 

mótast. Gavin Anderson var stofnað 1981, er með 

skrifstofur í þrettán löndum og hjá fyrirtækinu starfa 

150 manns. Hér í London starfa 43. Í þeim karlaheimi 

sem viðskiptaheimurinn hér er vekur athygli að þar 

af eru 30 konur. Þetta er reyndar almennt einkenni 

á PR-fyrirtækjum - margar konur vinna þar. Sumir 

segja að það sé vegna þess að konur séu almennt 

snjallar í mannlegum samskiptum, eigi bæði auðvelt með að eiga 

saman að sælda við viðskiptavini og við þá sem þarf að hafa áhrif á. 

Yfirlýst markmið Gavin Anderson eru: „Upplýsa. Breyta. Leysa: 

Áhrifamikil samskiptaáætlun getur breytt almannaskoðun, skapað 

bægslagang með nýjum tiltækjum eða haldið niðri stormi í aðsigi.“ 

Til að ná þessum markmiðum felst starfið mjög í því að vera í 

góðu sambandi við fyrirtækið sem unnið er fyrir til að átta sig á því 

sem gæti orðið fréttaefni og eins að rækta sambandið við fjölmiðla 

og fréttamenn. Hvern einasta virkan dag í hádeginu eru mýmörg 

veitingahús í London þéttsetin af fjölmiðlafólki sem þiggur veitingar 

í boði PR-fólks og er um leið fóðrað á upplýsingum. 

Ekkert athugavert við það. Frétta- og blaðamenn eru ekki svo 

einfaldir að halda að þeim sé boðið í mat af því þeir séu svona 

skemmtilegir eða merkilegir. Það er óneitanlega gagnkvæmni í 

gangi: PR-fólkið er að bera út góðar sögur af viðskiptavinum sínum 

og fjölmiðlafólkið er spennt fyrir sambandinu því það getur tryggt 

þeim þau forréttindi að verða fyrstir með áhugaverðir fréttir - svo 

allir fá eitthvað fyrir sinn snúð. 

Það er líka hárfínt jafnvægi sem fyrirtæki eins og Gavin Anderson 

verður að hafa í huga: Sá, sem reynir einu sinni að villa um fyrir 

blaðamönnum með röngum upplýsingum, verður varla spurður aftur 

- og blaðamenn tala saman svo fiskisagan flýgur fljótt. Blaðamenn 

eru reyndar misjafnlega ginnkeyptir fyrir upplýsingum PR-fyrirtækja. 

Þeir sem stunda rannsóknarblaðamennsku leggja yfirleitt lykkju á 

leið sína framhjá þessum fyrirtækjum því þeir hafa nógan tíma til að 

afla sér upplýsinga sjálfir. Þeir sem eru í því að skila af sér stuttum 

fréttum í löngum bunum geta frekar freistast 

til að gleypa upplýsingar hráar. 

Það er athyglisvert að 

þegar íslenskir fjölmiðlar 

fengu ákærurnar frá Baugi 

fylgdu þeim ekki yfirlitin 

yfir kortaúttektirnar. Þær 

hafði Griffiths hins vegar 

undir höndum. 

Umfjöllunin um Baug Umfjöllunin um Baug 

hefur verið fyrirferðarmikil í breskum fjölmiðlum 

undanfarin misseri. Það er þó varla 

eingöngu ötulu starfi Gavin Andersons að 

þakka heldur fyrst og fremst vegna þess 

að Baugur hefur verið að kaupa svo þekkt 

fyrirtæki. Leikfangabúðin Hamleys er smáfyrirtæki 

á enskan mælikvarða,en nafnið er 

ofurþekkt. Sama er með aðrar búðir sem Baugur hefur keypt: nöfn 

þeirra skreyta allar verslunargötur í London og víðar (þó sumir 

haldi því fram að þessar og ámóta keðjur hafi drepið fjölbreytnina, 

geri allar verslunargötur eins, af því þær útrými litlum sjálfstæðum 

búðum en það er önnur saga). Þess vegna er Baugur orðið svo 

þekkt nafn í Bretlandi meðan aðeins þeir innvígðu hafa heyrt Bakkavör 

nefnda. 

Innan um jakkafatagengið sker Jón Ásgeir Jóhannesson sig úr. 

Sítt, dökkt hárið og allt að því kæruleysislegt útlitið dregur að sér 

athygli. Menn sem eru öðruvísi, jafnvel þó þeir séu fáorðir, laða að 

sér athygli fjölmiðlanna - og þekktu búðarnöfnin gera sumsé sitt. 

Ákærurnar í bresku fjölmiðlunum Þegar kom að ákærunum hefur 

línan í bresku fjölmiðlunum verið sú að þær snúist mest um ofurnotkun 

greiðslukorta með óvissri heimild á skyndibitastöðum. „Big 

Mac fraud“ er hugtakið sem hefur gengið í gegnum blaðafréttirnar. 

Spurningin er hvort hér er bara hver að éta upp eftir Ian Griffiths, 

blaðamanninum sem skrifaði fyrst um kærurnar í Guardian, áður en 



GAVIN ANDERSON 

kærurnar voru birtar á Íslandi, eða hvort þetta sé línan sem PR-fólkið 

hafi lagt. 

Í PR-fræðunum gildir almennt að það sé skynsamlegast að hugsa 

til langs tíma, ekki tjalda til einnar nætur. Enskur fréttamaður fræddi 

mig á að hann hefði snúið sér til starfsmanna Gavin Andersons eftir 

upplýsingum um Baugsákæruna og fékk að vita að hún snerist um 

slappt bókhald af því fyrirtækið hefði vaxið hraðar en bókum varð 

yfir komið en enginn hefði hvorki hagnast né tapað á því. Ef Héraðsdómur 

Reykjavíkur kemst að þeirri niðurstöðu að málið snúist um 

annað og meira en þetta og kortagleði og skyndibita kemur talið um 

„Big Mac Fraud“ og seinvirkt bókhald ekki vel út. 

Griffiths fræddi mig á því að hann hefði í raun engan sérstakan 

áhuga á Baugi heldur á íslensku fjárfestingunum í Englandi. Hann 

sagðist hafa útvegað sér ákæruna sjálfur, frá íslenskum aðilum, en 

ekki hafa fengið hana í gegnum Baug eða Gavin Anderson, sem hann 

áliti hið mesta óþurftarfyrirtæki eins og PR-fyrirtæki almennt. Sjálfur 

hefði hann það fyrir reglu að notast ekki við upplýsingar þeirra 

heldur afla þeirra sjálfur. 

Skýringarnar sem Griffiths lætur fylgja ákærunum líkjast 

mjög þeim skýringum sem hinir ákærðu birtu í málgagni 

sínu, Fréttablaðinu, daginn eftir að Guardian birti 

tvær greinar Griffiths. Það er líka athyglisvert að þegar 

íslenskir fjölmiðlar fengu ákærurnar frá Baugi fylgdu þeim 

ekki yfirlitin yfir kortaúttektirnar. Þær hafði Griffiths hins 

vegar undir höndum - en eins og kunnugt er var það ekki 

fyrr en saksóknari birti sjálfur ákæruna að Íslendingar gátu 

farið að skemmta sér við að rýna í sálarlíf korthafanna út 

frá neysluvenjum þeirra. 

Í Guardians-greininni er bent á að saksóknara þyki 

samkrull Gaums og Baugs undarlegt: í Englandi sé slíkt 

samkrull harðbannað og saknæmt en sé ekki óalgengt á 

Íslandi. Þegar ég benti Griffiths á að svona samkrull án 

vitundar stjórnar, eins og ákærurnar byggja á, sé líka saknæmt 

á Íslandi virtist honum það nýnæmi og varð ekki 

síður undrandi þegar ég benti honum á að í íslenskum 

fréttaflutningi af ákærunum vektu þessi atriði ákærunnar 

meiri athygli heldur en glaðbeitt kortanotkun á skyndibitastöðum 

og í glæsifatabúðum. 

Íslendingurinn Halldór Lárusson Í teymi Gavin Andersons, 

sem sér um málefni Baugs, er einn Íslendingur, 

Halldór Lárusson. Hann benti á að Baugur væri viðskiptavinur Gavin 

Andersons, ekki hinir ákærðu. Almennt sagði Halldór að það gilti 

að starfsmenn fyrirtækis eins og Gavin Andersons svöruðu því sem 

spurt væri um en reyndu ekki að hagræða sannleikanum, enda kæmi 

slíkt bæði fyrirtækinu sjálfu og viðskiptavinum í koll síðar. Það eina 

sem gengi í upplýsingamiðlun 

væri heiðarleiki. 

Almennt kveður svo rammt 

að starfsemi PR-fyrirtækja að 

þegar slæmar stórfréttir til 

dæmis um stjórnmálamenn eða 

einstök fyrirtæki ríða yfir þá er 

það yfirleitt sérstakt umfjöllunarefni 

fjölmiðla hvernig viðkomandi 

hafi tekist með almannatengslum og upplýsingamiðlun að gera 

sjónarmið sín gildandi. Áhrif PR eru auðvitað aðeins sýnileg þegar 

illa tekst til og sjónhverfingar og blekkingarmyndir koma í ljós. 

Gott PR er ósýnilegt - en fær sem flesta til að sjá hlutina frá sjónarhóli 

þeirra sem beita því. Þess vegna er það svo ógnarlega lúmskt 

og erfitt að sporna við því. 

Til marks um hvað starfsemi PR-fyrirtækja er mikið í sviðsljósinu 

þá gengur um þessar mundir grínþáttur á BBC2 sem heitir „Absolute 

Power“ þar sem leikarinn Stephen Fry fer með hlutverk eiganda 

Í teymi Gavin Andersons, 

sem sér um 

málefni Baugs, er einn 

Íslendingur, Halldór 

Lárusson. Hann bendir á 

að Baugur sé viðskiptavinur 

Gavin Andersons, 

ekki hin ákærðu. 

Hjá Gavin Anderson í 

London starfa 43, þar af 

eru 30 konur. Þetta er 

reyndar almennt einkenni 

á PR-fyrirtækjum 

- margar konur vinna þar. 

PR-fyrirtækis. Hann hefur algjör völd og 

hikar ekki við að beita bolabrögðum til að 

þjóna hagsmunum viðskiptavina og þó mest 

sjálfs sín. 

Frúin í Hamborg Hluti af gjörgæslu PR-fyrirtækja 

er að veita viðskiptavinum þjálfun í 

að vera spurðir spjörunum úr í fjölmiðlum. 

Þá eru þeir þjálfaðir í að koma vel fyrir, ekki 

vera með augun hvimandi út um allar trissur 

heldur hafa þau föst á viðmælandanum og 

gjarnan halla sér aftur til að virðast afslappaður 

og öruggur. Aðalkúnstin er svo að víkja 

sér undan óþægilegum spurningum með því 

að svara öðru en spurt er um - umfram allt 

aldrei að verða svars vant og missa aldrei 

sjónar á því sem þeim hentar að koma til 

skila, hvort sem þeir eru spurðir um það 

eða ekki. 

Þessi þjálfun gerir að verkum að sjónvarps- 

og útvarpsviðtöl snúast svo oft upp í 

útgáfu af „frúin í Hamborg“ þar sem spyrillinn 

reynir að fá viðmælandann til að segja 

ákveðna hluti, jafnvel ákveðin orð en viðmælandinn beitir öllum PRbrögðunum 

til að verjast. Sumir ganga svo langt að kenna PR-brögðunum 

um að hafa drepið andann í stjórnmálum - af því þau snúist 

ekki lengur um hvað sagt sé, um skoðanir og hugmyndir, heldur um 

hvernig hlutirnir séu sagðir: Um áferð en ekki innihald. 

Halldór Lárusson starfar hjá 

Gavin Anderson í London. 


D A G B Ó K I N 

TEXTI: JÓN G. HAUKSSON • MYNDIR: GEIR ÓLAFSSON o.fl. 

16. júní 

Bogi Þór kaupir 

Sindra-Stál 

Bogi Þór Siguroddsson, eigandi 

Johan Rönning og fyrrum forstjóri 

Húsasmiðjunnar, keypti 

allt hlutafé í Sindra-Stáli um 

miðjan júní, skömmu fyrir þjóðhátíðardaginn. 

Sindra-Stál er 

fornfrægt fyrirtæki, stofnað árið 

1949, og flytur inn stál, málma, 

byggingavörur, festingavörur, 

vélar og verkfæri. Bogi eignaðist 

Johan Rönning fyrir rúmu einu 

og hálfu ári. Hann var forstjóri 

Húsasmiðjunnar frá árinu 2000 

til 2002 og skrifaði fræga bók 

um brotthvarf sitt þaðan. Hún 

var um viðskiptasiðferði og hét 

Fjandsamleg yfirtaka. 

Bogi Þór Siguroddsson. 

27. júní 

Allt saman 

ein blekking 

Talsvert fjaðrafok varð í endaðan 

júní vegna þeirra ummæla 

Vilhjálms Bjarnasonar, aðjúnkts 

við viðskipta- og hagfræðideild 

Háskóla Íslands, að þýski bankinn 

Hauck & Aufhäuser hefði 

aldrei átt hlut í Búnaðarbankanum 

heldur hefði S-hópurinn 

einungis fengið lán hjá þýska 

bankanum til að fjármagna 

kaupin á bankanum og veðsett 

um leið hlutabréf í Búnaðarbankanum. 

Sagði Vilhjálmur að 

málið hefði verið ein blekking. 

Framkvæmdastjóri Hauck & 

Aufhäuser svaraði Vilhjálmi að 

bragði og kvað ekkert vera hæft 

Vilhjálmur Bjarnason. 

í ummælum hans og sagði m.a. í 

yfirlýsingu: „Hauck & Aufhäuser 

gerðist hluthafi í Eglu hf. hinn 

15. janúar 2003, ásamt Keri hf. 

og Vátryggingafélagi Íslands hf., 

og var eigandi helmings hlutafjár 

félagsins þegar það keypti kjölfestuhlut 

af íslenska ríkinu í Búnaðarbanka 

Íslands hf. hinn 16. 

janúar 2003.“ 

29. júní og 4. ágúst 

KARL, JÓN OG HANNES STYRKJA SIG 

Þrátt fyrir þrenn stórviðskipti 

með hlutabréf í Íslandsbanka í 

sumar hafa valdahlutföll innan 

bankans lítið breyst. Karl Wernersson 

og systkini hafa sem 

fyrr tögl og hagldir í bankanum 

og meirihlutinn í bankanum er 

traustur. 

Það var í byrjun júní sem 

Steinunn Jónsdóttir seldi Burðarási 

4,11% hlut sinn 

í bankanum fyrir 

um 7,4 milljarða. 

Nokkrum dögum 

áður hafði faðir 

hennar, 

Karl Wernersson. 

Hannes Smárason 

og Jón Ásgeir 

Jóhannesson. 

Jón Helgi Guðmundsson í Byko, 

selt helming hlutar síns, eða 

1,78%, til Bjarna Ármannssonar, 

forstjóra Íslandsbanka, Einars 

Sveinssonar, formanns bankastjórnar 

Íslandsbanka, og nokkurra 

framkvæmdastjóra bankans. 

Næst dró til tíðinda í endaðan 

júní. Þá voru þeir Jón Ásgeir 

Jóhannesson og Hannes Smárason 

á bak við kaup á 5,3% eignarhlut 

í bankanum fyrir um 9,5 

milljarða. 

Þriðju stóru viðskiptin urðu 

þegar Milestone, fjárfestingafélag 

Karls og systkina, keyptu 

hinn 4. ágúst sl. 4,14% hlut 

Jóns Snorrasonar fyrir 7,8 milljarða. 

Eftir þau kaup eiga Karl og 

systkini hans um 16,4% hlut í 

bankanum. Þessi viðskipti hafa 

ekki breytt valdahlutföllunum 

innan bankans. Karl Wernersson, 

Jón Ásgeir Jóhannesson, 

forstjóri Baugs Group, og Hannes 

Smárason, stjórnarformaður FL 

Group, hafa styrkt sig í sessi. 

Fram hefur komið að þeir ætla 

að stofna eignarhaldsfélag sem 

verður kjölfestufjárfestirinn í 

bankanum. Hugmynd Karls er 

að setja 67% hlut sinn í Sjóvá- 

Almennum inn í þetta eignarhaldsfélag 

og eiga meirihlutann í 

því, eða 51% 

Stofnun eignarhaldsfélagsins 

var mál málanna í byrjun júní, en 

það vantar greinilega eitthvað 

upp á að allir endar séu hnýttir 

- því komið er fram í september 

og ekkert bólar á félaginu. 

Eftir sumarið hafa tveir af 

fjórum stóru hluthöfunum, sem 

mynduðu frægt bandalag um 

meirihluta í bankanum í fyrra, 

selt sína hluti; Þau Steinunn 

Jónsdóttir og Jón Snorrason. 

Ætla má að félög á vegum 

Karls og systkina, Jóns Ásgeirs 

og Hannesar eigi núna um 26% 

hlut í Íslandsbanka, Straumur- 

Burðarás á um 27%, Einar 

Sveinsson, stjórnarformaður og 

hluthafar honum tengdir, eiga 

um 10% og helstu stjórnendur 

og lykilstarfsmenn um 10%. 

Núverandi meirihluti heldur 

því örugglega. En fróðlegt verður 

að sjá hvað hið nýja eignarhaldsfélag 

Karls, Jóns Ásgeirs og 

Hannesar verður með stóran hlut 

þegar þar að kemur. Ætla verður 

að frekari kaup þeirra séu líkleg 

þar sem völd þeirra eru ekki 

tryggð nema með aðstoð Einars 

Sveinssonar og lykilstjórnenda 

bankans. 



1. júlí 

Yfirtökunefndin 

og FL Group 

Yfirtökunefnd tók til starfa 

þennan ágæta dag. Henni er 

ætlað að fjalla um yfirtökuskyldu 

á hlutabréfamarkaði. Formaður 

nefndarinnar er Viðar Már Matthíasson 

lagaprófessor, Þór Sigfússon, 

framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs, 

er varaformaður. Þriðji 

nefndarmaðurinn er Magnús 

Gunnarsson, stjórnarformaður 

Capital hf. 

Yfirtökuskylda skapast við 

40% eignarhlut, þ.e. að einn 

hluthafi, eða hann í samráði við 

aðra hluthafa, hafi náð yfirráðum 

í félagi. 

Fyrsta stóra verkefni nefndarinnar 

kom strax í fyrstu vikunni 

og fólst í að athuga hvort yfirtökuskylda 

hefði myndast í FL 

Group vegna viðskiptatengsla 

eignarhaldsfélaganna Oddaflugs/Primusar 

(Hannesar Smárasonar), 

Baugs Group og Kötlu 

Investment eftir að Katla Investment 

og Baugur keyptu hlut Saxbyggs 

í FL Group. Félögin fjögur 

voru þar með komin með rúm 

65% í félaginu. Viðskiptatengsl 

eru á milli félaganna annars 

staðar, t.d. í Húsasmiðjunni, Og 

Vodafone og Mosaic Fashion. 

Yfirtökunefndin komst hins vegar 

að þeirri niðurstöðu að ekki hefði 

myndast yfirtökuskylda þrátt 

fyrir viðskiptatengsl stærstu 

hluthafanna í FL Group í öðrum 

félögum. 

1. júlí 

Stjórn FL Group 

sagði af sér - engin 

áhrif á gengið 

Það var ekki bara að yfirtökunefndin 

fengi FL Group inn á sitt 

borð sem sitt fyrsta stóra verkefni. 

Fyrstu vikuna í júlí var ekki 

rætt um annað í viðskiptalífinu 

en duttlungafullan hlutabréfamarkað 

og hvers vegna ekki 

hefði orðið verðhrun á bréfum í 

FL Group í kjölfar sviptinganna 

innan stjórnar félagsins. Þær 

höfðu engin áhrifa á gengi bréfanna. 

Sex af sjö stjórnarmönnum 

sögðu af sér - allir nema Hannes 

Smárason stjórnarformaður - í 

kringum stjórnarfundinn 30. júní 

sl. enda þá ljóst að til tíðinda 

væri að draga og Saxbygg að 

selja 26,56% hlut sinn í félaginu 

til Kötlu Investment SA og 

Baugs Group. Gengi bréfanna 

var 15,0 þegar viðskiptin voru 

gerð og hækkuðu meira að 

segja upp í 15,10 daginn eftir. 

Umræðuefnið var einfaldlega 

þetta: Svona lagað gæti ekki 

gerst nema á íslenska markaðnum 

sem væri með „sín eigin“ 

lögmál. 

Gunnlaugur Sigmundsson, 

forstjóri Kögunar. 

2. júlí 

Sérstakt félag 

um Opin kerfi 

Kögun seldi þennan dag allan 

hlut sinn í Opnum kerfum Group 

til félags með svipað nafn, þ.e. 

Opin kerfi Group Holding ehf. Í 

raun var Kögun að setja Opin 

kerfi undir sérstakt félag með 

þessum gjörningi þar sem eigendur 

Opinna kerfa Group Holding 

er Kögun og Iða fjárfestingarfélag 

sem er í eigu Kaupfélags 

Eyfirðinga og Straums-Burðaráss. 

Kögun yfirtók Opin kerfi Group í 

október sl. 

4. júlí 

Hverjir eiga Kötlu 

Investment? 

Katla Investments SA, sem 

keypti ásamt Baugi Group, 

hlutinn í FL Group af Saxbyggi, 

er í eigu Magnúsar Ármanns, 

Sigurðar Bollasonar og Kevin 

Sanford. Þess má geta að félag 

þeirra keypti tæp 9% í Baugi 

Group í desember á síðasta ári af 

Kaupþingi banka. Þá á Kevin Sanford 

12,8% í Mosaic Fashions 

ásamt eiginkonu sinni, en þar er 

Baugur Group stærsti hluthafinn, 

á 36,8% hlut. 

Þess má geta að Sigurður 

Bollason er sonur hins kunna 

kaupmanns Bolla Kristinssonar í 

Sautján. Sigurður settist í stjórn 

FL Group eftir viðskiptin. Leiðir 

Hannesar Smárasonar og þeirra 

Magnúsar Ármanns og Sigurðar 

Bollasonar liggja líka saman 

hjá Og Vodafone. Næststærsti 

hluthafinn þar, Runnur ehf., er í 

eigu Primus (Hannesar) og Mogs 

ehf. sem er í eigu Magnúsar og 

Sigurðar. 

6. júlí 

Finnur lykt af 

ilmvatnsfyrirtæki 

Það er óhætt að segja að Karl 

Wernersson sé einn öflugasti fjárfestir 

þessa árs. Hann hefur látið 

til sín taka innan Íslandsbanka. 

En í byrjun júlí var sagt frá því 

að hann ásamt nokkrum öðrum 

íslenskum fjárfestum hefðu keypt 

meirihluta í breska ilmvatnsfyrirtækinu 

Per-Scent. Um var að 

ræða 70% hlut og var verðmæti 

hans um 4,9 milljarðar króna. 

12. júlí 

Birgir Már 

til Samson 

Birgir Már 

Ragnarsson. 

Þennan dag 

var tilkynnt 

að Birgir Már 

Ragnarsson 

lögfræðingur 

hefði verið 

ráðinn framkvæmdastjóri 

Samson 

eignarhaldsfélags ehf. Félagið 

á 45% eignarhlut í Landsbankanum. 

Birgir Már er 31 árs og 

lauk embættisprófi í lögum frá 

Háskóla Íslands 1999. Hann 

útskrifaðist með meistaragráðu 

í lögum, LL.M, á sviði alþjóðlegs 

fjármagnsréttar frá Harvard Law 

School árið 2003. 

21. júlí 

Baugur Group 

kaupir í dönsku 

fasteignafélagi 

Þó helstu eignir Baugs Group 

séu í Bretlandi er ljóst að félagið 

hefur mikinn áhuga á Danmörku 

um þessar mundir. Um miðjan 

júlí var sagt frá því að Baugur 

Group hefði fest kaup á 30% 

hlut í danska fasteignafélaginu 

Keops. Kaupverðið var 564 milljónir 

danskra króna eða tæpir 6 

milljarðar króna. Þegar Baugur 

Group tók þátt í að kaupa 

Magasin du Nord á síðasta ári 

voru glæsilegar fasteignir inni 

í kaupunum og ljóst að félagið 

hefur lengi haft áhuga á fasteignum 

- og það ekki bara hér 

á landi. 



23. júlí 

Burðarás 

setti glæsilegt 

Íslandsmet 

í hagnaði 

Hvílíkur hagnaður; mönnum var 

allt að því brugðið yfir tölunni. 

Burðarás skilaði 24,5 milljarða 

króna hagnaði á fyrstu sex mánuðum 

ársins og var það talsvert 

meiri hagnaður en bankarnir 

höfðu spáð. Þetta er glæsilegt 

Íslandsmet yfir hálfsárs rekstur. 

Stærsti hluti hagnaðarins varð til 

á öðrum ársfjórðungi af sölunni 

á Eimskip, alls 12,2 milljarðar. 

Hagnaður Burðaráss í fyrra var 

9,3 milljarðar og rúmir 2 milljarðar 

árið 2003. 

Fleiri stórtíðindi af Burðarási 

áttu eftir að sjá dagsins ljós áður 

en sumarið var á enda; um verslunarmannahelgina 

var félaginu 

skipt upp á milli Landsbankans 

og Straums. 

29. júlí 

Páll Magnússon 

útvarpsstjóri RÚV 

Það sáu það örugglega sárafáir 

fyrir í upphafi sumars, þegar 

umræðan var sem mest um að 

Markús Örn Antonsson væri á 

Páll Magnússon. 

leiðinni til útlanda sem sendiherra, 

að „erkióvinurinn“ Páll 

Magnússon, sjónvarpsstjóri 

Stöðvar 2, ætti eftir að verða 

skipaður útvarpsstjóri RÚV af 

Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur 

menntamálaráðherra til næstu 

fimm ára. Páll var á meðal 23 

umsækjenda um stöðuna. Hann 

verður seint sakaður um að vera 

reynslulítill eftir að hafa verið 

viðloðandi Stöð 2 sem fréttastjóri 

og framkvæmdastjóri frá 

haustdögum 1986, eða í bráðum 

nítján ár. Eftir svo langan tíma 

á einkarekinni sjónvarpsstöð er 

hann líklegur til að koma með 

ferskan blæ inn í stofnunina, blæ 

hins frjálsa útvarps og sjónvarps. 

28. júlí 

SÍMINN SELDUR Á 66,7 MILLJARÐA 

Þetta var sögulegur dagur í íslenskri viðskiptasögu. 

Opnuð voru tilboð í Símann í mestri 

einkavæðingu Íslandssögunnar. Jón Sveinsson, 

formaður einkavæðingarnefndar, dró þá 

upp úr umslagi nöfn þriggja bjóðenda í Símann. 

Nafn hæstbjóðanda var Skipti ehf. 

Fjárfestingafélagið Skipti ehf., sem er í 

eigu Exista og Kaupþings banka, auk fjögurra 

lífeyrissjóða og fjárfesta, bauð hæst 

66,7 milljarða. Rætt var um það í spjallþáttum 

um kvöldið að þetta væri mikill sigur 

fyrir Brynjólf Bjarnason, forstjóra Símans, 

sem hefur unnið náið með bræðrunum í 

Bakkavör sem eru aðaleigendur Exista 

og Kaupþings banka. Er gert ráð fyrir að 

Brynjólfur verði „stóra nafnið“ við stjórnun 

Símans á næstu árum sem forstjóri eða 

„starfandi stjórnarformaður“. 

Símstöðin ehf. átti næsthæsta tilboðið, 

upp á 60 milljarða. Að baki þess félags stóðu 

Burðarás, KEA, Ein stutt, Talsímafélagið, og 

Tryggingamiðstöðin. Tilboðið var 6,7 milljörðum 

lægra en Skiptis, hæstbjóðanda. 

Það kom mörgum á óvart að Burðarás 

skyldi ekki bjóða hærra og tryggja sér Símann. 

Ekki hefur farið fram hjá neinum að 

Björgólfur Thor Björgólfsson hefur mikinn 

áhuga á fjarskiptamarkaðnum og hefur látið 

til sín taka í nokkrum þekktum evrópskum 

símafélögum, eins og í Búlgaríu, Tékklandi og 

Finnlandi. Menn sögðu þess vegna sem svo, 

að hann væri eflaust sá sem gæti gert sér 

mestan mat úr Símanum og samnýtt hann 

við þau evrópsku símafélög sem hann kemur 

að. 

Þriðja tilboðið var frá Nýja símafélaginu. 

Að baki þess félags voru Atorka Group, 

Mósa, Straumborg og F. Bergsson eignarhaldsfélag. 

Tilboðið var um 54,7 milljarðar og 

um 12 milljörðum lægra en tilboð Skiptis. 

YFIR TIL ÞÍN, SKIPTI 

Þau voru skemmtileg nöfnin á nokkrum félögunum 

sem stóðu að tilboðunum þremur í Símann. 

Þetta eru nöfn eins og Skipti, Ein stutt, 

Talsímafélagið og Símstöðin. 

En hverjir standa að hæstbjóðandanum 

í Símann; Skipti? Exista ehf. er með 45% 

hlut. Félagið er í eigu Bakkabræðra Holding, 

Kaupþings banka og nokkurra sparisjóða. Þá 

er Kaupþing banki einnig á eigin vegum með 

30% hlut. Lífeyrissjóður verslunarmanna er 

með 8,25% hlut sem og Gildi - lífeyrissjóður. 

Sameinaði lífeyrissjóðurinn og Samvinnulífeyrissjóðurinn 

eru með 2,25% hlut. Loks eru 

Imis ehf., félag í eigu Skúla Þorvaldssonar, 

og MP Fjárfestingarbanki með 2% hlut hvor. 

Erlendur Hjaltason er framkvæmdastjóri 

Exista og var talsmaður Skiptis við kaupin á 

Símanum. 

30% HLUTUR KAUPÞINGS VERÐUR 

SELDUR Í aðdraganda sölunnar á Símanum 

var mikið rætt um aðkomu almennings að 

kaupunum. Gekk það svo langt að Agnes 

Bragadóttir og Orri Vigfússon stofnuðu fjárfestingarfélagið 

Almenning á vormánuðum og 

hafði það gert bindandi samning við Símstöðina 

(Burðarás og fl.) um sölu á 30% hlut til 

almennings í landinu á sama verði og Síminn 

væri keyptur á í frumútboðinu. 

Í frétt sem Skipti sendi frá sér eftir að 

gengið hafði verið að tilboði félagsins sagði 

að kaupin tryggðu aðkomu stórs hluta landsmanna 

í gegnum eign þeirra í lífeyrissjóðunum, 

auk þess sem stefnt væri að því að 

skrá félagið á Aðallista Kauphallar Íslands í 

síðasta lagi fyrir árslok 2007. Þá sagði að 

samfara skráningunni yrði 30% hlutur Kaupþings 

banka boðinn almenningi og fagfjárfestum 

til kaups. 



2. ágúst 

Friðrik kaupir 

TM Software 

Friðrik Jóhannsson, 

stjórnarformaður 

TM 

Software. 

Um leið og tilkynnt 

var um 

uppstokkunina 

á Burðarási og 

sameiningu 

Burðaráss og 

Straums var 

tilkynnt að Friðrik 

Jóhannsson, 

forstjóri félagsins, 

væri að hætta, enda hefði 

hann keypt meirihluta (52,3%) 

í TM Software af Burðarási og 

Brú Venture Capital og ætlaði að 

einbeita sér að því fyrirtæki. TM 

Software er hugbúnaðarfyrirtæki 

og hét áður Tölvumyndir. Friðrik 

tekur þar sæti sem stjórnarformaður. 

Nafni hans Sigurðsson er 

forstjóri félagsins. Saman eiga 

þeir tveir um 69% hlutafjárins. 

4. ágúst 

Nýr forstjóri 

Dagsbrúnar 

Það fór fyrir brjóstið á mörgum 

þegar sagt var frá skipulagsbreytingum 

í kringum Og Vodafone og 

að Eiríkur S. Jóhannsson tæki við 

forstjórastöðu nýs móðurfélags 

Og Vodafone 

sem héti 

Dagsbrún. 

Það var auðvitað 

nafnið 

Dagsbrún 

sem menn 

stöldruðu 

við. Fannst 

sumum 

Eiríkur S. 

Jóhannsson, 

forstjóri Dagsbrúnar. 

sem óþarfi væri að koma með 

þetta nafn þar sem Dagsbrún 

væri fyrst og fremst í hugum 

þjóðarinnar Verkamannafélagið 

Dagsbrún. Einhver spurði: Verður 

Eiríkur formaður Dagsbrúnar, 

eins og Guðmundur Joð og Ebbi 

á Litlu-Brekku? Fjarskiptarekstur 

Dagsbrúnar verður undir heitinu 

Og Vodafone og þar hefur 

Árni Pétur Jónsson verið ráðinn 

forstjóri. Fjölmiðlarekstur Dagsbrúnar 

verður undir heitinu 365 

miðlar og þar er Gunnar Smári 

Egilsson forstjóri. 

4. ágúst 

Danskir og sænskir 

takast á í Össuri 

Stærstu hluthafarnir í Össuri hafa 

aukið hluti sína í fyrirtækinu að 

undanförnu - svo að eftir hefur 

verið tekið. Þetta byrjaði á því að 

4. ágúst jók danska fjárfestingafélagið 

William Demant Invest 

Jón Sveinsson, formaður einkavæðinganefndar, og Erlendur Hjaltason, framkvæmdastjóri Exista, 

takast í hendur þegar niðurstaðan í útboðinu lá fyrir og að Skipti væri með hæsta tilboðið. 

VERÐIÐ, 66,7 MILLJARÐAR? Hæsta tilboðið 

í Símann, tilboð Skiptis upp á 66,7 

milljarða, var hærra en flestir höfðu reiknað 

með. Fyrirfram var langoftast rætt um að tilboðin 

í Símann myndu vera einhvers staðar 

á bilinu 50 til 60 milljarðar. Tilboð Skiptis 

reyndist svo afgerandi hæst, að ekki fór á 

milli mála að þar voru menn að tryggja sig. 

Síðustu mánuðina fyrir útboðið var jafnan 

talað um að baráttan um Símann kæmi til 

með að standa á milli bræðranna í Bakkavör 

og Björgólfs Thors Björgólfssonar. Sú 

varð líka raunin. Það vakti athygli að ekkert 

þeirra erlendu félaga, sem lögðu fram óbindandi 

tilboð fyrr í sumar, voru með bindandi 

tilboð þegar til kastanna kom. 

OF HÁTT VERÐ? Þegar tilboðið í Símann lá 

fyrir, 66,7 milljarðar, sögðu margir að þetta 

verð væri hreinlega of hátt - svo mikil áhætta 

væri samfara þessum kaupum. Áhættan felst 

líklegast mest í því að ýmsar tækninýjungar 

í tengslum við Netið geri símtöl ódýrari og 

dragi úr tekjum símafélaga. Hins vegar býður 

Netið líka upp á ýmsa nýja möguleika fyrir 

símafélög. 

En var tilboð Skiptis of hátt? Það á eftir 

að koma í ljós. Hlutabréfamarkaðurinn er 

í toppi um þessar mundir. Við verðmat á 

fyrirtækjum er best að horfa á afkomuna. 

Nýjustu afkomutölur Símans voru birtar 

föstudaginn 26. ágúst sl. þar sem fram kom 

að hagnaður Símans fyrstu sex mánuðina 

hefði verið 2,2 milljarðar miðað við um 1,2 

milljarða á sama tíma í fyrra. 

Verði hagnaður Símans á öllu árinu um 

4,4 milljarðar þýðir söluverðið 66,7 milljarðar 

að V/H hlutfallið í kaupunum er 15,1 

sem telst nokkuð lágt. 

Þá hefur stundum verið rætt um einhverja 

þumalputtareglu (ekki veit ég hvaðan 

hún er komin) sem segir að EBITA margfölduð 

með 9 gefi góða mynd af verðmæti 

fyrirtækja. EBITA Símans var 3,5 milljarðar 

fyrstu sex mánuðina. Verði hún 7 milljarðar 

á öllu árinu gefur það verðmat upp á 63 

milljarða. 

Í HVAÐ FARA SÍMA-PENINGARNIR? 

Auðvitað eru allir farnir að rífast um það 

hvernig best sé að eyða peningunum sem 

fengust fyrir Símann. „Greiða niður skuldir“, 

segja hagfræðingar til að létta frekar á 

vaxtabyrði ríkissjóðs. Aðrir vilja Sundabraut 

og hátæknisjúkrahús. Það var einmitt Davíð 

Oddsson utanríkisráðherra sem fyrstur kom 

með hugmyndina um að setja féð í eitt stórt 

nýtískulegt hátæknisjúkrahús. Það verður 

vafalaust lítill vandi að eyða þessu fé, ekki 

satt? 



A/S við sig eignarhlut upp á 

3,8% og fór hlutur þess upp í 

23,9% af heildarhlutafé Össurar 

og þar með urðu Danirnir stærsti 

hluthafinn. Sænska fjárfestingafélagið 

Industrivärden AB, sem 

áður hafði verið stærsti hluthafinn, 

svaraði fyrir sig um miðjan 

ágúst og fór hlutur þess þá upp 

í 23,35%. En Danirnir bættu þá 

þegar um betur, keyptu meira 

og lyftu eignarhlut sínum upp 

í 24,58%. Þannig standa mál 

núna. Það er þetta andrúmsloft 

þegar danskir og sænskir keppa. 

Andri Teitsson. 

5. ágúst 

Bomba sumarsins, 

Andri hættir hjá KEA 

Þetta mál var ein af bombum 

sumarsins. „Andri Teitsson, 

framkvæmdastjóri KEA, segir 

starfi sínu lausu af persónulegum 

ástæðum og stjórn félagsins hefur 

fallist á uppsögn hans.“ Þetta 

hljómaði svo sem saklaust en 

þjóðfélagið „fuðraði nánast upp“ 

dagana á eftir þegar Andri sagði 

á heimasíðu KEA að hann hefði 

beðið um langt fæðingarorlof í 

samræmi við lög og reglur en að 

stjórnin hefði talið það óheppilegt. 

Það var síðan olía á eldinn 

þegar Benedikt Sigurðarson, formaður 

stjórnar KEA, sagði spurður 

um málið í fréttum Stöðvar 2 

að fæðingarorlof væri ekki fyrir 

forstjóra: „Ég er þeirrar skoðunar 

og hef verið lengi og fyrir þennan 

tíma að þessi lög væru sett fyrst 

og fremst til að tryggja réttarstöðu 

almennra starfsmanna. 

Staða stjórnenda, sem eru á 

alvörulaunum og eru lykilmenn 

í sínum fyrirtækjum, er að mínu 

mati allt öðruvísi og er eðlilegt að 

það væri hugsanlega tekið á þeim 

málum með ákvæðum í starfssamningum 

viðkomandi,“ sagði 

Benedikt á Stöð 2. Og viðbrögðin 

létu ekki á sér standa. 

5. ágúst 

Jón Björnsson til 

Magasin du Nord 

Það þóttu auðvitað tíðindi þegar 

forstjóri Haga, Jón Björnsson, 

var ráðinn forstjóri Magasin du 

Nord í Danmörku frá 1. október. 

Jón hefur setið þar í stjórn frá því 

Baugur og fleiri keyptu fyrirtækið 

undir lok síðasta árs. Við þessa 

breytingu fór „domino-spilið“ í 

gang hjá Högum. Finnur Árnason, 

forstjóri Hagkaupa, tók við 

sem forstjóri Haga og Gunnar 

Ingi Sigurðsson, rekstrarstjóri 

Hagkaupa, tók við Finni sem 

framkvæmdastjóri Hagkaupa. 

Gunnar hefur verið rekstrarstjóri 

verslana Hagkaupa frá árinu 

1998. 

8. ágúst 

Kaupa stórt 

land á Spáni 

Róbert 

Wessman. 

Hún var 

einhvern 

veginn öðruvísi 

fréttin 

um að þeir 

Björgólfur 

Thor Björgólfsson, 


Actavis, og Róbert 

Wessman, forstjóri Actavis, væru 

í forsvari fyrir kaup íslenskra fjárfesta 

á 2 milljóna fermetra orlofshúsalandi 

á Spáni fyrir um 8 milljarða 

króna. Landið er í nágrenni 

Murica á suðausturströnd 

Spánar og áætla þeir Björgólfur 

og Róbert að skipuleggja þar 

orlofshúsabyggð fyrir vel stæða 

einstaklinga. Áætlað er að reisa 

hótel auk 2.500 íbúða og íbúðarhúsa 

og byggja upp golfvelli og 

útivistarsvæði fyrir íþróttastaði. 

Áætluð fjárþörf verkefnisins er 

um 9,5 milljarðar króna. Stofnað 

hefur verið hlutafélag utan um 

þetta verkefni og heitir það AB 

Capital. Burðarás á um fimmtung 

í félaginu á móti þeim Björgólfi 

Thor og Róberti. Íslandsbanki, 

Straumur og Landsbankinn lána 

fé til verkefnisins. 

Magnús Þorsteinsson. 

9. ágúst 

Leiðir skilja -Magnús 

selur í Samson 

Tilkynnt var þennan dag að 

Magnús Þorsteinsson, viðskiptafélagi 

Björgólfs Guðmundssonar 

og Björgólfs Thors Björgólfssonar 

í hartnær fimmtán ár, hefði selt 

þeim hluti sína í þremur eignarhaldsfélögum; 

Samson eignarhaldsfélagi 

ehf., Samson Global 

og Topaz Equities. Leiðir þeirra 

hafa þó ekki skilið að fullu því 

Magnús er ennþá annar stærsti 

hluthafinn í lyfjarisanum Actavis 

Group á eftir Björgólfi Thor. 

Það hefur verið áberandi undanfarin 

misseri að áhugi Magnúsar 

hefur legið í því að verða umsvifamikill 

á sviði flutninga. Hann er 

aðaleigandi Avion Group sem á 

nokkur flugfélög og keypti auk 

þess Eimskip af Burðarási sl. 

vor. 

10. ágúst 

Nýr fjármálastjóri 

til Actavis 

Þennan dag var sagt frá því að 

Mark Keatley hefði verið ráðinn 

framkvæmdastjóri Actavis Group 

frá 1. september og taki sæti í 

framkvæmdastjórn fyrirtækisins. 

Hann var áður framkvæmdastjóri 

fjármálasviðs hjá Farmar SA í 

London, leiðandi framleiðanda 

á lyfjum til þriðja aðila í Evrópu. 

Mark hefur MBA-gráðu frá Stanford 

Business School. Hann er 

löggiltur endurskoðandi í Bretlandi 

og meðlimur í félagi endurskoðenda 

þar. 

10. ágúst 

Bjarni í Brauðbæ 

selur 

Nýir eigendur eru komnir að 

Hótel Óðinsvé og Brauðbæ, en 

þar hafa feðginin Bjarni Árnason 

og Þóra Bjarnadóttir ráðið 

ríkjum undanfarin ár. Það er 

Þórstorg ehf. sem kaupir af þeim 

feðginum. Þórstorg er í eigu 

Lindu Jóhannsdóttur, Ellerts Finnbogasonar, 

félags í eigu Birgis 

Sigfússonar, Jóhanns Gunnarssonar 

og fjárfestingafélagsins 

Gamma ehf. 

Ellert er hótelstjóri. Bjarni 

Árnason hóf rekstur smurbrauðsstofunnar 

Brauðbæjar árið 1964. 


Útsölustaðir: 

Hagkaup Kringlan 

Hagkaup Smáralind 

Bjarg Akranesi 

Jón og Gunna Ísafirði 

JMJ Akureyri 

Skagfirðingabúð Sauðárkróki 

Lækurinn Neskaupsstað


1. ágúst 

SAMEINING BURÐARÁSS OG STRAUMS 

Á kynningarfundinum. Magnús Kristinsson, útgerðarmaður í Eyjum og stjórnarformaður Straums, Þórður 

M. Jóhannesson, forstjóri Straums, Björgólfur Thor Björgólfsson, stjórnarformaður Burðaráss, Friðrik 

Jóhannsson, forstjóri Burðaráss, Björgólfur Guðmundsson, stjórnarformaður Landsbankans, og Sigurjón 

Þ. Árnason, bankastjóri Landsbankans. 

Björgólfur Guðmundsson, 


Landsbankans. 

Ánægður með árangurinn 

og stækkun 

bankans. 

Þórður M. Jóhannesson, 

forstjóri Burðaráss, 

verður forstjóri 

hins sameinaða 

Straums-Burðaráss 

fjárfestingarbanka. 

Það var fréttastofa Ríkissjónvarpsins 

sem „skúbbaði“ á fréttinni 

um sameiningu Burðaráss og 

Straums fjárfestingabanka í kvöldfréttatíma 

mánudagsins 1. ágúst 

um verslunarmannahelgina. Þar 

með byrjaði boltinn að rúlla. Allar 

línur viðskiptalífsins urðu glóandi. 

Sameiningin fór þannig fram 

að eignum Burðaráss var skipt 

upp á milli Landsbankans og 

Straums þannig að úr varð stærri 

Landsbanki og stærri Straumur- 

Burðarás fjárfestingarbanki. Tvær 

flugur í einu höggi. 

Eigið fé Burðaráss við skiptinguna, 

um 74,8 milljarðar, var skipt 

nánast jafnt á milli Landsbankans 

og Straums. Landsbankinn fékk 

í sinn hlut 37 milljarða (49,46%) 

og Straumur fékk 37,8 milljarða 

kr. (50,54%) af eigin fé Burðaráss. 

Bankastarfsemi er af þeim 

toga að aukist eigið fé þeirra 

gefur það þeim stórfelld tækifæri 

á að margfalda útlán sín - og 

stækka þannig efnahagsreikninginn 

verulega. 

Eftir uppstokkunina varð eigið 

fé Landsbankans 96 milljarðar 

og eigið fé Straums-Burðaráss 

fjárfestingarbanka 103 milljarðar. 

Þar með var Straumur-Burðarás 

orðinn annar stærsti banki 

landsins á eftir Kaupþingi banka, 

Landsbankinn þriðji stærsti og 

Íslandsbanki fjórði stærsti með 

eigið fé upp á 77 milljarða. 

Á kynningarfundi forráðamanna 

Burðaráss, Landsbankans 

og Straums á Nordica hóteli 

þriðjudagsmorguninn 2. ágúst 

kom fram að aðdragandinn að 

uppstokkuninni hefði verið frekar 

stuttur. Björgólfur Thor Björgólfsson 

sagði að eftir að Burðarás 

seldi Eimskip hefði félagið staðið 

frammi fyrir því að þurfa að sækja 

um fjárfestingabankaleyfi hjá Fjármálaeftirlitinu 

þar sem öll önnur 

starfsemi en fjárfestingarstarfsemin 

hefði verið seld út. Þar 

með hefði mönnum dottið í hug 

Björgólfur Thor Björgólfsson, 


Burðaráss. 

Sagt er að hann hafi 

verið arkitektinn að 

sameiningunni. 

að fara þá leið að sameina Burðarás 

og Straum. 

Um það var skeggrætt í viðskiptalífinu 

eftir sameininguna 

að þeim Björgólfsfeðgum „hefði 

ekki leiðst“ að segja frá því að 

Straumur-Burðarás væri orðinn 

næststærsti banki landsins, 

Landsbankinn þriðji stærsti - og 

Íslandsbanki kominn í fjórða 

sætið. Þeir Björgólfsfeðgar eru 

kjölfestufjárfestar bæði í Straumi- 

Burðarási og Landsbankanum. 

En við uppstokkunina á Burðarási 

fengu hluthafar félagsins 

hlutabréf í Landsbankanum sem 

nemur 19,6% af heildarhlutafé og 

í Straumi sem nemur 43,9% af 

heildarhlutafé. 



Ein ar Sig urðs son. 

10. á gúst 

Ein ar Sig urðs son 

hætt ir hjá FL Group 

Sagt var frá því að Ein ar Sig urðsson, 

fram kvæmda stjóri rekstrar 

stýr ing ar og við skipta þró un ar 

hjá FL GROUP, hefði á kveð ið 

að láta af störf um hjá fé laginu 

1. sept em ber. Ein ar hef ur 

starf að hjá FL GROUP og áður 

Flug leið um frá 1988. Hann var 

fyrst upp lýs inga full trúi fé lags ins, 

þá að stoð ar mað ur for stjóra og 

loks fram kvæmda stjóri frá ár inu 

1997, fyrst yfir stefnu mót un, 

þá yfir stefnu mót un og fjár málastýr 

ingu sam stæð unn ar og loks 

yfir rekstr ar stýr ingu og við skiptaþró 

un. Ein ar var frétta mað ur hjá 

Sjón varp inu á árum áður. Þá varð 

hann fyrsti út varps stjóri Bylgjunn 

ar árið 1986. 

11. á gúst 

Ró bert Melax, forstjóri 

Dags Group 

Það kom veru lega á ó vart þeg ar 

til kynnt var að Ró bert Melax, 

stjórn ar for mað ur og að al eig andi 

Dags Group, hefði tek ið við sem 

for stjóri fé lags ins af Sverri Berg 

Stein ars syni. Í til kynn ingu frá 

fé lag inu sagði að Sverr ir hefði 

á samt Degi Group unn ið að fjárfest 

inga verk efn um er lend is og 

muni hann á næst unni beina 

Ró bert Melax. 

kröft um sín um að þeim verkefn 

um. Jafn framt kom fram að 

Sverr ir tæki sæti í stjórn fé lagsins 

og væri hlut hafi í því eft ir 

sem áður. Ró bert Melax hóf fer il 

sinn í við skipt um sem ann ar 

tveggja stofn enda Lyfju. 

12. á gúst 

Hagn að ur bank anna 

þriggja 46 millj arð ar 

Hagn að ur við skipta bank anna 

þriggja, Kaup þings banka, 

Lands banka og Ís lands banka, 

nam sam tals um 46 millj örð um 

króna, að því er fram kom í 

Morg un korni Ís lands banka 

þenn an dag. Arð semi eig in 

fjár var frá 36 til 56% sem er 

raun ar með ó lík ind um hátt. Mikill 

vöxt ur er í út lán um, ráð gjöf 

og verð bréfa við skipt um - auk 

þess sem geng is hagn að ur er 

mik ill vegna hækk andi verðs á 

hluta bréf um. Verði bank arn ir þrír 

rekn ir með jafn góð um ár angri 

á seinni helm ing árs ins stefn ir í 

90 millj arða hagn að alls árs ins. 

Sagt og stað ið! Slík ar töl ur hafa 

aldrei sést áður í sögu banka á 

Ís landi. 

Sak born ing arn ir sex ganga 

fylktu liði í Aust ur stræti í átt að 

Hér aðs dómi Reykja vík ur. 

17. á gúst 

Baugs mál ið þing fest 

Mið viku dag ur 17. á gúst 2005 og 

einn af stóru dög un um í ís lenskri 

við skipta sögu sem hafa ver ið 

nokkr ir í sum ar. Sak born ing arn ir 

sex, sem á kærð ir eru í Baugs málinu, 

gengu þá inn í Hér aðs dóm 

Reykja vík ur kl. 13.30, á samt 

lög mönn um sín um, með bros á 

vör og vel út lít andi fyr ir fram herskara 

sjón varps- og frétta manna 

þeg ar Baugs mál ið var þing fest 

fyr ir dómn um. Á kærðu lýstu sig 

sak lausa og sögðu á kæruna á 

hend ur sér ranga þeg ar dóm ur inn 

spurði þá um sekt eða sak leysi. 

Máls skjöl in í Baugs mál inu erum 

um 20 þús und blað síð ur. Þing- 

Alhliða lausnir fyrir 

geymslurými af öllum stærðum 

Rými ehf. • Háteigsvegi 7 • 105 Reykjavík • Sími: 511 1100 



haldið tók um 20 mínútur og 

frestaði Pétur Guðgeirsson héraðsdómari 

málinu að því loknu 

til 20. október. Fari málið fyrir 

Hæstarétt, sem allir eiga von á, 

er gert er ráð fyrir að hann dæmi 

í málinu næsta haust. 

26. ágúst 

Kristín til London 

Kristín Pétursdóttir 

er flutt til 

London. 

Ein áhrifamesta 

kona 

viðskiptalífsins, 

Kristín 

Pétursdóttir, 

framkvæmdastjóri 

Fjárstýringar 

Kaupþings 

banka 

undanfarin ár, 

hefur fært sig til innan bankans 

og hafið störf í London. Þar mun 

hún stýra innleiðingu breska 

bankans Singer & Friedlander í 

Kaupþings banka samstæðuna. 

Við framkvæmdastjórastarfi 

Kristínar tók Guðni Aðalsteinsson 

hagfræðingur. Guðni starfaði 

áður sem framkvæmdastjóri hjá 

skuldabréfasviði Credit Suisse í 

Frankfurt. 

30. ágúst 

Stjórnendur 

Kaupþings 

auka við hlut sinn 

Þessi frétt vakti nokkra athygli. 

Hún var um að átta stjórnendur í 

Kaupþingi banka, fruminnherjar, 

hafi gert framvirka samninga 

við bankann um kaup á hlutum 

í bankanum fyrir samtals rúma 

1,7 milljarða króna. Lokauppgjör 

samninganna fer fram þann 29. 

nóvember nk. Kaupverðið er 580 

krónur á hlut sem var markaðsverð 

bankans þegar þeir voru 

gerðir. 

Hreiðar Már 

Sigurðsson. 

Hreiðar Már Sigurðsson, forstjóri 

bankans og Sigurður Einarsson, 

starfandi stjórnarformaður bankans, 

eru á meðal kaupenda. 

Hlutabréfaeign Hreiðars Más í 

bankanum er núna um 1.185 

milljónir að markaðsvirði og 

Sigurðar um 1.485 milljónir að 

markaðsvirði. Þar að auki nema 

samanlagðir kaupréttir þessara 

æðstu stjórnenda bankans um 

7,7 milljónum hluta, sem að 

markaðsverðmæti eru um 4,5 

milljarðar kr. 

31. ágúst 

Verslunarráð verður 

Viðskiptaráð 

Jón Karl 

Ólafsson, 

formaður 

stjórnar Verslunarráðs 

og forstjóri 

Icelandair, 

kynnti nýtt 

nafn ráðsins 

í samsæti 

á Hótel Nordica. 

Nýja 

Sigurður 

Einarsson. 

Jón Karl 

Ólafsson, formaður 

stjórnar 

Verslunarráðsins, 

kynnir nýtt 

nafn ráðsins. 

nafnið er Viðskiptaráð Íslands og 

sagði Jón Karl að kosturinn við 

það væri að það vísaði til breiðari 

hóps aðildarfyrirtækja ráðsins. 

Sitt sýnist hverjum um nýja 

nafnið. Það gamla var á góðum 

merg. Þá kom fram í ræðu Þórs 

Sigfússonar, framkvæmdastjóra 

ráðsins, að nýjar áherslur í 

starfseminni væru tengslanet 

fyrirtækja, hnattvæðing og bætt 

samskipti við útlönd. 

31. ágúst 

Eimskip fjárfestir 

í frystigeymslum 

Eimskip hefur keypt eitt 

stærsta frystigeymslufyrirtæki 

í Evrópu. Þetta er hollenska 

fyrirtækið Daalimpex Beheer 

B.V. í Hollandi. Daalimpex er 

stærsta frystigeymslufyrirtæki 

í Hollandi og eitt hið stærsta í 

Evrópu. Daalimpex rekur fjórar 

frystigeymslur í Hollandi og muni 

kaupin styrkja verulega stöðu 

Eimskips í frystiflutningum. 

1. september 

Ingólfur í stað 

Hreiðars Más 

Ingólfur Helgason hefur verið ráðinn 

nýr forstjóri Kaupþings banka 

á Íslandi í stað Hreiðars Más Sigurðssonar 

sem einbeitir sér fyrst 

og fremst að rekstri Kaupþings 

banka samstæðunnar. Hreiðar 

Már verður áfram búsettur á 

Íslandi, enda höfuðstöðvar bankans 

hér á landi. Ingólfur heyrir 

beint undir Hreiðar Má, líkt 

og forstjórar bankans í öðrum 

löndum. Ingólfur hefur verið 

framkvæmdastjóri markaðsviðskiptadeildar 

Kaupþings banka. 

Hann hóf störf hjá Kaupþingi við 

einstaklingsráðgjöf árið 1993. 


Hræringar í 

Atorku Group 

Þennan dag var sagt frá því 

að félög í eigu þeirra Þorsteins 

Vilhelmssonar og Magnúsar 

Jónssonar hefðu keypt 9,9% í 

Atorku Group og að þeir ættu 

orðið samtals 35,33% í félaginu. 

Einnig keypti Atorka um 6,4% 

af eigin bréfum. Seljendur voru 

Landsbankinn í Lúxemborg, 

Styrmir Þór Bragason og félög 

tengd Aðalsteini Karlssyni og 

Lárusi Blöndal. Við söluna sögðu 

þeir Aðalsteinn og Lárus sig úr 

stjórn Atorku og Styrmir hætti 

sem framkvæmdastjóri félagsins. 

Hann mun þó halda áfram stjórnarsetu 

í Austurbakka hf. og Lífi 

hf. Þess má geta að Magnús 

Jónsson er tengdasonur Þorsteins 

Vilhelmssonar og Styrmir 

Þór Bragason er tengdasonur 

Aðalsteins Karlssonar. 

Bjarni Ármannsson, forstjóri 

Íslandsbanka. 


Stjórnendur seldu 

í Íslandsbanka 

Sagt var frá því að forstjóri 

Íslandsbanka og fimm framkvæmdastjórar 

bankans hefðu 

selt 241 milljón hluta í bankanum 

á genginu 15,25 krónur. 

Andvirði hlutanna er tæpir 3,7 

milljarðar króna. Sömu aðilar 

voru í hópi lykilstjórnenda í 

bankanum sem keyptu í lok maí 

síðastliðins 240 milljónir hluta 

í bankanum á genginu 13,30 

krónur, eða fyrir tæplega 3,2 

milljarða. Söluhagnaður stjórnendanna 

var því samanlagt um 

470 milljónir fyrir skatta. 


S A M G Ö N G U R 

ÞEIR TÆTA UPP 

Fólki stendur orðið ógn af vöruflutningabílum þegar það ekur um þjóðvegi 

landsins. Flutningabílarnir tæta upp vegina og vegakerfið virðist 

ekki í stakk búið til að anna þessum miklu þungaflutningum. 

TEXTI: SIGURÐUR BOGI SÆVARSSON 


Flutningabíll á fullri ferð. 

Víða eru vegir landsins alls 

ekki búnir undir mikla og 

vaxandi umferð stórra vöruflutningabíla, 

sem hver um 

sig brýtur vegi niður á við 60 

þúsund fólksbíla. 



ÞJÓÐVEGINA 



Síðla hvern virkan dag aka tugir vöruflutningabíla 

út úr borginni til áfangastaða 

hringinn í kringum landið. Þeir 

eru ýmist á leiðinni norður, austur eða 

vestur og ævinlega fulllestaðir. Koma 

síðan næsta dag afur til Reykjavíkur og eru 

aftur með fullfermi. Þessir flutningar hafa vaxið 

hröðum skrefum síðustu árin og áætla má að í 

ár nemi heildarflutningsmagnið um vegi landsins 

nærri einum milljarði tonnkílómetra, og þar 

er átt við flutninga á hvers konar þurrvarningi, 

fiski, malarefni, olíu og raunar öllu því sem nafn 

má gefa. Ekkert bendir til annars en þessi þróun 

haldi áfram, jafnvel þó vegakerfið sé fjarri því í 

stakk búið að anna þessum mikla þunga. 

Eimskip hætti rekstri strandflutningaskipsins 

Mánafoss seint á síðasta ári og með því 

fluttust nær allir flutningar hér innanlands 

út á þjóðvegina. Viðmælendur Frjálsrar verslunar 

segja fráleitt að það hafi markað einhver 

straumhvörf. Vægi flutninga skipa á ströndina 

hafi verið að dragast saman um áraraðir, enda 

sé krafa markaðarins sú að fá vöruna fljótt í 

áfangastað. Þannig hafi tekið allt að þrjá sólarhringa 

að flytja varning til Akureyrar senda með 

skipi frá Reykjavík en taki aðeins fimm til sex 

klukkustundir með flutningabíl. 

„Álagið á þjóðvegina 

er ekki meira en spár 

sögðu fyrir um. Rúmum 

2,6 milljörðum kr. er í ár 

varið til endurbyggingar 

og viðhalds þjóðvega 

landsins.“ 

Jón Rögnvaldsson vegamálastjóri. 

Flutningabílar í fjórða veldi 

„Jafnvel þótt sjóflutningar geti verið ódýrari en 

flutningar á landi velur fólkið hraðann frekar 

og er tilbúið að greiða meira fyrir en ella,“ 

segir Pálmar Óli Magnússon framkvæmdastjóri 

rekstrarsviðs Samskipa. „Hið eina sem hægt er 

að gera í þessari stöðu er að fara í átak í vegamálum, 

því víða eru vegirnir virkilega slæmir 

og alls ekki búnir undir það mikla álag sem er 

á þeim í dag. Landflutningar eru komnir til að 

vera; fljót og örugg þjónusta er forsenda þeirra 

lífsgæða sem fólk úti á landi krefst.“ 

Við samanburð á niðurbroti vöruflutningabíla 

og fólksbíla á þjóðvegunum hefur verið 



Að ríkissjóður fær ríflega 40 

milljarða í tekjur á þessu ári af 

bifreiðum, en Vegagerðin fær 

aðeins 13 milljarða til vegamála 

í landinu. 

TEKJUR RÍKISSJÓÐS AF BIFREIÐUM OG UMFERÐ 

Tekjur af bifreiðakaupum: 

19 milljarðar 

Helstu skattar eru vörugjöld og virðisaukaskattur 

Tekjur af eldsneyti: 

20 milljarðar 

Helstu skattar eru bensín- og olíugjöld, virðisaukaskattur og bifreiðagjald. 

Aðrar tekjur: 

1 milljarður 

Helstu skattar þar eru af ýmiskonar þjónusta, svo sem skráningargjöld og 

ýmsir neysluskattar. 

HEIMILD: FÍB 

nefnd svonefnd fjórðaveldisregla. Það er að 

niðurbrotið sé fjórðaveldi af álagi öxulþunga á 

veginn. Út frá þeirri reiknireglu telst 44ra tonna 

flutningabíll brjóta veginn niður eins og 60 þúsund 

fólksbílar. 

Jón Rögnvaldsson vegamálastjóri telur þessa 

kenningu geta átt sér nokkurn stað. Minnir þó 

á að fjölmargir aðrir þættir hafi einnig sitt að 

segja um slit og endingu vega. Veðrátta hafi 

mikil áhrif og til dæmis slíti fólksbílar yfirborði 

veganna talsvert ef þeir eru á nagladekkjum. 

„Jafnvel þótt sjóflutningar 

geti verið ódýrari en flutningar 

á landi velur fólkið hraðann 

frekar og er tilbúið að greiða 

meira fyrir en ella.“ 

Pálmar Óli Magnússon, framkvæmdastjóri rekstrarsviðs Samskipa. 

Burðargetan er undir stöðlum 

Í skýrslu nefndar á vegum samgönguráðuneytis 

sem fjallaði um þróun flutninga hér innanlands 

og kom út fyrr á þessu ári segir að burðargeta 

vegakerfisins sé sums staðar verulega undir 

stöðlum. Aukin þungaumferð geti haft í för 

með sér töluvert skemmri endingartíma vega 

en ella og sé öxulþungi bifreiða afgerandi 

áhrifaþáttur hvað varðar endingu á efra burðarlagi. 

Þá getur neðra burðarlag farið mjög 

illa þegar frost er að fara úr jörðu á vorin. Þá 

brotnar undirefnið smátt og smátt og fínefnið, 

sem dregur í sig bleytu, eykst. Með því minnkar 

burðarþolið. Á síðustu misserum hefur hins 

vegar verið reynt að bregðast við þessu með 

því að blanda tjöruefni í undirlagið sem hefur 

gefið góða raun. 

Pálmar Óli Magnússon vill slá ákveðna 

varnagla við áðurnefndri kenningu um fjórða 

veldið. Bendir á að hún sé byggð á rannsóknum 

sem gerðar voru í Bandaríkjunum fyrir meira 

en fjörutíu árum. Síðan þá hafi orðið mikil 

framþróun í gerð bifreiða, sem séu til dæmis 

með mun betri fjöðrunarbúnaði en áður var. 

Sömuleiðis sé allt öðruvísi staðið að vegagerð. 

Forsendur séu með öðrum orðum gjörbreyttar 

og því telur Pálmar nær lagi að miða slit vega 

við öxulþunga í þriðja veldi og vísar þar í nýrri 

bandarískar rannsóknir. Á hinn bóginn vanti 

frekari rannsóknir sem geti varpað einhverju 



Um 60% af verði 

hvers bens ín lítra 

renn ur til rík is sjóðs 

ljósi á atriði og þær sé nauðsynlegt að gera 

fyrr en síðar svo einhver botn fáist í umræðuna. 

Skuldadagar í vegabyltingu 

En hvað sem líður reiknireglum, stendur 

eftir sú meginstaðreynd að vegir landsins 

þola illa aukið og vaxandi álag. Í áðurnefndri 

VISS IR ÞÚ... 

skýrslu nefndar um flutningaþróun hér innanlands 

kemur fram að vegurinn úr Reykjavík 

og norður í land sé á stórum köflum um 

og yfir tuttugu ára, sem er algengur endingartími 

vega. Miðað við það er mjög víða 

kominn tími á endurbætur. 

Jón Rögnvaldsson segir að fyrir um aldarfjórðungi 

hafi komið til sá möguleiki að 

Að einn 44 tonna flutn inga bíll með tengi vagni jafn gild ir 

um ferð 60 þús und fólks bíla í nið ur broti á veg um? 

Að 4.800 vöru- og flutn inga bíl ar eru á Ís landi, þ.e. bíl ar yfir 

12 tonn um? 

Að rík is sjóð ur fær ríf lega 40 millj arða í tekj ur á þessu ári af 

bif reið um þeirra í formi skatta og tolla, þ.e. af elds neyt is sölu 

og inn flutn ings- og vöru gjöld um? 

Að Vega gerð in fær alls 13 millj arða á þessu ári til vega mála í 

land inu? 

Að FÍB á ætl ar að tek ur rík is ins af sölu bif reiða elds neyt is, 

þ.e. bens íns og díselol íu, nemi um 20 millj örð um á þessu ári? 

Að um 60% af verði hvers bens ín lítra eru op in ber gjöld 

rík is sjóðs? 

Að að eins 1 millj arð ur fer í við hald á bundnu slit lagi á 

þjóð veg um lands ins á ári? 

Að 1,6 millj arð ar fara í end ur bygg ingu og ann að við hald 

þjóð vega? 

Að 6,3 millj arð ar fara í stofn fram kvæmd ir, þ.e. ný framkvæmd 

ir vegna þjóð vega? 

Að 4,0 millj arð ar fara í rekst ur og þjón ustu Vega gerð ar inn ar, 

en þar inni í eru gjöld vegna snjó mokst urs og ferju rekst urs? 

Að veg ur inn frá Reykja vík og norð ur í land er á stór um köfl um 

um og yfir tutt ugu ára? 

Að veðr átt an og nagla dekk hafa ekki síð ur á hrif á eyð ingu 

vega og þyngd bíla? 

Stór auk in slysa hætta er af aukinni 

um ferð vöru flutn inga bíla. 

Ný lega varð al var legt slys í 

Hall orms staða skógi þar sem 

fólks bíll og stór flutn inga bíll með 

tengi vagni rák ust sam an. 

Að rík ið hef ur „stór grætt“ á hækk andi elds neyt is verði í heimin 

um og stór aukn um inn flutn ingi nýrra bíla til lands ins? 

Að FÍB á ætl ar að tekj ur rík is ins af bif reið um og notk un þeirra 

hafi auk ist um „að eins 8 millj arða“ á yf ir stand andi ári, eða 

úr 32 millj örð um í 40 millj arða? 



RUNÓLFUR ÓLAFSSON, FRAMKVÆMDASTJÓRI FÍB: 

Tekjur ríkisins af bifreiðum 40 milljarðar 

Áætla má að tekjur ríkisins af bifreiðum 

og notkun þeirra muni nema ríflega 40 

milljörðum króna í ár, sem er um 8 milljarða 

aukning milli ára. Þetta er mat Runólfs Ólafssonar 

framkvæmdastjóra Félags íslenskra 

bifreiðaeigenda, sem segir félagið ekki 

gagnrýna skattheimtu af bifreiðum ef þeim 

fjármunum sem þannig aflast sé varið til vegaframkvæmda 

eða annars þess sem til heilla 

horfi fyrir bifreiðaeigendur. Raunin sé hins 

vegar alls ekki sú. 

„Í ár er 13 milljörðum króna varið til Vegagerðarinnar. 

Umferðarstofa og lögreglan fá 

sitt en í öllu falli er þó ljóst að tekjur ríkisins 

af bifreiðum eru margfalt meiri en útgjöldin. 

Því teljum við hjá FÍB að bæði sé talsvert 

svigrúm til að lækka álögur á okkar fólk og 

sömuleiðis fara í auknar vegaframkvæmdir,“ 

segir Runólfur. 

Þumalputtareglan segir að af verði hvers 

bensínlítra renni 60% til ríkissjóðs. Þar er átt 

við bensíngjald, vörugjald og virðisaukaskatt. 

Bensínlítrinn kostar þegar þetta er skrifað 

tæpar 114 krónur í sjálfsafgreiðslu og hefur 

hækkað umtalsvert í ár. Segir sig þá sjálft að 

tekjur ríkissjóðs aukast í stíganda við annað, 

þegar vaskurinn á bensín er hlutfall af öðru 

en ekki föst tala. Þá voru á fyrstu sjö mánuðum 

þessa árs fluttir til landsins 11.500 nýir 

bílar, ámóta margir og allt árið í fyrra. Þetta 

skilar sínu inn í ríkissjóð. Þá eru hér ótalin bifreiðagjöld 

og ýmsir neysluskattar á varahluti 

og rekstrarvörur. 

„Skattheimtan á bifreiðaeigendur er langt 

umfram það sem eðlilegt getur talist,“ segir 

Runólfur Ólafsson. Hann segir tölur um mikið 

slit flutningabíla á vegum landsins gefa tilefni 

til að ætla að skattlagning á þær bifreiðar sé 

ekki í samræmi við notkun þeirra á vegakerfinu 

og að eigendur einkabíla séu látnir niðurgreiða 

herkostnaðinn. Það sætti FÍB sig ekki 

við og vilji breytingar. 

Runólfur Ólafsson, framkvæmdastjóri FÍB. 



leggja svonefnda klæðningu á vegi landsins. 

Árið 1980 hafi aðeins 358 km af þjóðvegum 

verið lagðir malbiki, en þegar klæðningin 

kom til sögunnar hafi verið hægt að margfalda 

þessa vegalengd á fáum árum. Nú sé á 

hinn bóginn komið að skuldadögum þeirrar 

byltingar í vegagerð sem klæðningin var. 

Breiðari vegir og hættuminni 

„Vegagerðin gerir umferðarspár tuttugu ár 

fram í tímann og leggur þær til grundvallar 

þegar farið er í vegaframkvæmdir. Í þeim er 

að jafnaði miðað við að tíundi hluti umferðar 

séu stórir bílar og því er ég ekki svo viss um 

að álagið á vegina sé eitthvað stórkostlega 

mikið meira en spár sögðu okkar,“ segir Jón 

Rögnvaldsson. Hann bætir því þó við að fyrir 

fáum árum hafi leyfilegur öxulþungi bifreiða 

verið aukinn úr 10 tonnum í 11,5 og slíkt hafi 

að sjálfsögðu áhrif. Miklu ráði sömuleiðis 

um endingartíma vega úr hvernig efni þeir 

séu byggðir og yfirleitt hafa vegagerðarmenn 

komist í góðar námur. 

Í ár ver Vegagerðin rúmlega 2,6 milljörðum 

króna til endurbyggingar og viðhalds vega. 

Þar af fer um 1 milljarður til viðhalds á 

bundnu slitlagi og 780 milljónir til að styrkja 

og endurbæta vegi. Afgangurinn af nefndri 

upphæð skiptist síðan á nokkra smærri liði. 

Endurbygging vega hangir reyndar saman 

við nýframkvæmdir. Meðal annars nefnir 

Jón Rögnvaldsson veginn í Stafholtstungum í 

Borgarfirði þar sem miklar framkvæmdir hafa 

staðið yfir síðustu mánuði. Þar er vegurinn 

allur byggður upp og aukinheldur breikkaður 

úr 6,5 metrum í 8,5. Þar munar um minna og 

vitaskuld dregur sú breikkun úr allri slysahættu. 

Rökin eru skýr 

Síðustu misserin hafa ýmsir, svo sem stjórnmálamenn, 

sett fram kröfur um að hefja 

strandflutningar að nýju, þá hugsanlega með 

opinberum tilstyrk að einhverju leyti. Í því 

sambandi hefur verið vísað til þess að víða í 

Evrópu sé nú kostað kapps að færa flutninga 

af vegum í skip eða þá yfir í lestarsamgöngur. 

Pálmar Óli Magnússon telur þessar bollaleggingar 

fjarstæðukenndar og bendir á að í Evrópu 

séu þessar ráðstafanir nauðvörn. Þar sé 

Þjóðvegirnir eru alls ekki gerðir fyrir 

þessa miklu umferð vöruflutningabíla 

sem er sífellt að aukast. Þyngd bílanna er 

oft alveg við leyfilegan hámarksþunga á 

vegunum. Á mörgum þeirra fáfarnari eru 

aðeins einbreið klæðning á miðju vegar 

og þegar bílar mætast þurfum við á stóru 

bílunum að víkja með því að fara alveg út í 

axlirnar. Afleiðingar þessa eru að kantarnir 

eru að brotna niður sem síðan étur út frá 

sér inn á veginn,“ segir Bjarni Gunnarsson 

vöruflutningabílstjóri. Hann starfar á vegum 

Landflutninga - Samskipa og er í reglulegum 

ferðum milli Reykjavíkur og Ísafjarðar. 

Stöðugt fleiri bílar 

Tíu til tólf flutningabílar eru í reglulegum 

ferðum að vestan og stundum raunar 

fleiri. Það segir Bjarni vera í samræmi við 

þróun undanfarinna ára. „Síðan ég byrjaði 

að keyra hér á milli hefur verið stöðugur 

vöxtur í landflutningum og bílunum verið að 

fjölga. Það að strandflutningum var hætt 

á síðasta ári þýddi alls engin straumhvörf 

heldur var það aðeins lokapunktur í langri 

þróun,“ segir Bjarni. 

Bjarni Gunnarsson, vöruflutningabílstjóri 

á Ísafirði: 

„Fyrst og fremst heppni 

ræður því að vöruflutningabílstjórar 

hafi ekki 

lent í fleiri slysum.“ 

BJARNI GUNNARSSON, VÖRUFLUTNINGABÍLSTJÓRI: 

Kantarnir að brotna niður 

Miðað við fimm öxla undir bíl og vagni 

má heildarþyngd ækis ekki vera meiri en 

44 tonn. „Víða er undirlag veganna mjög 

slæmt, þeir mjóir og standa alls ekki undir 

þeim kröfum sem til þeirra eru gerðar. 

Þetta er til dæmis raunin víða í Strandasýslu, 

til dæmis í Bitrufirði og á Ennishálsi. 

Sama gildir þegar er komið er í Ísafjarðardjúpið. 

Við Reykjanes er ekið á vegi sem 

lagður var um 1950 og þú getur því rétt 

ímyndað þér hvernig ástand hans er. Það 

hefði átt að fara í endurbætur á veginum 

þar á undan veginum í Hestfirði og Skötufirði, 

þar sem lagt var slitlag á síðasta ári,“ 

segir Bjarni sem telur forgangsröðun í samgöngumálum 

oft undarlega. 

Fjárfestingin sé arðbærari 

„Vegirnir eru slíkir að fyrst og fremst 

heppni ræður því að vöruflutningabílstjórar 

hafi ekki lent í fleiri slysum en raun ber 

vitni. Á sumum stöðum eru komnir ágætir 

vegir, bæði breiðir og með sterku undirlagi. 

Um þá mætti raunar gjarnan vera meiri 

umferð þannig að fjárfestingin við uppbyggingu 

þeirra sé arðbærari en nú er.“ 



13 milljarðar til Vegagerðarinnar 

Skiptist svona: 6,3 milljarðar fara til stofnframkvæmda, 2,6 milljarðar til endurbyggingar 

og viðhalds vega (þar af fer 1 milljarður til viðhalds á bundnu slitlagi) 

og 4,0 milljarðar eru eyrnamerktir rekstri og þjónustu Vegagerðarinnar, 

en inni í þeirri fjárhæð er snjóruðningur á veturna og ferjurekstur. 

BJÖRN MIKAELSSON, YFIRLÖGREGLUÞJÓNN Á SAUÐÁRKRÓKI: 

Dekkin plægðu upp veginn 

Nýlega var ég á ferð austur á landi og 

ók upp brekku á eftir fulllestuðum flutningabíl. 

Bílstjórinn hafði fært sig út í vegaxlirnar 

til að gefa öðrum svigrúm til að komast 

fram úr. Þungi bílsins var mikill og ég 

horfði á hvar klæðningin hreinlega plægðist 

upp undan afturdekkjunum. Þetta var rosalegt 

að sjá og sýndi mér best að í mörgum 

tilvikum þola vegirnir alls ekki álag þungra 

flutningabíla,“ segir Björn Mikaelsson, yfirlögregluþjónn 

á Sauðárkróki. 

Vegurinn er mjór og hlykkjóttur 

Björn segir margar hættur leynast úti í 

umferðinni vegna þessa mikla álags sem 

á vegunum er. Almennt séu vegir í dag 

aðeins 6,5 metrar á breidd og það sé fjarri 

því nóg. 

„Hér í Skagafirði eru margar slysagildrur 

og þar nefni ég sérstaklega veginn um 

Silfrastaðafjall og í Norðurárdal áður en 

ekið er upp á Öxnadalsheiði. Núverandi 

vegur á þessum slóðum er mjór og hlykkjóttur 

og þarna eru fjórar einbreiðar brýr. 

Blessunarlega standa vegaframkvæmdir 

fyrir dyrum á þessum slóðum en hafa þó 

verið í biðstöðu alltof lengi sem hefur 

kostað okkur fjölda umferðaróhappa.“ 

Á fullri ferð 

En hvað sem líður umferðarmannvirkjum 

og styrk þeirra segir Björn Mikaelsson 

„Margar slysagildrur en mannlegi þátturinn 

hefur líka áhrif, segir Björn Mikaelsson, 

yfirlögregluþjónn á Sauðárkróki. 

mikilvægt að hafa mannlega þáttinn líka í 

huga hvað varðar umferðaröryggi, enda séu 

mannleg mistök orsök velflestra umferðarslysa. 

Lögbundinn hámarkshraði stórra 

flutningabíla með aftanívagn sé áttatíu 

kílómetrar á klukkustund en mörg dæmi 

séu um að lögregla hafi stöðvað bílstjóra 

á meiri hraða, jafnvel við erfiðar akstursaðstæður. 

vegakerfið kolsprungið vegna álags og nauðsynlegt 

sé að tappa af umferðarþunganum. Hér 

á landi sé þetta alls ekki raunin, alla jafna sé 

umferð á vegunum lítil þó svo þeir beri illa 

þungann sem á þá er lagður. Við því verði að 

bregðast með átaki í vegagerð. 

„Það eru sex eða sjö ár síðan við hjá Samskipum 

hættum strandsiglingum og þá voru 

rökin alveg skýr í okkar huga. Strandflutningaskipið 

fór héðan frá Reykjavík nánast tómt og 

sigldi á kannski tíu til fimmtán viðkomustaði 

úti um land. Tók um borð frystivörur og kom 

svo hingað til Reykjavíkur viku síðar, þá fullfermt. 

Á sama tíma fóru bílarnir héðan út á 

land fullhlaðnir og komu síðan nánast tómir 

aftur í bæinn. Með því að hætta siglingunum 

gátum við hins vegar verið með fulllestaða bíla 

báðar leiðir. Rökin fyrir því að hætta strandflutningum 

voru því alveg skýr og við teljum 

forsendur í dag alveg þær sömu.“ 

Jón Rögnvaldsson talar á svipuðum nótum 

og segir að í viðskiptaumhverfi nútímans sé rík 

krafa fólks að fá vöruna senda heim að dyrum 

fljótt og þar standi skipaferðir flutningum aldrei 

snúning. „Að því leyti hafa vegaflutningarnir 

forskot. Þó finnst mér að ákveðnir vöruflokkar 

þyrftu ekki sama flutningshraða og gætu allt 

eins verið fluttir á sjó sem landi. Þar get ég til 

dæmis nefnt olíu, bensín og ýmsa þungavöru. 

Síðan skulum við ekki gleyma að fiskflutningur 

þvers og kruss um landið er mjög mikill og 

hefur verið að aukast síðustu árin.“ 

Einbreiðar brýr til ama 

Pálmar Óli segir það mikinn misskilning að 

halda að flutningafélögin geti stýrt því einhliða 

hvort flutningar hér innanlands verði sjóleiðis 

eða með um landveg. „Sumir tala eins og 

að fyrirtæki í flutningastarfsemi séu í nánast 

sjálfstæðum heimi og geti stýrt sínum viðskiptavinum. 

Sannleikurinn er sá að fáar greinar eru 

jafn háðar ytri skilyrðum og þörfum viðskiptamanna 

og einmitt flutningastarfsemi. Krafa 

markaðarins er að fá vöruna um landveg bæði 

fljótt og vel. Við því þarf að bregðast og gera 

átak í vegaframkvæmdum. Byggja upp vegi og 

breikka. Gera síðan gangskör að því að fækka 

einbreiðum brúm úti á þjóðvegunum. Þær 

skipta hundruðum, eru hvarvetna slysagildrur 

og til mikils ama.“ 


NEYTENDASTOFA 

Neytendavernd, viðskiptahættir og öryggismál 

NEYTENDASTOFA tók til starfa 1. júlí síðastliðinn 

og tók hún við hlutverki Löggildingarstofu 

sem lögð var niður frá sama tíma. Auk 

þess tók hún við hluta af verkefnum sem 

áður voru á starfssviði Samkeppnisstofnunar 

og annast Neytendastofa nú framkvæmd 

nýrra laga um eftirlit með óréttmætum viðskiptaháttum 

og gagnsæi markaðarins. Neytendastofa 

fer með rafmagnsöryggismál eins 

og kveðið er á um í lögum um öryggi raforkuvirkja, 

neysluveitna og raffanga. Neytendastofa 

annast markaðseftirlit með rafmagnsvörum 

og öðrum almennum vörum 

sem skylt er að uppfylli öryggiskröfur og 

skulu vera CE-merktar. Einnig hefur stofnunin 

yfirumsjón með mælifræði. Á sviði 

lögmælifræði annast Neytendastofa varðveislu 

landsmæligrunna og hefur eftirlit með 

framkvæmd laga um vog, mál og annast 

framkvæmd faggildinga fyrir hönd íslenskra 

stjórnvalda. Á sviði hagnýtrar mælifræði 

starfrækir stofnunin kvörðunarþjónustu á 

mælitækjum fyrir atvinnulífið og opinbera 

aðila. Nýmæli er að lögum samkvæmt skal 

Neytendastofa vinna að stefnumótun á sviði 

neytendamála og beita sér fyrir því að gerðar 

verði rannsóknir á því sviði. Þá annast stofnunin 

einnig dagleg störf og undirbúning 

mála fyrir talsmann neytenda í samræmi 

við ákvæði í þjónustusamningi. Á Neytendastofu 

eru alls 20 starfsmenn. 

Mælifræðisvið: 

• Varðveisla landsmæligrunna 

• Kvörðunarþjónusta 

• Eftirlit með löggildingu mælitækja 

• Löggilding vigtarmanna 

Rafmagnsöryggissvið: 

• Öryggisstjórnun löggiltra 

rafverktaka 

• Rannsóknir bruna og slysa 

• Markaðseftirlit með rafmagnstækjum 

• Öryggisstjórnun rafveitna og 

iðjuvera 

• Markaðseftirlit með vörum unnum 

úr eðalmálmum 

Eftirlit með ólögmætum viðskiptaháttum 

„Neytendastofa er ríkisstofnun og starfar að 

stjórnsýsluverkefnum á sviði neytendamála,“ 

segir Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu. 

„Meðal nýrra þátta í starfseminni er 

eftirlit með ólögmætum viðskiptaháttum, til 

dæmis villandi auglýsingum o.fl., en ákvæði 

um þetta voru áður í samkeppnislögum. 

Í lögunum eru einnig ákvæði um gagnsæi 

markaðarins sem segir okkur að almenningur 

eigi rétt á því að verð vöru og þjónustu 

sé tilgreint skýrt og réttilega.“ 

Tryggvi segir að Neytendastofa eigi að annast 

söfnun, úrvinnslu og útgáfu upplýsinga 

á sviði neytendamála og að vinna að stefnumótun 

og sýna frumkvæði í þeim málum 

sem hún hefur umsjón með. Mikilvægt er því 

að stofnunin miðli skipulega upplýsingum um 

neytendamál og þjóni þá bæði neytendum og 

atvinnurekendum þannig að allir hagnist. 

Sérþekking fyrir neytendur og framleiðendur 

„Á Neytendastofu hefur byggst upp 

sérþekking á rétti neytenda og geta jafnt 

neytendur, framleiðendur og innflytjendur 

sótt í þann þekkingarbrunn sem hér er til 

staðar. Jafnframt mun stofnunin stefna að 

því að miðla upplýsingum um neytendamál 

betur en verið hefur hingað til. Fáir eða 

engir seljendur vöru eða þjónustu hafa það 

að markmiði að beita óréttmætum viðskiptaháttum 

heldur er oft þekkingin ekki fyrir 

hendi. Öflug upplýsingagjöf til dæmis hvort 

einhverjir skilmálar hafi verið úrskurðaðir 

ólögmætir eða hvort tiltekin vara sé hættuleg 

og eftirlýst á innri markaðnum í Evrópu 

getur forðað óþarfa tjóni. Þarna er ég að tala 

um að það eru tvær hliðar á sama peningi. 

Þegar talað er um réttindi og skyldur á markaði 

þá virkar það þannig að neytendur eiga 

oft mikinn rétt og atvinnulífið hefur sínar 

skyldur við neytendur. Þarna á að vera á 

ferðinni gagnkvæmur skilningur á hlutverkinu 

og með hvaða hætti þessir hagsmunir 

tengjast. Samkeppnin fer sífellt vaxandi og 

seljendur á vörum og þjónustu vilja í æ 

ríkara mæli einbeita sér að því að uppfylla 

þarfir viðskiptavina og virða réttindi þeirra. 

Það er dýrt að tapa viðskiptavinum og dýrt 

að afla nýrra. Í framtíðinni má því ætla 

að Neytendastofa þjóni ekki einungis neytendum 

heldur einnig atvinnulífinu og þar 

með landsmönnum öllum með einum eða 

öðrum hætti. Neytendavernd og virðing fyrir 

réttindum neytenda er því allra hagur. 

Neytendastofa hefur margþætt hlutverk 

en grunnþráðurinn er samt neytendavernd. 

Við förum með öryggismál í sambandi við 


KYNNING

afmagn, sem er ein tegund vöru og getur 

verið hættulegt, og er okkar starf að hafa 

eftirlit með öryggi rafmagnstækja sem notuð 

eru í landinu, jafnt nýjum sem notuðum. Þá 

höfum við eftirlit með því að raforkufyrirtækin 

fylgi settum reglum um rafmagnsöryggi 

og starfsemi löggiltra rafverktaka sé 

ávallt þannig að fyllsta öryggis sé gætt. 

Það þarf mannskap til að fylgjast með 

öryggismálum svo vel fari. Við viljum haga 

starfseminni á þann hátt að nota faggiltar 

skoðunarstofur til að framkvæma eftirlitið 

í eins ríkum mæli og unnt er. Faggildingu 

geta hlotið einkaaðilar sem vilja taka að 

sér eftirlitsstörf. Við ætlum okkur ekki að 

vera með stóran hóp af „markaðslöggum“ 

sem send verði á staðinn þegar erindi berst, 

heldur felst hagræðing í að við semjum 

skoðunarreglur og njótum síðan þjónustu 

skoðunarstofa sem eru faggiltar til að framkvæma 

slík verk þegar á þarf að halda. 

Ég get nefnt sem dæmi að ef við viljum 

fá úttekt á því hvort hættuleg raftæki eða 

leikföng eru á boðstólum í verslunum þá 

pöntum við þjónustu frá faggiltri skoðunarstofu 

sem fer á vettvang og skoðar hvort 

slík tæki eða leikföng eru á markaði hér á 

landi. Það er síðan okkar að fylgjast með 

því að einkaaðilarnir vinni sína vinnu af fagmennsku 

og eftir þeim reglum sem neytandinn 

á að geta treyst og að enginn mismunun 

sé í aðferðarfræðinni. Á grundvelli skoðunarskýrslna 

metum við sem stjórnvald hvort 

ástæða er til aðgerða, t.d. hvort innkalla 

eigi vöru, setja á sölubann eða beita öðrum 

stjórnvaldsúrræðum.“ 

Markaðseftirlitssvið: 

• Óréttmætir viðskiptahættir 

• Gagnsæi markaðarins 

• Almennt vöruöryggi, 

þ.m.t. CE-merkingar 

• Framkvæmd og eftirlit með 

sérlögum á sviði neytendaverndar 

sem nauðsynlegir eru þegar taka á mælitæki 

til kvörðunar. 

Dæmi um iðnaðarfyrirtæki sem notað 

hafa kvörðunarþjónustu Neytendastofu er 

fyrirtæki sem framleiða ál, lyf, gervilimi, 

vogir og flæðilínur. Útflutningur þessara fyrirtækja 

skiptir miklu máli fyrir íslenskan 

efnahag og þeir fjármunir sem íslenska ríkið 

setur í mælifræði eru ekki miklir miðað 

við það sem slíkur hátækniiðnaður skilar 

ríkinu. 

Í alþjóðaviðskiptum aukast gæðakröfur 

sífellt. Í ljósi þessa hefur nú kvörðunarþjónustan 

aflað sér faggildingar af bresku faggildingarstofnuninni 

UKAS samkvæmt ÍST EN 

17025 staðlinum. Framangreind faggilding 

tekur ekki bara til kvarðana heldur einnig til 

yfirstjórnunar o.fl. Við erum opinber stofnun 

og almenningur á kröfu á að hér sé starfað af 

miklum metnaði og gæðum og við sem hér 

störfum vinnum markvisst að því að Neytendastofa 

verði stofnun sem allir treysti. 

Þess vegna er brýnt að starfa áfram á grundvelli 

gæðastjórnunar í þessari stofnun.“ 

Borgartúni 21 • Sími: 5101100 

Netfang: www.neytendastofa.is 

Mælifræðisvið Mikilvægt starfssvið Neytendastofu 

er mælifræðisvið: „Efnahagur 

heimsins byggir á áreiðanlegum mælingum 

og prófunum, sem hægt er að treysta á 

og eru alþjóðlega viðurkenndar. Mælifræði 

skiptir miklu máli við að tryggja gæði 

í margs konar iðnaðarstarfsemi. Á Íslandi 

verður framleiðsluiðnaður, eftirlitsiðnaður, 

rannsóknarstofur og aðrir að hafa aðgang 

að faggiltri kvörðunarþjónustu, s.s. til að 

kvarða nákvæmar vogir ofl. Þótt tekjur af 

kvörðunum hafi vaxið árlega um 20% síðustu 

árin er markaðurinn lítill. Á meðan svo 

er verða stjórnvöld að halda úti kvörðunarþjónustu 

og það kemur í hlut Neytendastofu 

að annast hana enda varðveitir hún og hefur 

umsjón með verðmætum mæligrunnum 

Hluti starfsmanna Neytendastofu 

og Tryggvi Axelsson forstjóri, 

sem er fremst til hægri. 


Frumherjarnir og stofnendur KPMG eru að hætta þar vegna aldurs. 

Um árabil voru þeir með stærstu og þekktustu fyrirtæki landsins á sinni 

könnu og áhrifamiklir ráðgjafar helstu forstjóranna á bak við tjöldin. 

NESTORARNIR 


E N D U R S K O Ð U N 

Fjórmenningarnir 

Helgi V. Jónsson, 

Sveinn Jónsson, 

Ólafur Nilsson og 

Guðni S. Gústafsson 

hafa allan sinn starfsferil 

verið áberandi í 

íslensku viðskipalífi. Ólafur Nilsson og 

Guðni Gústafsson eru 

að láta af störfum hjá 

KPMG vegna aldurs. 

Þeir Helgi V. Jónsson 

og Sveinn Jónsson hættu þar 

fyrir örfáum árum. Um árabil 

voru þeir á meðal þekktustu 

endurskoðenda hér á landi og 

með stærstu og þekktustu fyrirtæki 

landsins á sinni könnu og 

sem slíkir áhrifamiklir ráðgjafar 

helstu forstjóranna á bak við 

tjöldin. Ólafur, Guðni og Helgi 

stofnuðu Endurskoðun hf., forvera 

KPMG, fyrir sléttum þrjátíu 

árum. Þremur árum síðar 

bættist Sveinn í hópinn sem 

fjórði meðeigandi stofunnar. 

„Algengt er meðal erlendra 

endurskoðenda að þeir vinni 

aðeins til 60-65 ára aldurs eða 

hætti jafnvel yngri en það. Oftsinnis 

er fyrirkomulagið þannig 

í dag að menn verða bara að 

hætta. Hins vegar er langur 

vinnudagur einkennandi fyrir 

starf endurskoðandans. „Áður 

fyrr var gert ráð fyrir því að 

endurskoðandinn dytti dauður 

niður við skrifborðið í störfum 

sínum,“ segir Helgi Vilhelm 

Jónsson, sem var einn af þremur 

stofnendum Endurskoðunar hf. 

árið 1975, fyrirtækis sem nú ber 

heitið KPMG á Íslandi. 

„Við tókum okkur þrír 

saman góðir félagar sem þekktust 

vel innbyrðis og stofnuðum 

TEXTI: ÍSAK ÖRN SIGURÐSSON fyrirtækið árið 1975 ásamt 


konum okkar,“ segir Ólafur 

Nilsson sem er löggiltur endurskoðandi. 

KVEÐJA 

Ólafur byrjaði að læra 

1956 hjá Endurskoðunarstofu 

Björns Steffensen og 

Ara Ó. Thorlacius og starfaði 

þar til ársins 1964, en 

setti þá á fót eigin stofu. Á 

árinu 1965 tók hann síðan 

við starfi skattrannsóknastjóra 

sem hann gegndi til ársins 

1975. 

„Þessir þrír voru, auk mín, 

Helgi V. Jónsson, sem þá var 

borgarendurskoðandi, og 

Guðni Gústafsson sem rak á 

þeim tíma sjálfur endurskoðunarstofu. 

Við Guðni þekktumst 

vel, námum endurskoðunarfagið 

á sama stað, á Endurskoðunarstofu 

Björns Steffensen 

og Ara Ólafs Thorlacius.“ 

Helgi V. Jónsson er hæstaréttarlögmaður 

og löggiltur 

endurskoðandi. „Ég var skrifstofustjóri 

borgarverkfræðings 

Reykjavíkurborgar árin 1963- 

66 og borgarendurskoðandi 

Reykjavíkurborgar um níu ára 

skeið þar á eftir. Helgi vann 

mestallan sinn starfsferil hjá 

KPMG, hætti störfum þar 2001, 

en vinnur nú að einstökum 

verkefnum fyrir Themis lögmannsstofu 

sem hann stofnaði 

með dóttur sinni Hönnu Láru 

Helgadóttur hrl. árið 2004. 

Langur vinnudagur 

„Á námsárum mínum í endurskoðun 

voru nemar, vægast 

sagt, ekki á háum launum, en 

unnu langan vinnudag,“ segir 

Guðni. „Vinnuharkan var einnig 

mikil á upphafsárum Endurskoðunar 

hf. og var talað um 

að eitthvað væri að mönnum 

ef þeir skiluðu ekki minnst 300 

tíma vinnuframlagi á mánuði. 

Það hefur loðað við okkar kynslóð 

að við vorum lengi vel 

gjarnir á að viðhalda þessum 

langa vinnutíma. Það þýðir hins 

vegar ekki að bjóða mönnum 

upp á þannig kjör í dag. Menn 

fara einfaldlega annað ef þeim 

ofbýður vinnuharkan.“ 

Ætluðu að vera fjórir „Við 

ætluðum upphaflega að stofna 

þetta fyrirtæki fjórir saman 



með Sveini Jónssyni sem þá 

var aðstoðarseðlabankastjóri. 

Sveinn sá sér hins vegar ekki 

fært að vera með okkur í byrjun 

en kom til liðs við okkur þremur 

árum eftir stofnun Endurskoðunar 

hf.,“ segir Ólafur. Allir eru 

þeir fjórmenningarnir annaðhvort 

hættir störfum sökum aldurs 

eða við það að hætta. 

Starfsmenn Endurskoðunar 

voru 10 í upphafi en mikið vatn 

hefur runnið til sjávar síðan þá. Á 

Íslandi starfa nú um 170 manns 

hjá KPMG. Löggiltir endurskoðendur 

eru um 40, þar starfa sjö 

lögfræðingar og fjöldi viðskiptafræðinga. 

Höfuðstöðvar KPMG 

hafa verið að Borgartúni 27 

frá árinu 2003 en félagið rekur 

einnig starfsstöðvar í átta öðrum 

sveitarfélögum á landinu. 

„Vinnuharkan var einnig 

mikil á upphafsárum 

Endurskoðunar hf. og var 

talað um að eitthvað væri 

að mönnum ef þeir skiluðu 

ekki minnst 300 tíma 

vinnuframlagi á mánuði.“ 

- Guðni S. Gústafsson. 

Guðni rak 

eigin endurskoðunarstofu 

sem 

sinnti m.a. 

endurskoðun 

fyrir Loftleiðir 

áður en Endurskoðun 

hf. 

var stofnað. 

Stórir viðskiptavinir í upphafi 

„Við tókum strax þá stefnu að 

ráði Ólafs að hafa launin okkar 

í lægri kantinum og byggja fyrirtækið 

heldur upp og tryggja 

betur góð eftirlaun. Við erum 

farnir að njóta þeirrar fyrirhyggju 

Ólafs í dag,“ segir Guðni. 

„Uppistaðan á 42 ára starfsferli 

mínum var endurskoðunarvinna 

fyrir Flugleiðir og Loftleiðir 

áður. Segja má að Endurskoðun 

hf. hafi verið stofnuð utan um 

þjónustu við Flugleiðir, sem voru 

viðskiptavinir endurskoðunarstofu 

minnar áður,“ segir Guðni. 

„Starfsemi Endurskoðunar 

hf. var fyrstu árin í Essohúsinu 

við Suðurlandsbraut. „Húsráðendur 

þar voru okkur mjög vinsamlegir 

og við gátum stækkað 

lengi vel við okkur á þeim stað.“ 

„Endurskoðun varð fljótlega 

stærsta fyrirtækið í sínum geira 

hérlendis. Árið 1985 fórum við 

inn í alþjóðlegt samstarf við 

KPMG, en áður höfðum við verið 

með samstarf við annað alþjóðlegt 

endurskoðunarfyrirtæki, 

Grant Thornton, sem við unnum 

töluvert með í Flugleiðaverkefnum. 

Erlendir lánveitendur 

gerðu kröfu um það á þessum 

tíma að stórt alþjóðlegt endurskoðunarfyrirtæki 

kæmi að endurskoðun 

stærri fyrirtækja með 

okkur. Árið 1995 var húsnæðið 

að Suðurlandsbraut orðið of lítið 

og starfsemin flutt að Vegmúla 

3,“ segir Ólafur. 

„Mér er alltaf minnisstætt á 

þeim dögum þegar við voru að 

stofna fyrirtækið en vorum ekki 

búnir að finna okkur húsnæði 

og reksturinn ekki kominn í 

gang. Þá óskaði Járnblendiverksmiðjan 

á Grundartanga eftir tilboðum 

um endurskoðun. Það 

voru þarna einhverjir útlendingar 

sem vildu spjalla við okkur. 

Þeim leist hins vegar ekkert vel 

á að við myndum koma starfseminni 

á legg og létu ekkert verða 

af viðskiptum, en óskuðu okkur 

bara góðs gengis,“ segir Helgi. 

Kom í samstarf eftir þrjú ár 

„Ég var ekki einn af stofnendunum 

Endurskoðunar hf. árið 

1975 en það kom vissulega mjög 

sterkt til álita að ég yrði það. Á 

þeim tíma vann ég hjá Seðlabankanum, 

stjórnaði þá bankaeftirlitinu. 

Það stóð þannig á í störfum 

mínum að það varð ekki úr því 

að ég kæmi að stofnun stofunnar. 

Hins vegar kom ég þremur árum 

seinna inn sem fjórði meðeigandinn,“ 

segir Sveinn. 

„Þegar ég kom inn í fyrirtækið, 

hafði ég unnið í bankakerfinu 

og þekkti það umhverfi 

mjög vel. Þess vegna hefði mátt 

búast við því að ég hefði stílað 

inn á það að þjóna sem endurskoðandi 

fjármálafyrirtækja. 

Hins vegar var hugsun mín alls 

ekki sú - ég vildi gjarnan reyna 

eitthvað nýtt, kynnast nýjum 

sviðum í atvinnulífinu. Vegna 

laga- og þjóðfélagsbreytinga á 

þeim tíma, var aukin eftirspurn 

frá fjármálafyrirtækjum eftir 

þjónustu endurskoðenda á þessu 

sviði. Því var leitað til mín fyrstu 

2-3 árin og bankar, sparisjóðir, 

tryggingafélög, lífeyrissjóðir, fjárfestingalánasjóðir 

og fyrstu verðbréfasjóðir 

á landinu voru þeir 

sem ég þjónaði. Fyrr en varði 

var ég kominn með kúnnahóp 

úr þessum geira,“ segir Sveinn. 

Samrunar fyrirtækja Ólafur 

Nilsson kom að öllum mögulegum 

störfum hjá fyrirtækinu. 

„Ég sinnti töluvert endurskoðun 

fyrir sjávarútvegsfyrirtæki, 

tryggingarfélög og einstaka fjármálafyrirtæki. 

Eftirminnilegast 

úr störfum mínum finnst mér 

vera samrunarnir sem orðið 

hafa á stórum fyrirtækjum á 

Íslandi. Einn af þeim eftirminnilegri 

var þegar Ísbjörninn og 

Bæjarútgerð Reykjavíkur sameinuðust 

í Granda. Nóg var af 

hrakspánum fyrir því fyrirtæki 

vegna þess að sjávarútvegnum 

gekk ekki vel á þeim tíma þegar 

sameiningin fór fram og pólitík 

hljóp í málið, einkum vegna 

„Áður fyrr var gert ráð 

fyrir því að endurskoðandinn 

dytti dauður niður 

við skrifborðið í störfum 

sínum.“ 

- Helgi V. Jónsson 

Helgi starfaði 

sem 

borgarendurskoðandi 

fyrir stofnun 

Endurskoðunar 

hf. 

BÚR. Sagan ber því hins vegar 

vitni að Granda, nú HB-Granda, 

hefur gengið vel. Sameining 

bankanna og tryggingarfélaganna 

var einnig eftirminnileg, 

en fyrirtæki okkar kom að 

öllum þeim sameiningum.“ 

Ólafur er hættur öllum 

afskiptum af rekstri KPMG á 

Íslandi og er einnig að mestu 

hættur störfum.. „Ég hef mörg 

áhugamál sem ég get betur sinnt 

núna. Fjölskylda mín er með 

sumarbústað og þar er heilmikil 

trjárækt. Á vetrum stunda ég 

skíði eins og ég gerði á mínum 

yngri árum. Ég hef sömuleiðis 

reynt að gefa mér tíma í golfið á 

sumrin og flugið hefur lengi verið 

mitt áhugamál,“ segir Ólafur 

sem er með einkaflugmannsréttindi. 

„Ég hef því nóg að gera þó 

að ég sé að hætta í vinnunni, 

áhugamálin, fjölskyldan, börnin 

og barnabörnin sjá um það.“ 

Skipt um starf með jöfnu millibili 

Sveinn Jónsson stjórnaði 

bankaeftirlitinu í 10 ár. „Eftir 

10 ára starf hjá Endurskoðun 

bauðst mér starf hjá Búnaðarbankanum 

sem aðstoðarbankastjóri. 

Þar starfaði ég á árunum 

1988-98. Á tíma mínum hjá 

Búnaðarbankanum tók ég mér 

eins árs frí frá störfum og fór 



í mastersnám á tölvufræðum í 

City University í London. Árið 

1998 var ég orðinn 63 ára og þá 

var kominn tími til að hætta og 

snúa sér að áhugamálunum. Ég 

gíraði mig aðeins niður, hætti 

í Búnaðarbankanum og tók 

að mér verkefni fyrir KPMG á 

árunum 1998-2000. Verkefnin 

fólust aðallega í því að sinna 

áreiðanleikakönnunum og ráðgjafaverkefnum 

á vegum tölvumála. 

Eftir það lagði ég niður 

störf og nýt eftirlaunaáranna við 

tungumálagrúsk, golf, laxveiðar 

og önnur áhugamál.“ 

Strik í reikninginn „Ég lenti 

í því þegar ég var 42 ára að fá 

heilablóðfall, æð sprakk í höfðinu, 

í vertíðarlokum ársins 1982. 

Ég gekkst þá undir aðgerð, var 

frá vinnu í þrjá mánuði en náði 

mér smám saman aftur. Læknir 

minn, Bjarni Hannesson, sagði 

mér að innan við 2% þeirra sem 

fengju heilablóðfall á þessum 

stað, næðu sér að fullu. Ég tel 

mig því vera verulega heppinn 

að vera við góða heilsu nú 23 

árum síðar. Í veikindum mínum 

reyndust Ólafur og Helgi mér 

afskaplega vel og gengu í störf 

mín í fjarveru minni. Þar sannaðist 

hið fornkveðna, „sá er vinur 

er í raun reynist“. Þá fann ég 

virkilega fyrir því hve góðir vinir 

mínir þeir eru,“ segir Guðni. 

„Að hætta að vinna 65 ára 

- hvað tekur við? Fjölskyldan, 

fyrst og fremst og svo allir okkar 

góðu vinir. Við hjónin eigum 

barnaláni að fagna. Við eigum 

þrjú uppkomin börn, 13 barnabörn 

og tvö barnabarnabörn, 

eða 18 afkomendur alls sem sjá 

mér fyrir nægum verkefnum það 

sem eftir er. Við eigum okkar 

sælureit sem er sumarhús í 

Skorradal og þangað viljum við 

fara eins oft og kostur er. Nú 

„Löggjöfin og allt regluverk 

um fjármálafyrirtæki 

er í dag ótrúlega miklu 

flóknari og ítarlegri en 

þegar ég var að starfa á 

mínum fyrstu árum sem 

endurskoðandi.“ 

- Sveinn Jónsson. 

Sveinn kom 

til starfa hjá 

Endurskoðun 

hf. 1978 en 

var áður 

aðstoðarseðlabankastjóri. 

verða stundirnar þar fleiri. Ég á 

mér ýmis áhugamál önnur, svo 

sem veiði og að spila keilu. Svo 

á ég við ramman reip að draga, 

þar sem ég á langt í land með að 

standast hinum „nestorunum“ 

snúning í golfi, en nú er lag að 

ráða bót á því!“ 

Meiri sérhæfing og flóknara 

starfsumhverfi „Starfsumhverfi 

endurskoðandans hefur breyst 

verulega á þeim tíma sem ég 

hef starfað,“ segir Ólafur. „Endurskoðunarfyrirtækin 

hafa 

stækkað og hafa tekist á við 

meiri sérhæfingu í störfum. 

Áður fyrr þurftu menn að vita 

allt um alla hluti sem lutu að 

þjónustunni, en nú gengur það 

ekki. Það koma stundum margir 

starfsmenn að stærri verkefnum 

og hefur hver þeirra sérþekkingu 

á sínu sviði. Sérhæfingin 

er meiri og tækjabúnaður og 

möguleikar manna eru núna 

allt aðrir og meiri en áður var. 

Starf endurskoðandans var mjög 

tímabundin álagsvinna en vinnuálagið 

er orðið jafnara en áður,“ 

segir Ólafur. 

Gjörbreytt starf endurskoðenda 

Sveinn er á því að starf 

endurskoðandans hafi breyst 

heilmikið á starfsferlinum. „Þar 

ber helst að nefna fjögur atriði. 

Starfsumhverfið sjálft hefur 

breyst mikið. Löggjöfin og allt 

regluverk um fjármálafyrirtæki 

er í dag ótrúlega miklu flóknari 

og ítarlegri en þegar ég var að 

starfa á mínum fyrstu árum sem 

endurskoðandi. Alþjóðavæðingin 

hefur gert það að verkum 

að fyrirtæki starfa ekki lengur 

bara í einu landi, oft mörgum í 

einu. Endurskoðandinn verður 

að bregðast við þeirri gífurlegu 

breytingu sem af því leiðir. Einn 

angi af því er að samræma vinnubrögð 

við kollegana í öðrum 

löndum. 

Önnur breyting er sú að 

formleg uppbygging fyrirtækja 

er orðin mjög flókin í mörgum 

tilfellum. Þú sérð í fréttum að 

A-hf á í B-hf sem á í C-hf sem á 

í D-hf. Endurskoðandinn verður 

að leggja fram vinnu til að endurskoða 

samstæðureikninga á milli 

þeirra og getur það verið ansi 

flókið mál. 

Þriðja breytingin sem minnast 

má á, er sú að viðskiptasamningar 

eru orðnir miklu 

flóknari í öllum greinum, ekki 

síst í fjármálaheiminum. Margir 

kannast orðið við svokallaða 

afleiðusamninga sem gera reikningsskilin 

verulega flókin. 

Í fjórða lagi má nefna tæknina 

sem að sjálfsögðu hefur í 

mörgum tilfellum hjálpað endurskoðandanum, 

en skapar jafnframt 

nýja áhættu. Viðskipti 

gerast hraðar og eru oft pappírslaus,“ 

segir Sveinn. 

„Eftirminnilegast úr störfum 

mínum finnst mér 

vera samrunarnir sem 

orðið hafa á stórum fyrirtækjum 

á Íslandi.“ 

- Ólafur Nilsson. 

Ólafur var 

skattrannsóknarstjóri 

áður en 

hann hóf 

störf hjá 

Endurskoðun 

hf. 

Kenndir við íþróttafélög Fjórmenningarnir 

eru allir kenndir 

við íþróttafélög, Ólafur og Helgi 

við KR, Sveinn við KA og Guðni 

við Val. „KR stendur sig ekki vel 

um þessar mundir í Landsbankadeildinni 

í knattspyrnu en við 

látum ekki deigan síga þó illa 

gangi. Það var alltaf gott samkomulag 

hérna í vinnunni, við 

KR-ingar vorum með svo mikla 

yfirburði og fáir sem lögðu til 

atlögu við okkur,“ segir Ólafur 

sem var þekktur skíðakappi hjá 

KR á sínum yngri árum. 

„Þegar Valur féll í fyrsta skipti 

úr úrvalsdeild niður í 1. deild í 

knattspyrnu, var Sveinn Jónsson 

duglegur að velta mér upp úr 

því, því KA hafði vanalega ekki 

úr miklu að spila. Þegar tækifærið 

gafst, fullnýtti Sveinn náttúrulega 

það. Fótboltarígurinn 

stóð hins vegar samstarfi okkar 

aldrei fyrir þrifum, við göntuðumst 

eðlilega með árangur 

okkar félaga þegar þannig stóð 

á,“ segir Guðni. 

„Það væri heldur ekkert 

gaman af því ef KR ynni alltaf. 

Önnur íþróttafélög myndu 

hreinlega hætta ef svo færi,“ 

segir Helgi, en hann var lengi 

leikmaður í meistaraflokki 

KR og landsliðsmaður í knattspyrnu 

á árunum 1955-61. Hann 

spilaði einnig handbolta með 

Aftureldingu og körfubolta 

með ÍR. „Þetta kallar maður 

nú bara lauslæti,“ segir Ólafur, 

„að stunda íþróttir með þremur 

félögum“! 


S T J Ó R N M Á L A M E N N Í U T A N R Í K I S Þ J Ó N U S T U N N I 

GUÐMUNDUR ÁRNI 

OG MARKÚS ÖRN 

SENDIHERRAR 

TEXTI: SIGURÐUR BOGI 

SÆVARSSON 


Guðmundur Árni Stefánsson alþingismaður og Markús Örn Antonsson, 

fyrrverandi útvarpstjóri, munu á næstu vikum taka við störfum sendiherra 

Íslands í Stokkhólmi og Kanada. Nítján þingmenn eða ráðherrar 

hafa áður valist til þess að gegna slíkum störfum fyrir Íslands hönd. 

„Hef alltaf haft áhuga 

á að búa og starfa 

erlendis,“ segir Guðmundur 

Árni Stefánsson, 

verðandi sendiherra 

í Svíþjóð. 

Stjórnmálin gefa víðtæka reynslu 

„Ég held að útþráin sé nokkuð 

sem búi meðal nánast allra 

Íslendinga. Sjálfur hef ég 

alltaf haft áhuga á að búa og 

starfa erlendis um einhvern 

tíma og því gaman að fá 

þetta tækifæri núna, þótt 

með seinni skipunum sé,“ 

segir Guðmundur Árni 

Stefánsson, verðandi 

sendiherra Íslendinga í 

Svíþjóð. Hann lætur 

af þingmennsku nú á 

haustdögum og tekur 

formlega við hinu nýju 

starfi ytra síðari hluta 

október. Áður mun 

honum gefast nokkur 

tími til að kynna sér og 

læra starfshætti utanríkisþjónustunnar, 

sem 

hann kveðst þó þekkja nokkuð 

til eftir meira en tólf ára setu á 

Alþingi, þar af ráðherra í hálft 

annað ár. 

Til sendiherrastarfa fyrir Íslands 

hönd hafa jöfnum höndum 

valist embættismenn, menn 

úr viðskiptalífinu og fyrrverandi 

stjórnmálamenn. Guðmundur 

Árni segist telja þetta fyrirkomulag 

ágætt. Íslenska utanríkisþjónustan 

sé fáliðuð og 

mikilvægt að þeir sem undir 

merkjum hennar starfa hafi 

fjölþætta reynslu og komi úr 

ólíkum áttum. „Í stjórnmálastarfi 

safna menn að sér víðtækri 

reynslu sem kemur sér 

vel í þessu starfi, Það að telja 

fyrrverandi stjórnmálamenn 

ómögulega til þessara starfa, 

eða yfirleitt starfa á almennum 

vinnumarkaði eftir þingsetu, er 

viðhorf sem ég held að eigi sér 

ekki mikinn hljómgrunn, nema 

rétt á yfirborðinu. Jafnvel þó 

svo einstaka þingmenn reyni 

jafnvel stundum að spila með 

dægurþrasinu og tala sitt eigið 

starf niður.“ 

Sem alþingismaður hefur Guðmundur 

Árni komið að ýmsum 

verkefnum á sviði EFTA, ESB, 

NATO og norræns samstarfs. 

„Menn gera sér ekki alltaf 

grein fyrir því hvað böndin 

milli Norðurlandanna eru sterk 

og hvað þessar bræðraþjóðir 

okkar bera í raun mikla virðingu 

fyrir Íslendingum og því 

hvað þessi 300 þúsund manna 

þjóð hefur spjarað sig vel.“ 



Alls 36 bera í dag titil sendiherra. 

Af þeim eru 20 starfandi erlendis 

og þrír í leyfi. Þrettán þeirra starfa 

hér heima og gegna margvíslegum 

störfum í utanríkisráðuneytinu. 

Einn er ráðuneytisstjóri og annar sendiherra 

er aðstoðarmaður hans. Einn gegnir starfi 

prótokollstjóra, fimm eru skrifstofustjórar 

í ráðuneytinu og jafnmargir starfa á skrifstofum 

þess. 

Grunnlaun og staðaruppbót 

Grunnlaun sendiherra eru 480.696 kr. Auk 

grunnlauna fær starfsmaður greidda uppbót 

sem er kostnaðartengd greiðsla og nefnist 

staðaruppbót. Bæturnar miðast við starfssvið, 

fjölskyldustærð, verðlag og aðrar sérstakar 

aðstæður á hverjum stað; meðal annars 

þær sem af sjálfri flutningsskyldunni 

leiða. 

Staðaruppbætur eru á bilinu 150 til 600 

þúsund kr. á mánuði og breytilegar frá 

einum stað til annars. Risna er endurgreidd 

KJÖR SENDIHERRA 

1. GRUNNLAUN eru 481 þús. kr. á 

mánuði. 

2. STAÐARUPPBÆTUR 

(skattfrjálsar) allt að 600 þúsund kr. 

á mánuði. Breytilegar eftir löndum. 

3. SKATTUR er greiddur af öllum 

launagreiðslum en staðaruppbætur 

eru skattfrjálsar. 

4. FRÍTT HÚSNÆÐI, þegar þeir 

starfa erlendis. 

5. FRÍR SÍMAKOSTNAÐUR 

að hluta. 

6. RISNA til veisluhalda og móttaka 

gesta er endurgreidd eftir reikningi 

upp að ákveðnu hámarki sem er 

breytilegt eftir verðsvæðum. 

7. FRÍR BÍLL. Sá bíll er notaður sem 

sendiráðsbíll í leiðinni. 

eftir reikningi upp að ákveðnu hámarki sem 

er breytilegt eftir verðsvæðum. Tókyó og 

New York eru borgir á hæsta verðsvæði 

en Mapútó í Mósambik er á hinu lægsta. 

Skattur er greiddur af öllum launagreiðslum 

en staðaruppbætur eru skattfrjálsar. Flutningsskyldir 

starfsmenn hafa frítt húsnæði 

þegar þeir eru starfandi erlendis og hluti 

símakostnaðar er greiddur. 

Í ár fara um 2,1% af öllum útgjöldum ríkissjóðs 

til utanríkisþjónustunnar. Þetta eru 

tæpir sjö milljarðar króna. Stórar sneiðar 

í tertunni eru rekstur utanríkisráðuneytisins 

sjálfs, málefni Keflavíkurflugvallar og 

rekstur sendiráða víða um lönd. Einnig taka 

þróunarmál og starf Íslands innan alþjóðastofnana 

mikið til sín. 

Utanríkisþjónustan nýtur trausts 

„Erlendis verður maður þess oft var að 

íslenska utanríkisþjónustan nýtur mikils 

trausts. Fulltrúar annarra landa undrast 

styrka stöðu og virðingu sem Ísland nýtur 

Ólíkur bakgrunnur er kostur 

„Ég hef lengi haft áhuga á að 

takast á hendur starf í utanríkisþjónustunni. 

Þegar þessi möguleiki 

kom til umræðu í fullri alvöru fyrir 

nokkru, fannst okkur hjónum ekkert 

því til fyrirstöðu að breyta til 

starfslega. Mér hefur hentað ágætlega 

að breyta til og fá margvíslega 

reynslu í mismunandi störfum 

fremur en að vera lengi á sama 

stað,“ segir Markús Örn Antonsson, 

verðandi sendiherra Íslands 

í Kanada. Hann tekur við starfinu 

þar ytra nú á haustdögum, en 

hann lét af starfi útvarpsstjóra um 

síðustu mánaðamót. „Þegar maður 

horfir til þess að starfslokaaldurinn 

nálgast óðfluga er að sjálfsögðu 

mjög ánægjulegt að fá tækifæri 

til að prófa eitthvað nýtt síðustu 

starfsárin.“ 

Sendiráð Íslands er í Ottawa í 

Kanada og þar munu Markús og 

eiginkona hans, Steinunn Ármannsdóttir, 

búa og starfa næstu 

árin. „Við hlökkum til að fara til 

Kanada. Við eigum þar marga 

vini og kunningja meðal Vestur- 

Íslendinga eftir stjórnarsetu mína 

og formennsku í Þjóðræknisfélagi 

Íslendinga,“ segir Markús. Sendiráðið 

annast samskipti Íslands og 

Kanada á breiðum grundvelli, með 

áherslu á stjórnmál, viðskipti og 

menningarmál. Einnig hefur það 

fyrirsvar fyrir Íslands hönd gagnvart 

nokkrum löndum í Mið- og Suður- 

Ameríku. 

Þegar Sjónvarpið var sett á laggirnar 

árið 1966 var Markús einn 

af fyrstu fréttamönnum þess - og 

27 ára var hann kjörinn til setu í 

borgarstjórn. Hann var ritstjóri 

Frjálsrar verslunar um ellefu ára 

skeið, borgarstjóri í þrjú ár 

og hefur verið útvarpsstjóri 

í samtals fimmtán ár, með 

hléi. „Allt þetta er mikilvæg 

reynsla og kemur að 

góðu haldi á ýmsum starfsvettvangi, 

kannski ekki 

síst þeim sem nú bíður 

mín. Fljótt á litið held ég 

að það sé kostur að menn 

sem starfa í utanríkisþjónustu 

landsins 

hafi ólíkan bakgrunn,“ 

segir 

Markús. 

„Fá margvíslega reynslu 

í mismunandi störfum 

fremur en að vera lengi á 

sama stað,“ segir Markús 

Örn Antonsson, verðandi 

sendiherra í Kanada. 



Í ár fara um 2,1% af öllum 

útgjöldum ríkissjóðs til utanríkisþjónustunnar. 

Þetta eru 

tæpir sjö milljarðar króna. 

Báðir af vinstri vængnum. Sighvatur Björgvinsson framkvæmdastjóri 

Þróunarsamvinnustofnunar Íslands og til hægri 

er Svavar Gestsson sendiherra í Svíþjóð sem senn flyst til 

Kaupmannahafnar. 

Tómas Ingi Olrich sendiherra í París, Sturla 

Sigurjónsson skrifstofustjóri alþjóðaskrifstofu 

utanríkisráðuneytisins og Kjartan Jóhannsson 

sendiherra í Brüssel. 

Stjórnmálamenn í starfi sendiherra 

• Albert Guðmundsson. Borgarfulltrúi, 

þingmaður og fjármálaog 

iðnaðarráðherra Sjálfstæðisflokksins 

og síðast formaður 

Borgaraflokksins. Sat á Alþingi 

1974 til 1989. Sendiherra í 

París 1989 til 1993. 

• Benedikt Gröndal. Þingmaður 

Alþýðuflokks og forsætisráðherra. 

Sat á Alþingi 1956 

til 1982. Sendiherra 1982 til 

1991, fyrst í Stokkhólmi og síðast 

hjá Sameinuðu þjóðunum í 

New York. 

• Björn Dagbjartsson. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks. Sat 

á Alþingi 1984 til 1987. Eftir 

það framkvæmdastjóri Þróunarsamvinnustofnunar 

Íslands 

og loks sendiherra í Mapútó í 

Namibíu 2001 til 2005. 

• Eiður Guðnason. Þingmaður 

Alþýðuflokks og síðast umhverfisráðherra. 


til 1993. Sendiherra frá 1993, 

fyrst í Osló og nú í Peking. 

• Einar Ágústsson. Þingmaður 

Framsóknarflokks 1963 til 

1979. Utanríkisráðherra í sjö 

ár. Sendiherra í Kaupmannahöfn 

1980 til dánardægurs 

1986. 

• Gísli Sveinsson. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks og fleiri. Sat 

á Alþingi með hléum frá 1916 

til 1947. Sendiherra í Osló 

1947 til 1951. 

• Guðmundur Í. Guðmundsson. 

Þingmaður Alþýðuflokks 1942 

til 1965. Utanríkisráðherra. 

Sendiherra 1965 til 1979. Sat 

í London, Washington og víðar. 

• Guðmundur Árni Stefánsson. 

Frá haustinu 2005. Til Stokkhólms. 

• Gunnar Thoroddsen. Borgarstjóri 

og þingmaður Sjálfstæðisflokksins 

og síðast forsætisráðherra. 


til 1965 og 1971 til 1983. 

Sendiherra í Kaupmannahöfn 

frá 1965 til 1969. 

• Jón Baldvin Hannibalsson. 

Þingmaður Alþýðuflokks 1982 

til 1998. Fjármála- og utanríkisráðherra. 

Sendiherra frá 1998, 

í Washington og nú í Helsinki. 



Pólítískir samherjar. Þorsteinn Pálsson sendiherra sem er að hætta í utanríkisþjónustunni 

og Markús Örn Antonsson sem þar hefja þar störf sem 

sendiherra í Kanada. 

út á við, þrátt fyrir fámennið,“ segir 

Markús Örn Antonsson, verðandi 

sendiherra í Ottawa, í samtali við 

blaðið. Hann bætir við að milliríkjasamskipti 

krefjist sérþekkingar á 

ýmsum sviðum, sem fólk öðlist ekki 

nema með sérnámi sem miði einmitt 

að störfum í utanríkisþjónustunni. 

Löng starfsreynsla innan hennar sé 

einnig þýðingarmikil. 

„En það má líka vera pláss fyrir 

aðra sem frá öðrum sjónarhóli 

þekkja vel hið íslenska samfélag og 

aflvakann sem þróun þess byggir á, 

hvort sem það er á sviði viðskipta 

eða menningar,“ segir Markús Örn. 

Hann telur margt í störfum utanríkisþjónustunnar 

lítt sýnilegt og mikilsverður 

árangur af starfinu fái ekki 

þá umfjöllun sem vert sé. „Eitthvert 

smámunalegt smjatt fjölmiðla um 

risnukostnað, sem óhjákvæmilega 

fylgir því að kynna og standa vörð 

um hagsmuni Íslands út á við, virðist 

eiga furðu greiðan aðgang að þjóðarsálinni. 

Minni áhersla er lögð á víðsýna 

umfjöllun og mat á árangrinum 

í heild, sem er glæsilegur.“ 

• Kjartan Jóhannsson. Þingmaður 

Alþýðuflokks 1978 til 1989. 

Sjávarútvegs- og viðskiptaráðherra. 

Frá 1989 sendiherra og 

framkvæmdastjóri EFTA. Nú sendiherra 

í Brussel. 

• Kristinn Guðmundsson. Utanríkisráðherra 

frá 1953 til 1956, 

án þess að vera kjörinn á þing. 

Sendiherra frá 1956 í London og 

seinna Moskvu. 

• Markús Örn Antonsson, 

Borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokks, 

borgarstjóri í 3 ár, útvarpsstjóri. 

Sendiherra í Ottawa frá 2005. 

• Pétur Benediktsson. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks frá 1967 til 

æviloka, jafnframt því sem hann 

var bankastjóri Landsbanka 

Íslands frá 1956 til dánardægurs. 

Starfaði í utanríkisþjónustunni 

frá 1930 til 1956. Sendiherra frá 

1941 og sat í London, Moskvu 

og París. 

• Sigurður Bjarnason. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks með hléum frá 

1942 til 1970. Sendiherra frá 

1970 í Kaupmannahöfn, Peking, 

London og víðar. 

• Stefán Jóhann Stefánsson. Þingmaður 

Alþýðuflokks með hléum 

frá 1937. Forsætisráðherra um 

hríð. Frá 1957 til 1965 sendiherra 

í Kaupmannahöfn. 

• Svavar Gestsson. Þingmaður 

Alþýðubandalags 1978 til 1999. 

Ráðherra í ýmsum ráðuneytum. 

Sendiherra frá lokum þingsetu; 

fyrst í Winnipeg í Kanada, í Stokkhólmi 

og tekur senn við embætti 

í Kaupmannahöfn. 

• Sveinn Björnsson. Þingmaður 

Heimastjórnarflokksins og fleiri 

flokka með hléum frá 1914 til 

1920. Frá því ári og nær samfellt 

til 1941 sendiherra Íslands í Kaupmannahöfn. 

Eftir það ríkisstjóri og 

loks forseti Íslands til dánardægurs 

1952. 

• Thor Thors. Þingmaður Sjálfstæðisflokks 

1933 til 1941. 

Sendiherra Íslands í Washington 

frá 1941 til æviloka 1965. 

• Tómas Ingi Olrich. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks 1991 til 2003. 

Síðast menntamálaráðherra. 

Sendiherra í París frá 2004. 

• Þorsteinn Pálsson. Þingmaður 

Sjálfstæðisflokks 1983 til 1999. 

Forsætisráðherra auk þess að 

gegna fleiri ráðherraembættum. 

Sendiherra frá lokum stjórnmálaferils, 

fyrst í London og nú Kaupmannahöfn. 

Er að láta af störfum 

í utanríkisþjónustunni. 


N Ý T T F Y R I R T Æ K I 

Stofna Firma 

Consulting 

Magnús Hreggviðsson og Róbert Trausti Árnason 

hafa stofnað ráðgjafafyrirtækið Firma Consulting. 

Þetta er fyrirtæki sem sérhæfir sig í ráðgjöf við 

kaup og sölu meðalstórra og stórra fyrirtækja. 

TEXTI: HILMAR KARLSSON 


Magnús Hreggviðsson, fyrrum stjórnarformaður og aðaleigandi 

Fróða, og Róbert Trausti Árnason, fyrrum forstjóri 

Keflavíkurverktaka og sendiherra, hafa stofnað saman ráðgjafafyrirtækið 

Firma Consulting. Þeir segja að „þekking og 

traust“ séu einkunnarorð hins nýstofnaða fyrirtæki sem sérhæfir sig í 

ráðgjöf við fjárfesta og stjórnendur meðalstórra og stórra fyrirtækja. 

Þeir Magnús Hreggviðsson og Róbert Trausti Árnason, segja að 

lögð verði áhersla á persónulega þjónustu þar sem gæði, trúnaður 

og traust verða í fyrirrúmi. Meðal þess sem Firma Consulting ehf. 

tekur að sér er aðstoð við kaup og sölu á fyrirtækjum á Íslandi, 

Norðurlöndum og Bandaríkjunum. Ennfremur aðstoð við sameiningu 

fyrirtækja, verðmat á fyrirtækjum, verðmat á fasteignum, við 

skoðun á fjármögnun fyrirtækja, stofnun og uppstokkun. 

Magnús og Róbert Trausti eru þekktir einstaklingar í viðskiptalífinu 

hér á landi og hafa víðtæka reynslu og þekkingu. Magnús 

er með áratuga reynslu úr endurskoðunarstörfum, sem rekstrarráðgjafi, 

fyrirtækja- og fasteignasali, útgefandi, fasteignarekandi og 

starfandi stjórnarformaður í nokkrum fyrirtækjum. Róbert Trausti 

hefur starfað við fyrirtækjaráðgjöf og verið í 

sjálfstæðum rekstri. Var hann um nokkurra ára 

skeið forstjóri Keflavíkurverktaka og starfaði um 

árabil sem sendiherra í utanríkisþjónustunni og 

ráðneytisstjóri í utanríkisráðuneytinu og var um 

skeið forsetaritari. 

Traustur sameiginlegur grunnur „Við sameinuðum 

krafta okkar í sumar og teljum að bakgrunnur 

okkar Róberts Trausta sé sterkur þegar 

kemur að ráðgjöf við kaup og sölu fyrirtækja,“ 

„Við sameinuðum krafta 

okkar í sumar og teljum að 

bakgrunnur okkar Róberts 

Trausta sé sterkur þegar 

kemur að ráðgjöf við kaup 

og sölu fyrirtækja,“ 

segir Magnús 

segir Magnús. „Róbert Trausti hefur undanfarin tvö ár aðstoðað 

marga í slíkum viðskiptum. Ég seldi Fróða á síðastliðnu ári og 

hef síðan verið að skoða ýmsa möguleika í viðskiptalífinu sem 

gætu hentað mér og varð niðurstaðan sú að fara í þessa sérhæfðu 

ráðgjafaþjónustu, aðstoð við kaup og sölu fyrirtækja. Ég stofnaði 

18 ára gamall bókhaldsskrifstofu sem óx í meðalstórt endurskoðunar- 

og ráðgjafafyrirtæki á þeirrar tíðar mælikvarða og helgaði mig 

henni í fimmtán ár. Aflaði mér m.a. löggildingar til sölu fyrirtækja, 

fasteigna og skipa. Árið 1982 söðlaði ég um og fór úr hlutverki 

ráðgjafa í framkvæmdahlutverkið með sölu endurskoðunar- og 

ráðgjafafyrirtækis míns. Var frá 1982 í 22 ár í útgáfustarfsemi, 

fasteignarekstri, „land-development“ (Smárahvammi), og ráðgjöf 

við nokkra athafnamenn. Nú hef ég í hyggju að hasla mér völl á sérhæfðu 

sviði og nýta mér menntun mína, reynslu úr ráðgjafastörfum 

og rekstri sem framkvæmdamaður síðastliðna 

tæpa fjóra áratugi. 

Þeir félagar segja að markmið Firma Consulting 

ehf. verði að veita stjórnendum og eigendum 

meðalstórra og stórra fyrirtækja vandaða þjónustu: 

„Við viljum vera óháðir aðilar á þessum 

vettvangi og teljum okkur vera með reynslu og 

bakgrunn sem á að vera traustur grundvöllur fyrir 

slíka þjónustu. Róbert Trausti er sem kunnugt 

er með mikla reynslu í utanríkismálum sem fyrrverandi 

sendiherra og starfsmaður utanríkisþjón- 


Róbert Trausti Árnason og Magnús Hreggviðsson, stofnendur Firma Consulting ehf. 

ustunnar og hefur víðtæka þekkingu á því sviði, auk þess að hafa 

verið forstjóri stórs íslensks fyrirtækis. Þekking og reynsla Róberts 

Trausta hérlendis og erlendis ásamt minni úr íslensku viðskiptalífi 

teljum við vera góðan bakgrunn sem þarf til að veita vandaða og 

góða þjónustu þeim stjórnendum og fjárfestum sem við stefnum að 

því að þjóna bæði hérlendis og erlendis.“ 

Fóru vandlega yfir kaup og sölu fyrirtækja „Áður en við ákváðum 

að hefja samstarf í Firma Consulting ehf. fórum við yfir fyrirtækjamarkaðinn, 

þ.e. hvernig staðið er að kaupum og sölum á fyrirtækjum 

á Íslandi. Niðurstaða okkar var sú að hlutlausa aðila vantaði, sem 

skilað gætu vandaðri þjónustu við meðalstór og stór fyrirtæki og 

hefðu nægilega breiðan bakgrunn í menntun, reynslu og þekkingu 

á rekstri fyrirtækja og erlendum samskiptum. Því ákváðum við að 

hefja samstarf og leggja áherslu á þann markhóp. Jafnframt gerðum 

við samstarfssamning við stórt fyrirtæki í milligöngu fyrirtækja 

í Danmörku með samskiptanet á hinum Norðurlöndunum. Ennfremur 

munum við hefja samstarf við fyrirtæki í þessum geira á 

austurströnd Bandaríkjanna,“ segir Magnús. 

Róbert Trausti segir engin landamæri í viðskiptum þegar þeir 

eru spurðir um áherslu á þjónustu við kaup og sölu fyrirtækja 

erlendis: „Við getum aðstoðað fyrirtæki hér heima í fjárfestingum 

innanlands og erlendis í gegnum okkar traustu samstarfsaðila, sem 

eru stórir og virtir í sínum heimalöndum. Það er engin spurning að 

mikil gróska er hér í viðskiptalífinu. Og sóknarhugur til útlanda, sem 

við kjósum að nefna landnám fremur en útrás. Möguleikarnir eru 

miklir erlendis. Við horfum einkum til Danmerkur og þá sérstaklega 

til Kaupmannahafnar, sem ég þekki vel til eftir störf þar um árabil 

sem sendiherra. Þá vil ég einnig nefna Eystrasaltslöndin þar sem 

ég þekki til og tækifæri eru einnig mörg. Við leyfum okkur að telja 

þessi svæði heimamarkað íslenskra fyrirtækja. Mörg spennandi 

tækifæri eru einnig á austurströnd Bandaríkjanna. 

Fyrirtæki okkar er sjálfstætt og óháð. Við ábyrgjumst trúnað og 

fljóta og örugga þjónustu og erum þegar farnir að veita þá þjónustu 

sem við sérhæfum okkur í. Get ég nefnt sem dæmi að við fengum fyrirspurn 

frá forstjóra fyrirtækis, sem veltir um einum milljarði króna 

á ári, hvort við gætum fundið fyrirtæki í Danmörku, sem starfaði í 

sama geira og það íslenska og væri áhugaverð fjárfesting. Það tók 

okkur ekki nema einn sólarhring með aðstoð samstarfsaðila okkar 

í Danmörku að finna fyrirtæki í Kaupmannahöfn, sem við töldum 

henta fyrir þennan aðila. Er þegar hafin skoðun á þessum kosti.“ 

Trúnaður er mikilvægur Magnús og Róbert Trausti segja að trúnaður 

þeirra við viðskiptavini sé mikilvægur og nauðsynlegur til að 

ná árangri. Þeirra markmið verði að hafa fremur færri skjólstæðinga 

en fleiri og sinna þeim síðan með markvissum og yfirveguðum vinnubrögðum 

og í kyrrþey. „Við hófum í júlí að láta vita af okkar og 

sendum út til fáeinna eigenda og stjórnenda fyrirtækja upplýsingar 

um hvaða þjónustu við bjóðum upp á og létu viðbrögðin ekki á sér 

standa. Var greinilegt á þeim hversu vel þegin sú þjónusta er, sem 

við bjóðum upp á,“ segir Magnús 


S É R S T Æ T T D E I L U M Á L 

FÆÐINGARORLOF 

TEXTI: SIGURÐUR BOGI 

SÆVARSSON 


FORSTJÓRA


Það fór allt á ann an end ann þeg ar Andri Teits son, fram kvæmda stjóri KEA, sagði 

upp og gaf þá skýr ingu að stjórn KEA hefði talið ó heppi legt að hann færi í langt 

lög bund ið fæð ing ar or lof. En er raun hæft að for stjór ar fari í langt fæð ing ar or lof? 

Mál Andra Teits son ar, framkvæmda 

stjóri KEA, setti allt á 

ann an end ann. Þjóð fé lag ið nánast 

nán ast „fuðr aði upp“ þeg ar 

Andri sagð ist hafa sagt upp 

vegna þess að hann fengi ekki lög bund ið 

fæð ing ar or lof. Bene dikt Sig urðs son, stjórn arfor 

mað ur KEA, sagði í frétta við tali í upp hafi 

að ó heppi legt væri að fram kvæmda stjór inn 

fengi fæð ing ar or lof og hyrfi úr starfi í marga 

mán uði. Síð an kom sú seinni tíma skýr ing 

fram hjá Bene dikt að mál ið sner ist um trúnað 

ar brest Andra í starfi. Í fram haldi af því birtist 

frétt þar sem sagt var að starfs loka samning 

ur Andra næmi um 20 millj ón um króna 

og því feng ið ríf legt fæð ing ar or lof. Nokk uð 

fjararði und an um ræð unni þeg ar mál ið fór í 

þenn an far veg. 

Það skorti ekki stóryði jafn rétt is sinna í 

ýms um fylk ing um í þessu máli. „Forn fá leg 

við horf, blygð un ar laus mál flutn ing ur og karlremba.“ 

Allt voru þetta tugg ur sem heyrðust 

í hita leiks ins. Andri lét af störf um 

snemma í á gúst í kjöl far þess að stjórn 

fé lags ins vildi ekki láta hon um eft ir að 

fara í þrett án mán aða for eldra or lof 

vegna fæð ing ar tví bura sem Andri og 

kona hans vænta á haust dög um. 

Eft ir stend ur hins veg ar um ræð an 

um það hvort það sé raun hæft að forstjór 

ar, sem eru á sér samn ing um og yfir 

aðra starfs menn hafn ir hvað laun og 

kjör snert ir, geti tek ið sér fæð ing ar or lof 

og horf ið á braut úr starfi svo mán uð um 

skipti. Er það ein hver karl remba og fornfá 

leg við horf að telja langt fæð ing ar or lofi 

for stjóra raun hæft? 

En hvert er svig rúm stjórn enda í fyr irtækj 

um til að taka sér or lof frá störf um um 

lengri tíma? Rétt ur inn er skýr sam kvæmt 

laga bók stafn um, en að stæð ur oft þannig að 

þeir sem í stefni standa verða að af sala sér 

ýms um þeim rétt ind um sem fólk ið á gólf inu 

get ur með réttu gert til kall til. Þetta er að 

minnsta kosti mat nokk urra við mæl enda 

Frjálsr ar versl un ar. Sjón ar mið in í þessu efni 

eru í öllu falli mörg þó svo um ræð an við 

brott hvarf Andra frá KEA hafi ver ið nokk uð 

ein hliða og í anda fé lags legs rétt trún að ar, 

þ.e. að all ir for eldr ar ættu að geta tek ið sér 

leyfi frá störf um við fæð ingu barns. 

Olíu skvett á eld 

Mál Andra Teits son ar snérist aldrei um lagaleg 

an rétt hans til fæð ing ar or lofs, held ur 

inn an hús a t riði hjá KEA. Það er; að einn 

þriggja starfs manna fé lags ins, for stjór inn 

sem hef ur alla þræði í hendi sér, yrði fjarri 

góðu gamni í rúm lega ár. Ó heppi legt feðraor 

lof var hin op in bera skýr ing á brott hvarfi 

Andra Teits son ar frá KEA sem bæði hann og 

stjórn fé lags ins sam mælt ust um að op in berlega 

skyldi ein vörð ungu rædd á „já kvæð um 

nót um“ eins og það var orð að í frægri yf irlýs 

ingu. 

Í sjón varps við tali nefndi Bene dikt Sigurð 

ar son, stjórn ar for mað ur KEA, 

að skýr ing in á starfs lok um 

Andra væri þó trún að arbrest 

ur sem orð ið hefði 

milli að ila. Ekki var 

af hálfu máls að ila 

út skýrt hver þessi trún að ar brest ur væri, þótt 

ýjað hefði ver ið ó stað fest að sínu hverju í 

fjöl miðl um. Í áð ur nefndu við tali sagði Benedikt 

það sína skoð un að lög um fæð ing ar- og 

feðra or lof ættu ekki að ná til há laun aðra 

stjórn enda fyr ir tækja. Við brögð in við þeim 

orð um voru harka leg, í raun lík ust því að 

olíu væri skvett á eld. 

Andri Teits son, 

fyrr ver andi 

fram kvæmdastjóri 

KEA. 

Þjóð fé lag ið 

nán ast „fuðr aði 

upp“ eft ir 

yf ir lýs ingu 

hans um 

fæð ing ar - 

or lof ið. 



PÉTUR H. BLÖNDAL 

Benedikt Sigurðsson, formaður stjórnar 

KEA. Hann steig ölduna í ólgusjó eftir yfirlýsingu 

sína um fæðingarorlof framkvæmdastjóra. 

Allir eiga sama rétt 

Lög um fæðingar- og foreldraorlof frá árinu 

2000. Í fyrstu grein þeirra segir að þau taki 

til foreldra á vinnumarkaði, hvort heldur 

þeir séu starfsmenn annarra eða sjálfstætt 

starfandi. Í annarri grein laganna segir að 

markmið þeirra sé að tryggja barni samvistir 

við bæði föður og móður og gera konum 

sem körlum kleift að samræma fjölskylduog 

atvinnulíf. Á þessu er engin undantekning 

gerð, enda er í landsins lögum enginn 

mannamunur. 

En eru lögin um fæðingarorlof óframkvæmanleg 

þegar kemur að forstjórum - 

hvort sem þeir eru karlar eða konur. Eftir 

standa praktískar spurningar. Hve lengi 

getur fyrirtæki verið án framkvæmdastjóra? 

Kemur til greina að æðstu stjórnendur stórra 

fyrirtækja afsali sér réttinum til fæðingarorlofs? 

Fái greidd góð laun og ýmis önnur 

fríðindi en þurfi í staðinn að standa sína 

sólarhringsvakt og það svikalaust. Hversu 

algengt ætli það sé að konur í starfi forstjóra 

eða háttsettra millistjórnenda taki sér 

mjög stutt fæðingarorlof vegna þess að þær 

treysta sér einfaldlega ekki til að vera of 

lengi fjarverandi? 

„Umræðan um mál framkvæmdastjóra 

KEA hefur sent jákvæð skilaboð út í þjóðfélagið,“ 

segir Pétur H. Blöndal, þingmaður 

Sjálfstæðisflokks. „Þetta mál sýnir vel að 

lögin eru að virka. Þau hafa gert konur 

sem karla jafn dýra starfsmenn þegar 

kemur að fæðingarorlofi. Áður fyrr hefði 

ekkert verið sagt þegar kona þurfti í fæðingarorlof 

en nú fara bæði kynin í orlof sem 

oftast gengur greitt fyrir sig,“ segir Pétur. 

Hann bætir við að megininntak laganna 

um fæðingar- og foreldraorlof hafi verið að 

gera karla jafn kostnaðarsama og konur 

með tilliti til fæðingarorlofs, sem aftur 

stuðli að jafnrétti. Auk þess hafi lögunum 

verið ætlað að bæta stöðu fjölskyldunnar 

í þjóðfélaginu. Þau hafi verið „jákvæð fjölskyldupólitík“ 

eins og hann kemst að orði. 

Pétur segir að í fámennum fyrirtækjum 

geti orlof starfsmanna yfir lengri tíma verið 

vandkvæðum bundið. „Auðvitað skapar 

vanda í fyrirtækjum þegar sá sem svarar í 

símann fer í langt frí, því sá er algjör lykilstarfsmaður. 

En það er góðra stjórnenda 

að geta leyst slík mál og þá þarf, gagnvart 

öllum starfsmönnum og þar með töldum 

æðstu stjórnendum, að hafa helst tveggja 

til þriggja manna hóp staðgengla sem 

Guðný Harðardóttir, framkvæmdastjóri 

hjá STRÁ MRI - ráðningaþjónustu: „Þeir 

sem ráða sig í hálaunaðar stjórnunarstöður 

eru líkast til tilbúnari en aðrir að 

fórna einhverju á móti.“ 

Pétur H. Blöndal þingmaður: „Auðvitað 

skapar vanda í fyrirtækjum þegar sá sem 

svarar í símann fer í langt frí, sá er algjör 

lykilstarfsmaður.“ 

þekkja nákvæmlega skyldur hvers starfs 

og geta þar hlaupið í skarðið.“ 

Stjórnað á hálfum degi Pétur minnir á 

að stjórnendur í fæðingarorlofi hafi stundum 

tekið orlof sitt með þeim hætti að vera í 

vinnu aðeins hálfan daginn eða sinnt því 

með öðrum sambærilegum hætti. 

„Menn komast alveg yfir að stjórna 

fyrirtæki á hálfum degi, það er að segja 

ef þeir forgangsraða hlutunum og fela undirmönnum 

sínum ákveðin verkefni. Aðall 

góðrar stjórnunar er nefnilega sá að gera 

sjálfan sig óþarfan.“ 

GUÐNÝ HARÐARDÓTTIR 

„Langvarandi fjarvera lykilstjórnanda frá fyrirtæki 

hefur auðvitað slæm áhrif á rekstur. 

Það liggur í augum uppi,“ segir Guðný Harðardóttir, 

framkvæmdastjóri hjá STRÁ MRI 

- ráðningaþjónustu. Hún kveðst ekki vita til 

þess að ákvæði um afsal fæðingarorlofs eða 

annarra sambærilegra réttinda séu sett inn 

í ráðningarsamninga, að minnsta kosti hafi 

slíkt ekki verið í þeim samningum sem fyrirtæki 

hennar hafi annast. Lögin um foreldraorlof 

hafa aðeins verið í gildi í fá ár og því 

eigi framkvæmd þeirra eftir að slípast betur 

til. „Auðvitað hafa stjórnendur fyrirtækja 



TRYGGVI ÞÓR HERBERTSSON 

Tryggvi Þór Herbertsson hagfræðingur: 

„Þú þarft að gefa þig allan í 

starfið. Færð greitt samkvæmt því, 

en afsalar þér þá um leið ákveðnum 

réttindum.“ 

„Há laun æðstu stjórnenda í fyrirtækja 

eru yfirleitt varin með því 

hve mikla ábyrgð þeir bera. Í þeim 

greiðslum getur líka falist umbun 

fyrir að helga sig starfinu fullkomlega. 

Því er í mínum huga fullkomlega 

óeðlilegt að menn geri bæði 

kröfu til þeirra félagslegu réttinda 

sem fólkið á gólfinu hefur og til hárra 

launa. Mér finnast kröfur um slíkt í 

raun vera kjánalegar,“ segir Tryggvi 

Þór Herbertsson, forstöðumaður 

Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands. 

Hann bendir á að starfsumhverfi 

íslenskra fyrirtækja sé orðið mjög 

„dínamískt“. Við slíkar aðstæður sé 

mikilvægt að stjórnendur séu sveigjanlegir 

í starfi. Gefi sig alla í starfið 

og séu sveigjanlegir. Standi meðan 

stætt er. 

„Menn í stjórnunarstörfum geta 

ekki labbað út klukkan fimm og 

sagt vinnudeginum lokið. Slökkt á 

gemsanum og verið áhyggjulausir. 

Farið síðan í fimm vikna sumarleyfi. 

Þeir þurfa að gefa sig alla í 

starfið. Fá greitt samkvæmt því, en 

afsalar sér þá um leið ákveðnum 

réttindum,“ segir Tryggvi, sem bætir 

því við að laun stjórnenda séu í dag 

orðin í takt við alþjóðleg viðmið. 

Þetta eigi ekki síst við í íslenskum 

fjármálafyrirtækjum með alþjóðlega 

starfsemi. Þá segir hann það liggja í 

augum uppi að fólk í einyrkjastörfum 

geti illa vikið frá verkefnum sínum í 

kannski hálft ár, verið í fæðingarorlofi 

og ætlað síðan að taka þráðinn 

upp að nýju þar sem frá var horfið. 

Í öllu falli sé ljóst að með slíku 

minnki framleiðni og þá séu lægri 

laun eðlileg afleiðing. 

eignast börn síðan lögin voru sett árið 

2000, en ég hef ekki til þessa séð nein 

dæmi lík því sem kom upp á Akureyri.“ 

Samkvæmt lögum er hægt að nýta 

sér réttinn til fæðingarorlofs á allt að 

átján mánaða tímabili. Það hafa ýmsir 

stjórnendur raunar gert, vitandi að samfelld 

fjarvera um langan tíma sé illa 

samrýmanleg þeim starfsskyldum sem 

þeir hafa tekist á hendur. Nýbakaðir foreldrar 

í stjórnunarstörfum taki orlof sitt 

alla jafna út með því að vera frá vinnu 

fáeinar vikur, daga eða mæti þá til 

vinnu hluta úr degi. 

„Við höfum tekið að okkur að ráða 

millistjórnendur fyrir fyrirtæki, tímabundið, 

það er til að leysa af í fæðingarorlofi 

eða í öðrum sambærilegum 

tilvikum. Að bjarga málum þannig er 

hins vegar aldrei auðvelt og tel ég 

möguleikana á að ráða lykilstjórnanda 

tímabundið, síst auðveldari,“ segir 

Guðný Harðardóttir. 

„Jafnframt er vert að benda á að 

þeir sem hafa metnað til að ráða sig 

og takast á við lykilstörf við stjórnun 

eru að taka við ábyrgð, fá laun í takt 

við það og því væntanlega meðvitaðir 

um gildi viðveru sinnar í starfi. Þeir sem 

ráða sig í hálaunaðar stjórnunarstöður 

eru líkast til tilbúnari en aðrir að fórna 

einhverju á móti.“ 

Andri Teitsson. Akureyringur í húð og hár, vélaverkfræðingur 

sem hefur alla tíð starfað í fjármálaheiminum. 

Hver er Andri Teitsson? 

Andri Teitsson er fæddur á aðfangadag jóla árið 1966. 

Hann er af Brekkunni á Akureyri, sonur Teits Jónssonar 

tannlæknis og sérfræðings í tannréttingum og 

Valgerðar Magnúsdóttur sálfræðings, sem um nokkurra 

ára skeið gegndi starfi félagsmálastjóra á Akureyri. 

Andri lauk stúdentsprófi frá MA árið 1986 og fór þá 

til náms í vélaverkfræði við Háskóla Íslands. Því námi 

lauk hann 1990 og framhaldsgráðu frá Stanfordháskóla 

í Kaliforníu í Bandaríkjunum ári síðar. 

Að námi loknu snéri hann til starfa á heimaslóðum 

á Akureyri, var ráðgjafi hjá Kaupþingi Norðurlands og 

seinna viðskiptastjóri á fyrirtækjasviði Íslandsbanka á 

Akureyri. 

Um fimm ára skeið var Andri framkvæmdastjóri 

Þróunarfélags Íslands og átti á sama sæti í stjórnum 

ýmissa fyrirtækja. Undir lok árs 2002 var hann ráðinn 

framkvæmdastjóri Kaupfélags Eyfirðinga og kom til 

starfa á vordögum 2003. KEA hefur í dag sjálft ekki 

neina atvinnustarfsemi með höndum, en tekur þátt í 

fjölda fjárfestingaverkefna sem hafa að markmiði að 

styrkja byggð á Norðurlandi. 

Eiginkona Andra er Auður Hörn Freysdóttir, sem 

einnig á rætur sína á Akureyri. Saman eiga þau fjögur 

börn - og tvíburar eru væntanlegir í heiminn í haust og 

þeirra vegna er Andri á leið í fæðingarorlof, sem aftur 

varð undirrótin að brotthvarfi hans frá KEA. 

„Ég er mikill fjölskyldumaður og tek fjölskyldulífið 

fram yfir flest annað,“ sagði Andri í viðtali við Morgunblaðið 

fyrir tæpu ári og óhætt er að segja að þessi 

ummæli hans hafi fengið nýtt og meira inntak í ljósi 

starfslokanna, sem hrundu af stað einu sérstæðasta 

deilumáli nýliðins sumars. 


Í GLUGGUNUM 

LISTIN 

Útstillingar í verslunargluggum 

skipta máli. 

Þær eiga að kalla á 

vegfarendur og beina 

þeim inn í verslunina. 

TEXTI: SVAVA JÓNSDÓTTIR 



BERGLJÓT YLFA PÉTURSDÓTTIR 

FIMM 

SEKÚNDUR 

Stílhreinn gluggi þar sem aðaláhersla er lögð á fötin. „Engin verslun er 

eins. Ég reyni að útfæra hvern verslunarglugga eftir stíl hennar.“ 

Bergljót Ylfa Pétursdóttir útskrifaðist sem 

útstillingahönnuður frá Iðnskólanum í 

Hafnarfirði vorið 2003. Hún vinnur við 

verslunarstörf hjá Kultur í Kringlunni auk þess sem 

hún vinnur hjá ýmsum fyrirtækjum sem verktaki 

og sér þar um útstillingar. Áður en hún flutti til 

Þýskalands, þar sem hún bjó í sjö ár, vann hún sem 

flugfreyja hjá Flugleiðum og við afgreiðslustörf í 

Silfurbúðinni. Áhugi á hönnun vaknaði í Þýskslandi og 

þá sérstaklega útstillingar í verslunum. 

„Ég er mikil handavinnukona,“ segir Bergljót Ylfa 

sem er yfirleitt kölluð Ylfa. „Námið í Iðnskólanum í 

Hafnarfirði var skemmtilegt og skapandi og stóðst 

allar mínar væntingar.“ Þegar skreyta á glugga 

föndrar hún sjálf ýmislegt sem á eftir að gleðja augu 

vegfarenda. „Ég kaupi m.a. blóm og vír og fer mikið 

á haugana þar sem ég finn alls konar dót til að nota 

í skreytingar. Ég er alltaf með hugann við þetta og er 

endalaust að finna góðar hugmyndir fyrir þau fyrirtæki 

sem ég vinn fyrir. Yfirleitt er ég búin að skipuleggja 

nokkra glugga fram í tímann til að samræmi haldist. 

Það er ekki gott að hafa of mikið í glugganum; vegfarendur 

verða að koma augu á vöruna en ekki einhverja 

kaos.“ 

Ylfa segir að hvað stílinn varðar þá fari hann eftir 

hverri verslun. „Engin verslun er eins. Ég reyni að 

útfæra hvern verslunarglugga eftir stíl hennar. Ég 

hlusta á verslunareigandann hvað varðar óskir hans. 

Ég hef þó yfirleitt verið heppin og fengið að láta 

hugmyndaflugið njóta sín. Verslunarglugginn skiptir 

meginmáli. Hann er andlit verslunarinnar og ódýrasta 

auglýsingin sem völ er á. Verslunareigendur hafa um 

fimm sekúndur til að grípa augu vegfarenda og þá 

skiptir útlit hans máli.“ 


GUÐRÚN DAGMAR HARALDSDÓTTIR 

Á AÐ AUKA SÖLU 

Guðrún Dagmar Haraldsdóttir er útstillingarhönnuður 

hjá Hagkaupum í 

Smáralind þar sem verslunarrýmið er 

um 10.000 fermetrar. Hún sagði upp starfi 

sínu við markaðsrannsóknir eftir að hafa lesið 

grein í Frjálsri verslun um nám í útstillingum 

við Iðnskólann í Hafnarfirði vorið 1999. Hún 

ákvað að hefja nám á hönnunar- og listabraut 

með aðaláherslu á útstillingar. Hún útskrifaðist 

vorið 2001. 

„Ég var hrifin af öllu sem tilheyrði 

fagurfræði sem barn. Ef til vill hafði 

bæði uppeldið og umhverfið 

áhrif sem og eitthvað meðfætt.“ 

Guðrún Dagmar segir að hjá Hagkaupum 

starfi duglegt fólk sem sé meðvitað um 

hvernig vöruframsetning á að vera. Setja 

þarf vöru fram á þann hátt að hún auki sölu. 

Útstillingarhönnuður þarf auk þess að hafa tilfinningu 

fyrir litasamsetningu, röðun, formum 

og verðmerkingum. 

„Athyglisverður gluggi og vel framsett vara 

virkar yfirleitt sterkt á viðskiptavininn. Þetta 

getur líka ómeðvitað fengið viðskiptavininn til 

að festa kaup á vöru sem hann e.t.v. ætlaði 

sér ekki að kaupa eða hafði ekki hugmynd 

um að væri fáanleg. Í þessu samhengi er nauðsynlegt 

fyrir útstillingarhönnuðinn að taka fram 

hluti sem fylgja ákveðinni vöru sem undirstrikar 

ennþá frekar stemmningu útstillingarinnar.“ 

Guðrún Dagmar segir að Hagkaup séu 

gullnáma fyrir útstillingarhönnuð þar sem 

vöruúrvalið sé mikið og vöruflokkarnir margir. 

„Starfið felst í því að vinna sjálfstætt og vera 

frjó í hugsun. Það er einnig skapandi og krefjandi. 

Þ.a.l. er nauðsynlegt að fylgjast vel með 

nýjustu straumum og stefnum í vöruframboði 

og framsetningu. Umfram allt þarf að gæta 

þess að staðna ekki í starfinu.“ 

Guðrún við útstillingu á grillvörum 

í glugga Hagkaupa í 

Smáralind. Allir hugsanlegir 

fylgihlutir fá að vera með. 


STEINUNN FINNSDÓTTIR 

Svart-hvítt og einfaldleiki. „Gluggi verslunar 

á að selja og til þess að hann virki þarf að 

huga að samspili lita og forma.“ 

ÆTTI AÐ VERA Í REKSTRARKOSTNAÐI 

Steinunn Finnsdóttir hafði unnið við bókhald 

í 20 ár þegar hún ákvað að breyta 

til. Hún skráði sig í nám í útstillingum við 

Iðnskólann í Hafnarfirði og útskrifaðist í fyrravor. 

„Þetta er tveggja ára nám þar sem m.a. er 

kennt um útstillingar, formfræði, litafræði og þar 

eru teikni- og hönnunaráfangar.“ 

Í dag er Steinunn verslunarstjóri í ISIS í 

Kringlunni og þar fær hún útrás fyrir sköpunarþörfina, 

bæði hvað varðar gluggann í versluninni sem 

og verslunina sjálfa. Auk þess sér hún um útstillingar 

í ISIS í Smáralind. Þá starfar hún fyrir önnur 

fyrirtæki í aukavinnu; hún stillir upp í verslunum, 

hefur hannað sýningarbása og skreytt veislusali. 

„Mér finnst verslunareigendur ekki reikna með 

útstillingum í glugga í rekstrarkostnaði. Þetta 

ætti að vera í rekstrarkostnaði verslana og það er 

synd að verslunareigendur séu að horfa í þennan 

smáhlut sem er að borga lærðu útstillingafólki. 

Þótt arkitektar hafi séð um hönnun verslunarinnar 

þá vantar mikið ef ekki er góð útstilling inni í 

versluninni sjálfri og glugga verslunarinnar. 

Mér finnst að verslunareigendur í verslunarmiðstöðvum 

ættu að vera skyldugir til að vera 

með þessa hluti í lagi. Það fer ekki á milli mála 

hverjir hafa látið faglært fólk sjá um útstillingar í 

gluggum og hverjir ekki. Það vinnur faglært fólk 

í erlendum verslunarkeðjum hér á landi og hjá 

stærstu innlendu fyrirtækjunum. Hjá þessum fyrirtækjum 

hefur fólk áttað sig á því að það skiptir 

máli að varan sé rétt upp sett. Það skiptir máli 

að gluggi sé fallegur og aðlaðandi og kalli í rauninni 

á væntanlega viðskiptavini. Gluggi verslunar 

á að selja og til þess að hann virki þarf að huga 

að samspili lita og forma. 

Kannski veit fólk ekki hvar það á að ná í 

okkur. Þó held ég að fólk sé að vakna til lífsins 

hvað þetta varðar hér á landi.“ 


N Ý R E I G A N D I P E N N A N S 

KRISTINN 

Í PENNANUM 

Kristinn Vilbergsson og nokkrir fjárfestar keyptu Pennann í 

byrjun sumars af Gunnari Dungal. Kristinn var áður eigandi 

dreifingarfyrirtækjanna Vörubíls og Dreifingarmiðstöðvarinnar. 

Þau fyrirtæki seldi hann til Pósthússins. 

TEXTI: GEIR GUÐSTEINSSON 


Um miðjan júnímánuð sl. var Penninn hf. seldur hópi fjárfesta 

undir forystu Kristins Vilbergssonar. Eigendahópur 

Pennans samanstendur af Kristni, föður hans Vilbergi Vilbergssyni 

og félögum í hans eigu, Friðriki Smára Eiríkssyni 

og félagi í eigu Þórðar Kolbeinssonar framkvæmdastjóra 

DHL á Íslandi, Páls Kolbeinssonar bróður Þórðar, og Ómars Benediktssonar. 

Kristinn tók við starfi forstjóra Pennans af Gunnari Dungal, 

fyrrum eiganda og forstjóra, en faðir Gunnars stofnaði fyrirtækið 

árið 1932. enninn er fimmta stærsta smásölufyrirtæki landsins með 

12 verslanir innan sinna vébanda undir nöfnum bókabúðar Máls og 

menningar og Pennans Eymundssonar. Kristinn Vilbergsson stofnaði 

fyrirtækið Vörubíl og keypti síðar Dreifingarmiðstöðina sem var 

í eigu Eddu útgáfu, eins stærsta birgis Pennans. 

Kristinn Vilbergsson segir að vegna viðskipta við Pennann hafi 

hann þekkt nokkuð til starfseminnar. Þeir félagar seldu svo Vörubíl 

og Dreifingarmiðstöðina inn í Pósthúsið en þar eiga þeir fimmtungs 

hlut ásamt Frétt og Flugleiðum. Var ákveðið að leita nýrra tækifæra 

í viðskiptalífinu og þá kom nafn Pennans fljótlega upp í umræðunni 

og hvaða möguleikar væru á að kaupa fyrirtækið. Þá fóru hlutirnir 

að gerast nokkuð hratt. 

Að sögn Kristins er rekstur Pennans mjög fjölbreyttur. Það sé annars 

vegar verslanasvið, sem er landsmönnum öllum þekkt, og hins 

vegar starfsemin á fyrirtækjasviði sem er ekki eins sýnileg en ekki 

síður stór í sniðum og fyrirtækinu sérlega mikilvæg. 

Góður árangur 

-Þessa dagana er mikil samkeppni á þessu sviði vegna þess m.a. 

að skólar eru að byrja. Alþýðusambandið hefur kannað verðlag 

á skólavörum sem væntanlega þýðir að þið þurfið að vera „á 

tánum“ og pressa ykkar verð niður að einhverju leyti. Kemur 

það niður á arðseminni? 

„Eðli smásöluverslunar liggur í að bjóða betri blöndu af verði og 

þjónustu en næsta verslun. Samkeppni í þessum geira er ekki ný af 

nálinni og við vissum það áður en við tókum við rekstri Pennans. 

Reksturinn er í góðu jafnvægi og arðsemin góð. Það er mjög auðvelt 

að missa sjónar á langtímamarkmiðum og arðsemi þegar menn eru 

í harðri samkeppni og vilja halda eða auka við markaðshlutdeild 

sína. 

Rekstur Pennans dreifist á margar rekstrareiningar og starfsemin 

er víðtæk. Við erum með verslanir sem eru fullkomlega samkeppnisfærar 

við verslanir eins og Griffil, þar sem samkeppninni í skólavörum 

hefur verið mætt mjög ákveðið. Hins vegar erum við með 

Pennaverslanirnar, Eymundsson og Mál og menningu sem bjóða 

upp á mikið vöruúrval á gæðavörum á góðu verði. Þetta snýst um 

virði vörunnar sem viðskiptavinurinn fær. 


Kristinn Vilbergsson hefur stýrt Pennanum í liðlega tvo mánuði. „Félagið hefur vaxið hratt síðustu árin og mörg spennandi verkefni eru framundan.“ 

Þegar þessar verðkannanir eru skoðaðar ofan í 

kjölinn kemur í ljós að verðmunurinn er ekki mikill 

og í mjög mörgum tilfellum óverulegur. Þar er ekki 

tekið tillit til meiri þjónustu í okkar verslunum og í 

mörgum tilfellum meira úrvals. Samkeppnin er hörð 

og fyrirtæki keppa bæði um verð og gæði ásamt 

öðrum þáttum. 

Ég tel okkur vera samkeppnisfær á báðum sviðum. 

Við settum okkur markmið fyrir þessa vertíð og 

héldum okkur við aðgerðir sem við töldum styðja 

við þau markmið. Og við erum verulega ánægð með hvernig tókst 

til. Svo má nefna það sem aldrei er tekið inn í verðkannanir, skiptibókamarkaðina, 

þar sem við höfum algera forystu og spörum námsmönnum 

ótaldar fjárhæðir á hverju ári. Markaðurinn hefur verið 

tölvuvæddur og er nú frábærlega skilvirkur. 

Þetta fyrsta álagstímabil hjá Pennanum eftir að við tókum við 

hefur gengið vel og það er mikilvægt að ná góðum árangri í hausttörninni 

og svo aftur fyrir jólin en þessi tvö tímabil eru þau mikilvægustu 

fyrir smásöluna hjá okkur,“ segir Kristinn Vilbergsson. 

- Telurðu að stór hluti fólks kaupi þessar vörur þar sem lægsta 

verðið er boðið, og þá án tillits til þjónustu og gæða? 

„Það er mjög mikilvægt að menn aðgreini sig líka með aukinni þjónustu 

og úrvali sem við státum af. Það er athyglisvert að á þessum 

„Samkeppnin er 

hörð og fyrirtæki 

keppa bæði í verði 

og þjónustu. Það er 

ljóst að Penninn er 

fyllilega samkeppnisfær.“ 

markaði telja menn það eingöngu hagkvæmt að 

keppa í verði. Það er stundum gott fyrir viðskiptavinina, 

en ekki alltaf. Í samkeppninni má ekki 

eingöngu horfa til þess að ná aukinni markaðshlutdeild 

og auka veltuna og missa sjónar af framlegðinni. 

Það getur verið mikill fórnarkostnaður 

því samhliða. 

Þá er mikilvægt að skoða kostnaðarsamsetninguna, 

og hér hefur verið unnið vel í þeim málum og 

það er enn tækifæri til að auka hagræðinguna og 

gera betur. Viðskiptavinurinn þarf einnig að fá að njóta þeirrar hagræðingar.“ 

- Þið bjóðið einnig upp á mikið úrval skrifstofuhúsgagna. Er 

hagur í því að vera með svona fjölþætta starfsemi? Kannski sjá 

margir hag í því að geta keypt allt á skrifstofuna á einum stað, 

en kannski er sérhæfingin heppilegri þegar öllu er á botninn 

hvolft? 

„Sérhæfing er mikilvæg og gefur mönnum forskot En stundum fer 

það ekki saman að geta keypt allt á sama stað því kröfurnar eru 

svo fjölbreytilegar. En hins vegar er gott að viðskiptavinurinn þekki 

vöruúrvalið en valið í húsgögnum er oftast erfiðara og flóknara en 

í ritföngum. Það byggir líka á útboðum eða öðrum þáttum. En góð 

þekking starfsmanna Pennans á þessum markaði nýtist vel. 


N Ý R E I G A N D I P E N N A N S 

Húsgagnasvið Pennans er tiltölulega sjálfstætt og 

gæti í rauninni verið sérstakt félag en auðvitað er það 

mjög sterkt markaðslega að viðskiptavinirnir vita að 

Penninn á þetta allt til og að gæðin eru til staðar.“ 

Mesta verðmætið felst í starfsfólkinu 

- Eru gerðar strangar kröfur til starfsfólks Pennans 

um þekkingu á vörunni sem það selur eða fer 

skólun starfsmanna meira eða minna fram eftir 

ráðningu? 

„Það kann að hljóma klisjukennt, en stór hluti verðmætis 

Pennans felst í starfsfólkinu og það varð 

okkur sem keyptum þetta fyrirtæki mjög snemma 

ljóst. Starfsaldur lykilstarfsmanna er hár sem staðfestir 

að Penninn er góður vinnustaður. Þekking á vörum og þjónustu 

Pennans er því í flestum tilvikum mikil. Margir starfsmanna 

hafa unnið sig í gegnum fyrirtækið og vaxið í starfi. Það er stefna 

Pennans að bjóða starfsfólki upp á tækifæri til þess. 

„Þetta fyrsta álagstímabil 

hjá Pennanum eftir 

að við tókum við hefur 

gengið vel og það er 

mikilvægt að ná góðum 

árangri í hausttörninni 

og svo aftur fyrir jólin 

en þessi tvö tímabil eru 

þau mikilvægustu fyrir 

smásöluna hjá okkur.“ 

Sérhæfing er einnig mikil sem er sannarlega 

kostur. Þó við gerum ekki kröfu til þess að allir 

lesi allar bækur sem koma t.d. út fyrir jólin þá 

hlýtur að vera mjög ánægjulegt fyrir áhugafólk 

um bókmenntir að starfa hjá Pennanum. 

Starfsmenn fá mikinn stuðning við að vaxa í 

starfi, og hér er starfræktur Pennaskóli, sem er 

til dæmis ætlað að auka tölvulæsi starfsmanna 

og þekkingu á vörum og vöruflokkum sem við 

bjóðum upp á. Símenntun er fyrir alla starfsmenn. 

Starfsmenn sem sækja endurmenntun hjá 

háskólunum fá til þess stuðning okkar enda er 

aukin þekking starfsmanna bara jákvæð fyrir fyrirtækið, 

gerir starfsfólkið víðsýnna og hæfara til þess að takast á við 

ýmislegt sem það þarf að afgreiða hér.“ 

- Það hljóta að vera aðrar kröfur og önnur sýn hjá fyrirtækjum 

en einstaklingum og kannski þarf fyrirtækið að vera meira vakandi 

yfir því að bjóða það nýjasta sem er á markaðnum erlendis 

á hverjum tíma? 

„Hér er fylgst mjög vel með allri þeirri þróun sem á sér stað, og það 

í öllum þeim vöruflokkum sem Penninn býður. Stundum er vöruúrvalið 

kannski helst til mikið vegna þess að því fylgir kostnaður að 

liggja með stóran lager. Kannski fer um 90% af veltunni gegnum 40% 

vörunúmeranna en metnaður okkar liggur ekki síst í vöruúrvali.“ 

Penninn hefur stækkunarmöguleika 

- Það er stundum sagt að nýir vendir sópi best. Má búast við 

breytingum á rekstri Pennans? 

„Við vissum að við vorum að kaupa félag í góðum rekstri og á 

fleygiferð svo það þurfti ekki að taka mikið til í rekstrinum. Stefnumótun 

er unnin út frá langtímamarkmiðum og við erum með ýmsar 

hugmyndir sem við hyggjumst hrinda í framkvæmd. En þær verða 

unnar á þeim grunni fagmennsku, trausts og yfirvegunar sem einkennt 

hefur Pennann. En það er ljóst að við teljum Pennann eiga 

inni stækkunarmöguleika. 

Markaðssetningin í framtíðinni mun að einhverju leyti snúa að 

þeim sem við teljum að við getum náð betur til, og á einhverjum 

sviðum hefur reksturinn ekki gengið nægjanlega vel. Því þarf að 

breyta. 

Það er viss ögrun að vera leiðandi á markaðnum og auðvelt að 

missa fókusinn í þeirri stöðu. Allir hinir aðilarnir á markaðnum bera 

sig saman við okkur og reyna að sigra okkur. Þetta er svolítið eins og 

að vera Íslandsmeistari í fótbolta. Það leggja öll liðin sig 120% fram 

við að sigra helsta keppinautinn.“ 

Kristinn Vilbergsson nýtir þær frístundir sem gefast m.a. til að 

spila körfubolta og hlaupa en fyrr á árum spilaði hann körfubolta 

með KR og spilar nú fótbolta með ungmennafélaginu Rögnunni í 

Reykjavík. Áhugi á lax- og silungsveiði hefur farið vaxandi síðustu 

ár. 


T E K J U B L A Ð F R J Á L S R A R V E R S L U N A R 

TEKJUBLAÐ FRJÁLSRAR VERSLUNAR 

Stjórnendur í bönkum 

nær þrefalda laun sín 

Verulegt launaskri› er á me›al æ›stu stjórnenda 

fyrirtækja og langt umfram launavísitiölu. 

TEXTI: GEIR GUÐSTEINSSON 

Verulegt launaskri› er á me›al æ›stu 

stjórnenda fyirtækja. Me›allaun tekjuhæstu 

manna í fjármálafyrirtækjunum hækku›u 

um 182% á fimm árum, frá upphafi ársins 

2000 til loka árins 2004, samkvæmt könnun 

Frjálsrar verslunar og byggir á hinu árlega 

tekjubla›i: Tekjur 2400 Íslendinga. Launavísitala, 

sem mælir almenna launahækkun í 

landinu, hækka›i á sama tíma um tæp 29%. 

Starfsmenn fjármálafyrirtækja hafa hækka› 

hlutfallslega mest á tímabili. 

Þa› vekur líka athygli a› 30 efstu í þeim 

flokkum, sem voru sko›a›ir, hafa hækka› 

mun meira í launum en þeir sem ne›a koma 

í hverjum flokki. Me› ö›rum or›um; tekjumunur 

innan stétta s‡nist vera a› aukast. 

Me›allaunahækkanir frá árinu 2000 til ársins 2004 

Forstjórar 139% 

Starfsmenn fjármálafyrirtækja 182% 

Næstrá›endur 75% 

Embættismenn og forstjórar ríkisfyrirtækja 35% 

Læknar 24% 

Launþegar innan vébanda Alþ‡›usambands Íslands 36% 

Launavísitala Hagstofunnar 29% 

Skv. Tekjublaði Frjálsrar verslunar. 

Starfsmenn fjármálafyrirtækja Tekjur 

þeirra 30 efstu í flokki starfsmanna fjármálafyrirtækja 

voru a› jafna›i rúmar 1,2 milljónir 

á mánu›i ári› 2000, bori› saman vi› 3,5 

milljónir á sí›asta ári a› jafna›i. 

Hækkunin á þessu tímabili er því 182%! 

Nokku› dregur úr hækkuninni þegar ne›ar 

dregur á listann. Alls 99 starfsmenn fjármálafyrirtækja 

er me› tekjur yfir 1 milljón 

á mánu›i. 

Forstjórar Í flokki forstjóra fyrirtækja 

nemur me›allaunahækkun 30 efstu forstjóranna 

139% á tímabilinu. Alls 98 forstjórar 

eru me› hærri tekjur en 1 milljón á mánu›i 

í flokki forstjóra. 

Næstrá›endur Laun þeirra 30 efstu í flokki 

næstrá›enda hafa hækka› um 75% á tímabilinu. 

Miklar breytingar eru á nafnalista 

í þessum flokki. Enginn þeirra sem var í 

einu af 10 efstu sætunum tekjuári› 2000 er í 

þeim flokki ári› 2004. †mist hafa þeir fari› 

til annara starfa e›a færst mun ne›ar á listann. 

Alls höf›u 66 næstrá›endur meira en 1 

milljón á mánu›i á sí›asta ári. 

Embættismenn og forstjórar ríkisfyrirtækja 

Me›allaun 30 tekjuhæstu embættismanna 

og forstjóra ríkisfyrirtækja á árinu 

2004 hækku›u um 35% og er fyrsti hópurinn 

í þessari samantekt sem ekki nær 

launaskri›i Alþ‡›usambands Íslands á 

sama tímabili. Lægstu laun ASÍ voru komin 

í 97.463 krónur í mars ári› 2004 og höf›u 

þá hækka› um 35% á þessu tímabili sem vi› 

erum a› sko›a. 

Í þessum flokki höf›u fimm hærri laun 

en 1 milljón krónur á mánu›i á sí›asta 

ári. 

Læknar Me›allaun lækna s‡nast hafa 

hækka› minnst í þessum samanbur›i, e›a 

um 24% á þessum fjórum árum. Í þessum 

flokki mælast hins vegar flestir me› tekjur 

yfir 1 milljón króna, e›a alls 113 manns. Þa› 

gæti gefi› vísbendingar um a› læknar hafi 

veri› búnir a› ná launahækkun umfram 

a›ra ári› 2000. 


KVIKMYNDIR 


TERRY GILLIAM 

OG GRIMMSBRÆÐUR 

Þegar þessar línur eru skrifaðar er stutt í að nýjasta kvikmynd Terry 

Gilliams, Grimmsbræður (The Brothers Grimm), verður frumsýnd, 

en sjö ár eru síðan Gilliam sendi frá sér Fear and Lothing in Las 

Vegas. Eins og oftast þegar Gilliam á í hlut hefur ekki ríkt mikill vinskapur 

á milli hans og þeirra sem borga brúsann. Í þessu tilfelli eru 

það bræðurnir Bob og Harvey Weinstein hjá Miramax sem hafa verið 

Gilliam erfiðir. Hafa hvað eftir annað stöðvað dreifingu myndarinnar 

og heimtað að Gilliam taki til greina þær breytingar sem þeir vilja 

gera á myndinni, sem Gilliam hefur að sjálfsögðu neitað. Þeir bræður 

höfðu samt í gegn að skipt var um kvikmyndatökumann og einn leikara 

meðan á gerð myndarinnar stóð. 

Á meðan ríkt hefur stríðsástand um lokaútgáfu á Grimmsbræðrum 

hefur Gilliam verið að gera aðra kvikmynd, Tideland, með Jeff 

Bridges í aðalhlutverki og nú eru allar líkur á að Grimmsbræður 

og Tideland verði frumsýndar nánast samtímis. Kostnaður við gerð 

Grimmsbræðra er gefinn upp 85 milljónir dollarar, en kostnaður við 

Tideland er ekki nema 15 milljónir dollarar. 

Margir mánuður eru síðan Terry Gilliam lauk við Grimmsbræður. 

Það er ekkert nýtt fyrir Terry Gilliam að myndir hans séu settar á 

biðlista. Hann hefur stundum mátt þakka fyrir að myndir hans væru 

teknar til sýningar. Frægt er þegar hann var orðinn óþolinmóður eftir 

að meistaraverk hans, Brazil, yrði sýnt. Hann keypti heilsíðu auglýsingu 

í New York Times og auglýsti eftir myndinni. Framleiðendur 

myndarinnar sem höfðu sett hana í geymslu 

urðu fyrir þrýstingi og myndin var sett í dreifingu. 

Ekki fór eins vel fyrir The Man Who 

Killed Don Quixote, sem Gilliam byrjaði á fyrir 

fimm árum. Varð hann fyrir miklum óhöppum, 

meðal annars eyðilögðust leikmyndir í stormi. Hætt 

var við myndina Gilliam til sárrar skapraunar, en þessi 

mynd hafði verið hans draumaverkefni í mörg ár. Um gerð 

myndarinnar og þau áföll sem Gilliam varð fyrir, var gerð 

heimildarmyndin Lost in La Mancha, áhrifamikil og góð 

mynd sem lýsir því hvað gerist þegar allt fer úrskeiðis. 

Ævintýrin heilluðu Allir kannast við Grimms-ævintýrin. 

Þeir sem eru fullorðnir í dag ólust upp við þessi hugljúfu 

ævintýri og var Terry Gilliam engin undantekning: „Ég 

hef alltaf verið hrifinn af ævintýrum og finnst allar mínar 


Jacob og William Grimm. Heath Ledger og Mark Damon í hlutverkum 

bræðranna. 

kvikmyndir vera ólík ævintýri. Og Grimmsævintýrin eru ómissandi 

hlekkur í þeim ævintýraheimi sem ég hef skapað fyrir sjálfan mig. 

Það var því auðvelt fyrir mig að takast á við þá bræður. Myndin er 

ekki bein saga þeirra bræðra heldur eru þeir 

felldir inn í ævintýraheiminn. Er lítill vandi að 

sjá ýmislegt sem stangast á við raunveruleikann. 

Meðal annars er aldur þeirra allt annar í myndinni 

og það var ekki fyrr en fyrir nokkrum vikum að ég 

tók eftir því að við látum William vera eldri bróðurinn 

en Jacob þann yngri. Í raunveruleikanum var 

Jacob sá eldri.“ 

Það eru Matt Damon og Heath Ledger sem leika 

Grimmsbræðurna. Þeir ferðast um sveitir Frakklands, 

segja sögur og leika töfrabrögð. Ekki er allt eins og 

sýnist í sýningum þeirra og þegar stjórnvöld telja 

að þeir beiti brellum til að fá fólk til að borga leggja 

þeir á flótta. Á flótta þeirra fléttast ævintýri þeirra 

inn í söguþráðinn, meðal annars koma Öskubuska, 

Hans og Gréta og Rauðhetta við sögu. 

Meðal annarra leikara í Grimmsbræðrum 

eru Jonathan Pryce, Monica Bellucci, Lena 

Monica Bellucci leikur spegladrottninguna 

illgjörnu.

KVIKMYNDIR 

Terry Gilliam ásamt sviðshönnuði sínum Guy Hendrix Dyas við 

tökur á Grimmsbræðrum. 

Headey og Peter Stormare. Handritið skrifaði Ehren Kruger, en hann 

hefur aðallega fengist við að skrifa handrit að hryllingsmyndum. 

Meðal afreka hans á því sviði má nefna Scream 3, The Ring og The 

Ring 2. 

Ameríkumaður í London Terry Gilliam er fæddur í Minneapolis í 

Bandaríkjunum 2. nóvember 1940. Í dag er hann breskur ríkisborgari 

og hefur átt heima í London frá því um miðjan sjöunda áratuginn. 

Hann vakti fyrst athygli sem einn að meðlimum Monthy Pythons 

hópsins, en með honum þar voru Terry Jones, Michael Palin, Eric 

Idle, John Cleese og Graham Chapman, allt Bretar. Hlutverk Gilliams 

innan hópsins var að skrifa handrit, sjá um sviðsetningu, teikna þegar 

þess þurfti, auk þess sem hann lék, þó ekki eins mikið og aðrir. Serían 

Monthy Python’s Flying Cirkus hafði verið mjög vinsæl í sjónvarpinu, 

en þegar þeim félögum í Monthy Python fannst sem þeir væru 

búnir með sinn skammt þar, ákváðu þeir að gera kvikmyndir og 

leikstýrði Gilliam ásamt Terry Jones fyrstu myndinni, Monthy Python 

and the Holy Grail. Gilliam ákvað síðan að gera upp á eigin spýtur 

Jabberwocky árið 1977. Hún vakti ekki mikla athygli. Með aðstoð 

félaga sinna gerði hann síðan Time Bandits. Með þeirri mynd má segja 

að Gilliam hafi fest sig í sessi sem frumlegur kvikmyndaleikstjóri. 

Gilliam tók síðan þátt í að gera Monthy Python’s Meaning of 

Life. Strax að henni lokinni hóf hann að gera Brazil, sem var verðlaunuð 

í bak og fyrir. Þetta var 1985. Fjórum árum síðar leikstýrði 

hann The Adventures of Baron Munchausen. Sú mynd olli nokkrum 

vonbrigðum. Það sama er ekki hægt að segja um hans næstu tvær 

myndir, The Fisher King og 12 Monkeys. Báðar fengu góða dóma 

og mikla aðsókn og eru enn vinsælustu kvikmyndir hans. Fear and 

Loathing in Las Vegas kom næst og skiptust áhorfendur yfirleitt í 

tvennt gagnvart henni, sumum fannst hún vera snilld á meðan aðrir 

þoldu hana ekki, ekkert þar á milli. Þess má svo geta að J.K. Rowling, 

höfundur Harry Potter bókanna, vildi að Terry Gilliam leikstýrði 

fyrstu Pottermyndinni. Það féll í grýttan jarðveg hjá framleiðendum 

myndarinnar og fékk hún engu þar um ráðið. 

Terry Gilliam er að verða 65 ára gamall og segist verða orðinn 

þreyttur á slagsmálum: „Það er eins og veröldin minnki í hvert sinn 

sem ég á í erjum. Terry Jones hefur sagt við mig að ég sé maður sem 

vilji vera með ófrið og það haldi mér gangandi. Þessi ófriður heldur 

mér að vísu vakandi, en það er varla þess virði að standa í þessu.“ 

BÍÓFRÉTTIR 

Örlög 

stríðsmyndar 

Það er ekki aðeins Grimmsbræður 

sem hefur fengið að rykfalla 

í hillum hjá þeim Weinsteinbræðrum. 

Stuttu eftir hina hörmulegu 

atburði 11. september 

2001 ákvað Harvey Weinstein 

að hressa upp á þjóðarvitundina 

með því að gera kvikmynd um 

frækinn björgunarleiðangur bandarískra 

hermanna í seinni heimstyrjöldinni, 

þar sem einum herflokki 

tókst að frelsa 500 bandaríska 

fanga úr höndum Japana. 

Myndin, The Great Raid, var gerð 

undir leikstjórn Johns Dahl (The 

Last Seduction, Rounders) og 

var hún tilbúin til sýningar í lok 

árs 2002. Sjálfsagt hefur Weinstein 

í kjölfarið farið að kanna 

markaðinn og séð að ekki var 

sterkur grundvöllur fyrir kvikmynd 

úr seinni heimsstyrjöldinni. Ekki 

bætti Íraksstríðið úr vandanum, 

stríð sem varð óvinsælla með 

hverjum mánuði sem leið. Það 

var síðan loks um miðjan ágústmánuð 

síðastliðinn að The Great 

Raid var frumsýnd og hefur hún 

fengið sæmilegustu viðtökur hjá 

gagnrýnendum. En samkvæmt 

aðsókn liggur leið hennar fljótt á 

myndbanda- og mynddiskamarkaðinn. 

Kostnaður við gerð myndarinnar 

var 80 milljón dollarar og 

voru tekjur fyrstu vikuna aðeins 

3 milljónir dollarar. 

Benjamin Bratt og James 

Franco í hlutverkum hermanna 

í seinni heimsstyrjöldinni 

í The Great Raid. 

Helen Mirren er ekki á 

flæðiskeri stödd hvað 

varðar laun. 

Helen Mirren 

hæst launuð í 

bresku sjónvarpi 

Helen Mirren er ein virtasta 

breska leikkonan og hefur henni 

hlotnast margs konar heiður og 

er meira að segja öðluð og má 

kalla sig Dame Helen Mirr-en. 

Henni hlotnaðist enn ein rós í 

hnappagatið þegar ITV sjónvarpsstöðin 

gerði samning við hana 

um að leika í síðustu myndinni 

sem gerð verður um lögregluforingjann 

Jane Tennyson í Prime 

Suspect, sjónvarpsseríunni. 

Samtals fær Mirren 750.000 

pund (86,2 milljónir króna) 

fyrir myndina sem sýnd verður 

í tveimur hlutum. Þetta gerir 

185.000 pund fyrir hvern sýndan 

klukkutíma. Sá sem átti metið 

áður var David Jason, en fyrir leik 

sinn sem hinn geðþekki lögreglumaður 

George Frost í Touch of 

Frost, hefur hann fengið 150.000 

pund fyrir hvern sýndan klukkutíma. 

Þess má geta að Helen 

Mirren lék fyrst Jane Tennyson 

árið 1991. 


ÚR EINU Í ANNAÐ 

TEXTI: SVAVA JÓNSDÓTTIR 

MYNDIR: GEIR ÓLAFSSON o.fl. 

Myndlist: 

BLÁMINN 

Á STRIGANUM 

Málverk eftir Húbert Nóa. Blái liturinn er áberandi í verkum hans. 

21. október verður opnuð sýning 

á verkum Húberts Nóa í Listasafni 

Reykjanesbæjar og lýkur henni í 

desemberbyrjun. Þar verða tvær 

myndaraðir og tvö vídeóverk. 

Hvað myndaraðirnar varðar er um 

að ræða fimm GPS-mælipunkta 

á hálendi Íslands. Borholur eru 

aðaláherslan í vídeóverkunum en í 

þeim má líta á borholu sem myndbirtingu 

skapandi athafnar. 

Blái liturinn er áberandi í 

verkum Húberts Nóa. 

„Ég vann á sínum tíma við 

rannsóknir á hálendinu og nálgaðist 

þar landið með mælitækjum, 

segulmælum, viðnámsmælum og 

jarðborunum en mældi jafnframt á 

sjálfum mér þessa birtu og þessa 

liti. Ég las einhvern tímann texta 

þar sem var haft eftir Guðbergi 

Bergssyni að sálin í Norðurlandabúum 

væri blá. Þetta er hugsanlega 

nálgun við þennan bláa lit.“ 

Listamaðurinn á verk eftir 

sig frá því hann var unglingur 

þar sem blái liturinn var líka ráðandi. 

„Ég bjó þá í Árbæjarhverfi; 

í útjaðri byggðar og fjallasýnin 

blasti við: Esjan, Skálafell og 

„Í verkunum leitast ég við að 

tefla saman kyrrstöðu og hreyfanleika. 

Þessa tvo þætti má 

finna í öllum mínum verkum.“ 

fleiri fjöll sem ég þá og síðar sá 

ástæðu til að mála.“ 

Um áherslur í verkunum segir 

Húbert Nói: „Ég virðist hafa tilhneigingu 

til að fara á kyrra og 

þögla staði. Þetta eru hugsanlega 

viðbrögð við samtímanum. Í 

verkunum leitast ég við að tefla 

saman kyrrstöðu og hreyfanleika. 

Þessa tvo þætti má finna í öllum 

mínum verkum. 

Alkemísk hugmyndafræði er 

mér hugleikin; vísindaleg nálgun 

á andlegum veruleika. Það er 

sá spegill sem ég skoða sjálfan 

mig í.“ 

Frjáls verslun fyrir 25 árum 

Æskumyndin: 

Æskumyndin er af Ásgeiri Sverrissyni, 

framkvæmdastjóra hjá Tæknivörum. 

Ásgeir skorar á Alexander Eðvardsson, 

yfirmann hjá KPMG, að láta birta af sér 

næstu æskumynd. Þeir eru veiðifélagar og 

hafa þekkst í nokkur ár. Ásgeir segir að 

Alexander sé strákur góður og hafi einstaklega 

skemmtilegan húmor. 

Ásgeir Sverrisson, 

framkvæmdastjóri 

hjá tæknivörum. 

„Ofsalegur munur er þetta eftir að þeir fóru 

að framleiða plastflöskurnar.“ 


Hönnun: 

DÍMON GERIR VÍÐREIST 

Ákveðnar en mjúkar línur einkenna sófann. 

Tólf ár eru liðin síðan Erla Sólveig Óskarsdóttir 

útskrifaðist sem húsgagna- og iðnhönnuður frá Danmarks 

Design Skole í Kaupmannahöfn. Á þessum 

tólf árum hefur hún einbeitt sér að stólum auk sófa 

og borða. Hönnun hennar er framleidd í nokkrum 

löndum - í Þýskalandi, Bandaríkjunum, Danmörku, 

Kólumbíu og Frakklandi - og seld út um allan heim. 

„Ég legg áherslu á notagildið og einfaldleikann,“ 

segir Erla Sólveig. Vinnan er aðaláhugamálið og segist 

hún vera „fagidíót“. „Ég vinn heima. Ég sé ekki 

fyrir mér að ég gæti verið með vinnuaðstöðu úti í 

bæ. Ég væri sjaldnast heima.“ 

Sófinn Dímon á sér langa sögu. Hún sýndi hann 

fyrst á Hönnunardegi sem haldinn var á Íslandi árið 

1999. Þá voru framleidd og seld nokkur stykki auk 

stóls í stíl við sófann. „Sófinn var síðan sýndur á 

sýningu í Kaupmannahöfn árið 2003. Forsvarsmenn 

ítalska fyrirtækisins Rossin Italia sáu í kjölfarið 

mynd af honum í hönnunartímariti og sendu mér 

tölvupóst. Dímon er nú framleiddur hjá þessu fyrirtæki. 

Auk þess var ég beðin um að hanna sófaborð 

við húsgögnin. Ég kalla sófann „Stóra-Dímon“ en 

stólinn „Litla-Dímon“.“ 

Sófann einkenna ákveðnar en mjúkar línur. 

Erla Sólveig er að vinna að þremur stólum og 

borði. Hún er í samstarfi við þýskt-kólumbískt fyrirtæki 

og danskt fyrirtæki. 

„Það er mikið í farvatninu.“ 

Erla Sólveig Óskarsdóttir, húsgagnaog 

iðnhönnuður. „Ég legg áherslu á 

notagildið og einfaldleikann.“ 

„Í nefi er þroskaður ávöxtur, jafnvel ofþroskaður, 

en jafnframt vottur af brenndum brjóstsykri.“ 

Uppáhaldsvínið: 

DIEVOLE RINASCIMENTO 

„Af þeim fjölda víntegunda 

sem ég hef smakkað, eru 

margar í uppáhaldi og erfitt 

að nefna eitthvað eitt til 

sögunnar,“ segir Bjarni 

Snæbjörn Jónsson, framkvæmdastjóri 

hjá IMG, sem 

hefur verið í vínklúbbi í tíu 

ár. „Ég vil þó nefna eitt af 

því sem hefur verið í uppáhaldi 

hjá mér; ekki vegna 

þess að það er það besta 

sem ég hef smakkað og 

í sjálfu sér ekki stórt vín, 

heldur vegna þess að það 

hefur reynst prýðilegur förunautur 

með flestum mat og 

nægilega margslungið til 

þess að ég verði ekki leiður 

á því. 

Þetta vín heitir Dievole 

Rinascimento, er rauðvín 

og frá Fattoria di Dievole 

í Toskana. Það sem er 

áhugavert við þetta vín 

- fyrir utan miðana á flöskunum 

sem á eru andlitsmyndir 

víngerðarmanna 

Dievole - er að það er 

gert úr þrúgum sem fyrr á 

tímum voru vinsælar í Toskana 

en eru nú að mestu 

komnar úr notkun og 

fallnar í gleymsku. Þessar 

þrúgur eru Malvasia Nero 

(80%) og Canaiolo a Raspo 

Rosso (20%). Vínið er látið 

eldast í slóvenskri eik og 

kirsuberjaviði í átta mánuði 

og geymt aðra átta mánuði 

á flöskum áður en það fer á 

markað. 

Í nefi er þroskaður 

ávöxtur, jafnvel ofþroskaður, 

en jafnframt vottur 

af brenndum brjóstsykri. 

Bragðið er nokkuð ávaxtaríkt 

en þó aðgengilegt og 

mjúkt. Þar sem hér er 

ekki um stórvín að ræða, 

er ekki langt né tiltakanlega 

mikið eftirbragð. Yfir 

höfuð finnst mér hins vegar 

vera um að ræða vel gert 

vín sem ég verð ekki leiður 

á. Þess vegna er það í 

uppáhaldi sem neysluvín, 

ef ég má orða það svo, til 

aðgreiningar frá sparivínunum.“ 


ÚR EINU Í ANNAÐ 

Sumarfríið: 

FERÐ MEÐ 4. FLOKKI 

Edda Rós Karlsdóttir hjá greiningardeild 

Landsbankans hélt til Glasgow í Skotlandi í 

sumar. Með í för voru 29 stúlkur í 4. flokki 

kvenna í Fylki, tveir þjálfarar og þrír aðrir 

foreldrar. Stúlkurnar eru 13 og 14 ára. Ein 

þeirra er dóttir Eddu Rósar. Dvalist var í 

Skotlandi í viku. 

„Þetta var frábær ferð. Stelpurnar æfðu 

á frábærum velli og var grasið eins og á 

golfvelli. Ég fylgdist með æfingum og hafði, 

ásamt hinum foreldrunum, umsjón með stelpunum. 

Það var gaman að upplifa hvernig 

samskipti stelpnanna eru og hvernig þær 

bregðast við ólíkum uppákomum.“ 

Hópurinn fór einn daginn til Edinborgar og 

skoðaði m.a. kastalann. Þá var farið í tívólí, 

á Rangers-fótboltaleik og í verslanir. „Stelpurnar 

voru með ákveðna upphæð og þær voru 

ótrúlega hagsýnar. Þetta voru litlir peningar 

en þær sýndu hæfileika í að láta þá endast.“ 

Edda Rós fór líka norður á Siglufjörð í 

sumar þar sem dóttirin keppti í fótbolta og 

upp á Akranes þar sem sonur hennar, sem 

„Það var gaman að upplifa hvernig samskipti stelpnanna eru og hvernig þær bregðast við 

ólíkum uppákomum.“ 

er sjö ára, keppti í fótbolta. Yngsta barnið er 

að verða tveggja ára og býst Edda Rós við 

að fara í keppnisferðir til Siglufjarðar til ársins 

2016. 

Hún á enn eftir nokkrar vikur af sumarfríinu. 

Fjölskyldan ætlar til Kanaríeyja um jólin. 

„Ég verð fertug 29. desember og eru vinir og 

félagar velkomnir í afmælið.“ 

Stíll stjórnandans: 

VANDAÐUR FATNAÐUR OG GÆÐI 

„Ég er hrifin af stílhreinum fatnaði sem ég get bætt upp með 

fallegum skartgripum, beltum eða öðrum fylgihlutum.“ 

Guðný Harðardóttir, framkvæmdastjóri 

STRÁ MRI og 

eigandi fyrirtækisins, segir að í 

vinnunni leggi hún áherslu á að 

vera vel klædd og snyrtileg til 

fara. Heima er hún yfirleitt í einhverju 

léttara, s.s. gallabuxum 

og bol, og hvað hestamennskuna 

áhærir þá eru það auðvitað 

reiðfötin. 

„Ég vel umfram allt vandaðan 

fatnað og gæði og vil að 

mér líði vel í þeim fatnaði sem 

ég klæðist þannig að efnið 

skiptir máli. Ég geng m.a. í 

buxnadrögtum, síðbuxum og 

peysum, pilsum og peysum 

eða blússum. Ég fell aðallega 

fyrir jarðlitum og svörtum eða 

ljóslitum fatnaði og er hrifin af 

m.a. silki, kasmírull, leðri og 

feldum.“ 

Guðný kaupir fatnað sinn 

helst í útlöndum auk þess að 

versla í betri verslunum hér á 

landi. Hún segir að sér finnist 

almennt ekki gaman að versla 

en detti frekar niður á eitthvað 

þegar svo ber undir. 

„Ég er mikið fyrir fylgihluti 

og vel hluti sem fást ekki hér 

heima, s.s. skó og veski. Ég 

geng í háhæluðum skóm í 

vinnunni og við betri tækifæri 

en í þægilegri skófatnaði í 

frístundum. Ég er hrifin af stílhreinum 

fatnaði sem ég get 

bætt upp með fallegum skartgripum, 

beltum eða öðrum fylgihlutum.“ 


Sælkeri mánaðarins: 

BRAGÐSTERKUR KJÚKLINGUR 

Kristinn Þór Geirsson, forstjóri 

Ingvars Helgasonar, rakst á 

þessa uppskrift í DV árið 1992. 

Síðan þá hefur rétturinn verið vinsæll 

hjá honum og eiginkonunni 

og er hann eldaður þegar þau 

vilja eitthvað bragðmikið og gott. 

Fyrir þrjá: 

1 kjúklingur (eða nokkrir 

kjúklingabitar) 

Sósa: 

0,5 l matreiðslurjómi 

3 dl tómatsósa 

1 1 /2 tsk. pipar 

2 tsk. karrí 

1 tsk. salt 

Öllu nema rjómanum er hrært 

saman. 

Kjúklingurinn er hlutaður niður 

í bringur, læri, leggi og vængi og 

settur í eldfast mót. Sósunni er 

smurt á kjúklinginn (þó ekki allri) 

og hann settur í ofn í 200 gráðu 

hita og bakaður í 45 mínútur. 

Rjómanum er blandað saman 

við það sem eftir er af sósunni og 

hrært vel saman. Kjúklingurinn er 

tekinn út eftir 45 mínútur, rjómablandaðri 

sósunni hellt yfir hann 

og síðan settur aftur inn í ofn í 

15 mínútur. 

Kjúklingurinn er borinn fram 

í eldfasta mótinu með sósunni, 

hrísgrjónum og fersku salati. 

Bókin: 

TVÆR Í SUMARFRÍINU 

„Ég las tvær bækur í sumarfríinu,“ 

segir Ingunn Björk Vilhjálmsdóttir, 

starfsmannastjóri 

Eimskips. „Það voru „Englar 

og djöflar“ eftir Dan Brown og 

„Winning“ eftir Jack Welch. 

Mér fannst „Englar og djöflar“ 

mjög góð en hún er svolítið lengi 

að byrja. Bókin er með vísindaskáldsöguívafi, 

gerist í Róm á 

nokkrum tímum og yfirvofandi er 

sprenging Vatikansins. 

„Winning“ er nýjasta bók 

Welch og beint framhald af bókinni 

hans, „Straight from the 

Gut“. Bókin segir frá sterkum 

leiðtoga sem hefur náð gríðarlegum 

árangri í rekstri og hún 

er líkleg til að verða stjórnendahandbók 

framtíðarinnar. Welch 

lýsir því hvernig á að leiða hóp 

áfram, ráða, hvetja og jafnvel 

gera áætlanir. Leiðarljós 

hans í bókinni er: „Engar 

afsakanir, komdu hugmyndum 

í framkvæmd.“ 

Fyrsti hluti bókarinnar 

fjallar m.a. um 

stjórnun, stefnu og 

markmið fyrirtækja, 

gildi þeirra og leiðarljós. 

Annar hluti 

fjallar m.a. um markmiðssetningu 

og hvernig starfsmenn komast af 

í gegnum samruna og yfirtökur 

án þess að gera mistök. Þriðji 

hluti bókarinnar fjallar um framtíð 

hvers og eins í starfi, hvernig 

maður finnur rétta starfið og samræmir 

vinnu og einkalíf. 

Næsta bók á dagskrá er 

„Móðir í hjáverkum“ eftir Allison 

Pearson. Hún er sögð mjög 

fyndin og skemmtileg.“ 

„Ég las tvær bækur 

í sumarfríinu. Það 

voru „Englar og 

djöflar“ eftir Dan 

Brown og „Winning“ 

eftir Jack Welch.“ 

Svo mörg voru þau orð: 

,Við höfum umfangsmikið tengslanet og getum dreift fréttatilkynningum 

um allan heim. Svo veljum við þá samstarfsaðila sem við teljum 

að henti best hverju sinni.“ 

Óli Jón Jónsson, ráðgjafi hjá KOM. Morgunblaðið 18. ágúst. 

,,Það er áframhaldandi útlit fyrir lága vexti á evrusvæðinu og breski 

seðlabankinn var að lækka stýrivexti fyrr í mánuðinum.“ 

Lúðvík Elíasson hjá greiningardeild Landsbankans. Fréttablaðið 17. ágúst. 

Kristinn Þór Geirsson, forstjóri Ingvars Helgasonar, gefur góða uppskrift. 

,,Ég kenndi um skeið stærðfræði í MR og kenndi einnig með námi í 

Minnesota og við Háskóla Íslands eftir að heim var komið. Kennslan 

átti vel við mig og ég sæi mig alveg fyrir mér sem prófessor einhvers 

staðar ef ekki væri fyrir fjármálin.“ 

Sigurjón Þ. Árnason, bankastjóri Landsbankans. Morgunblaðið 11. ágúst. 


FÓLK 

Hörður Steinar 

Sigurjónsson 

Sölu- og markaðsstjóri hjá INNN hf., 

ráðgjafar- og hugbúnaðarhúsi 



Hörður Steinar Sigurjónsson viðskiptafræðingur 

starfar hjá INNN hf., ráðgjafar- 

og hugbúnaðarhúsi sem 

stofnað var árið 1997 og er eitt elsta fyrirtækið 

á sínu sviði. INNN hf. hefur frá upphafi 

hannað og smíðað vefumsýslukerfið 

LiSA, í fjölmörgum útgáfum, núna síðast 

LiSA.NET. LiSA er ein þekktasta lausnin 

og jafnframt ein sú vinsælasta á markaðinum. 

INNN hf. veitir einnig alhliða ráðgjöf 

er snertir upplýsingatækni. INNN hf. veitir 

ráðgjöf á borð við Sharepoint, gagnagrunna, 

kerfisinnleiðingar, öryggismál, prófanir og 

svo mætti lengi telja. 

„Starf mitt hjá INNN hf. er afar lifandi, 

skemmtilegt og krefjandi. Mín staða innan 

fyrirtækisins felst í að stýra sölu og markaðssetningu, 

afla nýrra viðskiptavina og skapa 

ný tengsl. Samskipti við núverandi viðskiptavini, 

ráðgjöf í markaðsmálum á vefnum. Ennfremur 

kemur inn á mitt svið almenn dagleg 

stjórnun og umsýsla ýmiss konar. 

Stefnan hjá fyrirtækinu er skýr, afla nýrra 

viðskiptatengsla erlendis sem hérlendis og 

styrkja tengsl við núverandi viðskiptavini og 

samstarfsaðila. Halda áfram þróunarstarfi 

sem unnið er á LiSA, til að tryggja viðskiptavinum 

okkar bestu mögulegu lausnirnar 

á markaðinum. Síðast en ekki síst er mér 

ofarlega í huga að styrkja hinn frábæra og 

hæfileikaríka starfshóp sem fyrir starfar hjá 

okkur með góðu starfsfólki. 

Ég vil nota tækifærið til að hvetja fyrirtæki 

og félög, sem hafa látið vefmál sín sitja 

á hakanum, til að sinna þessum mikilvæga 

Hörður Steinar Sigurjónsson: „Sinni krefjandi og lifandi starfi.“ 

þætti betur, þar sem vefsvæði eru oft andlit 

fyrirtækja og félaga útávið.“ 

Hörður segist hafa fjöldann allan af áhugamálum: 

„Allar íþróttir eru áhugamál, þó 

helst fótbolti, handbolti, körfubolti, skíði og 

golf. Ennfremur hef ég mikinn áhuga á tónlist, 

viðskiptum, tölvum og tækni. Síðast en 

ekki síst er það fjölskyldan, en okkur finnst 

mjög gott að komast út úr bænum og njóta 

kyrrðar í sumarbústaðnum í Skorradal. 

Sumarfríið mitt var af skornum skammti 

en ég fór í stutta ferð með félögum til Englands 

og síðan náði ég tveimur dögum með 

fjölskyldunni í sumarbústað. Framundan er 

því líklegast borgarferð til Evrópu, en síðan 

byrjar sú stutta sína skólagöngu, það er nóg 

framundan. 

Nafn: Hörður Steinar Sigurjónsson 

Fæðingarstaður: Reykjavík 8. 10. 1975 

Foreldrar: Jenný G. Magnúsdóttir fulltrúi. 

Stjúpfaðir: Stefán Bergsson, 

löggiltur endurskoðandi PWC. 

Faðir: Sigurjón Stefánsson flugstjóri. 

Maki: Sólveig Friðriksdóttir, sérfræðingur 

Og Vodafone. 

Börn: Stjúpdóttir, Sóley Birta. 

Menntun: Viðskiptafræðingur frá 

Háskólanum í Reykjavík. 


FÓLK 

Halla Rut Bjarnadóttir 

framkvæmdastjóri Ice in a bucket 

Halla Rut Bjarna dótt ir: „Þeg ar ég hóf versl un ar rekst ur nítján ára göm ul varð það sjálf krafa að mínu að al á huga máli.“ 

Ice in a bucket er þriggja ára gam alt 

fyr ir tæki og við stofn uð um það, ég og 

eig in mað ur minn, Agn ar Örn Jón as son. 

Hug mynd in var að opna smá vöru versl un 

að breskri fyr ir mynd og má nefna Accessorize 

og Claire’s í því sam bandi. Ég hafði 

ver ið í versl un ar rekstri frá nítján ára aldri 

og sá að þarna var mögu leiki á Ís landi, 

versl un ar rekst ur sem ekki var fyr ir hendi. 

Við fór um því af stað 

með „Ice in a bucket“ 

sem al ís lenskt fyr irtæki 

og vor um ekki 

í sam starfi við einn 

eða neinn. 

Fyrsta versl un in 

var opn uð í Kringlunni, 

í litlu hús næði 

á neðri hæð inni. Fólk 

hafði ekki mikla trú 

á versl un inni í fyrstu, 

Nafn: Halla Rut Bjarnadóttir 

Fæð ing ar stað ur: Reykja vík, 23. 9. 1969 

For eldr ar: Bjarni Sigfússon og Aðalheiður 

Haraldsdóttir 

Maki: Agnar Örn Jónasson 

Börn: Elís, 12 ára, Ivan, 2 ára, Arnberg, 

7 mánaða 

Mennt un: Sjálfmenntuð 

en í stuttu máli gekk rekst ur inn vel strax 

frá byrj un og við fór um að færa út kví arn ar. 

Fyr ir tveim ur árum opn uð um við versl un á 

Ak ur eyri, þar næst í Smára lind inni. Síð an 

flutt um við okk ur um set í Kringl unni og 

fór um upp á aðra hæð í mun stærra húsnæði 

og á þessu ári opn uð um við versl an ir í 

Hvera gerði og á Sel fossi.“ 

Halla Rut seg ir að vör urn ar komi alls 

stað ar frá: „Við fram leið um mik ið sjálf og 

ger um það í Aust ur lönd um fjær, Tæv an, 

Kóreu, Kína og víð ar. Sú fram leiðsla er 

okk ar hönn un í nafni Ice in a bucket. Við 

selj um einnig vör ur frá Evr ópu lönd um, helst 

tísku vör ur. Í dag starfa hjá okk ur um tutt ugu 

manns og mitt starf 

felst að al lega í að sjá 

um inn kaup in.“ 

Halla Rut er spurð 

hvort fleiri versl an ir 

séu í far vatn inu: 

„Ekki hér á landi, en 

við höf um full an hug 

á að opna versl an ir í 

út lönd um og þá fyrst 

í London, þar sem 

við sjá um helst tækifæri. 

Við för um þó ekki út í slíkt æv in týri 

nema með að stoð bak hjarla og banka eða 

fjár mála fyr ir tækja. Mál ið er í bið stöðu eins 

og er, en ég er bjart sýn á að það leys ist 

far sæl lega og þá för um við af full um krafti 

í út rás ina.“ 

Agn ar Örn Jónas son, eig in mað ur Höllu 

Rut ar, er kerf is fræð ing ur sem hafði unn ið 

við graf íska hönn un áður en hann fór á fullu 

til starfa við Ice in a Bucket. Hann út fær ir 

hug mynd ir Höllu í sam bandi við hönn un auk 

þess að starfa við rekst ur inn. Þau eiga þrjú 

ung börn svo það er í mörg horn að líta hjá 

Höllu: „Ég hef alltaf ver ið mjög skipu lögð, 

ann ars myndi ekki ganga upp gagn vart börnun 

um að vinna eins og ég geri. Ég er ekki 

að segja að ég vinni meira en aðr ir. Yf ir leitt 

vinn ég venju leg an vinnu tími nema þeg ar ég 

er er lend is, með al ann ars á sýn ing um. Innkaup 

in fara nán ast öll fram í tölv um svo ekki 

þarf að ferð ast þeirra vegna. Það gef ur samt 

auga leið að lít ill tími gefst fyr ir ann að en 

vinn una og fjöl skyld una. Má segja að á hugamál 

mitt sam ein ist vinn unni og fjöl skyld unni 

og er dag ur inn stund um ansi lang ur. Ég 

hef alltaf haft á huga á versl un og tók strax 

vinn una fram yfir skóla nám og þeg ar ég hóf 

versl un ar rekst ur nítján ára göm ul þá varð 

það sjálf krafa að mínu að al á huga máli.“ 

Sum ar frí ið var ekki langt hjá Höllu Rut 

og fjöl skyldu: „Við skrupp um að eins í sum arbú 

stað. Það er erfitt að fara með ung börn í 

strangt ferð lag, það kem ur að því seinna.“ 


FÓLK 

Helga Margrét Reykdal 

framkvæmdastjóri Truenorth 

Þegar Truenorth ehf. var stofnað sumarið 2003 var megintilgangur 

félagsins að þjóna erlendum aðilum sem koma til 

Íslands til kvikmyndagerðar, vinna að gerð auglýsinga fyrir 

íslenskan markað sem og standa að skipulagningu margvíslegra 

viðburða („event planing“). Hópurinn sem 

stendur á bak við félagið býr yfir víðtækri 

og langri reynslu á sviði kvikmyndagerðar. 

Auk mín starfa á skrifstofu félagsins Leifur 

B. Dagfinnsson, Árni Páll Hansson og Rafnar 

Hermannsson,“ segir Helga Margrét Reykdal, 

framkvæmdastjóri Tuenorth ehf. 

„Allt frá upphafi hefur það verið grundvallarhugsun 

að halda yfirbyggingu félagsins í 

lágmarki og vinna með besta fagfólkinu sem 

völ er á þegar að hinum ýmsu verkefnum 

Helga Margrét 

Reykdal. „Fátt sem 

toppar að fara með 

skemmtilegum vinahópi 

út fyrir bæjarmörkin 

í gleði og 

afslöppun.“ 

kemur. Strax eftir stofnun Truenorth tókum við að okkur að ýta 

úr vör framleiðslu Latabæjarþáttanna, fólst það starf í að stýra uppsetningu 

á stúdíóinu í Garðabæ, finna alla starfsmenn (bæði erlenda 

og innlenda) og þau tæki sem vantaði. Annað stórt verkefni sem 

Truenorth hefur tekið að sér er hluti af framleiðslustjórn („line producing“) 

á kvikmynd Baltasars Kormáks, A Little Trip to Heaven. Þar 

Nafn: Helga Margrét Reykdal 

Fæðingarstaður: Reykjavík, 18. 11. 1969 

Foreldrar: Jóhannes Reykdal og Birna 

Eybjörg Gunnarsdóttir 

Maki: ógift 

Börn: barnlaus 

Menntun: BA í stjórnmálafræði 

og fjölmiðlun 

að auki höfum við unnið með fyrirtækjum frá Bretlandi, Bandaríkjunum, 

Frakklandi, Danmörku og Þýskalandi að auglýsingum, tónlistarmyndböndum 

og tískuljósmyndun. 

Þessa dagana er ég og samstarfsfólk mitt við önnum kafið vegna 

upptöku á kvikmyndinni Flags of our Fathers í leikstjórn Clints 

Eastwood en upptökur fara fram bæði í Sandvík og við Arnarfell 

en við hjá Truenorth erum þjónustuaðilar þeirra hér á landi. Þetta 

er langumfangsmesta verkefni sinnar tegundar sem hefur komið til 

Íslands, þar sem hátt í helmingur kvikmyndarinnar er tekinn upp hér 

á landi. Flytja þurfti til landsins margvísleg farartæki frá síðari heimsstyrjöldinni 

og suma daga hafa verið um 950 manns á tökustað.“ 

Helga Margrét segir sitt starf felast í umsjón með daglegum 

rekstri fyrirtækisins og hafa umsjón með þeim verkefnum sem fyrirtækið 

tekur að sér: „Ég tel einn af aðalkostum okkar fyrirtækis 

að við gegnum sjálf lykilstöðum í þeim verkefnum sem unnið er að 

innan fyrirtækisins. Þessa dagana er ég t.d. það sem er kallað „coordinator“ 

við Flags of our Fathers.“ 

Helga Margrét byrjaði snemma að starfa innan fjölmiðlageirans: 

Ég skrifaði um popptónlist fyrir Vikuna þegar ég var aðeins 16 ára 

og var síðan með þeim fyrstu sem útskrifaðist af fjölmiðlabraut Fjölbrautaskólans 

í Breiðholti. Eftir stúdentsprófið starfaði ég um tíma 

á DV en á meðan ég stundaði nám við Háskóla Íslands í stjórnmálafræði 

og fjölmiðlun villtist ég inn í sjónvarpsbransann og hóf störf 

við þáttinn „Í sannleika sagt“ sem sýndur var á RUV en framleiddur 

af Sagafilm. Ég var ráðin tímabundið til að vinna við þann þátt en 

ílengdist og starfaði þar í 9 ár. Á meðal verkefna sem ég vann að 

þar voru stór erlend verkefni á borð við James Bond myndina Die 

Another Day. Sumarið 2003 stofnuðum við 

Truenorth og höfum haft nóg að gera síðan. 

Áhugamál mín eru margvísleg og flest af 

klassíska skólanum svo sem útivera, heilsurækt, 

tennis, bækur og svo hef ég líka gífurlega 

gaman af því að elda góðan mat. Frístundum 

eyði ég með fjölskyldu og vinum en 

ég tel mig mjög heppna að eiga svona stóran 

og skemmtilegan vinahóp og það er fátt sem 

toppar það að fara með þeim út fyrir bæjarmörkin 

í gleði og afslöppun og því fylgir nær 

undantekningalaust skemmtilegar matarveislur þar sem allir hjálpast 

að við matseldina. 

Vegna annríkis að undanförnu við kvikmyndina Flags of our 

Fathers, hef ég ekki ennþá náð að taka mér sumarfrí en það verður 

í staðinn farið í gott vetrarfrí þegar þetta er allt afstaðið, hvenær og 

hvert verður þá farið kemur bara í ljós með tímanum.“

GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...