Pobierz
Pobierz
Pobierz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dawne domy rybackie<br />
Stopniowo zanikaj ącym, a jakże charakterystycznym elementem dawnego Helu,<br />
są domy rybackie, o charakterystycznej konstrukcji szkiclclOwej: ciemnych belek,<br />
wypełn io n yc h białymi fragmentami śc ian . Do dnia dzisiejszego zac h owa ł o s i ę zaledwie<br />
kilka takich domów (w większośc i rekonstrukcji), c hoć jeszcze w lalach<br />
30-tych dominowały one przy ulicy Wiejskiej, tworząc jej malowniczy, nietypowy<br />
charakter (określany wówczas mianem holenderskiego).<br />
Zarąwn o ranna, jak i wymiary helskiego domu rybackiego, by ły również śc i ś l e<br />
o kreś l o n e. Szerokość ścia n y frontowej wynos iła 6 m, wysokość 5 m (2 m ściana<br />
i 3 m odeskowany szczyt), zaś długość śc iany bocznej wynosiła 12 m. Bardzo<br />
częs lO zdarza ł o s i ę. że domy były poszerzane w części frontowej przez dobudowywanie<br />
pom ieszczeń gospodarczych. Budynek stawał się wówczas wyraźnie asymetryczny.<br />
Konstrukcja rybackiego domu helski ego była bardzo charakterystyczna.<br />
Strona rrontowa byla wykonana z bali drewniagych polączonych ryglowo, bez<br />
użycia gwoźdz i , tworzących szkielet ścian , wypełniany ceg łami lub g l iną zmieszan<br />
ą z sieczk ą. Belki pochodziły często z rozbitych na brzegach Helu okrętów. Smarowane<br />
smołą, kontrastowa ły z pobielonymi wapnem wypełnieniami. Charakterystyczne<br />
i rzadko spotykane były drzwi helskich domów, o specyficznym podziale<br />
na dwie ni eza łe żn i e otw ie raj ące s i ę części: dołną i gó rn ą. Dawny dom helski<br />
wyróżniał równi eż oryginaln y komin, rozszerzający s i ę wyraźn ie ku dołowi.<br />
Wewnątrz chaty tworzył on okap, służący do suszenia i podwędzania ryb.<br />
Do chwili obecnej, z dawnej, drewnianej zabudowy uł icy Wiejskiej, pozostało<br />
zaledwie kilka budynków. Pod numerem 110 znajduje się s łynna restauracja<br />
"Maszoperia" Gej nazwa pochodzi od dawnego o kreśle ni a rybackich zespołów<br />
połowowych), która w starcj części zajmuje typowy, pochodzący z połowy XłX<br />
wieku , helski dom rybacki. W głębi ulicy spotkamy jeszcze dwa, zrekonstruowane<br />
po pożarac h stare budynki helskie, pclnjące jak dawniej funkcję hotelowo-restauracyjną.<br />
Po prawej stronie, pod numerem 89, znajduje się restauracja "Gwiazda Morza",<br />
a naprzeciw niej, pod numerem 6, znajduj e się budynek, w którym już od roku<br />
1872 mi eśc iła s ię gospoda "Lwia Jama". Jej nazwa wywodzi s i ę od wiszącej nad<br />
drzwiami wejściowymi płas k orzeźby, przed s tawiającej Dawida w jaskini lwów.<br />
Oryginalną form ę zachował także dom pod numerem 39, mieszczący obecnie Uni<br />
Bar "Izdebka". W budynku tym zwraca uwagę odtworzony " ś parug" - ozdoba<br />
wieńc ząca szczyl dachu, która wy s tępowa ł a n i egdyś powszechnie na ca ł ych<br />
Kaszubach. Wart odwiedzeniajesl także zrekonstruowany domek, na l eżący obecnie<br />
do Zrzeszenia Kaszubsko - Pomorskiego w Helu. Wewnątrz można obejrzeć<br />
przygotowywane czasowe wystawy, a tak że za kupić oryginalną kaszub s k ą<br />
porcelanę i pamiątki .<br />
W sezonie letnim mieści sil( tu informacja turystyczna. Naprzeciw muzeum<br />
znajduje się zespół trzech zabytkowych domków - dwóch o konstrukcji szkieletowej<br />
i jednego zbudowanego z cegły, dowożonej do Helu specjalnymi łodziami<br />
towarowymi, tzW . .,szkutami".<br />
- 24 -