ЖИЛИЙН ТАЙЛАН 2008
ЖИЛИЙН ТАЙЛАН 2008
ЖИЛИЙН ТАЙЛАН 2008
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÆÈËÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ <strong>2008</strong><br />
2. Õºãæëèéí áàéäàë<br />
Ìîíãîë Óëñûí 2.7 ñàÿ õ¿í àìûí òàë îð÷èì íü<br />
íèéñëýë Óëààíáààòàð õîò áîëîí ò¿¿íèé îéðîëöîî<br />
àìüäàð÷ áàéíà. Òóñ óëñ Ç¿¿í Àçèäàà õàìãèéí èõ<br />
õîòîæñîí (61 õóâü) áîëîâ÷ õ¿í àì õàìãèéí ñèéðýã<br />
ñóóðüøäàã óëñ þì. Ìîíãîë óëñ øèëæèëòèéí ýäèéí<br />
çàñàãòàé îðíóóä äîòðîî ò¿ðãýí øèíý÷ëýë õèéñýí<br />
îðîíä òîîöîãäîõ áºãººä ýíý çóóíû ýõýýð òóñ<br />
óëñàä í¿¿ðëýñýí ãàí, çóäûí ãàìøãèéã àìæèëòòàé<br />
äàâàí òóóëñàí áèëýý. Ýäèéí çàñàã (óóë óóðõàéí<br />
á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý äýëõèéí çàõ çýýëä ºñººí ãýõ ìýò),<br />
óëñ òºð, áàéãàëü öàã óóðûí òààëàìæòàé íºõöºë<br />
áàéäëûí à÷ààð ýäèéí çàñãèéí ¿ëýìæ ºñºëòºä<br />
õ¿ðýýä áàéíà. Õóâèéí õýâøèë òýðã¿¿ëñýí ýäèéí<br />
çàñãèéí õºãæèë íü 2003 îíä ÄÍÁ-íèé 53 õóâü áóþó<br />
1.7 òýðáóì àì.äîëëàð áàéñàíòàé õàðüöóóëàõàä<br />
2007 îíä 70 õóâü áóþó 3.9 òýðáóì àì. äîëëàð<br />
áîëæ ºññºí áàéíà. ÄÍÁ-íèé ºñºëò <strong>2008</strong> îíä 9<br />
îð÷èì õóâüòàé (2007 îíä 9.9 õóâü áàéñàí) ãàðàõ<br />
òºëºâòýé áàéãàà íü àøèãò ìàëòìàëûí øèíý îðä<br />
ãàçðóóäûã àøèãëàæ ýõýëñýíýýð ýíý õýìæýýíäýý<br />
¿ðãýëæëýõ áîëîìæòîé þì. պ人 àæ àõóéí ñàëáàð<br />
ÄÍÁ-íèé 20 õóâèéã ¿éëäâýðëýæ, òóñ ñàëáàðò íèéò<br />
àæèëëàõ õ¿÷íèé 38 õóâü íü àæèëëàæ áàéíà. Ìîíãîë<br />
Óëñ ò¿¿õýíäýý èéì îëîí òîëãîé (43 ñàÿ) ìàëòàé<br />
áàéñàíã¿é. Áðóöåëë¸ç áîëîí áóñàä ìàëûí ãàðàëòàé<br />
õàëäâàðò ºâ÷í¿¿ä ýêñïîðòûí çàõ çýýëä ãàðàõ<br />
áîëîìæèéã èõýýð õÿçãààðëàæ, óëìààð áýë÷ýýðèéí<br />
äààöûí çîõèñòîé õýìæýýíä ñóóðèëñàí ìàë ñ¿ðãèéí<br />
òîãòâîðòîé ìåíåæìåíòýä ñºð㺺ð íºëººëæ áàéíà.<br />
<strong>2008</strong> îíä çóíøëàãà ñàéòàé áàéñíûã ýñ òîîöâîë<br />
ìàë ñ¿ðãèéí õýëáýðò áàéãàà õºðºí㺠çóäûí àþóë,<br />
çàõ çýýëèéí ¿íèéí õýëáýëçýëä ºðòºìòãèé õýâýýð<br />
áàéíà. Îíû ýöñèéí áàéäëààð èíôëÿöûí ò¿âøèíä<br />
îãöîì ºñ÷ 22 õóâüä õ¿ðñýí íü õ¿íñíèé ç¿éë, ò¿ëø,<br />
áàðèëãà, òºðèéí àëáàí õààã÷äûí öàëèíãèéí<br />
ºñºëòººñ ãîëëîí øàëòãààëñàí áàéíà. ¯¿íèé<br />
çýðýãöýý ¿íäýñíèé âàëþòûí àì. äîëëàðòàé õàðüöàõ<br />
õàíø 30 õóâü ñóëàðëàà. ¯¿íèé óëìààñ îëîí àéë<br />
ºðõ õ¿íñíèé õýðýãëýýãýý áàãàñãàæ, ¿íèéí ºñºëòºä<br />
ºíäºð íàñòàí, ÿäóó ºðõ¿¿ä èë¿¿òýé ºðòºí õ¿íñíèé<br />
õýðýãëýýãýý áóóðóóëñàí áàéíà 1 .<br />
<strong>2008</strong> îíû òºñâèéí óðüä÷èëñàí ã¿éöýòãýëýýð<br />
òàâàí õóâèéí àëäàãäàëòàé ãàðñàí áîë 2009 îíû<br />
áàòëàãäñàí òºñºâ çóðãààí õóâèéí àëäàãäàëòàé<br />
áàéõààð òîîöîîëæ áàéíà. Ãýòýë ¿¿íýýñ õîéø<br />
òºñâèéí îðëîãûí õîìñäîë óëàì á¿ð íýìýãäñýýð<br />
áàéíà. Îäîîãèéí áàéäëààð òºñâèéí àëäàãäàë<br />
ÄÍÁ-íèé äîð õàÿæ õóâü õóâü áàéõààð òºëºâ뺺ä<br />
áàéãàà ÷ áàéäàë óëàì äîðäîõ ýðñäýëòýé áàéãàà<br />
þì. ªñºëò èõòýé æèë¿¿äýä îëñîí ãýíýòèéí àøãèéí<br />
îðëîãûã õóðèìòëóóëàõààñàà èë¿¿ ºìíº íü îëãîæ<br />
áàéñàí çîðèëòîò íèéãìèéí õàëàìæóóäûã íèéòèéã<br />
õàìàðñàí áîëãîæ õàâòãàéðóóëàí îëãîõ, öàëèí<br />
õºëñèéã íýìýãä¿¿ëýõýä àøèãëàæýý 2 .<br />
Ãàäààä ºðèéí õýìæýý 2003 îíä ÄÍÁ-íèé 85 õóâüòàé<br />
òýíöýæ áàéñàí áîë 2007 îíä 39 õóâü áîëæ áóóðñàí<br />
íü ýíý õóãàöààíä ÄÍÁ-íèé õýìæýý 212 õóâèàð<br />
ºññºí, ÎÕÓ-ä òºëºõ èõ ºðèéã øèéäâýðëýñýíòýé<br />
õîëáîîòîé áàéëàà.<br />
Ãàäààäûí øóóä õºðºí㺠îðóóëàëò íèëýýä òîãòâîðòîé<br />
áóþó ÄÍÁ-íèé 10 îð÷èì õóâü áàéãààãèéí ãóðàâíû<br />
õî¸ð íü óóë óóðõàéí ñàëáàðò îðæ áàéíà. Çàñãèéí<br />
ãàçðààñ äýä á¿òöýä õºðºí㺠îðóóëàõ íü óóë óóðõàé,<br />
ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, õºäºº àæ àõóé, àÿëàë<br />
æóóë÷ëàëûí ñàëáàðò ãàäààäûí øóóä õºðºíãº<br />
îðóóëàëòûã òàòàõ íýã òýðã¿¿ëýõ ÷èãëýë ãýæ òîãòîîñîí<br />
áèëýý. <strong>2008</strong> îíä òóñ óëñûí íèéò ýêñïîðò ¿íäñýíäýý<br />
çýñèéí áàÿæìàë (íýã òýðáóì àì. äîëëàð õ¿ðñýí),<br />
àëò áîëîí áóñàä ýðäýñ áîäèñ (75 õóâü), íýõìýë<br />
ýäëýë (17 õóâü) çýðãýýñ á¿ðäýæ áàéëàà. Ìîíãîëûí<br />
ýêñïîðò ãîë òºëºâ ýðäýñ ò¿¿õèé ýä, áàãà çýðýã<br />
ºðòºã íýìñýí íîîëóóðàí á¿òýýãäýõ¿¿íýýñ á¿ðääýã<br />
áºãººä Ìîíãîëûí ýêñïîðòûí 75 ãàðóé õóâèéã<br />
øèíãýýäýã Õÿòàäûí çàõ çýýëýýñ èõýýõýí õàðààò<br />
áàéíà. Íèéò èìïîðòûí ãóðàâíû íýãèéã Õÿòàäààñ<br />
(ìàøèí ìåõàíèçì, òîíîã òºõººðºìæ, íýõìýë ýäëýë,<br />
õ¿íñíèé á¿òýýãäýõ¿¿í), ãóðàâíû íýãèéã Îðîñîîñ<br />
(ãîë òºëºâ ýð÷èì õ¿÷) àâ÷ áàéíà.<br />
Õýäèéãýýð ýäèéí çàñãèéí ºñºëò íü õóðäàñ÷,<br />
òîãòâîðæèõ õàíäëàãàòàé áàéãàà ÷ ÿäóóðàë òºäèéëºí<br />
áóóðñàíã¿é. ßäóóðëûí ò¿âøèí 2005 îí õ¿ðòýë<br />
òîãòìîë 36 îð÷èì õóâü áàéñàí áîë 2006 îíä áóóð÷,<br />
32,2 õóâü áîëîâ. 2002-2003 îíä ÿäóóðàë õîòîä<br />
30,3 õóâü, õºäººä 43,3 õóâüòàé áàéñàí áîë 2006<br />
îíä õîòîä 27 õóâü, õºäººä 37 õóâü áîëæ áóóðñàí.<br />
Áàðóóí á¿ñýä ÿäóóðëûí ò¿âøèí 51 õóâèàñ 39 õóâü<br />
áîëæ áóóðñàí ÷ ýíý íü óëñûí õýìæýýíä õàìãèéí<br />
ºíäºð (Óëààíáààòàð õîòîä 20 õóâü) ¿ç¿¿ëýëò õýâýýð<br />
áàéíà. Æèíè êîýôôèöýíòýýñ õàðàõàä áàÿëãèéí òýãø<br />
áóñ õóâààðèëàëò (2002-2003 îíä 0.329 áàéñàí<br />
<br />
1. Ìîíãîë äàõü Äýëõèéí áàíêíû óëèðëûí òîéì, <strong>2008</strong> îíû 10 ñàð<br />
2. Ìîíãîë äàõü Äýëõèéí áàíêíû óëèðëûí òîéì, 2009 îíû 2 ñàð
Change language