Pobierz

Zabytki i pamiątki militarne Helu
Pomijaj ąc X\ '11-\\ icczne działania zwi:lzanc z próbami ufort)'tikowania
Półwys pu Helskiego w czasach \Vładys law a IV \Vuzy. teren ten nic b)1
UZII :'''' i.lTl~ ' Za szczególnie I>rzydatn)' do celó w militarnych. \\' dawnym paJlstwic
pruskim, którego linia brzego\\:l li czy ł a prz esz ł o 2 tys. km, nic do­
SZUk'l Il O s i ę potrzeby tworzenia tu bazy wojskowej. Dopiero,' roku 1920.
po odzyskaniu na mocy TraktalU \\'c rsalskicgo przez ni c p o dl eg i ą Polskę
dost ę pu do morza. Z" rócollo li" agę na ważne, strategiczll e p o ł ożeni e
Póh\yspu He lskiego, daj l"lc(' możliwo ść s kutecznej obrony l>oJsk icgo
wyb rzcż3. \ Vs kazy\\ano j e także jako doskonale miejsce na loka Jizacjt
bazy morskiej noty.
\"i e łk :} kuricrę militarną zac zą ł r o bi ć Hel, gd) pl-lys t ąp i o no do tworlenia
ni el_a l cż n ego , polskiego portu handlo\\ ego \\ Gd)'Tli. Za i s tniała \\Ó\\ ClaS
pilna potl-leba zabezpieczcni a obronncgo tej pot ęż n ej inwestycji. Poja\\ ił o
s i ę wiele planów woj sko\\ ego \\ ykorz)'stallia Półwy s pu Helskiego. \\ róino
rod n)'ch koncepcjac h zn" sze pod kreś l" no. że jest to do sko nał e - c h oć
trudne techniczni e - miej sce do ulOko\\ ania artylerii nadb'-lcżnej oraz bal)
dla polskiej flot y \\ ojcllllej. \\'r c~zc i c, ,, roku 1928. prz)' s tąpi o n o do realizacji
tzw. ll1 a l cc~o programu obrony \\ y IJl-leŻa, który l..akhldalm.in. wybud(}­
wanie \\ 11('lu basen u porto\\ ego. Ill agalynÓ\\ llIobilil:lc) j n)'ch, schronó\\
a municyj Il)'ch. zbioru ikó" na pali\\ o. sch ron6\\ d la ludz i, lot n iska, 1'0/­
mieszcleni :'1 na Póh, yspie baonu p iec hot)' i usta" ia nia arf) lerii naclbr lei.­
nej . Zakoli clen ie tych in\\ estycji mialo na SU!ll i ć \\ roku 193 l . Jcdn:lkże,
te szeroko lakrojoll l' projekt) doclckaly s i ę 1)'lko clęśc i O\",j rcalilacj
i \\ ci:!gu n a~tęp n ego - poprlcdzaj .!ccgo II "ojn ę ś \\ i ato,,~! - dliesię ­
ciolecia. \\ i ę k szość I.. ul"OrlO n)'ch na Il elu stano\\isk militarnych \\esz
ła do walk" c wrześniu 1939 r. \\ st,lllie nielI koliczonym i cl..ęSIO też bel
odpowiedniego l"':'lpasu amunicji.
POdCZ"1S okupacji Niemcy 1110cno rOlblldowali potencjał militarny Helu.
Na te historyczne już obiekty nałoi.)' ł~ ' s i ę budo\\ le i stanowiska wzniesione
p óźn i ej pnez Ludowe \ Voj sko Polskie. Obecnie Carnizon Ilel, choć nic
ma j liŻ lak duż ego znaczenia strategicznego j ak d'l\\ ni ej , nadal modern i­
zuj e swoj ::! ba zę. co sprawia, że tr:ldycja mi lil :lrn:'l tego miejsca jest n:ada l
żywa.
- 37 -